Πλάθοντας ένα εύθραυστο ποιητικό περιβάλλον, διάστικτο από πολλαπλές αναγνώσεις, γεμάτο εναλλαγές του πραγματικού με το φαντασιακό, ο εικαστικός Ανδρέας Γεωργιάδης εμπνέεται από την τετραλογία του Λώρενς Ντάρελ, «Αλεξανδρινό κουαρτέτο», και παρουσιάζει ομότιτλη έκθεση ζωγραφικής, η οποία εγκαινιάζεται στον Χαρουπόμυλο, στο Πάνορμο Ρεθύμνου, το Σάββατο 11 Ιουνίου, στις 8.30 το βράδυ, και θα διαρκέσει έως τις 3 Ιουλίου.

Συνεπαρμένος από τη μοναδική ατμόσφαιρα της Αλεξάνδρειας και από το κορυφαίο μυθιστόρημα - ποταμό του Βρετανού συγγραφέα, ο Ανδρέας Γεωργιάδης δημιουργεί μια εικαστική καταγραφή από στιγμιότυπα, εντυπώσεις και αναμνήσεις, συνδυάζοντας το πραγματικό με το φανταστικό, το παρελθόν με το παρόν, την κυριολεξία με τη μεταφορά, σε 33 έργα, όλα μελάνια σε χαρτί.

Η έκθεση, η οποία παρουσιάζεται από την Πολιτιστική Εταιρεία Πανόρμου «Επιμενίδης», εντάσσεται στο πρόγραμμα εργασιών του Διεθνούς Συνεδρίου που διοργανώνει το International Durrell Society, με τίτλο «Threading the Labyrinth: Durrell, Greece, and World War II», από 26 έως 29 Ιουνίου, στο Ρέθυμνο, και είναι αφιερωμένο στον κορυφαίο Βρετανό λογοτέχνη.

Η έκθεση πρωτοπαρουσιάστηκε στη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, τον Οκτώβριο του 2014, ενταγμένη στον εορτασμό των 12ων γενεθλίων της Βιβλιοθήκης, με καλεσμένους από όλο τον κόσμο. Η παρουσίαση σημείωσε μεγάλη επιτυχία, ενώ ο κυβερνήτης της Αλεξάνδρειας απένειμε στον ζωγράφο το χρυσό κλειδί της πόλης. Στη συνέχεια, η έκθεση μεταφέρθηκε στο Κάιρο, στο μεσαιωνικό Παλάτι Amir Taz (υπό την αιγίδα του Αιγυπτιακού Υπουργείου Πολιτισμού), στην Ianos Αίθουσα Τέχνης της Αθήνας (με την υποστήριξη του British Council και του Μορφωτικού Κέντρου της Αιγύπτου) και, τέλος, στο Λονδίνο, στο Hellenic Centre (με την υποστήριξη της Ελληνικής Πρεσβείας στο Λονδίνο).

Ο Ανδρέας Γεωργιάδης, μετά από μεθοδική έρευνα σε πλούσιο αρχειακό υλικό, ανασυνθέτει με τη ζωγραφική του την εποχή της δεκαετίας του 1940, μέσα από σημεία - ορόσημα της πόλης που περιγράφει ο συγγραφέας στην τετραλογία του: θέατρα, καφενεία, παραλίες, εστιατόρια, δρόμους, πλατείες, ξενοδοχεία, μπαρμπέρικα, σπίτια, λιμάνια, σταθμούς τραίνων, καθώς και στιγμιότυπα των πρωταγωνιστών του έργου, μαρτυρώντας έτσι την ιστορία της Αλεξάνδρειας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και συνιστώντας, ταυτόχρονα, μια υποκειμενική ανθρωπογεωγραφία.

Ο καλλιτέχνης σημειώνει στο εισαγωγικό κείμενο της έκθεσης: «Πρωτοδιάβασα το “Αλεξανδρινό κουαρτέτο” στα είκοσι μου χρόνια. Θυμάμαι ακόμα πολύ ζωηρά την καθηλωτική συγκίνηση του συναισθήματος ότι ο κόσμος είναι (ή μπορεί και να είναι) αλλιώς. Η ανάγνωση του κόσμου και των ανθρώπινων σχέσεων από τον Λώρενς Ντάρελ χάραξε μέσα μου μια διαφορετική ανθρωπογεωγραφία.

Είκοσι δύο χρόνων. Επισκέπτομαι για πρώτη φορά την πόλη. Η πραγματικότητα αποκαλυπτική. Όλοι και όλα είναι εκεί. Ανέγγιχτα. Ο Ντάρελ, ο Καβάφης, ο Τσίρκας, ο Φόρστερ - οι ήρωες του “Κουαρτέτου”. Πρόσωπα, κτήρια, ήχοι, γεύσεις, μυρωδιές καίγονται από την έρημο και δροσίζονται από τη Μεσόγειο.

Από τότε, ο χρόνος κυλά. Το “Κουαρτέτο” επιστρέφει τακτικά στα διαβάσματά μου. Σιγά σιγά, η ονειρική επαφή μου με αυτά που με συγκινούν περισσότερο αποκτά μια υγρή διάσταση, καθώς το μελάνι ποτίζει τα χαρτιά μου, καταγράφοντας ημιτόνια φωτός, αισθήματα απώλειας ή προσμονής, βλέμματα.

Οι καταγραφές πληθαίνουν. Παίρνουν χαρακτηριστικά στέρεου συναισθήματος. Και στα σαράντα μου χρόνια πλέον, τολμώ να αρθρώσω το θέλω μου: μια ολόκληρη ενότητα, αφιερωμένη στο βιβλίο της ζωής μου.

Πυκνώνω την πραγματική μου επαφή με την πόλη, ερευνώντας ασταμάτητα δρόμους και πλατείες, κτήρια χαμένα από καιρό, καφενεία και εστιατόρια. Προσπαθώ να αποδείξω μέσα μου την πραγματικότητα της πραγματικότητας. Και ευτυχώς, όλοι και όλα παραμένουν ακόμη εκεί:

Η μεγάλη Κορνίς καίει κάτω από τον απογευματινό ήλιο. Ο Ντάρλυ με τη Μέλισσα περπατούν αγκαλιασμένοι. Ο Βαλτάσαρ, καθισμένος στου Παστρούδη, προετοιμάζει τη βραδινή του ομιλία για τον Παράκελσο και τους γνωστικούς. Στο ξενοδοχείο Σέσιλ, ο Νεσήμ ζητεί την Ιουστίνη σε γάμο.  Απέναντι ακριβώς, στον τέταρτο όροφο του ξενοδοχείου Μετροπόλ (ή αλλιώς Εταιρεία Ύδρευσης), ο Κ. Π. Καβάφης καθισμένος στο γραφείο του, κρυμμένος πίσω από στοίβες βιβλίων, διορθώνει με μεγάλη επιμέλεια το τελευταίο δοκίμιο από το τυπογραφείο Κασιμάτη & Ιωνά ενός μονόφυλλου ποιήματός του. Το βράδυ, θα συναντήσει τον Ε. Φόρστερ, στη Λέσχη Μοχάμεντ Άλι της οδού Φουάντ. Προς το παρόν, ο τελευταίος παίρνει για μια ακόμη φορά το ίδιο τραμ, με την κρυφή ελπίδα ότι ο εισπράκτορας θα είναι ο Μωχάμεντ ελ - Αντλ.

Γιατί αυτή είναι η μαγεία της Αλεξάνδρειας “των πέντε φυλών και πέντε γλωσσών”. Η διήθηση του πραγματικού στο φανταστικό και αντίστροφα, χιλιάδες χρόνια τώρα. Μόλις κάτω από την κουρασμένη επιδερμίδα του επίπονου σήμερα, νιώθει κανείς αμέσως τις φλέβες του χθες να κυλούν ασταμάτητα, ενεργοποιώντας ταυτόχρονα τη μνήμη.

Η δική μου μνήμη είναι η ζωγραφική μου. Επιστρέφω, λοιπόν, με αυτήν ένα αντίδωρο: είκοσι δύο χρόνια μετά την πρώτη ανάγνωση, είκοσι μετά το πρώτο ταξίδι. Στον Π. Καρασούλο που μου δίδαξε το “Κουαρτέτο”, στον Λ. Ντάρελ που με ξενάγησε συναρπαστικά στην πόλη, που με ενέπνευσε από την πρώτη στιγμή».

Χαρουπόμυλος - Πολιτιστική Εταιρεία Πανόρμου «Επιμενίδης»: Πάνορμο Ρεθύμνου - Κρήτη, τηλ.: 6974 920998. Ώρες λειτουργίας: καθημερινά: 19.00 - 21.30, Σάββατο: 18:30 - 21:30, Κυριακή: κλειστά.

naftemporiki.gr