Από την έντυπη έκδοση
Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
Η Wall Street σε ιστορικά υψηλά, με τον Dow μία ανάσα από το φράγμα των 20.000 μονάδων. Οι αποδόσεις των αμερικανικών κρατικών ομολόγων έχουν ήδη αναρριχηθεί στα υψηλότερα από το 2009, ενώ οι προσδοκίες για περισσότερες αυξήσεις επιτοκίων από τη Fed προοιωνίζονται ακόμη μεγαλύτερους «κραδασμούς».
Η νίκη του Τραμπ στις εκλογές προκάλεσε «σοκ» δύο τρισ. δολ. στις διεθνείς αγορές: Τόσα είναι τα χρήματα που χάθηκαν από τις αγορές χρέους, πηγαίνοντας στα διεθνή χρηματιστήρια και κυρίως στις αμερικανικές μετοχές. Και προτού προλάβουν να συνέλθουν, οι αγορές υπέστησαν νέο σοκ, αυτή τη φορά από τη Fed. Η αύξηση επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης, στο εύρος του 0,25%-0,75%, ήταν αναμενόμενη.
Οι προβλέψεις όμως για τρεις ακόμη αυξήσεις το 2017 ήταν η μεγάλη έκπληξη, που έκανε τους επενδυτές να συνειδητοποιήσουν ότι η εποχή των σχεδόν μηδενικών επιτοκίων και του πολύ φθηνού κόστους δανεισμού οδεύει στο τέλος της.
Η Fed συνεχίζει να πρωτοπορεί μεταξύ των κεντρικών τραπεζών, ολοκληρώνοντας τον Οκτώβριο του 2014 το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, στη διάρκεια του οποίου είχε δαπανήσει περισσότερα από τρία τρισ. δολ. για ομόλογα. Και τον Δεκέμβριο του 2015 τόλμησε να εγκαινιάσει νέο κύκλο αυστηρότερης νομισματικής πολιτικής, με την πρώτη αύξηση επιτοκίων από το καλοκαίρι του 2006.
Αλλά και στην Ευρωζώνη, η ΕΚΤ, στην τελευταία συνεδρίαση του έτους, φρόντισε να προλειάνει το έδαφος για σταδιακή απόσυρση του QE. Η ΕΚΤ παρέτεινε το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων έως τα τέλη του 2017, από τον Απρίλιο όμως μειώνει τις μηνιαίες αγορές στα 60 δισ. ευρώ.
Έως τότε η ΕΚΤ θα έχει διοχετεύσει πάνω από δύο τρισ. ευρώ, έχοντας ήδη μειώσει τα επιτόκια κάτω από το μηδέν. Η αυστηρότερη νομισματική πολιτική στις ΗΠΑ έχει συνέπειες πέραν των αμερικανικών συνόρων.
Οι κεντρικές τράπεζες των αναδυομένων είναι σε επιφυλακή, να στηρίξουν τα εθνικά νομίσματα και να συγκρατήσουν ενδεχόμενο «κύμα» εκροών που θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει τα νομίσματα και τις οικονομίες τους.
Στη Μέση Ανατολή, οι χώρες του Αραβικού Κόλπου παρασύρθηκαν στον κύκλο ακριβότερου χρήματος. Στον κόσμο των επιτοκίων, ο πολιτικός παράγοντας παραμένει ακόμη ο μεγάλος άγνωστος «Χ» που θα μπορούσε να ανατρέψει κάθε πρόβλεψη.
Και ο «Ψυχρός Πόλεμος» που διαβλέπουν κάποια μέσα ενημέρωσης μεταξύ του Τραμπ και της Τζάνετ Γέλεν ίσως να έχει αντίκτυπο στην ανεξαρτησία της Fed και τις μελλοντικές της αποφάσεις, στέλνοντας κύματα «σοκ» σε κάθε γωνιά της Γης.
