Για την αυξημένη ανησυχία αναφορικά με τις επιδημίες ιογενούς γαστρεντερίτιδας μάς μιλά ο καθηγητής Μικροβιολογίας στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ κ. Αθανάσιος Τσακρής, επισημαίνοντας ότι είναι απολύτως δικαιολογημένη, καθώς έχει παρατηρηθεί μια αύξηση επιδημιών τα τελευταία χρόνια.
Ωστόσο, όπως λέει ο καθηγητής, αφού δεν υπάρχει εμβόλιο για την προστασία μας από κάποια γαστρεντερίτιδα, ο καλύτερος τρόπος πρόληψης και αντιμετώπισης είναι να φροντίζουμε σχολαστικά την καθαριότητα των φαγητών μας, αλλά πάνω από όλα των χεριών μας, με τα οποία πιάνουμε τα περισσότερα από αυτά που τρώμε.
Όπως αναφέρει ο καθηγητής, οι ιογενείς γαστρεντερίτιδες, είναι επιδημίες οι οποίες εμφανίζονται από τα μέσα του χειμώνα και διαρκούν συνήθως έως τις αρχές του καλοκαιριού. Αφορούν όλες τις ηλικιακές ομάδες, ωστόσο, όπως λέει είναι πιο σοβαρά τα κλινικά συμπτώματα στα παιδιά και στους ηλικιωμένους.
Χαρακτηριστικό των επιδημιών αυτών είναι ότι εμφανίζονται σε δημόσιους χώρους όπως νοσοκομεία, σχολεία, εστιατόρια, κρουαζιερόπλοια και γενικά χώρους μαζικής χρήσης και εστίασης. Πολλές φορές μάλιστα για τη μετάδοσή τους ενοχοποιούνται μολυσμένα τρόφιμα που συνήθως παρασκευάζονται με τυποποιημένο (βιομηχανοποιημένο) τρόπο και δεν υπόκεινται σε μαγείρεμα.
Όπως και σε άλλους τομείς της δημόσιας υγείας, έτσι και για την πρόληψη της επιδημικής ιογενούς γαστρεντερίτιδας μεγάλη σημασία, σύμφωνα με τον καθηγητή, έχει η εφαρμογή των γενικών μέτρων υγιεινής, όπως είναι το σχολαστικό πλύσιμο των χεριών και η χρήση προστατευτικών μέσων σε χώρους παρασκευής τροφίμων ή στους χώρους όπου παρασκευάζονται τυποποιημένα προμαγειρεμένα τρόφιμα.
Η χρήση όλων αυτών των μέτρων πρέπει, όπως λέει, να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της διαδικασίας παρασκευής και διάθεσης τροφίμων και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι με αυτόν τον τρόπο αποφεύγουμε πολλές λοιμώξεις και όχι μόνο τις ιογενείς γαστρεντερίτιδες. Και καθώς δεν υπάρχει ακόμα εμβόλιο για την πρόληψη της γαστρεντερίτιδας από νοροϊούς, η χρήση των προληπτικών μέτρων κρίνεται ακόμα πιο επιτακτική.
Τα γενικά μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται εκτός από την υγιεινή των χεριών, είναι η χρήση γαντιών μιας χρήσης, ο έλεγχος των ατόμων που εργάζονται σε χώρους παρασκευής τροφίμων, και στα ειδικά προληπτικά μέτρα είναι οι οδηγίες προς υγειονομικούς εργαζόμενους, η χρήση ειδικού προστατευτικού ρουχισμού και η χρήση χημικών ουσιών για απολύμανση χώρων και εργαλείων.
Για το σκοπό αυτό, κατά τα πρότυπα άλλων κρατικών φορέων δημόσιας υγείας, θα πρέπει να υπάρχει συγκεκριμένο σχέδιο διαχείρισης επιδημιών ιογενούς γαστρεντερίτιδας στο οποίο να αναφέρονται αναλυτικά όλα τα βήματα που πρέπει να ακολουθούνται για την αντιμετώπιση μικρών ή μεγαλύτερων επιδημιών.
Για την αντιμετώπισή των επιδημιών αυτών, ιδιαίτερη σημασία έχει ο έγκαιρος εντοπισμός τους, όπως επισημαίνει ο κ. Τσακρής. Για τον λόγο αυτόν θα πρέπει τα νοσοκομεία αλλά και οι κλινικοί ιατροί να ενημερώνουν έγκαιρα το ΚΕΕΛΠΝΟ όταν αντιληφθούν την ύπαρξη κρουσμάτων που απαιτούν επιδημιολογική διερεύνηση.
Στη συνέχεια οι αρχές δημόσιας υγείας πρέπει να διερευνούν τα περιστατικά, να συντονίζουν τον επιδημιολογικό και εργαστηριακό έλεγχο και να εκδίδουν έγκαιρα το πόρισμά τους προς την πολιτεία, ενημερώνοντας παράλληλα τους πολίτες για τη λήψη κατάλληλων προληπτικών μέτρων. Η επιτήρηση δεν πρέπει να διακόπτεται κατά την διάρκεια της επιδημίας, ενώ θα πρέπει επίσης να ενημερώνεται η ιατρική κοινότητα αλλά και το ευρύτερο κοινό για τη λήξη της επιδημίας.