Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Εσείς ξέρετε τι είναι ο Αυτισμός; Έχετε ίσως στο νου σας την εικόνα του Ντάστιν Χόφμαν στον Άνθρωπο της Βροχής και του Τζιμ Πάρσονς ως Σέλντον Κούπερ στο Big Bang Theory; Η μήπως εκείνη ανθρώπων, που κραυγάζουν, συμπεριφέρονται αλλόκοτα, αντικοινωνικά; Στην πραγματικότητα ένας αυτιστικός μπορεί να ανταποκρίνεται ελαφρώς ή περισσότερο σε κάποιο από τα παραπάνω στερεότυπα ή και να μην έχει καμία απολύτως σχέση με αυτά. Και τούτο γιατί το αυτιστικό φάσμα είναι ευρύτατο. Σήμερα, Παγκόσμια Ημέρα Αυτισμού, θα ήταν καλό να δούμε ορισμένα στοιχεία.
Ο αυτισμός είναι Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή. Δεν γνωρίζει εθνικότητα, φυλή, κοινωνική τάξη. «Προτιμά» όμως τα αγόρια, με αναλογία 4 προς 1 έναντι των κοριτσιών. Στις ΗΠΑ οι τελευταίες έρευνες αποκαλύπτουν ότι ένα στα 67 παιδιά παγκοσμίως βρίσκεται στο φάσμα. Στην Ελλάδα δεν υπάρχει επίσημη καταγραφή, αλλά εκτιμάται ότι τα δεδομένα είναι παρόμοια σε παγκόσμια βάση. Το κάθε αυτιστικό παιδί είναι, όπως κάθε παιδί, ξεχωριστό και διαφορετικό. Δεν είναι απαραίτητα περισσότερο ή λιγότερο έξυπνο έξυπνο από τα «κανονικά». Προσλαμβάνει και επεξεργάζεται τις πληροφορίες του περιβάλλοντος διαφορετικά, για αυτό και πρέπει να εκπαιδευθεί για να τις επικοινωνήσει.
Ορισμένα συμπτώματα - που δεν συναντώνται σε όλες τις περιπτώσεις- είναι η αδυναμία βλεμματικής επαφής, οι επαναλαμβανόμενες/στερεοτυπικές κινήσεις και συμπεριφορές, η απουσία ή δυσκολία ομιλίας και κοινωνικής επαφής, η ενόχληση από τη σωματική επαφή, η προσήλωση στην λεπτομέρεια. Τι τα προκαλεί όλα αυτά; Η αιτία παραμένει ένα αίνιγμα. Πιθανότατα πρόκειται για έναν συνδυασμό παραγόντων: περιβαλλοντικών, γενετικών, κληρονομικών. Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι ΔΕΝ προκαλείται από τα εμβόλια, όπως εξακολουθούν να διαδίδουν ανεύθυνοι, στηριζόμενοι σε μία μελέτη, που αποδείχθηκε πλαστή.
Όταν μεγαλώνεις ένα παιδί στο φάσμα- πέρα από ενοχλητικές θεωρίες συνωμοσίας, όπως αυτή των εμβολίων- κάτι όμορφο που ακούς συχνά είναι το ακόλουθο: «Ορισμένα από τα μεγαλύτερα μυαλά στην ιστορία ήταν αυτιστικοί». Η οικογένεια, οι φίλοι, όσοι θέλουν να σε καθησυχάσουν και να σε στηρίξουν, αναφέρονται στον Νεύτωνα, τον Αϊνστάιν, τους Στιβ Τζομπς και Μπιλ Γκέιτς ή τον… Μέσι. Απαριθμούν μεγάλες προσωπικότητες για τις οποίες υπάρχουν υποψίες, ενδείξεις ότι ανήκουν στο αυτιστικό φάσμα.
Εσένα βέβαια ως γονιό καθόλου δεν σε απασχολεί εάν το παιδί σου θα αποδειχθεί ιδιοφυία, αν θα διαπρέψει στην επιστημονική έρευνα ή τα ποδοσφαιρικά γήπεδα. Θέλεις απλά να του δοθεί η ευκαιρία να κάνει ό,τι αγαπά. Θέλεις να είναι αυτόνομο, να είναι ευτυχισμένο. Αγωνιάς για το εάν θα αποκτήσει σταθερή βλεμματική επαφή, εάν θα αναπτύξει την συναισθηματική επαφή, εάν θα μιλήσει, εάν θα κάνει φίλους. Και πανηγυρίζεις- με ενθουσιασμό μεγαλύτερο από εκείνον που προκαλούν τα γκολ του Μέσι- κάθε του ζεστή ματιά, κάθε χαμόγελο, κάθε αγκαλιά, κάθε λέξη.
Ο αυτισμός δεν είναι ιάσιμος, είναι όμως αντιμετωπίσιμος με έγκαιρη και αποτελεσματική παρέμβαση. Η διάγνωση σε μικρή ηλικία είναι καθοριστικής σημασίας και προϋποθέτει να μην κλείνουν οι γονείς τα μάτια. Η αντιμετώπιση- με τις κατάλληλες θεραπείες και παράλληλη στήριξη στο σχολείο- θέλει ειδικευμένο, έμπειρο προσωπικό και έχει υψηλότατο κόστος. Η προσπάθεια των ίδιων των παιδιών, των θεραπευτών, της οικογένειας δεν αρκούν. Το κράτος πρέπει να δηλώνει «παρών» με σοβαρή πολιτική και οικονομική στήριξη στην ειδική αγωγή (την οποία προσφάτως περιέκοψε ως «δαπανηρή»). Όταν τα έχεις αυτά, μπορείς να αισιοδοξείς ότι η ζωή στο φάσμα, θα είναι ζωή δημιουργική.
