Ανάλυση
Του Στράτου Στρατηγάκη
Mαθηματικού - ερευνητή
[email protected]
Πολλοί υποψήφιοι στη διάρκεια της προετοιμασίας τους για τις εισαγωγικές εξετάσεις διαπιστώνουν ότι δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις μεγάλες απαιτήσεις της προετοιμασίας και σιγά – σιγά εγκαταλείπουν την προσπάθεια οδηγούμενοι στην παραίτηση. Κι όμως υπάρχουν τμήματα και σε Πανεπιστήμια και σε ΤΕΙ που, χρόνια τώρα, έχουν χαμηλή βάση, δηλαδή έχουν χαμηλή ζήτηση.
Η χαμηλή ζήτηση δεν έχει καμία σχέση με την αξία των σπουδών στο τμήμα, ούτε, πολλές φορές, με το αντίκρισμα του πτυχίου στην αγορά εργασίας. Οι λόγοι που, συνήθως, κάποια τμήματα παρουσιάζουν χαμηλή ζήτηση μεταξύ των υποψηφίων έχουν, συχνά, να κάνουν με την έλλειψη πληροφόρησης ή με στερεοτυπικές αντιλήψεις των υποψηφίων σχετικά με την αξία των σπουδών.
Η έδρα του τμήματος, είναι αντιστρόφως ανάλογη της απόστασης του τμήματος από τα μεγάλα αστικά κέντρα. Όσο πιο μακριά από τα αστικά κέντρα τόσο μικρότερη ζήτηση σπουδών, τόσο χαμηλότερη βάση. Ιδιαίτερα στα νησιά οι βάσεις των τμημάτων είναι ιδιαίτερα χαμηλές αδικώντας περισσότερο το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και λιγότερο το Πανεπιστήμιο και το Πολυτεχνείο Κρήτης, αφού η Κρήτη έχει πολύ μεγαλύτερο πληθυσμό από τα υπόλοιπα νησιά του Αιγαίου.
Το αποτέλεσμα είναι να συνωστίζονται οι υποψήφιοι στις περιζήτητες σχολές υψηλού κύρους σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, να «μάχονται» για τα λίγα κρίσιμα μόρια που μπορεί να φέρουν την επιτυχία και να αφήνουν τμήματα των οποίων το πτυχίο μπορεί να τους οδηγήσει σε καλές σπουδές και αργότερα σε καλή επαγγελματική πορεία.
Μεταξύ αντίστοιχων τμημάτων η χαμηλότερη βάση είναι συνήθως, αλλά αδίκως, στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Στα τμήματα Βιολογίας η χαμηλότερη βάση στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Στα τμήματα Χημείας η χαμηλότερη βάση στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και μάλιστα με διαφορά σχεδόν 2.000 μορίων από το τμήμα Χημείας του Πανεπιστήμιου Αθηνών. Στο τμήμα Φυσικής βρίσκεται χαμηλότερα η βάση των Ιωαννίνων και στα τμήματα Μαθηματικών χαμηλότερη βάση είναι στη Σάμο (Πανεπιστήμιο Αιγαίου) και στην Κρήτη.
Κι όμως το Πανεπιστήμιο Κρήτης περιλαμβάνεται, κάθε χρόνο, στη λίστα με τα καλύτερα νέα Πανεπιστήμια (με διάρκεια λειτουργίας μικρότερη των 50 ετών). Αν δεν ήταν και οι κάτοικοι της Κρήτης, που το προτιμούν, οι βάσεις στα τμήματά του θα ήταν ακόμα χαμηλότερες.
Πέρα από τις διαφορές των βάσεων των αντίστοιχων τμημάτων μεταξύ των πόλεων υπάρχουν και τα τμήματα που, ενώ έχουν βάση συνήθως κάτω από 10.000 μόρια, συνεπώς είναι εύκολη η επιτυχία σ’ αυτά, οι σπουδές είναι ενδιαφέρουσες και το πτυχίο τους μπορεί να σταθεί αφορμή για μια πετυχημένη σταδιοδρομία. Σταχυολογούμε μερικά:
Το τμήμα Γεωγραφίας στη Μυτιλήνη είχε το 2016 τη χαμηλότερη βάση από όλα τα τμήματα του Πανεπιστημιακού τομέα, που δεν απαιτούσαν την εξέταση σε ειδικό μάθημα. Η βάση του τμήματος διαμορφώθηκε στα 5.941 μόρια.
Το τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Αγροτικών Προϊόντων και Τροφίμων στο Αγρίνιο ανήκει στο Πανεπιστήμιο Πάτρας και είχε βάση 9951 μόρια το 2016. Πρόκειται για σχολή που συνδυάζει τις γνώσεις οικονομίας με τις γνώσεις για τα αγροτικά προϊόντα και επιτρέπει στους αποφοίτους της να εγγράφονται στο Οικονομικό Επιμελητήριο. Οι σπουδές είναι πενταετούς διάρκειας. Παρόμοια είναι τα πράγματα και στο τμήμα Μηχανιών Οικονομίας και Διοίκησης με έδρα τη Χίο. Οι υποψήφιοι πρέπει να προσέξουν ότι στο πρόγραμμα σπουδών περιλαμβάνονται πολλά μαθήματα Φυσικής, συνεπώς μπορεί να υπάρξουν προβλήματα παρακολούθησης για τους προερχόμενους από το 5ο πεδίο.
Τα τμήματα Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων στη Σάμο και Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και συστημάτων στη Σύρο θα είχαν πολύ υψηλότερη βάση αν βρίσκονταν σε άλλη πόλη της ηπειρωτικής Ελλάδας, και αποτελούν πολύ ενδιαφέρουσες επιλογές, ανάλογα με τις επιθυμίες του κάθε υποψηφίου. Υπάρχουν και άλλα Πανεπιστημιακά τμήματα με βάση μικρότερη των 10.000 μορίων όπως το τμήμα Περιβάλλοντος στη Μυτιλήνη και τα Παιδαγωγικά δασκάλων και νηπιαγωγών σε αρκετές πόλεις.
Στα ΤΕΙ υπάρχουν τμήματα που χορηγούν πτυχία με αντίκρισμα στην αγορά εργασίας και οι βάσεις τους είναι σε πολλές πόλεις μικρότερες από 10.000 μόρια. Τα τμήματα Τεχνολογίας Τροφίμων, Ηλεκτρολόγων Μηχανικών ΤΕ, Ηλεκτρονικών Μηχανικών ΤΕ, Μηχανολόγων Μηχανικών ΤΕ, Μηχανικών Πληροφορικής ΤΕ, Πολιτικών Μηχανικών ΤΕ, Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής, Διοίκησης Επιχειρήσεων, Τουριστικών Επιχειρήσεων, Διοίκησης Συστημάτων Εφοδιασμού και άλλα τμήματα έχουν πολύ χαμηλές βάσεις σε πολλές πόλεις το καθένα.
Αυτές οι σπουδές μπορεί να αποτελέσουν αφορμή για μια ενδιαφέρουσα σταδιοδρομία. Δεν πρέπει, λοιπόν, οι υποψήφιοι να εγκαταλείπουν την προσπάθεια, ούτε να απαξιώνουν αυτές τις σπουδές. Αντίθετα πρέπει να “ανοίγουν” τη ματιά τους για να μπορούν να ανακαλύπτουν και να εκμεταλλεύονται τις ευκαιρίες που τους δίνονται τώρα στις εισαγωγικές εξετάσεις και αργότερα στη ζωή.