Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας

Τις 5 πρωτοβουλίες που έχει ήδη υλοποιήσει το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης των δικαιωμάτων των γυναικών και της προώθησης της ισότητας των δυο φίλων και τις 4 που έχει θέσει ως προτεραιότητα για το τρέχον έτος σκιαγράφησε ο υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης, την Τρίτη, από το βήμα της Βουλής.

«Πιστεύουμε στην πολιτική με αποτελέσματα», τόνισε ο κ. Χατζηδάκης κατά την τοποθέτησή του στη συνεδρίαση της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Ισότητας, Νεολαίων και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και της Διαρκούς Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων, επ’ αφορμή του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας. «Και η φιλοσοφία αυτή διατρέχει όλες τις πολιτικές του υπουργείου Εργασίας για τη γυναίκα, που ξεδιπλώνονται σε τρεις άξονες: Πρώτον, την οικονομική χειραφέτηση των γυναικών και τη «συμφιλίωση» της επαγγελματικής με την προσωπική ζωή.  Δεύτερον, την ένταξη της διάστασης του φύλου σε όλες τις δημόσιες πολιτικές. Και τρίτον, την έμφυλη και ενδοοικογενειακή βία» επισήμανε.

«Θέλουμε να είμαστε όσο πιο πρακτικοί και χρήσιμοι γίνεται» συνέχισε, περιγράφοντας συνοπτικά τις σημαντικότερες δράσεις που έχουν δρομολογηθεί ή ολοκληρωθεί από το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων το τελευταίο δωδεκάμηνο:

1. Με τον νόμο για την προστασία της εργασίας, κυρώθηκε  η Σύμβαση 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για την εξάλειψη της βίας και της παρενόχλησης στην εργασία. «Πήγαμε μάλιστα ένα βήμα παραπέρα,  καθιστώντας υποχρεωτική την κατάρτιση εσωτερικών πολιτικών για τη βία και την παρενόχληση για κάθε επιχείρηση με προσωπικό άνω των 20 ατόμων. Επιπλέον, για να στηρίξουμε γυναίκες θύματα βίας, έχουμε προσαρμόσει καταλλήλως τα προγράμματα απασχόλησης και επιχειρηματικότητας του ΟΑΕΔ» σημείωσε ο κ. Χατζηδάκης.  

2. Με τον ίδιο νόμο ψηφίστηκαν διατάξεις για τη «συμφιλίωση» της επαγγελματικής και της προσωπικής ζωής των εργαζομένων. Έχει πλέον θεσπιστεί η άδεια πατρότητας 14 ημερών, με προστασία από απόλυση του πατέρα για 6 μήνες από τη γέννηση κάθε παιδιού. Επιπλέον, ο ΟΑΕΔ επιδοτεί 2 από τις 4 μήνες γονικής άδειας και για τους δύο γονείς. Εξαλείφονται έτσι  αντικίνητρα που υπήρχαν και που μπορεί να επιβάρυναν πρόσθετα τις γυναίκες αφού απέτρεπαν έμμεσα την πρόσληψη ή εξέλιξή τους. «Επιπροσθέτως, με την ενσωμάτωση της Οδηγίας 1158 της ΕΕ για το γενικότερο πλαίσιο για συμφιλίωση προσωπικής και επαγγελματικής ζωής και με μέτρα ευελιξίας στηρίζουμε αποφασιστικά εργαζόμενους και εργαζόμενες που έχουν οικογένεια» ανέφερε.

3. Προχωρά το έργο για το Σήμα Ισότητας στις επιχειρήσεις («Share»), δηλαδή το Σήμα που επιβραβεύει επιχειρήσεις οι οποίες εφαρμόζουν πολιτικές ίσης μεταχείρισης και ίσων ευκαιριών για όλους τους υπαλλήλους τους. Ήδη, στο πλαίσιο της πολιτικής  εφαρμογής του προγράμματος, το Σήμα έχει δοθεί σε 18 επιχειρήσεις για ένα έτος. Η πρωτοβουλία θα συνεχιστεί και θα ενισχυθεί περαιτέρω. 

4. Εγκαινιάστηκε το «Κέντρο Καινοτομίας για Γυναίκες» με στόχο να ενισχυθεί η γυναικεία επιχειρηματικότητα στους τομείς της έρευνας και της καινοτομίας και των νέων τεχνολογιών. 

5. Παρουσιάστηκε τον Δεκέμβριο - και στη συνέχεια κατατέθηκε στην ΕΕ - το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων 2021-2025, όπου καταγράφονται οι δράσεις όλων των υπουργείων για να ενσωματώσουν τη διάσταση του φύλου (gender mainstreaming) και να προωθήσουν θέματα ισότητας.

Τα επόμενα βήματα

Περιγράφοντας τα επόμενα βήματα του υπουργείου, Εργασίας, ο κ. Χατζηδάκης υπογράμμισε ότι: 

1. Άμεσα ξεκινά η πιλοτική εφαρμογή του προγράμματος «Νταντάδες της Γειτονιάς», που υποστηρίζει τη γυναικεία εργασία και τις εργαζόμενες μητέρες και κηδεμόνες, ιδίως εκεί που δεν υπάρχει πυκνότητα βρεφονηπιακών σταθμών. «Πρόκειται για ένα μέτρο που έχει εφαρμοστεί με επιτυχία σε πολλές προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες και θα βοηθήσει σημαντικά πολλές οικογένειες» είπε.

2. Σχεδιάζεται η δημιουργία χώρων φύλαξης βρεφών σε μεγάλες επιχειρήσεις με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης, αρχής γενομένης από 120 μεγάλες επιχειρήσεις, διευκολύνοντας έτσι τους νέους γονείς.  

3. Κατάρτιση εταιρικών πολιτικών που να προωθούν την διαφορετικότητα στην εργασία, δημιουργώντας ένα πλαίσιο ασφάλειας με την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση εργοδοτών και εργαζομένων στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα.  

4. Δρομολόγηση της πρωτοβουλίας «Panic Button», ενός συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης για την καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής βίας, μέσω του  οποίου οι γυναίκες που βρίσκονται σε κίνδυνο θα μπορούν να ζητούν βοήθεια.

«Με αυτά τα μέτρα πολιτικής προχωρούμε. Δεν μένουμε στα λόγια, αλλά προχωράμε με πράξεις που πραγματικά συμβάλλουν στην ισότητα των φύλων, στην εξάλειψη των διακρίσεων και στην ενίσχυση του ρόλου των γυναικών στην κοινωνική και οικονομική ζωή» είπε ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.

Εφαρμογή, η οποία θα επιτρέπει σε γυναίκες που κινδυνεύουν να ζητούν βοήθεια με το πάτημα ενός κουμπιού στο κινητό, προανήγγειλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την ομιλία του στη Διαρκή Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων και Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Ισότητας, Νεολαίας και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για την «Ημέρα αφιερωμένη στους αγώνες για τη θεμελίωση των δικαιωμάτων των γυναικών».

«Σύντομα με τη βοήθεια της έξυπνης τεχνολογίας και με τη συνεργασία της Vodafone, μια εφαρμογή θα επιτρέπει στη γυναίκα που κινδυνεύει να ζητά βοήθεια με το πάτημα ενός κουμπιού στο κινητό της. Το 'panic button' όπως είναι γνωστό, χρησιμοποιείται σε πολλές χώρες και ήταν αίτημα πολλών ετών των ελληνικών γυναικείων οργανώσεων» ανέφερε συγκεκριμένα ο πρωθυπουργός.

Η ανάπτυξη της εφαρμογής “Panic Button” του Ιδρύματος Vodafone, η οποία σύντομα θα λειτουργήσει και στην Ελλάδα, σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές, προχωρά με ταχείς ρυθμούς. Πρόκειται για μια τεχνολογική λύση που θα ενισχύσει την αμεσότητα με την οποία μια γυναίκα που δέχεται επίθεση, θα μπορεί να ειδοποιεί τις ειδικές μονάδες της Ελληνικής Αστυνομίας. Σε πρώτη φάση, η εφαρμογή θα λειτουργήσει πιλοτικά για τις πλέον ευάλωτες στη βία γυναίκες, ενώ σε βάθος χρόνου στόχος είναι να μπορεί να έχει πρόσβαση κάθε γυναίκα που βρίσκεται σε κίνδυνο.

Το Ίδρυμα Vodafone έχει αναπτύξει τεχνογνωσία στον τομέα της έμφυλης βίας μέσα από δράσεις και πρωτοβουλίες που υλοποιεί σε περισσότερες από δέκα χώρες, ενώ τα τελευταία δέκα χρόνια έχει διαθέσει οκτώ συναφείς λύσεις, ενδυναμώνοντας περισσότερο από 1 εκατομμύριο ανθρώπους που έχουν βρεθεί σε κίνδυνο. Στο πλαίσιο αυτής της εμπειρίας, τα στοιχεία που έχει συλλέξει το Ίδρυμα Vodafone, μέσω της δράσης του στον τομέα, καταδεικνύουν τη σημασία μιας τέτοιας εφαρμογής, δεδομένου μάλιστα ότι τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας έχουν αυξηθεί κατά 30% πανευρωπαϊκά από την πρώτη περίοδο της πανδημίας.

Ο πρωθυπουργός σημείωσε πως η έμφυλη βία και η ακραία της μορφή, οι γυναικοκτονίες αυξήθηκαν πανευρωπαϊκά αλλά και στη χώρα μας στη διάρκεια της πανδημίας. Όπως είπε, η ελληνική κυβέρνηση απαντά στο φαινόμενο αυτό «με αυστηρότερες ποινές, αλλά ενδυναμώνοντας ταυτόχρονα και τις φωνές που τόλμησαν να πουν 'Me Too', με το 'metoogreece.gr', ιδρύοντας δομές για τα θύματα και υψώνοντας το πιο ψηλό τείχος προστασίας για τις πιο ευάλωτες γυναίκες, τις άνεργες, τις μετανάστριες, τις γυναίκες με αναπηρία». Γι’ αυτό, πρόσθεσε, το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα δίνεται πλέον σε όλες τις φιλοξενούμενες στους ξενώνες κακοποιημένων γυναικών.

«Οι γυναίκες αποτελούν σήμερα σε όλο τον πλανήτη τη μεγάλη πλειονότητα των θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας. Γι’ αυτό και δημιουργήσαμε πιλοτικά τον θεσμό των Γραφείων Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας σε Αττική και Θεσσαλονίκη με τη στήριξη της Ελληνικής Αστυνομίας, η οποία ταυτόχρονα εκπαιδεύει ανάλογα το προσωπικό της, σε συνεργασία με ειδικές μονάδες της Γαλλίας» συνέχισε ο πρωθυπουργός.

Αναφέρθηκε ακόμη στο εθνικό σχέδιο για την παιδική κακοποίηση και τη σημασία του, καθώς - όπως σημείωσε - «μόνο με την εκπαίδευση και την αποτροπή περιστατικών βίας από τις μικρές, από τις τρυφερές ηλικίες μπορούμε να μεγαλώσουμε μελλοντικούς ενήλικες πολίτες χωρίς ροπή σε κακοποιητικές συμπεριφορές».

«Αρκούν άραγε όλα αυτά; Απαντώ, αμέσως, “όχι”. Γιατί μπορεί να κάνουμε βήματα, αλλά απαιτούνται άλματα, γιατί οι νόμοι μπορεί να ψηφίζονται αλλά πρέπει και γρήγορα να γίνονται πράξη. Και ακόμα η πρόοδος δυστυχώς δεν προχωρά με την ίδια ταχύτητα σε όλα τα μέρη του κόσμου. Κυρίως, όμως, γιατί από την φύση της η ανοιχτή δημοκρατία δεν υπάρχει εάν ταυτόχρονα δεν είναι σε θέση να διευρύνει τα δικαιώματα των πολιτών της. Όπως, λοιπόν, δεν υπάρχει ελευθερία χωρίς ισότητα δεν υπάρχει δημοκρατία χωρίς γυναίκες οικονομικά ανεξάρτητες και κοινωνικά αυτόφωτες» συνέχισε.

Με φόντο τις εξελίξεις στην Ουκρανία ο κ. Μητσοτάκης επισήμανε πως «η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας γίνεται φέτος αφορμή όχι μόνο για να ευχηθούμε, όσο κυρίως για να στοχαστούμε και να αγωνιστούμε». «Το μήνυμά της αποτυπώνεται σε ένα μόνο πρόσωπο: αυτό της γυναίκας της Ουκρανίας. Εκείνης που έμεινε στην πατρίδα της για να την υπερασπιστεί από τη ρωσική εισβολή, αλλά και σε εκατοντάδες χιλιάδες άλλες γυναίκες που μαζί με τα παιδιά τους πήραν το δρόμο της προσφυγιάς. Ένας άδικος πόλεμος που χτυπά πρώτα τους πιο αδύναμους, για αυτό και πρέπει να σταματήσει αμέσως» τόνισε.

Όπως παρατήρησε, «σε τέτοιες οριακές στιγμές της ιστορίας, όταν απειλείται η διεθνής σταθερότητα και νομιμότητα, τα εθνικά σύνορα και οι συνθήκες αμφισβητούνται, αμφισβητούνται ταυτόχρονα και τα δικαιώματα. Συνεπώς, ο αγώνας κατά του κατακτητικού αυταρχισμού γίνεται αυτόματα και αγώνας για την ισότητα των δύο φύλων και την προστασία των πιο ευάλωτων. Και τα σύνορα της Ουκρανίας μετατρέπονται σε σύνορα ανάμεσα στο παρελθόν και στις ανθρώπινες κατακτήσεις των τελευταίων αιώνων, με κυρίαρχη ανάμεσά τους τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία».

«Όλοι οι πόλεμοι διευρύνουν τις ανισότητες, όμως η δύναμη του πολιτικού φιλελευθερισμού είναι ακριβώς ότι μπορεί να διευρύνει τις συμπεριληπτικές του αξίες ακόμα και εν μέσω μεγάλων παγκόσμιων δοκιμασιών. Γι’ αυτό και η συμπαράστασή μας προς τη γυναίκα της Ουκρανίας, οφείλει τώρα να συνοδεύεται και από την ένταση των προσπαθειών ώστε κάθε γυναίκα παντού στη γη να βρει το ρόλο που της αξίζει. Σε έναν κόσμο όπου τα κορίτσια θα πραγματοποιούν τα όνειρά τους και θα ωριμάζουν μακριά από εμπόδια και στερεότυπα του παρελθόντος, έχοντας ίσες ευκαιρίες και δικαιώματα στη μόρφωση, στην εργασία, στη ζωή» υπογράμμισε.

Αναφέρθηκε τέλος και στις Ρωσίδες μάνες που βλέπουν τα παιδιά της να πηγαίνουν στον πόλεμο: «Η σκέψη μας ας πάει και στη Ρωσίδα μάνα που δεν θα ξαναδεί το γιο της που έχασε τη ζωή του ως θύμα σε ένα άδικο και αχρείαστο πόλεμο. Και ας κρατήσουμε τα αισιόδοξα λόγια του Ντοστογιέφσκι ότι 'οι γυναίκες από το μηδέν κάνουν το παν'».

naftemporiki.gr

Την ανάγκη να αλλάξουν οι όροι ώστε οι γυναίκες να στέκονται «στο ύψος που δικαιούνται» τονίζει ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Αλέξης Τσίπρας με την ευκαιρία της Ημέρας της Γυναίκας, η οποία όπως αναφέρει, αποτελεί μία διαρκή υπενθύμιση ότι «η πατριαρχία είναι ακόμα εδώ».

«Σήμερα, 8 Μαρτίου, τιμούμε τους αγώνες του κινήματος για τα δικαιώματα των γυναικών. Σήμερα τιμούμε εκείνες που μας πήγαν βήματα μπροστά, που πάλεψαν για μια νέα ανθρωπότητα δικαιοσύνης και ισότητας. Δεν είναι ημέρα γιορτής, όσο η φρικαλεότητα της έμφυλης βίας και των διακρίσεων κυριαρχούν στην κοινωνία μας. Είναι μια ημέρα διαρκούς υπενθύμισης ότι η πατριαρχία είναι ακόμα εδώ» αναφέρει σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και θυμίζει ότι «στη χώρα μας, το 2021 μετρήσαμε 17 γυναικοκτονίες και τώρα, στις αρχές του 2022, αριθμούμε ήδη δύο γυναικοκτονίες». «Η Πολιτεία οφείλει να σταματήσει να εκφράζει απλώς τον αποτροπιασμό της και να αναλάβει πρωτοβουλίες. Ήρθε η ώρα για τη νομική αναγνώριση του όρου 'γυναικοκτονία'» προσθέτει.

Αυτό, όπως υπογραμμίζει ο κ. Τσίπρας, είναι ένα από τα πολλά βήματα που έχουμε να διανύσουμε ως κοινωνία. «Η αληθινή ισότητα στην αγορά εργασίας, στην εκπαίδευση, στον πολιτισμό, στον αθλητισμό είναι ακόμα, στον 21ο αιώνα, αιτήματα και όχι κεκτημένα, σε έναν κόσμο πολλαπλών διακρίσεων» αναφέρει.

Σημειώνει ακόμη πως ο ίδιος πρότεινει εν όψει του συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, την καθιέρωση σε όλα τα επίπεδα, σώματα και όργανα του κόμματος, την ισάριθμη αντιπροσώπευση. «Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ θα είναι το πρώτο κόμμα στη χώρα που υιοθετεί την απόλυτη ισότητα 50% γυναίκες - 50% άνδρες στην ηγεσία του» δηλώνει και συνεχίζει: 

«Ο αγώνας όμως είναι καθημερινός. Το χρέος είναι καθημερινό, απέναντι σε όσες έσπασαν τη σιωπή τους, έπνιξαν τον φόβο και γιγάντωσαν το κίνημα του #MeToo. Σε όσες δίνουν τον αγώνα τους ενάντια στην πατριαρχία και στον σεξισμό. Στις γυναίκες πρόσφυγες που φεύγουν με τα παιδιά στην αγκαλιά από τη φρίκη του πολέμου, για να έρθουν στις χώρες της Ευρώπης συχνά αντιμέτωπες με τον ρατσισμό και τον σεξισμό. Χρέος απέναντι σε όσες αγωνίστηκαν και σε όσες θα αγωνιστούν στο μέλλον: Να αλλάξουμε τους κοινωνικούς όρους. Ώστε στο επόμενο μέτρημα να μη λείπει καμία. Ώστε στο επόμενο μέτρημα, η γυναίκα να είναι στο ύψος που δικαιούται».

«Μια μέρα σαν τη σημερινή, μέρα τιμής για τις γυναίκες όλου του κόσμου που αγωνίζονται για ένα καλύτερο αύριο, έχουμε στην καρδιά και στο μυαλό μας τις γυναίκες της Ουκρανίας. Εκείνες που έμειναν να πολεμήσουν για την πατρίδα τους, που αντιμετωπίζουν άοπλες τα ρωσικά τανκς, που αφουγκράζονται το βουητό του πολέμου κλεισμένες στα υπόγεια των σπιτιών τους ή στις στοές του μετρό σφίγγοντας στην αγκαλιά τους τα μωρά τους, ή τα φέρνουν στον κόσμο ενώ γύρω τους πέφτουν οι βόμβες» τόνισε στη Βουλή η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, σε ομιλία της στην κοινή ειδική συνεδρίαση της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Ισότητας, Νεολαίας και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και της Διαρκούς Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων, με θέμα «Οι αγώνες για τη θεμελίωση των δικαιωμάτων των Γυναικών».

Αναφέρθηκε και σε όλες αυτές τις γυναίκες που πήραν τον δρόμο της προσφυγιάς, «κρατώντας απ’ το χέρι τα παιδιά τους, υποβαστάζοντας τους γέροντες γονείς τους, περπατώντας χιλιόμετρα για να ξεφύγουν από τον όλεθρο. Κι είναι σαν να έχουν γραφτεί γι’ αυτές οι στίχοι του Γιώργου Σαραντάρη: "Είχαν φτάσει γυναίκες αλλόκοτες/ Με πρόσωπα άσπρα και χιόνι στα χέρια/ Τώρα ζητιάνευαν το ψωμί/ Και τρέμαν από λύπη κι από κρύο".

Μα ό,τι κι αν πει η ποίηση, ό,τι κι αν μεταφέρουν τα δημοσιογραφικά ρεπορτάζ, όποιες εικόνες κι αν αποτυπώσουν τη δοκιμασία αυτών των γυναικών, όσο κι αν θαυμάζουμε τον ηρωισμό τους και μας συγκλονίζουν τα δεινά τους, μας ξεπερνά ο πόνος και η οργή, η απελπισία και το σθένος που τις συνοδεύουν όταν πολεμούν, όταν συντρέχουν τους τραυματίες, όταν βαδίζουν μέσα στο κρύο και την ομίχλη αναζητώντας καταφύγιο» είπε.

Όπως σημείωσε, μια λιτανεία από ξεριζωμένες μητέρες, κόρες, αδελφές διασχίζει σήμερα την Ανατολική Ευρώπη, φτάνει στις πύλες εισόδου της Πολωνίας, της Ρουμανίας, της Ουγγαρίας, της Τσεχίας, της Σλοβακίας, της Μολδαβίας, ζητά βοήθεια. «Και αναμοχλεύει οδυνηρές μνήμες της δικής μας ιστορίας, της δικής μας προσφυγιάς. Την τραγωδία του 1922, το δράμα της Κύπρου. Φέτος, εκατό χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή, οι εικόνες των γυναικών της Ουκρανίας θυμίζουν εκείνες που έφτασαν από τη γη της Ιωνίας στην Ελλάδα, έχοντας χάσει τα πάντα, αλλά κρατώντας μέσα τους ζωντανή την ελπίδα και το κουράγιο για μια καινούργια αρχή. Με την ενεργή συμπαράστασή μας στις χιλιάδες των εκπατρισμένων, τιμάμε ουσιαστικά τη μνήμη τους».

Σύμφωνα με την κ. Σακελλαροπούλου, «αν ανατρέξουμε στην πρόσφατη ιστορία μας, στις ηρωικές εξεγέρσεις μας, στις εθνικές διεκδικήσεις μας, στους θριάμβους και τις ήττες μας, θα συναντήσουμε πολλές μορφές γενναίων Ελληνίδων, που τις κρίσιμες στιγμές του εθνικού μας βίου πέρασαν στο προσκήνιο της ιστορίας και της δημόσιας ζωής, αγωνίστηκαν, θυσιάστηκαν, εργάστηκαν σκληρά και συνέβαλαν τα μέγιστα στην οικοδόμηση του νέου ελληνικού κράτους.

Την περασμένη χρονιά, γιορτάζοντας την επέτειο των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821, μνημονεύσαμε όχι μονάχα όσες θαρραλέες γυναίκες συγκράτησε η ιστορία στις δέλτους της, αλλά και τις ανώνυμες, τις αποσιωπημένες, τις πολλές. Φέτος, στρέφουμε το βλέμμα στις γυναίκες της Μικράς Ασίας, γυναίκες κάθε κοινωνικής τάξης και κάθε μορφωτικού επιπέδου, που ξανάστησαν από το τίποτε τις εστίες τους στην Ελλάδα, μεταμορφώνοντας τη χώρα, σφραγίζοντας τον υλικό μας πολιτισμό, εισάγοντας νέα πρότυπα κοινωνικής συμπεριφοράς, τα οποία λειτούργησαν ως καταλύτης για την πρόοδο του γυναικείου κινήματος. Είναι οι ίδιες που συγκρότησαν συλλόγους, συνδέσμους, σωματεία και οργανώσεις με εθνοπολιτικό προσανατολισμό την κρίσιμη περίοδο πριν από τη Μικρασιατική καταστροφή, οι ίδιες που ανέλαβαν συλλογική δράση υπέρ των Ελλήνων στρατιωτών το 1922, διευρύνοντας έτσι τον βιοτικό τους χώρο και αντισταθμίζοντας τον αποκλεισμό τους από το πολιτικό προσκήνιο».

Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας επισήμανε πως 137 αμιγώς γυναικείοι σύλλογοι δραστηριοποιούνταν, σύμφωνα με τους ερευνητές, στα εδάφη της οθωμανικής αυτοκρατορίας μεταξύ 1877 και 1922, φανερώνοντας τόσο την ελευθερία κινήσεων των Μικρασιατισσών σε έναν αμιγώς ανδροκρατούμενο δημόσιο χώρο, όσο και την εθνική συνείδηση που είχαν αναπτύξει οι γυναίκες σε περιοχές, όπου η παρουσία του ελληνισμού υπήρξε έντονη. Ανέφερε, ενδεικτικά, την πολυπληθέστερη γυναικεία οργάνωση της Μικράς Ασίας, που ιδρύθηκε στα τέλη του 1921 από την Ευαγγελία-Αυρηλία Περίδου με την επωνυμία Άμυνα Ελληνίδων Μικρασίας, και την έκκλησή της προς τις οργανωμένες γυναίκες της Ελλάδας, της Ευρώπης και της Αμερικής για να τους ζητήσει «την ψυχήν των και την υλικήν των συνδρομήν»: «Ό,τι ποθούμε δεν είναι κατάκτησις, ούτε καταπίεσις. ΄Ισια - ίσια αι προσπάθειαί μας και ο αγών μας όλος, ένα πνεύμα έχουν: Την Ελευθερίαν, την Ισοπολιτείαν, την Ανεξαρτησίαν, την σύγχρονον κοινωνική και πολιτική αντίληψιν».

Η κ. Σακελλαροπούλου υπογράμμισε πως ο τόνος του μηνύματος των Ελληνίδων της Μικρασίας είναι «συγκλονιστικά σύγχρονος, συγκλονιστικά επίκαιρος. Κι αν ο αγώνας τους δεν τελεσφόρησε, το πνεύμα τους δεν έσβησε. Υπήρξαν πρωτοπόρες στη διεκδίκηση οικονομικών και πολιτικών δικαιωμάτων, πολλές απ’ αυτές συσπειρωμένες γύρω από τον Σύνδεσμο για τα Δικαιώματα της Γυναίκας που είχε ιδρύσει το 1920 η Θρακιώτισσα Αύρα Θεοδωροπούλου. Ανήσυχες, δημιουργικές, εργατικές και δυναμικές, άφησαν το στίγμα τους στα γράμματα και την τέχνη. Ας θυμηθούμε μόνο την Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, που έγραψε στα τέλη του 19ου αιώνα και θεωρείται η πρώτη ελληνίδα πεζογράφος, την Διδώ Σωτηρίου, την Ελένη Βακαλό, τη Μαρία Ιορδανίδου, ή τις μεγάλες μας ηθοποιούς Μαρίκα Κοτοπούλη και Κυβέλη. 

Μιλώντας, όμως, για το παρελθόν, μιλάμε για το μέλλον· μιλώντας για το σήμερα, φωτίζουμε το αύριο. Στη δύσκολη αυτή καμπή της παγκόσμιας ιστορίας, όπου τα πάντα είναι ρευστά, ο πόλεμος είναι παρών, οι κοινωνίες μας βιώνουν μια πολυδιάστατη κρίση με άδηλη έκβαση, η θέση της γυναίκας, παρά τα σημαντικά βήματα που έχουν γίνει για την πλήρη και ίση άσκηση των δικαιωμάτων της, συχνά ολισθαίνει προς τα πίσω. Η έξαρση της έμφυλης βίας, η επιμονή των στερεοτύπων, οι εργασιακές δυσκολίες, η διάχυτη και πολύμορφη ανασφάλεια, την εξουθενώνουν. Οι γυναικοκτονίες αυξάνονται, ρίχνοντας βαριά σκιά στον κοινωνικό μας βίο. Πλάι, ωστόσο, σε όλα αυτά, ή μάλλον σε πείσμα όλων αυτών, οι γυναίκες της πατρίδας μας αγωνίζονται καθημερινά για να ανταποκριθούν στους πολλαπλούς τους ρόλους, να ανατρέψουν τις διακρίσεις και τις ανισότητες, να αναπτυχθούν με ελευθερία και αυτονομία. Σημειώνουν επιτυχίες στους επαγγελματικούς χώρους, στους οποίους δραστηριοποιούνται, αξιοποιούν τις πολλές δυνατότητές τους. Διεκδικούν τη συμμετοχή τους στα κέντρα λήψης των αποφάσεων, την προώθησή τους σε θέσεις ευθύνης. Δημιουργούν. Επιμένουν.

Σ’ αυτές τις γυναίκες προσβλέπουμε, αυτές οφείλουμε να ενδυναμώσουμε και να στηρίξουμε. Αλλά για να μη μείνει η Ημέρα της Γυναίκας απλώς μια αφορμή για πανηγυρισμούς ή ευχολόγια, ας συστρατευτούμε όλοι, ανεξαρτήτως φύλου, στις μάχες που δίνονται σήμερα σε πολλαπλά μέτωπα. Μέτωπα που παραμένουν ανοιχτά, είτε αφορούν τον αγώνα για ζωή, είτε τον αγώνα για ίσα δικαιώματα» τόνισε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Την αλληλεγγύη του προς τις γυναίκες της Ουκρανίας εκφράζει ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, με ανάρτησή του στο Twitter με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας.

«Η σκέψη μας στην Ημέρα της Γυναίκας φέτος στις γυναίκες της Ουκρανίας, όπως και στις γυναίκες σε ολόκληρο τον κόσμο που έρχονται αντιμέτωπες με τις συνέπειες μιας επίθεσης στη χώρα τους και μιας ανθρωπιστικής τραγωδίας», ανέφερε ο κ. Δένδιας.

Σε ανάρτησή του παράλληλα το υπουργείο Εξωτερικών τιμά τις Ελληνίδες διπλωμάτες.

«Σήμερα, Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, τιμούμε τις Ελληνίδες διπλωμάτες. Έχοντας υπερβεί εμπόδια και στερεότυπα, διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση και προώθηση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής,συνεισφέροντας με νέες θεωρήσεις και προσφέροντας ανεκτίμητες υπηρεσίες στην ελληνική διπλωματία» αναφέρεται στην ανάρτηση.

naftemporiki.gr

Νομοθετική πρωτοβουλία για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικιακής βίας ανέλαβε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με την ευκαιρία του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας.

Όπως σημειώνει η Επίτροπος Ισότητας Χέλενα Ντάλι, η νέα πρόταση νομοθεσίας «ποινικοποιεί τη βία κατά των γυναικών περιλαμβανομένης της διαδικτυακής» και «θεσπίζει κοινά πρότυπα για όλα τα κράτη-μέλη για την προστασία, την πρόσβαση στη δικαιοσύνη, τη στήριξη των θυμάτων, την πρόληψη και τη συνεργασία».

Η αναγκαιότητα αυτή προέκυψε, σύμφωνα με την Επίτροπο, από την αύξηση της βίας κατά των γυναικών στη διάρκεια της πανδημίας στη δημόσια και ιδιωτική σφαίρα αλλά και στο διαδίκτυο και εκφράζει την πεποίθηση ότι ενόψει των νέων δεδομένων θα συμφωνήσουν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

Σύμφωνα με τη Eurostat, 178.000 εγκλήματα σεξουαλικής φύσης καταγράφηκαν από την αστυνομία στην Ε.Ε. το 2019 και πάνω από το ένα τρίτο ήταν βιασμοί. Με τον νέο νόμο προβλέπονται νέα εργαλεία στήριξης, μεταξύ των οποίων η λειτουργία ειδικών γραμμών βοήθειας, οι οποίες θα ενισχυθούν μέσω πανευρωπαϊκού αριθμού - 116 016 - που θα παραπέμπει τα θύματα στις κατάλληλες υπηρεσίες και αρχές, οπουδήποτε και αν βρίσκονται στην Ε.Ε.

«Θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι κανένα θύμα δεν θα είναι αναγκασμένο να αντιμετωπίζει μόνο του την έμφυλη βία», υπογραμμίζει η Επίτροπος.

Ακολουθεί ολόκληρο το άρθρο της Επιτρόπου για την Ισότητα Χέλενα Ντάλι με τίτλο: «Καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικιακής βίας σε ολόκληρη την Ε.Ε.»:

«Η βία κατά των γυναικών και η ενδοοικιακή βία αποτελούν διαδεδομένα κοινωνικά προβλήματα που επηρεάζουν όλες τις κοινωνικές ομάδες και είναι ιδιαίτερα συχνά σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Η βία αυτή σημειώνεται στη δημόσια και την ιδιωτική σφαίρα, καθώς και στις διαδικτυακές πλατφόρμες. Σύμφωνα με τη Eurostat, 178.000 εγκλήματα σεξουαλικής φύσης καταγράφηκαν από την αστυνομία στην ΕΕ το 2019 και πάνω από το ένα τρίτο ήταν βιασμοί.

Όταν ξέσπασε η πανδημία Covid-19, συνειδητοποιήσαμε ότι υπήρχε μια σκιώδης πανδημία που εξαπλωνόταν με ταχείς ρυθμούς. Η αύξηση της βίας κατά των γυναικών σημείωσε ιλιγγιώδη αύξηση κατά 70 % σε σχέση με τον προηγούμενο και ήδη υψηλό αριθμό περιστατικών που είχε καταγραφεί, για παράδειγμα, στη βελγική περιφέρεια της Φλάνδρας κατά τη δεύτερη εβδομάδα της πρώτης απαγόρευσης δραστηριοτήτων στο πλαίσιο της πανδημίας.

Ακόμα και ένα θύμα είναι πολύ. Ωστόσο, η ανεπαρκής αντιμετώπιση της έμφυλης και της ενδοοικιακής βίας και οι ανομοιομορφίες στα υφιστάμενα συστήματα έχουν ως αποτέλεσμα πολλές γυναίκες και κορίτσια να κακοποιούνται και να μη λαμβάνουν υποστήριξη και προστασία από το δικαστικό σύστημα – ακόμα ακόμα και να χάνουν τη ζωή τους.

Ήταν αναγκαίο να αναπτυχθούν νέα εργαλεία καταγγελίας για τα θύματα που ήταν παγιδευμένα με τους δράστες τους, λόγω της απαγόρευσης δραστηριοτήτων. Χρειάστηκε να επαναπροσδιοριστούν ζωτικής σημασίας θεσμικές διασφαλίσεις, γεγονός που οδήγησε σε προβληματισμό σχετικά με το κατά πόσον οι νέες μέθοδοι λειτουργίας θα έπρεπε να αποτελούν μόνιμο στοιχείο των στρατηγικών μας για την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικιακής βίας.

Πολλά κράτη μέλη δημιούργησαν τηλεφωνικές γραμμές βοήθειας που λειτουργούν όλο το εικοσιτετράωρο, ξεκίνησαν εκστρατείες ευαισθητοποίησης στα φαρμακεία, αύξησαν την ικανότητα των καταφυγίων και δήλωσαν τις υπηρεσίες υποστήριξης ως απαραίτητες, διασφαλίζοντας έτσι τη συνεχή λειτουργία τους παρά τους περιορισμούς που σχετίζονται με την πανδημία. Μολονότι οι αντιδράσεις αυτές είχαν θετικό πρόσημο, πρέπει να εντείνουμε περαιτέρω τα προγράμματα πρόληψης και να βελτιώσουμε τις υπηρεσίες, καθορίζοντας ελάχιστα κριτήρια αναφοράς σε όλο το έδαφος της ΕΕ.

Παράλληλα, η διαδικτυακή βία κατά των γυναικών εξαπλώθηκε εκθετικά. Σε πρόσφατη έρευνα της Plan International σε 14.000 κορίτσια σε ολόκληρο τον κόσμο διαπιστώθηκε ότι έως και το 58 % υπέστη διαδικτυακή παρενόχληση και κακοποίηση. Αυτό συμβαίνει συχνά χωρίς καμία συνέπεια για τους δράστες.

Η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης του Συμβουλίου της Ευρώπης είναι η πιο αποτελεσματική διεθνής νομική πράξη που υπάρχει. Την τελευταία δεκαετία πυροδότησε σημαντικές εθνικές μεταρρυθμίσεις. Ωστόσο, έξι κράτη μέλη της ΕΕ δεν έχουν ακόμη επικυρώσει τη σύμβαση. Ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παραμένει προσηλωμένη στην επικύρωση της Σύμβασης, η έλλειψη συμφωνίας από το Συμβούλιο για την προοπτική αυτή μας ώθησε να αναπτύξουμε τη δική μας νομοθετική πρόταση για την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικιακής βίας.

Σήμερα, κατά την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εγκρίνει νομοθετική πρόταση που θεσπίζει κοινά ελάχιστα πρότυπα για όλα τα κράτη-μέλη όσον αφορά την προστασία, την πρόσβαση στη δικαιοσύνη, τη στήριξη των θυμάτων, την πρόληψη και τη συνεργασία.

Προτείνουμε την ποινικοποίηση της βίας κατά των γυναικών, συμπεριλαμβανομένης της διαδικτυακής βίας, όπως ο μη συναινετικός διαμοιρασμός προσωπικών εικόνων, βίντεο ή ηχητικών αρχείων, ή οι σχετικές απειλές· καθώς και του βιασμού στον οποίο θα συμπεριλαμβάνεται κάθε μη συναινετική σωματική διείσδυση.

Μόλις εγκριθεί, ο νέος αυτός νόμος θα απαιτήσει ειδικές γραμμές βοήθειας για τα θύματα βίας. Οι γραμμές αυτές θα ενισχυθούν μέσω πανευρωπαϊκού αριθμού, του 116 016, που θα παραπέμπει τα θύματα στις κατάλληλες υπηρεσίες και αρχές, οπουδήποτε και αν βρίσκονται στην ΕΕ. Θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι κανένα θύμα δεν θα είναι αναγκασμένο να αντιμετωπίζει μόνο του την έμφυλη βία.

Έχουμε την πεποίθηση ότι με τη σημερινή πρόταση μπορούμε να κάνουμε τη διαφορά για τις γυναίκες σε ολόκληρη την ΕΕ. Φυσικά, αυτό απαιτεί τη συμφωνία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. Ελπίζουμε ότι η πρόσφατη αύξηση της έμφυλης βίας θα ωθήσει τα κράτη μέλη στην ταχεία επίτευξη κοινού εδάφους, με σκοπό την προστασία των γυναικών και των κοριτσιών από βίαιες σεξιστικές συμπεριφορές που παραβιάζουν την αξιοπρέπεια και τα δικαιώματά μας.

Χέλενα Ντάλι Ευρωπαία Επίτροπος Ισότητας».

Αύξηση της έμφυλης βίας, δύσκολη επιστροφή στην εργασία, πλήγμα στην ψυχική υγεία: τα δύο χρόνια της πανδημίας covid-19 επιδείνωσαν τις συνθήκες ζωής των γυναικών στον κόσμο. Μελέτες κρούουν και πάλι τον κώδωνα του κινδύνου με αφορμή την αυριανή Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.

Αύξηση της έμφυλης βίας

Ο ΟΗΕ Γυναίκες δημοσίευσε τον Νοέμβριο του 2021 έρευνα που πραγματοποίησε μεταξύ 16.154 γυναικών σε 13 χώρες με μέσο εισόδημα (Κολομβία, Ουκρανία, Μαρόκο, Μπανγκλαντές κ.ά.). Περίπου το 45% αυτών των γυναικών δήλωσε ότι έχει πέσει θύμα ή γνωρίζει μία γυναίκα θύμα βίας από την αρχή της πανδημίας.

«Η οικονομική ανασφάλεια, το κλείσιμο των σχολείων ή ακόμη και το ψυχολογικό φορτίο λόγω των οικιακών εργασιών δημιούργησαν ένα περιβάλλον που ευνοούσε την ενδοοικογενειακή βία», εξήγησαν η ΛινΜαρί Σαρντίνχα και η Άβνι Αμίν ερευνήτριες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.

Και όπως και πριν την πανδημία οι γυναίκες είναι περισσότερο θύματα σε σχέση με τους άνδρες της διαδικτυακής βίας.

«Η ‘εκδικητική πορνογραφία’ και οι κίνδυνοι από τα εγκλήματα των παιδεραστών αυξήθηκαν με ανησυχητικό τρόπο», πρόσθεσε η Μούριελ Σαλμόνα ψυχίατρος.

Φορτισμένη ψυχική υγεία

Δύο στις πέντε γυναίκες δήλωσαν στην έρευνα του ΟΗΕ ότι η πανδημία επηρέασε αρνητικά την ψυχική τους υγεία.

Αιτία κυρίως το ψυχολογικό φορτίο από τη διαχείριση των οικιακών εργασιών «το οποίο συνδέεται με πιο υψηλό κίνδυνο εμφάνισης στρες και κατάθλιψης στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες», επεσήμαναν οι Σαρντίνχα και Αμίν.

Το ψυχολογικό φορτίο των γυναικών αυξήθηκε από την τηλεργασία, τη συνεχή παρουσία των παιδιών στο σπίτι και τον περιορισμό των εξόδων.

Άλλος δείκτης, οι έρευνες για τις μετακινήσεις των γυναικών στη διάρκεια και μετά την πανδημία, οι οποίες δείχνουν επίσης την επιδείνωση της ψυχικής υγείας των γυναικών.

Στη διάρκεια των lockdown οι γυναίκες ήταν υποχρεωμένες, όπως και οι άνδρες, να λογοδοτούν στο κράτος για τις εξόδους τους, όμως συχνά αυτές αναγκάζονταν να το κάνουν και απέναντι στους συζύγους τους, υπενθύμισε η Μαριόν Τιλούς, καθηγήτρια σπουδών Φύλου στο πανεπιστήμιο Paris VIII.

Αυτό το ιδιαίτερο πλαίσιο ενδέχεται να έπληξε «την εμπιστοσύνη των γυναικών, οι οποίες πλέον δεν τολμούν να απομακρύνονται τόσο πολύ» από το σπίτι τους και κλείνονται στον εαυτό τους, σύμφωνα με την Τιλούς.

Η δυσκολία της τηλεργασίας

Η Σανρίνχα και η Αμίν επεσήμαναν εξάλλου τη δυσκολία να συνδυαστούν η τηλεργασία και οι οικιακές εργασίες, λόγω της αυστηρότητας των εργοδοτών.

«Ένας μεγαλύτερος αριθμός γυναικών αναγκάστηκε να παραιτηθεί διότι δεν μπορούσαν να αντιμετωπίσουν το διπλό στρες της εργασίας τους και του ψυχολογικού φόρτου του σπιτιού τους», εξήγησαν οι ερευνήτριες.

Εξάλλου έρευνα στη διάρκεια της πανδημίας κατέδειξε ότι οι γυναίκες αφιέρωσαν περισσότερο χρόνο στις οικιακές εργασίες απ’ ό,τι στην εργασία τους σε σχέση με τους άνδρες αλλά και σε σχέση με πριν την πανδημία. Οι έρευνες αυτές αποκαλύπτουν ότι «οι ανισότητες αυξήθηκαν και μας πήγαν είκοσι χρόνια πίσω», κατήγγειλε η Τιλούς.

Ο λόγος των γυναικών

«Μπορούμε να μιλήσουμε για μια πραγματική προσπάθεια (των ενώσεων και των κρατικών μηχανισμών) να αντιδρούν περισσότερο και να αντιμετωπίζουν την ενδοοικογενειακή βία» μετά την πανδημία, επεσήμανε η δρ. Σαλμόνα.

Όμως η Τιλούς εξέφρασε την απογοήτευσή της που τα μέσα παροχής βοήθειας στα θύματα έμφυλης ή ενδοοικογενειακής βίας παραμένουν ίδια από την αρχή της πανδημίας.

«Ακούμε περισσότερες γυναίκες θύματα βίας, αλλά μιλούν στο κενό», κατήγγειλε.

Για τις Σαρντίχνα και Αμίν η υγειονομική κρίση κατέδειξε τις επιπτώσεις του άνισου καταμερισμού των οικιακών εργασιών, κάτι που έχει σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των γυναικών.

«Η πανδημία μάς έδωσε την ευκαιρία να φανταστούμε ένα διαφορετικό και πιο ίσο μέλλον για τις γυναίκες, κυρίως για αυτές που είναι περισσότερο αντιμέτωπες με τον αποκλεισμό ή την περιθωριοποίηση», πρότειναν.

Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ- AFP

Τον σημαντικό αντίκτυπο της πανδημίας στις γυναίκες, τόσο σε προσωπικό, όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο, καθώς και τη σοβαρή αύξηση στα περιστατικά βίας σε βάρος τους, δείχνουν τα αποτελέσματα της ειδικής έρευνας που, ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας στις 8 Μαρτίου, ζήτησε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να διεξαχθεί, για πρώτη φορά μόνο μεταξύ των γυναικών της Ευρώπης, προκειμένου να διαπιστωθούν οι επιπτώσεις της πανδημίας σε διάφορους τομείς της ζωής τους.

Βία

Πιο αναλυτικά, τρεις στις τέσσερις γυναίκες (77%) στην ΕΕ πιστεύουν ότι η πανδημία Covid-19 έχει οδηγήσει σε αύξηση της σωματικής και ψυχολογικής βίας κατά των γυναικών. Σε 25 από τις 27 χώρες της ΕΕ (εκτός δηλαδή από τη Φινλανδία και την Ουγγαρία), το ποσοστό αυτό υπερβαίνει το 50%, με τα ποσοστά να φτάνουν το 93% στην Ελλάδα και το 90% στην Πορτογαλία.

Ξεκάθαρη είναι και η εικόνα όσον αφορά τα μέτρα που θεωρούν οι ερωτηθείσες ότι πρέπει να ληφθούν, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η βία κατά των γυναικών: να γίνει πιο εύκολο να καταγγέλλονται, μεταξύ άλλων και στην αστυνομία, περιστατικά βίας εις βάρος γυναικών (58%), να δοθούν περισσότερες δυνατότητες στις γυναίκες να ζητούν βοήθεια, όπως για παράδειγμα μέσω τηλεφωνικών γραμμών υποστήριξης (40%), να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση και η κατάρτιση της αστυνομίας και των δικαστικών αρχών για το θέμα (40%) και να ενισχυθεί η οικονομική ανεξαρτησία των γυναικών (38%).

Οικονομικές συνέπειες

Το 38% των γυναικών σε επίπεδο ΕΕ δηλώνει ότι η πανδημία είχε αρνητικό αντίκτυπο στο προσωπικό τους εισόδημα. Τα ποσοστά κυμαίνονται από 18% στη Δανία μέχρι 60% στην Ελλάδα. Το 44% των γυναικών που συμμετείχαν στην έρευνα αναφέρουν επίσης ότι η πανδημία Covid-19 είχε αρνητικό αντίκτυπο στην ισορροπία μεταξύ της επαγγελματικής και της προσωπικής τους ζωής. Αυτό ισχύει για πάνω από τις μισές γυναίκες στην Κύπρο (68%) και την Ελλάδα (59%), που καταλαμβάνουν τις δύο ψηλότερες θέσεις στη λίστα, ενώ ακολουθούν η Μάλτα (58%), το Λουξεμβούργο (56%), η Ιταλία (52%), η Πορτογαλία (52%) και η Ουγγαρία (51%). Επιπλέον, το 22% των γυναικών σκέφτονται ή έχουν αποφασίσει ήδη να μειώσουν μόνιμα τον χρόνο που αφιερώνουν σε αμειβόμενη εργασία. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι το 31% των γυναικών που ρωτήθηκαν στην Ελλάδα θεωρούν ότι εξ αιτίας της πανδημίας εξαρτώνται περισσότερο οικονομικά από τους συντρόφους τους, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος εντοπίζεται στο 19%.

Ψυχική υγεία

Από την αρχή της πανδημίας, τα συχνότερα συναισθήματα που νιώθουν οι γυναίκες είναι ότι ανησυχούν ή ότι τους λείπουν οι φίλοι και οι συγγενείς τους (44%), ότι έχουν άγχος και στρες (37%) και ότι ανησυχούν γενικώς για το μέλλον τους (33%).

Οι Ελληνίδες ταυτίζονται με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο στις δύο πρώτες θέσεις, αν και με ελαφρώς υψηλότερα ποσοστά - στο 62% η ανησυχία ή τους λείπουν οι φίλοι και οι συγγενείς τους και στο 59% η αίσθηση άγχους και στρες. Στην τρίτη θέση ωστόσο, οι μισές Ελληνίδες ερωτηθείσες τοποθετούν την αίσθηση του εγκλωβισμού ή περιορισμού στο σπίτι (54%) διαφοροποιώντας τα αποτελέσματα της Ελλάδας από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (30%).

Υπάρχει μια σταθερή άποψη μεταξύ των γυναικών ότι τα μέτρα που πάρθηκαν κατά της πανδημίας είχαν σημαντικό αντίκτυπο στην ψυχική τους υγεία, κατά 41% σε όλη την Ευρώπη, αισθητά περισσότερο στην Ελλάδα, κατά 58%.

Από την έρευνα προκύπτει επίσης ότι κάποιες ομάδες του πληθυσμού επλήγησαν περισσότερο από άλλες, ανάλογα με το είδος των μέτρων που επιβλήθηκαν: περίπου οι μισές γυναίκες με παιδιά κάτω των 15 ετών δηλώνουν ότι το κλείσιμο των σχολείων και των παιδικών σταθμών είχε σοβαρό αντίκτυπο στην ψυχική τους υγεία.

Τι μπορούν να περιμένουν οι γυναίκες από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο;

Οι γυναίκες στην ΕΕ θεωρούν ότι, στο πλαίσιο αυτό, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει να αντιμετωπίσει κατά προτεραιότητα: την εμπορία ανθρώπων και τη σεξουαλική εκμετάλλευση γυναικών και παιδιών (47% στην ΕΕ και 60% στη Ελλάδα), την ψυχολογική και σωματική βία κατά των γυναικών, με ίδια ποσοστά στην Ένωση και τη χώρα μας, το μισθολογικό χάσμα μεταξύ γυναικών και ανδρών και τις επιπτώσεις του στην επαγγελματική εξέλιξη των γυναικών (41%), τις μεγαλύτερες δυσκολίες των γυναικών να ισορροπήσουν την προσωπική με την επαγγελματική τους ζωή (31% στην ΕΕ), καθώς και την προστασία των γυναικών και των κοριτσιών που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες (30% στην ΕΕ). Η πέμπτη αυτή προτεραιότητα καταλαμβάνει την τρίτη θέση στην Ελλάδα όπου η ερωτηθείσες έκριναν ότι η προστασία των γυναικών και των κοριτσιών που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες είναι σημαντικότερη του μισθολογικού χάσματος, με ποσοστά 40% και 33% αντίστοιχα.

Η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μετσόλα, αναφερόμενη στα αποτελέσματα της έρευνας, δήλωσε πως «οι γυναίκες είναι αυτές που πλήττονται περισσότερο από την πανδημία Covid-19, ψυχολογικά και οικονομικά. Αυτό πρέπει να σταματήσει. Το Κοινοβούλιο δρα για να αλλάξει την κατάσταση».

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών, Ρομπέρ Μπιεντρόν (Σοσιαλιστές, Πολωνία) σημείωσε πως «τα αποτελέσματα της έρευνας του Ευρωβαρόμετρου επιβεβαιώνουν αυτό που ξέραμε ήδη: η πανδημία έχει επηρεάσει τις γυναίκες και τα κορίτσια σε δυσανάλογο βαθμό και με ποικίλους τρόπους, από την αύξηση της έμφυλης βίας μέχρι την αύξηση των βαρών της οικιακής και οικογενειακής φροντίδας, και από τις οικονομικές επιπτώσεις σε τομείς που απασχολούν κυρίως γυναίκες, μέχρι τις επισφαλείς συμβάσεις εργασίας. Οι κρίσεις ωστόσο παρουσιάζουν και ευκαιρίες, εν προκειμένω τη δυνατότητα να χτίσουμε καλύτερα στο πλαίσιο της ανοικοδόμησης. Η ανάκαμψη θα πρέπει να έχει τις γυναίκες στο επίκεντρο των λύσεων, τις οποίες προωθούμε και εμείς μέσα από το έργο μας».

Έκκληση στους ηγέτες να θέσουν σε εφαρμογή έξι δράσεις για την ισότητα των φύλων καθώς ανακάμπτουμε από την πανδημία, απεύθυνε ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, σε άρθρο του με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, στις 8 Μαρτίου. 

«Πρώτον, να εξασφαλίσουν την ισότιμη εκπροσώπηση. Από τα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών μέχρι τα κοινοβούλια και από την τριτοβάθμια εκπαίδευση μέχρι τις δημόσιες υπηρεσίες μέσω ειδικών μέτρων και ποσοστώσεων. 

Δεύτερον, να επενδύσουν ιδιαίτερα στην οικονομία της φροντίδας και της κοινωνικής προστασίας και να επανακαθορίσουμε το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν προκειμένου να κάνουμε την οικιακή εργασία ορατή και μετρήσιμη. 

Τρίτον, να απομακρύνουν τα εμπόδια για την πλήρη ένταξη των γυναικών στην οικονομία, συμπεριλαμβανομένων της πρόσβασης στην αγορά εργασίας, τα δικαιώματα ιδιοκτησίας και τις στοχευμένες πιστώσεις και επενδύσεις. 

Τέταρτον, να καταργήσουν όλους τους νόμους διακρίσεων σε όλους τους τομείς, από τον εργασιακό μέχρι τα δικαιώματα στη γη, στο προσωπικό καθεστώς και στην προστασία από τη βία. 

Πέμπτον, κάθε χώρα πρέπει να ενεργοποιήσει ένα σχέδιο επείγουσας κατάστασης αντιμετώπισης της βίας κατά γυναικών και κοριτσιών που θα συνοδεύεται από χρηματοδότηση, πολιτικές και την πολιτική βούληση για να τελειώσει αυτή η μάστιγα. 

Έκτον, να αλλάξουν τις νοοτροπίες, να ενημερώσουν το κοινό και να σταματήσουν τη συστηματική προκατάληψη. Ο κόσμος έχει την ευκαιρία να αφήσει πίσω του γενεές εδραιωμένων διακρίσεων. Είναι η στιγμή να οικοδομήσουμε ένα μέλλον ισότητας» ανέφερε συγκεκριμένα στο μήνυμά του ο Αντόνιο Γκουτέρες.

Η κρίση έχει γυναικείο πρόσωπο

Στην εισαγωγή του άρθρου του, ο γενικός γραμματέας επισημαίνει καθώς ο κόσμος γιορτάζει τη Διεθνή Ημέρα Γυναικών στο μέσο μιας παγκόσμιας πανδημίας, ένα σκληρό γεγονός είναι ξεκάθαρο: Η κρίση έχει γυναικείο πρόσωπο. Ειδικότερα, αναφέρει πως οι γυναίκες είναι κατά 24% πιο ευάλωτες στο να χάσουν τη δουλειά τους και πλήττονται από την απότομη μείωση του εισοδήματος τους και προσθέτει: Η μισθοδοτική ψαλίδα με βάση το φύλο, που είναι ήδη μεγάλη, έχει αυξηθεί και στον τομέα της υγείας.

Περαιτέρω, επισημαίνει πως ένα καλύτερο μέλλον εξαρτάται από την αντιμετώπιση της ανισορροπίας της εξουσίας, σημειώνοντας ότι οι γυναίκες έχουν το ίδιο δικαίωμα να μιλούν με αυτοπεποίθηση για τις αποφάσεις που επηρεάζουν τη ζωή τους.

Τέλος, δήλωσε ότι αισθάνεται υπερήφανος για την ισότητα των φύλων στην ηγετική ομάδα των Ηνωμένων Εθνών.

Πηγή: ΑΜΠΕ

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Κριστίν Λαγκάρντ βλέπει την πανδημία του κορωνοϊού ως μια μεγάλη ευκαιρία για την κοινωνία να οργανώσει δικαιότερα με βιώσιμο τρόπο τους ρόλους των φύλων.

«Η πανδημία δεν ανέδειξε μόνο ουσιώδεις αδυναμίες της κοινωνία μας, μας ανάγκασε επίσης να αντιμετωπίσουμε τα πράγματα με διαφορετικό τρόπο. Και εκεί ακριβώς βλέπω την ευκαιρία για μια αλλαγή των ρόλων των φύλων προς το καλύτερο», γράφει η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) σε άρθρο της για το Δίκτυο Συντακτών της Γερμανίας Redaktionsnetzwerk Deutschland (RND) και το οποίο δημοσιεύεται επίσης και σε ευρωπαϊκές εφημερίδες με αφορμή την σημερινή Διεθνή Ημέρα της Γυναίκας.

«Η πανδημία όχι μόνο κατέστησε σαφές πόσο άνισα κατανέμεται η μη αμειβόμενη εργασία μεταξύ γυναικών και ανδρών (εντός της οικογένειας), αλλά απέδειξε επίσης ότι η συμβίωση των φύλων μπορεί να είναι και διαφορετική. Σε ορισμένες οικογένειες, οι πατέρες ανέλαβαν το μεγαλύτερο μέρος της φροντίδας των παιδιών, επειδή έπρεπε να δουλέψουν από το σπίτι ή διότι απασχολήθηκαν μερικώς, ενόσω οι μητέρες έκαναν συστηματικού χαρακτήρα δουλειές εκτός σπιτιού», σημειώνει η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ).

Νέες δομές

Η Κριστίν Λαγκάρντ κάλεσε τέλος τους Ευρωπαίους «να θέσουν υπό αμφισβήτηση τις παλιές συνήθειες στο σπίτι ή στην εργασία και να δημιουργήσουν νέες δομές που θα διευκολύνουν περισσότερο την ισότητα των φύλων» και ζήτησε «την αύξηση του ποσοστού των γυναικών οι οποίες απασχολούνται σε θέσεις πολιτικής ευθύνης αλλά και στα ανώτερα επιτελικά γραφεία των εταιρειών. Επιπλέον, οι γυναίκες θα πρέπει να απασχολούνται σε όλο και περισσότερα επαγγέλματα στους τομείς της επιστήμης, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών», τόνισε στο άρθρο της.

Πηγή: ΑΜΠΕ