Από την έντυπη έκδοση
Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
Πρόσφατη έρευνα της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας για την επίδραση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στα επίπεδα άγχους των Αμερικανών έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου για τον εθισμό των χρηστών στα social media. Σε πολύ μεγάλο ποσοστό οι χρήστες βρίσκονται σχεδόν πάντα online, ελέγχοντας συνεχώς τον λογαριασμό τους στο Facebook ή στο Instagram. Μεταξύ των νέων τα ποσοστά των «εμμονικών» χρηστών είναι ακόμη μεγαλύτερα και το χειρότερο είναι ότι τις περισσότερες φορές δεν συνειδητοποιούν ότι το πάθος τους αγγίζει τα όρια της εξάρτησης. Σε άλλη έρευνα του Πανεπιστημίου Κορνέλ ζητήθηκε από τους χρήστες να μείνουν offline για 99 ημέρες και να περιγράφουν τη διάθεσή τους ανά διάστημα 33 ημερών. Η έρευνα κατέδειξε ότι για τους περισσοτέρους είναι εξαιρετικά δύσκολο να επιβληθούν στον εαυτό τους και να μείνουν εκτός Διαδικτύου.
Υπάρχουν διάφορες εξηγήσεις για τον εθισμό στον θαυμαστό κόσμο των social media. Παγκοσμίως, υπάρχουν περισσότεροι από 1,49 δισ. μηνιαίοι ενεργοί χρήστες του Facebook, ένας αριθμός που αυξάνεται ετησίως με ρυθμούς πάνω από 10%. Και είναι πολύ σημαντικό να νιώθει κανείς ότι ανήκει σε αυτήν την τεράστια κοινότητα, μια κοινότητα με ενεργό δραστηριότητα 24 ώρες το 24ωρο, που επιτρέπει σε φίλους, κοινούς γνωστούς, αλλά και εχθρούς να αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, να ανταλλάσσουν ιδέες και απόψεις, να ενημερώνονται -όχι πάντα από αξιόπιστες πηγές- για τα σημαντικότερα γεγονότα πάσης φύσεως, είτε πρόκειται για ειδήσεις, είτε για τα κουτσομπολιά από τον κόσμο των διασήμων. Μια κοινότητα που προσφέρει λίγες στιγμές δημοσιότητας μέσα από τα δισεκατομμύρια «likes» στις 136.000 φωτογραφίες που αναρτώνται κάθε λεπτό της ημέρας.
Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει τη δύναμη του Διαδικτύου, ούτε και το γεγονός ότι αποτελεί την τάση του μέλλοντος. Ούτε μπορεί κανείς να δαιμονοποιήσει ένα τόσο ισχυρό και συνάμα τόσο επιτυχημένο εργαλείο, που δημιουργήθηκε από την ανάγκη για πρόοδο και καλύτερη πληροφόρηση. Αρκεί το εργαλείο να χρησιμοποιείται σωστά και με σύνεση, χωρίς να υποκαθιστά βασικές αξίες των ανθρώπινων σχέσεων. Διότι, σε αντίθετη περίπτωση, απομένει ο εθισμός και τραγικά περιστατικά, όπως η ανάρτηση αποτρόπαιων και σοκαριστικών εικόνων, με πιο πρόσφατο παράδειγμα τη ζωντανή αναμετάδοση του ομαδικού βιασμού της 15χρονης στις ΗΠΑ.