Το Κέντρο Πολιτισμού, Έρευνας και Τεκμηρίωσης της Τράπεζας της Ελλάδος εγκαινίασε  χθες το μεσημέρι στο Μουσείο της Τράπεζας την έκθεση με τίτλο «Αλέξανδρος Κορογιαννάκης (1906 -1966) - Χαρακτική» [Αμερικής 3, Αθήνα], που από σήμερα είναι επισκέψιμη για το κοινό.

Την έκθεση, που εγκαινίασε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, παρουσίασαν ο διευθυντής του Κέντρου, Παναγιώτης Παναγάκης, ο υπεύθυνος του Μουσείου, Μάνος Κορδάκης, η επιμελήτρια της έκθεσης, Δήμητρα Νικολού.

Όπως τόνισε ο κ. Στουρνάρας, στον πρόλογο του καταλόγου της έκθεσης, η έκθεση «είναι μια ακόμη συνεισφορά της Τράπεζας στη διάσωση, διαφύλαξη και προαγωγή του πολιτισμού της χώρας μας. Μετά την έκθεση για τον Μιχαήλ Αξελό, τον πρώτο σχεδιαστή ελληνικών τραπεζογραμματίων και αξιών, η Τράπεζα φωτίζει πτυχές του έργου του διαδόχου του – επίσης υπαλλήλου της Τράπεζας».

Ο Αλέξανδρος Κορογιαννάκης επί τω έργω

Ο Αλέξανδρος Κορογιαννάκης αποφοίτησε από τη Σχολή Καλών Τεχνών το 1929 και άρχισε να εργάζεται ως σκιτσογράφος σε αθηναϊκές εφημερίδες. To θετικό κλίμα για την τέχνη της χαρακτικής, που είχε δημιουργηθεί τότε στους καλλιτεχνικούς κύκλους της Αθήνας, τον οδήγησε στα πρώτα του έργα πάνω σε ξύλο που δημοσιεύτηκαν στο διάστημα 1930-35.

Το 1939 ξεκίνησε η συνεργασία του Κορογιαννάκη με την Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία με την ίδρυσή της, λίγα χρόνια νωρίτερα, είχε αποκτήσει το εκδοτικό προνόμιο, και από το 1947 έγινε μόνιμος συνεργάτης στο νεοσύστατο τότε Ίδρυμα Εκτυπώσεως Τραπεζογραμματίων και Αξιών (ΙΕΤΑ) της Τράπεζας. Φιλοτέχνησε συνολικά έντεκα τραπεζογραμμάτια, έχοντας αποκτήσει ειδίκευση στη χαλκογραφία από τις δύο μαθητείες του στη Βιέννη, όπου τον είχε στείλει η Τράπεζα.

Σπάρτη, 1960, χαλκογραφία 

Πέρα από τον σχεδιασμό τραπεζογραμματίων και ευχετήριων καρτών για το ΙΕΤΑ, ο Κορογιαννάκης δημιούργησε πλούσιο χαρακτικό έργο, το οποίο μπορεί να κατηγοριοποιηθεί σε τέσσερις θεματικές ενότητες: α) τοπία, β) ανθρώπινες μορφές (κυρίως εργάτες και τεχνίτες), γ) γυμνά και προσωπογραφίες και δ) συνθέσεις με αντικείμενα. Η ιστορικός τέχνης Ειρήνη Οράτη τονίζει στον κατάλογο της έκθεσης ότι στον Κορογιαννάκη «διακρίνουμε έναν ικανό τεχνίτη […] που δημιούργησε ένα προσωπικό στίγμα. Η προσφορά του είναι αναμφισβήτητη, αφού αποτελεί έναν από τους πρώτους Έλληνες χαράκτες με έργο που προέκυψε από το προσωπικό του ενδιαφέρον και την πάλη του με το υλικό».

Τράπεζα της Ελλάδος, 1939, ξυλογραφία

Όπως αναφέρει στον κατάλογο της έκθεσης η Δρ. Ιστορίας της Τέχνης Ελένη Γκόνου-Στυλιανίδη, «ο Κορογιαννάκης συνέχισε επάξια το έργο του Μιχ. Αξελού και ουσιαστικά έθεσε τις βάσεις της τέχνης του χαρτονομίσματος στη χώρα μας». Η ίδια επισημαίνει ότι «ο Κορογιαννάκης κατόρθωσε τελικά μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα να θέσει την προσωπική σφραγίδα του στο ελληνικό χαρτονόμισμα, αποτυπώνοντας τις βασικές αρχές του: την πίστη του στον άνθρωπο και στον αγώνα του για την πρόοδο και την ελευθερία, κλασικά ιδεώδη του ελληνικού πολιτισμού».  

Στη βρύση, 1938, ξυλογραφία

Η έκθεση στο Μουσείο της Τράπεζας της Ελλάδος χωρίζεται σε πέντε ενότητες. Στην πρώτη ενότητα παρουσιάζονται βιογραφικά στοιχεία για τον καλλιτέχνη με φωτογραφίες και αρχειακό υλικό. Στη δεύτερη ενότητα υπάρχουν εκθέματα που αναδεικνύουν διάφορες μορφές της χαρακτικής. Στην τρίτη προβάλλεται η σχέση του έργου του Κορογιαννάκη με την Τράπεζα της Ελλάδος, μέσα από τα τραπεζογραμμάτια που σχεδίασε. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι για πρώτη φορά εκτίθενται προσχέδια των τραπεζογραμματίων αυτών, χάρη στα οποία γίνεται αντιληπτή η πορεία της δημιουργίας του κάθε έργου. Στην τέταρτη ενότητα της έκθεσης παρουσιάζονται όλα τα βιβλία και τα λευκώματα που εικονογράφησε και, τέλος, στην τελευταία και μεγαλύτερη ενότητα της έκθεσης στην κύρια αίθουσα των περιοδικών εκθέσεων του Μουσείου, έχουν συγκεντρωθεί τα πιο αντιπροσωπευτικά χαρακτικά έργα του - 38 τον αριθμό. Τα έργα προέρχονται από τη συλλογή της Τράπεζας της Ελλάδος, της Alpha Bank και από ιδιωτικές συλλογές.

Σπανιόλες, 1957, λιθογραφία

Η επιμελήτρια της έκθεσης, Δήμητρα Νικολού, αναφέρει στον κατάλογο ότι με το έργο του «ο Κορογιαννάκης μελετά και εξερευνά τις δυνατότητες, τις διάφορες τεχνικές και τις πολλαπλές εφαρμογές της χαρακτικής και ότι όλα αυτά συνθέτουν ένα πλούσιο έργο, που καταδεικνύει την έμφαση στη λεπτομέρεια, την ακρίβεια και την τεχνική δεινότητα του χαράκτη. […] Το χαρακτικό έργο του Κορογιαννάκη, με τη σημαντική καλλιτεχνική και ιστορική του αξία, μας δίνει τη δυνατότητα να πλησιάσουμε αυτή την τέχνη, που δεν παύει να ασκεί, μέσα στην ιδιαιτερότητά της, τη μοναδική και υποβλητική της γοητεία».

Το Κέντρο Πολιτισμού, Έρευνας και Τεκμηρίωσης της Τράπεζας της Ελλάδος εξέδωσε δίγλωσσο κατάλογο για την έκθεση, με κείμενα των Ειρήνης Οράτη, Ελένης Γκόνου-Στυλιανίδη και Δήμητρας Νικολού για το έργο του Κορογιαννάκη και τη σημασία του, ενώ στον χώρο της έκθεσης έχει αναπτυχθεί ψηφιακή εφαρμογή, ειδικά σχεδιασμένη για να εισάγει τον επισκέπτη στην τέχνη της χαρακτικής.

Τραπεζογραμμάτιο 1.000 δρχ., 1956, πρόσθια όψη

naftemporiki.gr