Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
Ως μία ηρωίδα που προσπαθεί να διαχειριστεί μια οδυνηρή απώλεια και να βρει έναν τρόπο να συμφιλιωθεί με την καινούργια πραγματικότητα που της έχει επιφυλάξει η ζωή, η ηθοποιός Μαρία Τσιμά μάς μιλά για την παράσταση «Δηλητήριο».
Το σύγχρονο, άμεσο και ειλικρινές έργο της Λοτ Φέικεμανς, που βασίζεται σε αληθινή ιστορία και κέρδισε το βραβείο του καλύτερου ολλανδικού θεατρικού έργου που ανέβηκε την περίοδο 2009 - 2010, παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος (ΚΘΒΕ), σε σκηνοθεσία του Γιάννη Μόσχου, στο Φουαγιέ της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών (ΕΜΣ), έως τις 28 Μαΐου, από Τετάρτη έως Κυριακή, στις 9 το βράδυ.
Η Μαρία Τσιμά έρχεται αντιμέτωπη με ένα απρόοπτο της ζωής, της ζωής, που, κατά τη συγγραφέα, είναι «σαν να πηδάς από αεροπλάνο χωρίς αλεξίπτωτο», και μιλά για το έργο και για τα συναισθήματά της για τη σημερινή Ελλάδα.
Ποια θέματα διερευνά το «Δηλητήριο»; «Πρώτο θέμα είναι η απώλεια. Τι συμβαίνει, όταν χάνει κανείς τη ζωή κάτω από τα πόδια του; Μετά, η σχέση του ζευγαριού. Πώς να αντέξει κανείς το πένθος; Πώς να διαχειριστεί τον αβάσταχτο πόνο; Κι ύστερα, η φυγή και η σιωπή. Πώς συναντιούνται δυο άνθρωποι, που αγαπήθηκαν πολύ και χώρισαν; Τι φέρουν σε αυτήν τη συνάντηση, μετά από εννέα χρόνια απουσίας και σιωπής; Πώς αλλάζει το ζευγάρι μέσα στον χρόνο; Πώς προχωράει κανείς και μέχρι πού φτάνει; Μπορεί κανείς, πραγματικά, να ξεχάσει; Τα ζητήματα που εγείρει το έργο είναι πολλά».
Πώς το προσεγγίζει ο Γιάννης Μόσχος;
«Με ιδιαίτερη ακρίβεια και “χειρουργική” λεπτομέρεια. “Χορογραφεί” αυτήν τη συνάντηση, δίνοντας μεγάλη σημασία στην ίδια τη σχέση, και αφήνει εμάς τους ηθοποιούς να διερευνήσουμε όλες τις ποιότητες αυτής της συνάντησης. Αυτός και Αυτή περνούν από την αμηχανία στον θυμό, στην έκρηξη, στο χιούμορ, στην τρυφερότητα, στη συμφιλίωση. Στον ιδιαίτερο χώρο του Φουαγιέ της ΕΜΣ, βρισκόμαστε ανάμεσα στο κοινό και, με την καθοδήγηση του Γιάννη Μόσχου, αναπτύσσουμε όλο το κουβάρι μιας ξεχασμένης οικειότητας».
Σκιαγραφείστε μας τους ήρωες του έργου. «Αυτός είναι ένας άντρας, που, μετά τον χαμό του παιδιού τους, δεν άντεξε να μείνει με τη γυναίκα του. Μετά από έναν χρόνο, χώρισαν. Προσπάθησε, μετά από πολύ καιρό, να προχωρήσει. Να βάλει μια τελεία στο πένθος. Αυτή επιζητεί αυτήν τη συνάντηση. Έχει περάσει όλα τα στάδια του πένθους. Πήρε χάπια, επισκέφθηκε γιατρούς, είχε εθισμούς και, χωρίς να συμμετέχει ουσιαστικά στα πράγματα, συνέχισε να κάνει μια “κανονική” ζωή. Πάντα, όμως, καρφωμένη στο γεγονός της απώλειας. Είναι και οι δυο πληγωμένοι. Τώρα, μετά από εννέα χρόνια, σπάνε τη σιωπή τους. Όλα είναι δυνατά. Ομολογούν πράγματα, που ζούσαν μέσα τους για καιρό. Δεν έχουν όνομα. Θα μπορούσε να είναι ένας από μας».
Πώς εξελίσσεται η ιστορία τους;
«Αν ξανακοιτάξει κανείς το παρελθόν με ειλικρίνεια, μπορεί να βρει κάτι ελπιδοφόρο. Μέσα στις απώλειές μας και τα λάθη μας, υπάρχουν εκείνα τα προωθητικά στοιχεία, που μας κάνουν να ελπίζουμε. Το ίδιο συμβαίνει και στο ζευγάρι. Μιλάνε, για πρώτη φορά μετά τον χωρισμό τους, για το παιδί τους, για τη σχέση, για το παρελθόν. Συμφιλιώνονται. Αγαπιούνται πολύ και, μετά τη συνάντησή τους, δεν θα είναι ποτέ ίδιοι».
Ποια είναι τα συναισθήματά σας για τη σημερινή Ελλάδα; «Η χώρα μας περνάει μια από τις πιο δύσκολες φάσεις της ιστορίας της. Οι άνθρωποι δοκιμάζονται και δεν υπάρχουν βεβαιότητες. Οι νέοι φεύγουν. Η Ευρώπη γηράζει. Το κοινωνικό κράτος δέχεται μεγάλη επίθεση. Η εκλογή του Τραμπ και η ακροδεξιά λαίλαπα που έρχεται, συνδυασμένη με τις τρομοκρατικές επιθέσεις, συνθέτουν ένα τοπίο σκοτεινό. Όμως, πάντα ανατρέχω στην προηγούμενη γενιά, των γονιών μου, που πέρασαν πολέμους, εξορίες, πείνα, εμφυλίους, και κράτησαν μέσα τους την ακεραιότητα και την ελπίδα για τον άνθρωπο. Αυτό δεν θα σταματήσει».
Τι χρειαζόμαστε πραγματικά σε αυτήν τη δύσκολη φάση;
«Χρειαζόμαστε, πρωτίστως, να είμαστε μαζί. Χωρίς τα γνωστά δίπολα. Να αλλάξουμε νοοτροπία. Να συνεργαζόμαστε. Και να είμαστε ενεργοί πολίτες. Να αφήσουμε χώρο στους νέους ανθρώπους να αναπνεύσουν και να δημιουργήσουν. Να είμαστε ανοιχτοί στο διαφορετικό. Η δυσκολία μπορεί να γίνει μια αφορμή, για να επαναπροσδιορίσουμε τους στόχους μας. Δεν εξαρτώνται όλα από μας, αλλά ας είμαστε σε εγρήγορση».
Τι σας τονώνει το ηθικό; «Η προσπάθεια να πάνε τα πράγματα καλύτερα. Για παράδειγμα, αν το ΚΘΒΕ βρει έναν νέο βηματισμό, έχει καλύτερες παραστάσεις, αξιόλογους σκηνοθέτες, εξωστρέφεια και διάθεση συνεργιών με όλους τους φορείς, μπορεί κανείς να πει ότι βοηθάει σε μια πολύ δύσκολη στιγμή. 18 μήνες, που είμαστε στη Θεσσαλονίκη με τον Γιάννη Αναστασάκη, προσπαθούμε να ορθοποδήσει μια υπόθεση, που αφορά, κυρίως, στην κοινωνία. Χιλιάδες θεατές είδαν τις παραστάσεις. Κάθε Τετάρτη και Πέμπτη, με 5 ευρώ, μπόρεσαν αδύναμοι οικονομικά άνθρωποι να πάνε στο θέατρο. Πάνω από 6.000 άνεργοι εντελώς δωρεάν. Πήγαμε στους προσφυγικούς καταυλισμούς, στα ΚΑΠΗ, στις φυλακές, στα νοσοκομεία, στα Μουσεία, στους απεξαρτημένους, στην περιφέρεια. Όπου μας είχαν ανάγκη. Και οι παραστάσεις μας είχαν καλλιτεχνικό ενδιαφέρον. Μου ανεβάζει το ηθικό να τελειώνει μια παράσταση και να βλέπω εκατοντάδες θεατές να βγαίνουν από τη Μονή Λαζαριστών, το Βασιλικό Θέατρο και την Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών. Φοιτητές στο λεωφορείο να μιλάνε για παραστάσεις του Κρατικού. Και τώρα, η συνεργασία με τον Γιάννη Μόσχο και τον Ταξιάρχη Χάνο σε ένα τόσο ανθρώπινο έργο. Δεν είναι λίγο μέσα στην κρίση. Κι έχουμε ακόμα πολύ δρόμο».
Ταυτότητα παράστασης
Μετάφραση - σκηνοθεσία: Γιάννης Μόσχος, σκηνικά - κοστούμια: Τίνα Τζόκα, μουσική: Άγγελος Τριανταφύλλου, φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος, βοηθός σκηνοθέτη: Ελίνα Καλαϊτζόγλου, οργάνωση παραγωγής: Ναταλία Λαμπροπούλου. Παίζουν: Μαρία Τσιμά, Ταξιάρχης Χάνος.
G.CHRYSOCHOIDIS
Πληροφορίες Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών: Εθνικής Αμύνης 2 - Θεσσαλονίκη, τηλ. κρατήσεων: 2315 200200. Προπώληση εισιτηρίων: ταμεία ΚΘΒΕ, ηλεκτρονικά: ntng.gr.
