Η Πόλη του Φωτός σκοτείνιασε το βράδυ της Παρασκευής. Μία μαύρη σκιά έπεσε απάνω της και γρήγορα απλώθηκε σε ολόκληρη τη χώρα, την ήπειρο, τον κόσμο. «Νύχτα τρόμου», «Μακελειό», «Ο Μεσαίωνας χτυπά το Διαφωτισμό», «Η Ευρώπη πενθεί» ήταν οι τίτλοι, στον Τύπο για τις πολύνεκρες τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι. Αλληλεγγύη ήταν η λέξη, που κυριάρχησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Η Γαλλία, μία μεγάλη δημοκρατική χώρα, έχει κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Έχει κλείσει τα σύνορά της έχοντας δεχθεί ένα πρωτοφανές, για την Ευρώπη, κύμα επιθέσεων, για το οποίο ανέλαβε την ευθύνη το Ισλαμικό Κράτος. Το ερώτημα δεν είναι μόνο πώς θα απαντήσει η ίδια, αλλά πώς θα αντιδράσει η διεθνής κοινότητα στο σύνολό της. Ηγέτες από κάθε γωνιά του πλανήτη έσπευσαν να καταδικάσουν την «επίθεση στην ανθρωπότητα», να εκφράσουν τη συμπαράστασή τους για την «11η Σεπτεμβρίου της Ευρώπης.» Τα λόγια, όμως, ακούγονται τόσο λίγα μπροστά σε αυτό, που συνέβη.
Το σοκ, το μούδιασμα, η οργή, το πένθος, πρέπει να δώσουν τη θέση τους σε μία όσο το δυνατόν ψύχραιμη ανάγνωση των γεγονότων, σε μία συζήτηση για στο πώς φτάσαμε στην ημέρα αυτή, που απειλεί να αλλάξει την Ευρώπη και πάνω από όλα σε σχέδιο και δράση για την επόμενη μέρα. Πώς σταματάς μια τρομοκρατική οργάνωση, που γιγαντώνεται ταχύτατα στρατολογώντας χιλιάδες νέους, όχι μόνο στον αραβικό κόσμο, αλλά και στη Δύση; Πώς δίνει τέλος στην παράνοια και τη φρίκη;
Τι είναι αυτό, που οπλίζει το μίσος; Οι περισσότεροι ομολογούν σήμερα ότι οι πόλεμοι σε Ιράκ και Αφγανιστάν όχι μόνο δεν κατάφεραν να σταματήσουν την τρομοκρατία, αλλά την έθρεψαν. Το να ανατρέπεις ένα τυραννικό καθεστώς και μετά να αφήνεις έναν λαό έρμαιο σε ακόμη πιο τυραννικές δυνάμεις είναι η μόνη εγγύηση για μία αέναη αιματοχυσία, για τη διατήρηση της οσμής του θανάτου, που γεννά συνεχώς νέα τέρατα. Το να παραδέχεσαι τα λάθη του παρελθόντος, όπως έκανε πρόσφατα ο Βρετανός πρώην πρωθυπουργός, Τόνι Μπλερ, να αναγνωρίζεις πως φέρουν ευθύνη «για όσα συμβαίνουν το 2015», είναι μόνο το πρώτο βήμα. Το ζητούμενο είναι να μην τα επαναλαμβάνεις.
Οι μέχρι στιγμής παρεμβάσεις ΗΠΑ, ευρωπαϊκών και άλλων χωρών στη Συρία και την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, όπου έχει αφήσει το αιματηρό στίγμα του το Ισλαμικό Κράτος, μαρτυρούν πως η διεθνής κοινότητα θυμάται τα λάθη της, αλλά δεν έχει ακριβώς διδαχθεί από αυτά. Δεν έχει μάθει ακόμη να δρα ενωμένη και υπό συγκροτημένο σχέδιο.
Παράλληλα με τη μάχη κατά της τρομοκρατίας, όμως, πρέπει να δοθεί και η μάχη τόσο κατά αυτών, που θα επιχειρήσουν να την χρησιμοποιήσουν ως άλλοθι για μηνύματα μίσους, που λίγο διαφέρουν από εκείνα των τζιχαντιστών, όσο και κατά εκείνων που θα σπεύσουν να κολλήσουν στην καταδίκη ένα «ναι μεν αλλά».
Ο τρόμος στην Ευρώπη έχει επιστρέψει. Αλλά δεν μας έχει νικήσει. Και η σκιά μπορεί να διαλυθεί, γιατί το φως της Δημοκρατίας είναι πιο ισχυρό.
