Από την έντυπη έκδοση
Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
Πρόσφατα διαβάζαμε για τους οκτώ πλουσιότερους του πλανήτη, με περιουσία 426 δισ. δολ., σχεδόν ίση με τον πλούτο που μοιράζεται το ήμισυ των φτωχότερων του παγκόσμιου πληθυσμού ή 3,6 δισ.
Τα στοιχεία «καθρεπτίζουν» το ολοένα και μεγαλύτερο χάσμα κοινωνικών ανισοτήτων, ένα χάσμα που σύμφωνα με το World Economic Forum αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους κινδύνους για την επόμενη δεκαετία.
Δεν είναι όμως μόνο η ελίτ του Νταβός που παραδέχεται το πρόβλημα: Το ΔΝΤ έχει επανειλημμένως προειδοποιήσει ότι οι ανισότητες συνιστούν τροχοπέδη για την ανάπτυξη, ενώ τον κώδωνα του κινδύνου έχει κρούσει και η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας, καλώντας τις κυβερνήσεις να αναλάβουν δράση για τη μείωση της ανεργίας.
Η «ψαλίδα» μεταξύ πλουσίων και φτωχών ανοίγει επικίνδυνα, φουντώνοντας τη λαϊκή δυσαρέσκεια. Οι κοινωνικές ανισότητες δίνουν «τροφή» στις λαϊκιστικές τάσεις, όπως αποδεικνύει περίτρανα η εκλογή του Τραμπ στις ΗΠΑ και η απόφαση για Brexit.
Πηγαίνοντας ακόμη πιο πίσω, η δυσαρέσκεια των Ελλήνων και η απόγνωσή τους εξαιτίας των σκληρών μέτρων λιτότητας οδήγησε στο ηχηρό «Όχι» του δημοψηφίσματος της 5ης Ιουλίου, ασχέτως αν εκείνο το «Όχι» οδήγησε στην υπογραφή του τρίτου και πιο σκληρού μνημονίου.
Η ίδια η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, στο πλαίσιο του φετινού WEF στο Νταβός, παραδέχθηκε ότι ένα από τα μεγαλύτερα «θύματα» στις ανεπτυγμένες οικονομίες είναι η μεσαία τάξη.
Μια τάξη που σηκώνει το μεγαλύτερο από το φορολογικό βάρος που πέφτει στους ώμους των Ελλήνων. Μελέτη του ΣΕΒ έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου για τις τραγικές απώλειες που έχει υποστεί το μέσο ελληνικό νοικοκυριό στα χρόνια της κρίσης, χάνοντας σχεδόν το 30% του εισοδήματός του.
Το 2016, οι Έλληνες πλήρωσαν πάνω από 53 δισ. ευρώ σε φόρους, ενώ περιμένουν ακόμη πιο σφοδρή «φοροκαταιγίδα» για το 2017.
Με τη φοροδοτική ικανότητα να έχει εξαντληθεί προ πολλού -σχεδόν το ήμισυ του εισοδήματος πηγαίνει σε φόρους- εγείρονται εύλογα ερωτήματα για το κατά πόσο είναι συνετό να επιμένει κανείς για την ορθότητα μιας «συνταγής» με πολλές πιθανότητες αποτυχίας, όπως έχει αποδειχθεί και στο παρελθόν.
Οι λεπτές ισορροπίες καταρρέουν εν μέσω μιας κρίσης που τείνει να προσλάβει μεγαλύτερες διαστάσεις. Η οργή των ψηφοφόρων ισχυρό όπλο για τους λαϊκιστές και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.
Και οι οικονομολόγοι, που συχνά επικαλούνται αριθμούς και «νούμερα που δεν βγαίνουν», ίσως θα πρέπει να παραδεχθούν ότι είναι και δική τους δουλειά να ασχοληθούν με τις κοινωνικές ανισότητες, διαβάζοντας υπό άλλο πρίσμα τα ίδια δεδομένα.
