Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
Έχει, άραγε, χαθεί «η τέχνη της ειρηνικής συνύπαρξης»; Είναι μάταιο να προσπαθούμε να ζήσουμε πολιτισμένα; Υπάρχει άλλος θεός στην δυτική κοινωνία σήμερα, εκτός από τον «θεό της σφαγής»; Ο ηθοποιός Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος πρωταγωνιστεί σε ένα καυστικό έργο, που θέτει αυτά τα ερωτήματα, και μας μιλά για την παράσταση «Ο θεός της σφαγής».
Ανατέμνοντας τον δυτικό άνθρωπο, η διεθνώς πολυβραβευμένη κοινωνική κωμωδία της Γιασμίνα Ρεζά, παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία του Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη, στο Θέατρο Αθηνών.
Με ακραίο χιούμορ, η συγγραφέας βγάζει στην επιφάνεια το ζώο στην ψυχή τού σύγχρονου δυτικού ανθρώπου και διαλύει ένα σαλόνι, όπως ακριβώς διαλύεται η κοινωνία μας, σαρώνοντας κάθε έννοια πολιτικής ορθότητας. Ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος ενσαρκώνει έναν από τους τέσσερις ήρωες του έργου. Μας μιλά για την παράσταση και για τη σημερινή ελληνική πραγματικότητα.
Τι διαδραματίζεται στο έργο;
Δύο πολιτισμένα ζευγάρια προσπαθούν να λύσουν με τον πιο πολιτισμένο τρόπο μια διένεξη των παιδιών τους.
Σκιαγραφείστε μας τον ήρωα που ενσαρκώνετε.
Ο Μισέλ είναι ένας πολύ συνηθισμένος άνθρωπος, παντρεμένος, με 2 παιδιά, γύρω στα 40, που ζει τη ζωή του με όλες τις χάρες και τα προβλήματα του έγγαμου βίου. Μιλάμε για κάποιον, που θα μπορούσε να είναι ο καθένας μας. Και εκεί ακριβώς, εντοπίζω την ιδιαιτερότητα τέτοιων ρόλων. Για μένα, προσωπικά, είναι πολύ πιο δύσκολο να ερμηνεύεις έναν ρόλο, ο οποίος θα μπορούσε άνετα να είσαι εσύ ο ίδιος. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι μου μοιάζει, ότι είμαι εγώ.
Είναι, δηλαδή, αναγνωρίσιμοι στην κοινωνία μας οι χαρακτήρες του έργου;
Πολύ, πάρα πολύ, εξαιρετικά αναγνωρίσιμοι. Μιλάμε για ανθρώπους, που μένουν σε αστικά κέντρα και προσπαθούν, με αυτοσυγκράτηση, πολιτισμένο τρόπο και καλές προθέσεις, να ξεπεράσουν τις διαφορές τους.
Ποιος «Θεός» κυβερνά τον σύγχρονο κόσμο μας;
Σίγουρα, δεν είναι ένας. Και, σίγουρα, ο κόσμος μας έχει πολλές καλές θεότητες που κυβερνούν, όσο και κακές.
Βλέποντας όλα όσα συμβαίνουν στον παγκόσμιο χάρτη, μήπως είναι μάταιο, τελικά, να προσπαθούμε να ζήσουμε πολιτισμένα;
Όχι, δεν είναι καθόλου μάταιο. Είναι η μόνη προσπάθεια, που πρέπει να κάνουμε. Και είμαι 100% σίγουρος γι’ αυτό. Ο κόσμος μας θα ήταν με βεβαιότητα πολύ χειρότερος, αν δεν γινόταν αυτή η προσπάθεια. Συχνά, οι άνθρωποι έχουμε την τάση να υποτιμούμε την αξία του δυτικού πολιτισμού και να τον κρίνουμε εύκολα και να λέμε «σιγά, τι καταφέραμε, είμαστε βάρβαροι» κ.λπ. Αντίθετα, θα έπρεπε να είμαστε περήφανοι για τη διαδρομή μας, γιατί έχουμε κάνει πραγματικά μεγάλη διαδρομή.
Είναι πολύ εύκολο να πει κανείς ότι το έργο αυτό μιλάει για την υποκρισία των πολιτισμένων ανθρώπων. Ότι οι άνθρωποι φορούν προσωπεία και «φαίνονται» πολιτισμένοι, αλλά, στα δύσκολα, δείχνουν τον πραγματικό τους εαυτό. Αυτό δεν ισχύει. Το έργο μιλάει για κάτι πολύ αξιοσέβαστο. Ο άνθρωπος είναι ένα ζώο. Ανήκει στο ζωικό βασίλειο και έχει ζωώδη ένστικτα και ανάγκες. Είναι πολύ εκτιμητέα και σοβαρή η προσπάθειά του να φερθεί πιο πολιτισμένα και να πάει ενάντια στη ζωική του φύση.
Ο πολιτισμός είναι αυτό ακριβώς: η προσπάθεια του ανθρώπου να εξευγενίσει τη ζωική του φύση. Αισθάνομαι απεριόριστο σεβασμό, αγάπη και συγκίνηση για τους ανθρώπους, που παλεύουν και μάχονται να μην περάσουν αυτά τα όρια.
Στη δική μας ελληνική πραγματικότητα, πώς βλέπετε τα πράγματα;
Αντίστοιχα, έχουμε πολύ συχνά την τάση και οι Έλληνες να ισοπεδώνουμε τη διαδρομή μας, τη διαδρομή των τελευταίων 100 χρόνων. Αν σκεφθούμε την Ελλάδα του ’50, του ’60, του ’70, τον μέσο Έλληνα του τότε, θα δούμε ότι έχει κάνει τεράστια διαδρομή και έχει εξελιχθεί σε πολλούς τομείς, στην παιδεία, την επιμόρφωση κ.λπ. Εμείς, όμως, κολλάμε μόνο στα προβλήματα, στους βρώμικους δρόμους, την ελλιπή παιδεία κ.λπ. Μη μιλάμε μόνο για τα προβλήματα, ας εστιάσουμε λίγο και στις κατακτήσεις μας. Ας σκεφτούμε ότι ένας νέος 25 ετών, είναι πολύ διαφορετικός σε σχέση με το πώς ήταν οι 25άχρονοι, και αυτό είναι αποτέλεσμα αυτής της διαδρομής εξευρωπαϊσμού.
Τώρα, αν με ρωτήσετε πώς νιώθω στην Ελλάδα, τον Οκτώβριο του 2015, με όλα αυτά τα γεγονότα που βιώνουμε, θα σας πω ότι αισθάνομαι μεγάλη αμηχανία και αγωνία, αλλά παραμένω αισιόδοξος.
Ταυτότητα παράστασης
Μετάφραση: Γιώργος Βούρος, σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, σκηνικά - κοστούμια: Αθανασία Σμαραγδή, φωτισμοί: Αλέκος Γιάνναρος, μουσική: Μίνως Μάτσας, βοηθός σκηνοθέτη: Μανώλης Δούνιας, παραγωγή: Κάρολος Παυλάκης. Παίζουν: Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, Στεφανία Γουλιώτη, Λουκία Μιχαλοπούλου.
Πληροφορίες
Θέατρο Αθηνών: Βουκουρεστίου 10 - Αθήνα, τηλ. 210 33312343.
