Του Κώστα Δεληγιάννη
Διαψεύσθηκαν οι προσδοκίες για την ανίχνευση ενός νέου σωματιδίου στο CERN, το οποίο φαινόταν ότι θα μπορούσε να ανατρέψει το Καθιερωμένο Πρότυπο της φυσικής. Ωστόσο, όπως ανακοίνωσαν επιστήμονες την Παρασκευή, οι ενδείξεις που είχαν προκύψει για την ύπαρξή του οφείλονταν τελικά σε στατιστική διακύμανση, αφού δεν επιβεβαιώθηκαν από την ανάλυση περισσότερων δεδομένων.
Η «ανωμαλία» στις μετρήσεις από τον επιταχυντή του CERN είχε ανακοινωθεί τον Δεκέμβριο του 2015, δημιουργώντας ελπίδες στην επιστημονική κοινότητα για μία νέα ιστορική ανακάλυψη από τον επιταχυντή του CERN. Μάλιστα, οι ενδείξεις είχαν εντοπισθεί και από τις δύο ερευνητικές ομάδες που εργάζονται ανεξάρτητα στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) στο Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών στη Γενεύη.
Οι ενδείξεις αυτές είχαν εντοπισθεί σε ενέργεια 750 γιγαηλεκτρονιοβόλτ (GeV). Αν όντως «πρόδιδαν» την ύπαρξη ενός άγνωστου έως σήμερα σωματιδίου, τότε αυτό θα είχε εξαπλάσια μάζα από το «σωματίδιο (GeV)του Θεού», το οποίο εντοπίσθηκε για πρώτη φορά το 2012, επίσης στο CERN.
Ωστόσο, όπως ανακοίνωσαν την Παρασκευή επιστήμονες του Κέντρου στο Διεθνές Συνέδριο Φυσικής Υψηλών Ενεργειών στο Σικάγο, στην πορεία δεν προέκυψαν στοιχεία τα οποία να ενισχύουν το σενάριο ύπαρξης του σωματιδίου, και μάλιστα από καμία από τις δύο ομάδες.
«Η ένδειξη που προκάλεσε σημαντικό ενδιαφέρον κατά την ανάλυση των δεδομένων του 2015 δεν επανεμφανίσθηκε στα μεγαλύτερο όγκο δεδομένων του 2106, με συνέπεια να πρέπει να οφείλεται σε στατιστική διακύμανση», σημειώνεται σε ανακοίνωση του CERN.
Επιστήμονες που πήραν μέρος στο συνέδριο, το οποίο διεξάγεται ανά δύο χρόνια, σχολίασαν στο Twitter την ανακοίνωση για τη μη επιβεβαίωση των ενδείξεων της περασμένης χρονιάς.
«Δεν ανακοινώθηκε νέο σωματίδιο, αλλά έτσι λειτουργεί η επιστήμη», αναφέρεται στον επίσημο λογαριασμό του Fermilab, του κορυφαίου εργαστηρίου σωματιδιακής φυσικής στις ΗΠΑ.
«Βασικά [αυτό που συνέβη] ήταν ότι δύο πειράματα στο CERN έβλεπαν την παραγωγή φωτονίων πιο συχνά απ’ ό,τι αναμενόταν», σημειώνει ο Μπράιαν Κολκιχούν, φυσικός από το πανεπιστήμιο του Γκλάσκοου στη Σκοτία.
Σύμφωνα με τον Τέμις Μπόουκοκ, επικεφαλής του τμήματος φυσικής στο πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ, το αποτέλεσμα προκάλεσε απογοήτευση στους επιστήμονες. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως θεωρούν αποτυχημένο το πείραμα.
«Αυτή τη στιγμή, η φύση φαίνεται να μας “λέει” είναι πως ό,τι είδαμε ήταν απλώς μία διακύμανση, και όχι τα πρώτα σημάδια μιας νέας φυσικής θεωρίας», λέει στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Μπόουκοκ, ο οποίος συμμετέχει στις έρευνες στο CERN.
«Το σωματίδιο αυτό θα ήταν πολύ ενδιαφέρον. Ο λόγος που προκάλεσε ενθουσιασμό είναι ότι δεν μπορούσε εύκολα να εναρμονισθεί με πολλές υπάρχουσες θεωρίες. Επομένως, την τελευταία χρονιά πολλοί επιστήμονες αναθεώρησαν τα υπάρχοντα μοντέλα σε νέες εκδοχές, με βάση τις υποθέσεις που έκαναν για τη φύση του».
Όλη αυτή η δουλειά δεν ήταν μάταιη, σύμφωνα με τον ίδιο. Ούτε βέβαια σημαίνει πως μπορεί να αποκλεισθεί εντελώς η ύπαρξη του σωματιδίου.
«Το πρόσφατο αποτέλεσμα μας δείχνει πως η κατάσταση είναι πιο περίπλοκη από ό,τι περιμέναμε, όπως επίσης και πως θα πρέπει να ψάξουμε αλλού για σημάδια μιας “νέας φυσικής”», προσθέτει.
Από τη μεριά της, η φυσικός Πολίν Γκανιόν, η οποία δεν συμμετέχει πλέον στις έρευνες του CERN, ανέφερε στο μπλογκ της πως οι επαναστατικές ανακαλύψεις είναι σπάνιες στη φυσικής.
Αντίθετα, οι στατιστικές διακυμάνσεις, όπως τελικά αποδείχθηκε η πρόσφατη ένδειξη, «δεν είναι σπάνιες στη σωματιδιακή φυσική, με δεδομένη τη φύση των φαινομένων που παρατηρούμε».
