Της Χριστίνας Σακελλαρίδη*

Η ανοδική πορεία που διαγράφουν οι ελληνικές εξαγωγές, χωρίς τα πετρελαιοειδή, στη διάρκεια της πανδημίας συνιστά έναν «μικρό άθλο». Κάτι που αναγνώρισε δημόσια ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στο μήνυμα που απηύθυνε στη διάρκεια του Διεθνούς Forum που διοργάνωσαν πρόσφατα από κοινού ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγέων και το Ελληνο-Αμερικάνικο Εμπορικό Επιμελητήριο της Νέας Υόρκης.

*Η κ. Σακελλαρίδη είναι πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων

Με θετικό πρόσημο (+1%) ξεκίνησε η νέα χρονιά για τις ελληνικές εξαγωγές, χωρίς τα πετρελαιοειδή, τον Ιανουάριο του 2021, διατηρώντας το ανοδικό μομέντουμ που έχουν αναπτύξει το τελευταίο διάστημα. Κόντρα στις δυσκολίες και τα προβλήματα από τις επιπτώσεις της πανδημίας στο παγκόσμιο εμπόριο, οι Έλληνες εξαγωγείς συνεχίζουν τις προσπάθειες επέκτασης της παρουσίας τους στις υφιστάμενες αγορές αλλά και σε νέες.

Ειδικότερα, σύμφωνα με ανάλυση του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), επί των προσωρινών στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ, οι εξαγωγές, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, τον Ιανουάριο του 2021 σημειώνουν μείωση κατά 344,4 εκατ. ευρώ ή κατά 12,1% και διαμορφώθηκαν στα 2,51 δισ. ευρώ από 2,85 δισ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2020. Χωρίς πετρελαιοειδή όμως η εικόνα είναι τελείως διαφορετική. Οι εξαγωγές ενισχύθηκαν κατά 1% ή κατά 19,8 εκατ. ευρώ και έφθασαν στα 2,01 δισ. ευρώ από 1,99 δισ. ευρώ.

Παρά τις τεράστιες δυσκολίες και τα εμπόδια που υπήρξαν από τους περιορισμούς για την αποφυγή εξάπλωσης του Covid-19, οι Έλληνες εξαγωγείς συνέχισαν να προμηθεύουν απρόσκοπτα τους πελάτες τους στη διεθνή αγορά, πετυχαίνοντας να διατηρήσουν το θετικό μομέντουμ. Πρόκειται για μια ισχυρή παρακαταθήκη, η οποία θα αποδειχθεί πολύτιμη στην προσπάθεια επέκτασης των ελληνικών επιχειρήσεων στο εξωτερικό. Η αξιοπιστία που εξέπεμψαν αναμένεται να αποτελέσει «μοχλό» για την περαιτέρω ανάπτυξη της παρουσίας τους στην παγκόσμια αγορά.

Καταλυτικό ρόλο έπαιξαν τα logistics, τα οποία αποτελούν βασικό «κρίκο» στην αλυσίδα της εξωστρέφειας.Η αποθήκευση και η διανομή των προϊόντων αποτελούν κεντρικό κομμάτι στο παζλ που συνθέτει την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων. Η ταχύτητα και το κόστος είναι δύο κρίσιμοι παράγοντες, οι οποίοι καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την επιτυχία στη συνεργασία ανάμεσα στον εξαγωγέα και τον πελάτη του. Τα προϊόντα πρέπει να φθάνουν στον τελικό προορισμό τους γρήγορα και σε ανταγωνιστική τιμή.

Μην ξεχνάμε πως στη ζωή μας έχει μπει δυναμικά το e-commerce και οι ηλεκτρονικές πλατφόρμες εμπορίου, οι οποίες συγκεντρώνουν μεγάλο ενδιαφέρον και αποτελούν την ανερχόμενη δύναμη στο παγκόσμιο εμπόριο. Οι εξαγωγές αλλάζουν μορφή και πρέπει να προσαρμοστούμε.

Για αυτό και αποτελεί πάγιο αίτημα του εξαγωγικού κόσμου η επίσπευση των έργων για τη δημιουργία των κατάλληλων υποδομών logistics. Πρόκειται για μια απαραίτητη κίνηση που θα βοηθήσει τα ελληνικά προϊόντα να μεγαλώσουν το αποτύπωμά τους στη διεθνή αγορά, και να επιτευχθεί ο στόχος που έχει τεθεί για αύξηση της συμμετοχής των εξαγωγών στο ΑΕΠ από 38% σήμερα σε 48% μέχρι το 2023.

Η χώρα θα πρέπει να εστιάσει το ενδιαφέρον της στα εξής τρία σημεία: στις πύλες εισόδου (λιμάνια, αεροδρόμια), στο μεταφορικό δίκτυο (σιδηροδρόμους και αυτοκινητοδρόμους), στη δημιουργία πάρκων logistics και αποθηκών με τη συμμετοχή ιδιωτικών επενδύσεων. Τότε θα μιλάμε όχι μόνο για ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των προϊόντων μας, αλλά για έργο εθνικής σημασίας, που θα δώσει τεράστια ώθηση στην ελληνική οικονομία και στην προσέλκυση περισσότερων επενδύσεων στο διαμετακομιστικό εμπόριο και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.  

Εθνικό Συμβούλιο Εξωστρέφειας

Ένα σημείο που θα μπορούσε να βελτιωθεί είναι ο συντονισμός του Δημόσιου Τομέα με την αλυσίδα της εξωστρέφειας (τράπεζες, Logistics, εξαγωγικοί φορείς, επιμελητήρια, οργανισμοί υποστήριξης των εξαγωγών, κ.ά.) μέσα από τη σύσταση ενός εκσυγχρονισμού Εθνικού Συμβουλίου Εξωστρέφειας, το οποίο θα λειτουργεί στα πρότυπα του Εθνικού Συμβουλίου Εξαγωγών που υπήρχε στο παρελθόν και λειτουργούσε επί πολλά χρόνια με ιδιαίτερη επιτυχία, με συμμετοχή όλων των τομέων που εμπλέκονταν στην εξωστρέφεια.

Την ίδια στιγμή, κρίσιμης σημαίας είναι η ενίσχυση της ρευστότητας. Αυτό που αποτελεί το μεγαλύτερο ζητούμενο στην παρούσα φάση είναι η παροχή προχρηματοδότησης στις εξαγωγικές επιχειρήσεις. Με δεδομένο τον χρόνο που μεσολαβεί από την παράδοση της παραγγελίας μέχρι την πληρωμή της, είναι αναγκαία μια προχρηματοδότηση. Κάτι που θα μπορούσε να γίνει μέσα από την αξιοποίηση του θεσμού του factoring. Το factoring είναι αρκετά διαδεδομένο στο εξωτερικό και χρησιμοποιείται κατά κόρον από τις ανταγωνίστριες χώρες. Εάν δεν υπάρχει ρευστότητα, τίποτα δεν μπορεί να προχωρήσει. «Δει δη χρημάτων, ω άνδρες Αθηναίοι και άνευ τούτων ουδέν έστι γενέσθαι των δεόντων», όπως έλεγε και ο Δημοσθένης.

Οι Ελληνικές Εξαγωγές έχουν απεριόριστες δυνατότητες και με την κατάλληλη ώθηση μπορεί να «μεγαλουργήσουν» προς όφελος της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης. Μέσα από την ενσωμάτωση των πλέον σύγχρονων τεχνολογιών, την εφαρμογή πρότυπων παραγωγικών μεθόδων, αλλά και την αναβάθμιση των παραγωγικών δυνατότητων τους μπορούν να κάνουν το «άλμα προς τα μπροστά». Ο «μικρός άθλος» που πέτυχαν κάτω από εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες μπορεί να συνεχισθεί, συμβάλλοντας στην τόνωση της απασχόλησηςκαι στη δημιουργία νέου πλούτου που τόσο έχει ανάγκη ο τόπος.