Τις εφιαλτικές διαστάσεις που παίρνει ο σακχαρώδης διαβήτης σε παγκόσμιο επίπεδο τόνισε Αν. Καθηγήτρια Ε.Κ.Π.Α, υπεύθυνη στη Μονάδα Σακχαρώδη Διαβήτη-Μεταβολισμού, του Νοσοκομείου Αλεξάνδρα, Ασημίνα Μητράκου, μιλώντας σε διάλεξη του Ινστιτούτου Δημόσιας Υγείας του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος με θέμα «Πρόληψη του Σακχαρώδη Διαβήτη».
Σύμφωνα με επιστημονικές εκτιμήσεις, 227 εκατομμύρια νέοι ασθενείς θα προστεθούν στα 415 εκατομμύρια πάσχοντες με σακχαρώδη διαβήτη τα επόμενα 20 χρόνια.
Ενώ σύμφωνα με την Εθνική Μελέτη Νοσηρότητας και Παραγόντων Κινδύνου που έγινε στην Ελλάδα σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 6000 ενηλίκων, ο επιπολασμός βρέθηκε μεταξύ 10,9% και 12,3%.
Επίσης, το ποσοστό αδιάγνωστου διαβήτη ήταν 2,8%, ενώ από τους διαβητικούς διαπιστώθηκε ότι το 20,4% δεν γνωρίζει ότι έχει διαβήτη και ανάμεσα σε αυτούς που λαμβάνουν θεραπεία, το 30% έχει αρρύθμιστο διαβήτη.
Όπως τόνισε η κ. Μητράκου, το πρόβλημα είναι εξαιρετικά σοβαρό και επικίνδυνο για τη δημόσια υγεία για το λόγο αυτό πρέπει άμεσα να ληφθούν μέτρα. Στην Ελλάδα, όπως είπε, πάνω από 1.100.000 συμπολιτών μας πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη, ενώ συμπλήρωσε ότι η χώρα μας είναι επίσης πρωταθλήτρια στην παιδική παχυσαρκία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε η κ. Μητράκου, ο διαβήτης ευθύνεται για το 80% των θανάτων από καρδιαγγειακά νοσήματα. Μαζί με τα καρδιαγγειακά νοσήματα και τον καρκίνο ευθύνεται για το 63% των θανάτων που προκαλούν οι μη μεταδιδόμενες ασθένειες και επιβαρύνουν την εθνική οικονομία, ιδιαίτερα σε χώρες χαμηλού ή μεσαίου εισοδήματος.
Συγκεκριμένα ο σακχαρώδης διαβήτης ευθύνεται για νοσήματα όπως τη διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια (Συχνότερη αιτία τύφλωσης σε παραγωγικούς ενήλικες, τη διαβητική νεφροπάθεια (Συχνότερη αιτία Νεφρικής Ανεπάρκειας τελικού σταδίου), την κατά 2-4 φορές αύξηση της καρδιαγγειακής νοσηρότητας και των εγκεφαλικών επεισοδίων, τα καρδιαγγειακά νοσήματα (8/10 διαβητικών ατόμων πεθαίνουν από καρδιακή ανακοπή) και τη διαβητική νευροπάθεια (Κυριότερη αιτία ακρωτηριασμού, μετά τα ατυχήματα-τραυματισμούς).
Στους παράγοντες υψηλού κινδύνου καταγράφονται η παχυσαρκία και η κακή διατροφή, η υψηλή αρτηριακή πίεση, η καθιστική ζωή, η υπνική άπνοια και το κοινωνικοοικονομικό επίπεδο. Σε δεύτερη θέση ανήκει η εθνικότητα και η ηλικία καθώς και το ιστορικό της οικογένειας και ο διαβήτης κύησης.
Εθνικό Σχέδιο Δράσης για το Διαβήτη
Η πρόληψη του διαβήτη απαιτεί συνεργασίες, καθώς δεν αποτελεί μόνο προσωπικό πρόβλημα, αλλά ένα κοινωνικό πρόβλημα υγείας, όπως ανέφερε η κ. Μητράκου, λέγοντας επίσης, ότι η πρόληψη για να είναι αποτελεσματική απαιτεί από την πολιτεία την ενεργοποίηση ενός Εθνικού Σχεδίου Δράσης.
Όπως εξήγησε η καθηγήτρια, ένα τέτοιο Εθνικό Σχέδιο Δράσης πρέπει να αναπτυχθεί με σύγχρονες υποδομές και υπηρεσίες που θα συμβάλλουν στην ουσιαστική ενημέρωση καθώς και στη συστηματική προβολή και καθιέρωση κοινωνικών προτύπων που αφορούν στις διατροφικές συνήθειες και στη σωματική δραστηριότητα (άσκηση), καθώς και στον τακτικό έλεγχο και την παρακολούθηση ευπαθών ομάδων του πληθυσμού.
Κατευθυντήριες οδηγίες για την πρόληψη του διαβήτη
Έξι κατευθυντήριες οδηγίες δίνει η επιστημονική κοινότητα για την πρόληψη του διαβήτη.
- Απώλεια βάρους, (τουλάχιστον το 7%-10%),
- Μείωση της πρόσληψης του λίπους (διευκολύνει την απώλεια βάρους),
- Όχι στις ειδικές δίαιτες χαμηλές σε υδατάνθρακες ή υψηλές σε πρωτεΐνη (δεν έχουν αποτελέσματα μακροπρόθεσμα)
- Κατανάλωση φυτικών ινών και δημητριακών ολικής άλεσης,
- Τακτική άσκηση (τουλάχιστον 2,5 ώρες την εβδομάδα)
- Διακοπή Καπνίσματος
Ο προδιαβήτης μπορεί να αντιμετωπισθεί
Αναφορικά με τα άτομα με προδιαβήτη, η καθηγήτρια τόνισε ότι πρέπει να ασκούνται τακτικά, να παρακολουθούνται συστηματικά από γιατρό και να αποφύγουν το κάπνισμα και την κακή διατροφή.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, έλεγχο θα πρέπει να κάνουν:
1. Όλα τα άτομα ηλικίας άνω των 45 χρόνων, ιδιαίτερα με BMI >25 kg/m2*, κι εάν δεν διαγνωσθεί παθολογική δοκιμασία τότε να ελέγχονται ανά τριετία,
2. Άτομα υπέρβαρα (BMI> 25 kg/m2*) -ο έλεγχος αρχίζει σε νεαρή ηλικία και επαναλαμβάνεται συχνά.
Επίσης τα άτομα που έχουν κι επιπλέον παράγοντες κινδύνου, όπως για παράδειγμα, αυτά που δεν ασκούνται, έχουν συγγενή πρώτου βαθμού με ΣΔ2, ανήκουν σε εθνικότητα με υψηλό κίνδυνο, είναι γυναίκες που έχουν γεννήσει βρέφος >4,5 κιλά ή έχουν διαγνωσθεί με διαβήτη κύησης, έχουν αρτηριακή υπέρταση(140/90 mmHg) ή HDL cholesterol <35 mg/dl και/ή τριγλυκερίδια > 250 mg/dl ή Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών ή κλινικές εκδηλώσεις Αντίστασης στην Ινσουλίνη (π.χ. PCOS ή acanthosis nigricans) ή ιστορικό Καρδιαγγειακής Νόσου.
Να σημειωθεί ότι τα άτομα με προδιαβήτη που θέλουν να εξεταστούν δωρεάν, στο πλαίσιο Ευρωπαϊκού Προγράμματος, μπορούν να τηλεφωνήσουν στη Μονάδα Σακχαρώδη Διαβήτη-Μεταβολισμού του Νοσοκομείου Αλεξάνδρα στο τηλέφωνο 213 2162858 ή 6980907491.
