Συμφωνία των Πρεσπών

Στην απονομή του πρώτου βραβείου για την καλύτερη διπλωματική εργασία, στο πλαίσιο του μεταπτυχιακού προγράμματος «Ενέργεια» του Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιά παραβρέθηκε σήμερα ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Αλέξης Τσίπρας στέλνοντας μήνυμα υπέρ της ειρήνης και της συνεργασίας των βαλκανικών λαών.

Η εργασία της κ. Τσιτιλάκου για το Τούρκολυβικο Μνημόνιο ήταν αυτή έλαβε το πρώτο από τα πέντε βραβεία που δίνονται μετά την πρωτοβουλία του κ. Τσίπρα να διαθέσει τα χρήματα που έλαβε από διεθνή βραβεία για τη Συμφωνία των Πρεσπών σε πέντε διαφορετικά πανεπιστημιακά τμήματα.

Μάλιστα, ο Αλέξης Τσίπρας ξεκίνησε την ομιλία του κάνοντας λόγο για «σημαδιακή ημέρα» καθώς στις 17 Ιουνίου του 2018 βρέθηκε μαζί με τον Ζόραν Ζάεφ και τους υπουργούς Εξωτερικών των δυο χωρών στις Πρέσπες προκειμένου να υπογράψουν τη συμφωνία για την οποία δήλωσε «περήφανος».

Όπως είπε, μπορεί για κάποιους αυτή η υπογραφή να στέρησε μια επόμενη κυβερνητική θητεία, ωστόσο, «άξιζε τον κόπο» γιατί έκανε το «πατριωτικό του καθήκον», το οποίο η «ιστορία αρχίζει ήδη να αναγνωρίζει και να ανταμείβει».

Στο πλαίσιο αυτό διερωτήθηκε τι θα γινόταν σήμερα αν δεν είχε υπογράφει αυτή η συμφωνία, σε συνθήκες «γενικευμένης αστάθειας πολιτικής και γεωπολιτικής» στην περιοχή. Υποστήριξε, μάλιστα, ότι θα «είχαμε μια Λιβύη στα βόρεια σύνορά μας» με την επίδραση της Ρωσίας και της Τουρκίας ιδιαίτερα «έντονη» σε αυτήν την περιοχή.

«Σκεφτείτε τι θα γινόταν αν σε συνθήκες γεωπολιτικής έντασης με το ρόλο της Τουρκίας στην περιοχή να αναβαθμίζεται δραματικά, με τη Ρωσία να εισβάλει στην Ουκρανία και τη Δύση να μπαίνει σε ένα νέο πλαίσιο Ψυχρού Πολέμου, υπήρχαν τεράστιες πιέσεις για τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ fast track», αναρωτήθηκε ο Αλ. Τσίπρας, σχολιάζοντας ότι αν δεν είχε επιλυθεί το ζήτημα του ονόματος της Βόρειας Μακεδονίας η όποια σημερινή κυβέρνηση θα δεχόταν «πιέσεις» να αποδεχθεί την είσοδό της στο ΝΑΤΟ με τη συνταγματική της ονομασία, δηλαδή «Μακεδονία» και ότι δεν θα υπήρχαν κατοχυρωμένα δικαιώματα για τη χώρα μας.

Συνεχίζοντας ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ τόνισε την ανάγκη το πολιτικό μας σύστημα να αρχίσει να «ομονοεί» σε τέτοια «αυτονόητα» ζητήματα και να εκλείψει η «υποκρισία» που «ταλανίζει τη χώρα» και «στόχο έχει την ψηφοθηρία».

Αναφέρθηκε μάλιστα σε συγκεκριμένα κεκτημένα που πηγάζουν από τη Συμφωνία των Πρεσπών, από το ότι «ελληνικά αεροσκάφη επιτηρούν τον εναέριο χώρο της γείτονος και Έλληνες αξιωματικοί εκπαιδεύουν τους αξιωματικούς της, μέχρι την οικονομία, την ενέργεια και εκκλησιαστικά συμφέροντα», στηλιτεύοντας τη μη ψήφιση των μνημονίων συνεργασίας από τη Βουλή.

Κριτική άσκησε και στην ΕΕ που δεν προχωράει την ενταξιακή διαδικασία της Βόρειας Μακεδονίας με αποτέλεσμα να πλήττεται η αξιοπιστία της και να μην μπορεί να παίξει ισχυρό ρόλο στις διεθνείς εξελίξεις.

Επανερχόμενος στο βραβείο, ο κ. Τσίπρας αναφέρθηκε και στην επικαιρότητα της βραβευθείσας εργασίας για το «παράνομο τουρκολυβικο σύμφωνο» και τη «διαρκή ένταση» στα ελληνοτουρκικά, τονίζοντας την ανάγκη ευρεσης μια κοινά αποδέκτης λύσης με σεβασμό στο διεθνές δίκαιο. Διαμήνυσε δε πως όλες οι πολιτικές δυνάμεις στέκονται ενωμένες, έχουν «απόλυτη ταύτιση» όσον αφορά την υπεράσπιση της «κυριαρχίας» και των «κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας» απέναντι στις παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου από την Τουρκία. Ωστόσο, ξεκαθάρισε ότι παρά τη «ρητορική έντασης» που μπορεί να έχει στοιχεία πολιτικού «καιροσκοπισμού» πρέπει η χώρα να συνεχίσει να υπηρετεί την εξωτερική πολιτική του «πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας», της «γέφυρας διαλόγου και συνεργασίας» και όχι του «προκεχωρημένου φυλακίου» της Δύσης.

Τέλος, Αλέξης Τσίπρας εξήγησε πως το χρηματικό ποσό των 70.000 ευρώ που συνόδευε το βραβείο Ειρήνης που μοιράστηκε με τον Ζόραν Ζάεφ είναι «εθνικό βραβείο» και «δεν του ανήκει» και γι' αυτό αποφάσισε να το αποδώσει σε βραβεία φοιτητών έτσι ώστε «να πιάσει τόπο ως επένδυση στη γνώση».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Στην απονομή του πρώτου βραβείου καλύτερης εργασίας στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, στο πλαίσιο του Μεταπτυχιακού προγράμματος "Ενέργεια" του Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών θα παραστεί σήμερα ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Αλέξης Τσίπρας.

Πρόκειται για ένα από τα πέντε βραβεία που δίνονται μετά την πρωτοβουλία του κ. Τσίπρα να διαθέσει τα χρήματα που έλαβε από διεθνή βραβεία για τη Συμφωνία των Πρεσπών σε πέντε διαφορετικά πανεπιστημιακά τμήματα, ώστε να δίνονται βραβεία για την καλύτερη μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία σχετικά με την ειρήνη και τις διεθνείς σχέσεις στα Βαλκάνια.

Του Μιχάλη Χατζηκωνσταντίνου

Τον αρχιτέκτονα της Συμφωνίας των Πρεσπών, Νίκο Κοτζιά, και τον πρώην πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας Ζόραν Ζάεφ που έδωσαν το παρών στο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ καταχειροκρότησαν σύσσωμοι οι σύνεδροι του κόμματος όταν ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Αλέξης Τσίπρας, υπογράμμισε ότι η κυβέρνησή του ΣΥΡΙΖΑ έκανε το «πατριωτικό καθήκον» της ψηφίζοντας τη συμφωνία.

«Ναι είμαστε περήφανοι που πιστέψαμε και υλοποιήσαμε με όποιο κόστος την ιστορική συμφωνία των Πρεσπών» είπε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ στο μέσον της εναρκτήριας ομιλίας του στο 3^ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ ενώ οι σύνεδροι του κόμματος χειροκροτούσαν όρθιοι. «Είμαστε περήφανοι που δεν κάναμε πίσω παρά τις πιέσεις και σήμερα ξέρουμε ότι κάναμε το ορθό για τη χώρα, το πατριωτικό μας καθήκον» πρόσθεσε. Υπογράμμισε δε ότι η Συμφωνία των Πρεσπών «ξαναέδωσε ευρωπαϊκή προοπτική σε μια περιοχή που συσσώρευε επικίνδυνα εντάσεις αφήνοντας περιθώρια ενίσχυσης τρίτων δυνάμεων στα βόρεια σύνορά μας». Ο κ. Τσίπρας επισήμανε ακόμη ότι το μήνυμα της Συμφωνίας των Πρεσπών είναι ακόμη πιο επίκαιρο τώρα στις μέρες του πολέμου, ως μήνυμα ειρήνης και αλληλεγγύης των λαών σε μια ήπειρο που δοκιμάζεται από την φρίκη του πολέμου». 

Τσίπρας: Αντισταθήκαμε στις πιέσεις και κάναμε το πατριωτικό μας καθήκον

Μάλιστα, σε μια αποστροφή της ομιλίας του ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης ευχαρίστησε τον κ. Κοτζιά και τον κ. Ζάεφ από το βήμα του συνεδρίου. «Δεν το είχα σχεδιάσει αλλά μου δίνεται αυτή η ευκαιρία, είναι εδώ μπροστά μου, να ευχαριστήσω και τον Ζόραν Ζάεφ και τον Νίκο τον Κοτζιά που δώσαμε αυτή τη μάχη. Που αντισταθήκαμε στις πιέσεις, που κάναμε το πατριωτικό μας καθήκον» είπε ο κ. Τσίπρας την ώρα που ο κ. Κοτζιάς και ο κ. Ζάεφ, οι οποίοι κάθονταν σε διπλανές θέσεις, σηκώθηκαν όρθιοι και ευχαρίστησαν το πλήθος που τους χειροκροτούσε ζωηρά και παρατεταμένα.

Κοτζιάς: Η χώρα έχει ανάγκη ένα μέτωπο συστράτευσης

Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών καταχειροκροτήθηκε και όταν έλαβε το βήμα στο συνέδριο για να εκπροσωπήσει την κίνηση «Πράττω». «Επείγει πιστεύουμε η δημιουργία ενός μεγάλου μετώπου δημοκρατικού και αριστερού. Ενός μετώπου συστράτευσης. Η χώρα έχει ανάγκη αυτό το μέτωπο» είπε ο κ. Κοτζιάς. «Αν έδειξαν κάτι οι εκλογές στη Γαλλία ήταν ότι μια ενωμένη αριστερά μακριά από αλαζονείες και μικροεγωισμούς με την αξιοποίηση και της πιο μικρής δύναμης θα ήταν στο δεύτερο γύρο» τόνισε και συμπλήρωσε: «η εικόνα της Ευρώπης θα ήταν σήμερα διαφορετική με την Λεπέν ηττημένη». «Ο Μητσοτάκης και η ελληνική συντήρηση πρέπει να ηττηθούν» πρόσθεσε και επισήμανε ότι πρέπει να ηττηθεί μια πολιτική που είναι «τυραννική» με βάση τις αντιλήψεις του Αριστοτέλη, «ο οποίος περιγράφει την τυραννία ως την προσπάθεια να εμποδιστεί η αντιπολίτευση να ξαναγίνει κυβέρνηση».

 

«Πρέπει να είναι ομόθυμη και ξεκάθαρη η καταδίκη της εισβολής και της παραβίασης του διεθνούς δικαίου που γίνεται αυτή τη στιγμή στην Ουκρανία», τόνισε σε συνέντευξή του, ο εκπρόσωπος Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Νάσος Ηλιόπουλος. 

Μιλώντας στον «ΣΚΑΪ», ανέφερε ότι «Πρέπει ξεκάθαρα να στηρίξουμε την Ουκρανία, ώστε η εισβολή να τελειώσει γρήγορα. Πρέπει η Ελλάδα να συνδράμει με ανθρωπιστική βοήθεια και να στηρίξουμε τους πρόσφυγες», σημείωσε.

«Επίσης, χρειάζεται να διεκδικήσουμε να μην υπάρξει καμία αλλαγή συνόρων. Είναι πολύ κρίσιμο αυτό, γιατί στο διεθνές δίκαιο ένα παράδειγμα δημιουργεί κανόνα», υπογράμμισε ο Νάσος Ηλιόπουλος, προσθέτοντας ότι «είμαστε σε μία περιοχή που είναι ανάγκη, για όλους τους λόγους του κόσμου, να στηρίζουμε το διεθνές δίκαιο και να είμαστε απέναντι σε κάθε αναθεωρητική προσπάθεια».

«Από εκεί και πέρα, θεωρούμε ότι η αποστολή στρατιωτικού υλικού είναι επικίνδυνη κίνηση και μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα», επισήμανε, λέγοντας ότι «δεν είναι όλες οι χώρες στη γεωγραφική μας θέση και δεν αντιμετωπίζουν όλοι τους κινδύνους που αντιμετωπίζουμε εμείς».

Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τη συζήτηση για τη στάση της Τουρκίας και τους νέους κινδύνους που ενδεχομένως δημιουργούνται στην περιοχή, ο Νάσος Ηλιόπουλος τόνισε ότι οι σημερινές εξελίξεις αναδεικνύουν για μία ακόμη φορά τη σημασία της Συμφωνίας των Πρεσπών. «Η Νέα Δημοκρατία οφείλει να ζητήσει συγγνώμη για τη στάση της στη Συμφωνία των Πρεσπών, μια συμφωνία που προβλέπει ότι στον εναέριο χώρο της Βόρειας Μακεδονίας θα υπάρχουν ελληνικά αεροσκάφη και όχι τουρκικά, γεγονός το οποίο συμβάλλει στην αμυντική θωράκιση της χώρας», είπε.

Σημείωσε, τέλος, ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ απέδειξε ότι μπορεί να συγκρούεται για να διασφαλίζει τα συμφέροντα της χώρας, όταν επί κυβέρνησής του προχώρησε στην απέλαση Ρώσων διπλωματών, καθώς υπήρχαν στοιχεία για την ενεργό εμπλοκή τους στη διοργάνωση των κινητοποιήσεων κατά της Συμφωνίας των Πρεσπών».

Η αμοιβαία βούληση για την ενίσχυση των πολύπλευρων διμερών σχέσεων και της διμερούς συνεργασίας, με έμφαση στον οικονομικό και εμπορικό τομέα διαπιστώθηκε στην τηλεφωνική επικοινωνία που είχε σήμερα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με τον νέο πρωθυπουργό της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας Ντιμίταρ Κοβάτσεφσκι.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επικοινώνησε με τον νέο πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας προκειμένου να τον συγχαρεί για την ανάληψη των καθηκόντων.

Κατά τη διάρκεια της επικοινωνίας ο κ.Μητσοτάκης επανέλαβε την στήριξη της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων και της Βόρειας Μακεδονίας, σύμφωνα με τα κριτήρια που έχουν τεθεί, αλλά όπως τόνισε, η στήριξη αυτή, είναι άμεσα συνδεδεμένη με την πλήρη, συνεπή και καλή τη πίστει εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών, η οποία αποτελεί και μέρος της ενταξιακής διαδικασίας.

Συστράτευση όλων των πολιτικών δυνάμεων έναντι της τουρκικής προκλητικότητας ζήτησε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας κατά τη συζήτηση του προϋπολογισμού στη Βουλή τονίζοντας ότι «η Ελλάδα ούτε απειλές δέχεται ούτε και υποκύπτει σε απειλές».

Ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας αναφέρθηκε στα πεπραγμένα της ελληνικής κυβέρνησης που «συνέβαλαν αποφασιστικά στην ανάσχεση της Τουρκίας επί του πεδίου», σημειώνοντας πως η Αθήνα «ευαισθητοποίησε την Ε.Ε. και τη Δύση, σε σχέση με το νέο ανατολικό ζήτημα, υποχρέωσε την Τουρκία να ακολουθεί τις εξελίξεις στην περιοχή, αναζητώντας συνομιλητές».

«Η Τουρκία, στις προσπάθειες της να ομαλοποιήσει τις σχέσεις της με την Ευρώπη και τη Δύση, δεν αντιμετωπίζει εμάς. Αντιμετωπίζει τις παρανομίες της. Την απειλή πολέμου κατά της Ελλάδας, την άρνηση της να προσχωρήσει στη σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, το ανυπόστατο και παράνομο τουρκο-λιβυκό μνημόνιο, την αμφισβήτηση της κυριαρχίας των ελληνικών νησιών, με το πρόσχημα της αποστρατικοποίησης, τον αναθεωρητισμό απέναντι στις διεθνείς συνθήκες, τις υπερπτήσεις πάνω από τα ελληνικά νησιά, τις παραβιάσεις εθνικού εναερίου χώρου και χωρικών υδάτων, την εργαλοιοποίηση του μεταναστευτικού, την απόκλιση από το κράτος δικαίου», είπε ειδικότερα ο υπουργός Εξωτερικών που υπογράμμισε πως «όλα αυτά έχουν καταστεί προβλήματα περισσότερο της Τουρκίας, παρά της Ελλάδας».

Καθόσον όλα αυτά αφορούν την Ελλάδα, ο υπουργός Εξωτερικών τόνισε: «Εμείς δεν δεχόμαστε τετελεσμένα, δεν υποκύπτουμε σε απειλές».

«Η τακτική ότι πρώτα παρανομώ και ύστερα διαπραγματεύομαι την παρανομία μου έναντι νόμιμου ανταλλάγματος, έχει λάβει τέλος» συνέχισε ο κ. Δένδιας προσθέτοντας πως «αυτό ισχύει και για την Κύπρο και για το Κυπριακό, όπου η Τουρκία πρέπει να επανέλθει στο πλαίσιο λύσης των Ηνωμένων Εθνών».

Σημείωσε ακόμη πως «είναι ώρα για αλλαγή πορείας της Τουρκίας, για να ζήσουν οι λαοί μας με ασφάλεια, ειρηνικά και να ενταχθεί η Τουρκία στη νέα αρχιτεκτονική της περιοχής και να γίνει το Αιγαίο και η ανατολική Μεσόγειος, θάλασσες ειρήνης και συνεργασίας».

Απευθυνόμενος στη συνέχεια προς στα κόμματα της αντιπολίτευσης, ο υπουργός Εξωτερικών σημείωσε: «Είμαι πια χρόνια σε αυτή την αίθουσα. Γνωρίζω πολύ καλά πως αναδιατάσσονται οι τακτικές, όταν στο βάθος του ορίζοντα διακρίνεται το τέλος της κοινοβουλευτικής περιόδου. Σας ζητώ όμως, όπως κάνατε μέχρι σήμερα, και απευθύνομαι κυρίως και πρώτιστα στα κόμματα της αντιπολίτευσης, να αντιμετωπίσετε τον πειρασμό του μικροκομματισμού -όπως έπραξε η κυβέρνηση Μητσοτάκη, από την πρώτη ημέρα απολύτως- στο θέμα που ο πρωθυπουργός μου έκανε την τιμή να χειρίζομαι, την εξωτερική πολιτική της χώρας. Σας ζητώ τη στοίχιση όλων των πολιτικών δυνάμεων, με κοινό παρονομαστή την εθνική λογική και το εθνικό συμφέρον. Σας ζητώ να διατηρήσουμε συστράτευση, μπροστά στον αναθεωρητισμό. Σας ζητώ ενότητα μπροστά στην υπαρκτή απειλή. Σας ζητώ ομοψυχία μπροστά στη θρασύτητα του casus beli, στα ιδεολογήματα της γαλάζιας πατρίδας, στα ιδεολογήματα της οθωμανικής καρδιάς, σας ζητώ ενότητα και ομοψυχία, γιατί αυτά αποτελούν την ισχυρή εθνική ασπίδα».

Σε ό,τι αφορά τα δυτικά Βαλκάνια, ο υπουργός Εξωτερικών είπε ότι «συμβάλλουμε, ώστε η περιοχή να υπερβεί το παρελθόν της. Να γίνει μέρος των αρχών και αξιών της Ε.Ε.». Σημείωσε παράλληλα πως «τα προβλήματα της Συμφωνίας τρων Πρεσπών έχουν καταστεί εμφανή» αλλά «στη βάση της αρχής pacta sunt servanda, συνεχίζουμε να επιδιώκουμε την καλή τη πίστη, εφαρμογή της». «Μόνο με αυτή τη λογική θα προχωρήσουμε μπροστά στην περιοχή μας» πρόσθεσε.

Για τις συνθήκες, υπό τις οποίες συζητείται ο προϋπολογισμός, ο υπουργός Εξωτερικών είπε ότι «κλείνει μια δύσκολη χρονιά, θρηνούμε δυστυχώς, καθημερινά νεκρούς, λόγω πανδημίας» ενώ «τα νοικοκυριά δέχονται πίεση εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης». Επισήμανε ωστόσο πως σε αυτή τη συγκυρία, «η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει επιδείξει αντανακλαστικά στους κρίσιμους τομείς και βέβαια στην οικονομία. Πέτυχε την αύξηση επενδύσεων, αξιοποίησε κάθε δυνατότητα κοινοτικών κονδυλίων, κράτησε όρθιο τον τουρισμό, τις ΜΜΕ, την πρωτογενή παραγωγή. Ενίσχυσε όσους έχουν πληγεί περισσότερο, κυρίως τους οικονομικά αδύναμους».

«Τίποτα, από όλα αυτά δεν είναι αυτονόητο. Είναι όμως στο κέντρο του ιδεολογικού πυρήνα της Νέας Δημοκρατίας, στο κέντρο του ιδεολογικού πυρήνα της κοινοβουλευτικής ομάδας της Νέας Δημοκρατίας, που αποτελεί το θεμέλιο αυτής της κυβέρνησης. Η Νέα Δημοκρατία είναι ένα λαϊκό κόμμα, ένα ιστορικά λαϊκό κόμμα. Η Νέα Δημοκρατία στηρίζει και στηρίζεται στις μεταρρυθμίσεις, διατηρεί συγχρόνως το λαϊκό της χαρακτήρα. Διατηρεί το λαϊκό και πατριωτικό γενετικό της υλικό. Διατηρεί τη δυνατότητα της να συνομιλεί με τους ανθρώπους του καθημερινού μόχθου και της προσπάθειας. Για να το πούμε καθαρά, η Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη, είναι και παραμένει το κόμμα που ίδρυσε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής», υπογράμμισε.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Από την έντυπη έκδοση

Συνέντευξη στον Μιχάλη Ψύλο
[email protected]

«Οι στρατηγικοί μας στόχοι απέναντι στην Τουρκία μπορούν να συνοψιστούν σε μία φράση: Δεν επιθυμούμε την κλιμάκωση, αλλά δεν πρόκειται να αποδεχθούμε απόπειρα σφετερισμού της κυριαρχίας και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων» τονίζει σε συνέντευξή του στη «Ναυτεμπορική» ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας.

«Επιθυμούμε την επίλυση της μοναδικής διαφοράς που έχουμε, την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και ιδιαίτερα του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας» σημειώνει ο υπουργός Εξωτερικών, προειδοποιώντας ότι «η Συνθήκη της Λωζάννης ισχύει, είτε αρέσει είτε δεν αρέσει στην Τουρκία».

Κληθείς να σχολιάσει τη στάση της Ε.E. έναντι της Άγκυρας, ο κ. Δένδιας τονίζει: «Η Ε.Ε. έχει αποδειχτεί δυσκίνητη όσον αφορά την ανάληψη αποφασιστικής δράσης έναντι της τουρκικής προκλητικότητας. Όμως η στάση αυτή αλλάζει. Και αυτό είναι αποτέλεσμα όχι μόνο των τουρκικών ενεργειών, αλλά κυρίως των συνεχών προσπαθειών μας να καλλιεργήσουμε διμερείς σχέσεις ειλικρίνειας και εμπιστοσύνης με τα κράτη-μέλη». Προσθέτει, μάλιστα, πως «το γεγονός και μόνο ότι την επόμενη εβδομάδα θα ξεκινήσει στα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα συζήτηση για τη λήψη μέτρων εναντίον της τουρκικής παραβατικότητας δείχνει ότι το κλίμα γίνεται πιο βαρύ για την Τουρκία». Απαισιόδοξος εμφανίζεται, πάντως, ο κ. Δένδιας αναφορικά με το Κυπριακό. «Δυστυχώς δεν είμαι αισιόδοξος όσον αφορά την προοπτική επίλυσης του Κυπριακού» τονίζει χαρακτηριστικά στη «Ναυτεμπορική».

Ερωτηθείς για τη νέα κυβέρνηση που συγκροτείται στη Γερμανία, ο υπουργός Εξωτερικών σημειώνει ότι πρόθεσή του είναι να καλλιεργήσει «σχέσεις κατανόησης και συνεργασίας με τον ή τη νέα ομόλογό μου, καθώς και με το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων στη Γερμανία». Τονίζει, πάντως, ότι τρία θέματα θα συνεχίσει να θέτει μετ’ επιτάσεως: την πώληση οπλικών συστημάτων στην Τουρκία, που ενέχουν τον κίνδυνο να διαταράξουν την ισορροπία δυνάμεων, την προάσπιση των αρχών και αξιών της Ε.Ε. απέναντι στις συνεχείς τουρκικές προκλήσεις και την αναγνώριση από τη Γερμανία του θετικού ρόλου που διαδραματίζει η Ελλάδα στις εξελίξεις στη Λιβύη.

Κληθείς, τέλος, να σχολιάσει τις εξελίξεις στη Βόρεια Μακεδονία, ο κ. Δένδιας τονίζει ότι «η Συμφωνία των Πρεσπών δεσμεύει τις δύο χώρες και περιμένουμε από την πλευρά της Βόρειας Μακεδονίας την πλήρη, συνεπή και καλή τη πίστει εφαρμογή της».

Η συνέντευξη του υπουργού Εξωτερικών έχει ως εξής:

Κύριε υπουργέ, κάποιες από τις χώρες που επισκεφθήκατε πρόσφατα αποτελούσαν και αποτελούν πεδίο παρέμβασης από άλλες δυνάμεις στην περιοχή - ιδιαίτερα από τη γείτονα Τουρκία, που ακολουθεί μια επεκτατική, νεο-οθωμανική πολιτική. Εσείς χαρακτηρίσατε σε ομιλία σας την Τουρκία «περιφερειακό ταραξία, που προσπαθεί να αναβιώσει το νεο-οθωμανικό φάντασμα». Τι κλίμα συναντήσατε;

«Είναι αλήθεια ότι ορισμένες από τις χώρες τις οποίες επισκέφθηκα το τελευταίο διάστημα συνιστούν, εδώ και χρόνια, πεδίο για το τουρκικό αφήγημα του “νεo-οθωμανισμού”.

Ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η Λιβύη, η οποία επηρεάζεται άμεσα από την παρουσία τουρκικών στρατιωτικών δυνάμεων, καθώς και υποστηριζόμενων από αυτήν μισθοφόρων. Η Τουρκία, όμως, προσπαθεί να επεκτείνει την επιρροή και σε άλλες χώρες του κόσμου, στις οποίες παραδοσιακά δεν είχε ερείσματα, όπως η Υποσαχάρια Αφρική.

Πριν από δύο δεκαετίες, η Τουρκία είχε 11 Πρεσβείες στην Αφρική. Σήμερα έχει 43. Εντούτοις, τα ανοίγματα της χώρας μας, όπως -για παράδειγμα- στην Υποσαχάρια Αφρική, δεν γίνονται αποκλειστικά με γνώμονα την ανάσχεση της τουρκικής πολιτικής.

Η Ελλάδα, χώρα χωρίς αποικιακό παρελθόν, η οποία θέλει να προωθήσει τις διμερείς της σχέσεις και την πολυμερή συνεργασία στη βάση του διεθνούς δικαίου και με πλήρη σεβασμό του Χάρτη του ΟΗΕ, αναζητά φυσικούς εταίρους ανά τον κόσμο.

Εταίρους που σέβονται, όπως και αυτή, το διεθνές δίκαιο και επιθυμούν να καταστούν πόλοι σταθερότητας και ευημερίας στην ευρύτερη περιοχή τους.

Βρίσκουμε θετική ανταπόκριση στην προσέγγιση αυτή. Η Τουρκία, όμως, απουσιάζει από τις συζητήσεις μας. Για παράδειγμα, κατά την πρόσφατη επίσκεψη στη Ρουάντα, οι επαφές μου επικεντρώθηκαν σε σειρά ζητημάτων που δεν είχαν καμία σχέση με την Τουρκία.

Αλλά ακόμα και σε χώρες όπου η τουρκική παρουσία είναι έντονη, για να επιστρέψω στο παράδειγμα της Λιβύης, η Ελλάδα έχει καταφέρει να δημιουργήσει ερείσματα και να γίνει αποδεκτή ως παράγοντας σταθερότητας, όπως αποδεικνύει η πρόσφατη συμμετοχή μου στη Διάσκεψη για την ανοικοδόμηση της χώρας στην Τρίπολη και, βεβαίως, η πρόσφατη συμμετοχή του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην Διάσκεψη των Παρισίων για τη Λιβύη».

Με δεδομένο τον ρόλο της Γερμανίας στην Ευρώπη, περιμένετε μια διαφορετική αντιμετώπιση της Τουρκίας από την υπό συγκρότηση νέα κυβέρνηση στο Βερολίνο, υπό τον Όλαφ Σολτς;

«Θα μου επιτρέψετε να επισημάνω ότι είναι νωρίς να σχολιάζουμε την πολιτική της νέας γερμανικής κυβέρνησης, πριν ακόμα οριστούν τα μέλη της.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι, όπως δείχνουν τα πράγματα, θα υπάρξει κυβερνητικός συνασπισμός τριών κομμάτων, τα οποία μάλιστα έχουν αντίθετες απόψεις σε αρκετά ζητήματα, είναι πρώιμο να γίνονται προβλέψεις αναφορικά με την εξωτερική πολιτική που θα ακολουθήσει η νέα κυβέρνηση. Πρόθεσή μου είναι να καλλιεργήσω σχέσεις κατανόησης και συνεργασίας με τον ή τη νέα ομόλογό μου, καθώς και με το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων στη Γερμανία. Τα θέματα τα οποία θα συνεχίσω να θέτω μετ’ επιτάσεως είναι τρία.

Πρώτον, την πώληση οπλικών συστημάτων, τα οποία ενέχουν τον κίνδυνο να διαταράξουν την ισορροπία δυνάμεων, όχι μόνο στο Αιγαίο, αλλά και στην ευρύτερη Ανατολική Μεσόγειο, και να απειλήσουν τη χώρα μας, αλλά και άλλες χώρες της περιοχής, όπως -για παράδειγμα- την Αίγυπτο, το Ισραήλ και, βεβαίως, την Κύπρο. Ιδιαίτερα τα υποβρύχια προηγμένης τεχνολογίας T-214.

Δεύτερον, την ανάγκη η Γερμανία να αναλάβει ηγετικό ρόλο, μαζί με άλλες χώρες, εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προάσπιση των αρχών και των αξιών της τελευταίας απέναντι στις συνεχείς τουρκικές προκλήσεις και παράνομες ενέργειες. Το ιστορικό της απερχόμενης γερμανικής κυβέρνησης ήταν στο συγκεκριμένο θέμα, να το πω ευγενικά, απογοητευτικό.

Τρίτον, επιθυμούμε η Γερμανία, όπως έπραξαν η Γαλλία και η Λιβύη, να αναγνωρίσει τον θετικό ρόλο που διαδραματίζει η Ελλάδα στις εξελίξεις στη Λιβύη. Να προσθέσω εδώ πως είναι σχεδόν βέβαιο ότι η νέα γερμανική κυβέρνηση θα έχει περισσότερο κριτική στάση απέναντι στην Τουρκία όσον αφορά την εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού, καθώς και την πορεία εκδημοκρατισμού και την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».

Μιας και μιλάμε για την Τουρκία, βλέπουμε το τελευταίο διάστημα μια κλιμακούμενη τουρκική προκλητικότητα στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Πολλοί αναλυτές πιστεύουν ότι ο πρόεδρος Ερντογάν ποντάρει στην πόλωση για εσωτερικούς λόγους. Οι διερευνητικές επαφές συνεχίζονται κατά καιρούς, αλλά χωρίς πρακτικά αποτελέσματα. Τι περιμένετε από πλευράς Τουρκίας;

«Οι στρατηγικοί μας στόχοι απέναντι στη γείτονα μπορούν να συνοψιστούν σε μία φράση: Δεν επιθυμούμε την κλιμάκωση, αλλά δεν πρόκειται να αποδεχθούμε απόπειρα σφετερισμού της κυριαρχίας και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων. Παράλληλα, επιθυμούμε την επίλυση της μοναδικής διαφοράς που έχουμε, την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο στη βάση του διεθνούς δικαίου και ιδιαίτερα του διεθνούς δικαίου της θάλασσας.

Δεν έχουμε, όμως, ψευδαισθήσεις. Η Τουρκία, δυστυχώς, συνεχίζει να μην αποδέχεται τους βασικούς κανόνες διεθνούς συμπεριφοράς και, παράλληλα, καλλιεργεί μια επιθετική ρητορική, η οποία βαίνει πολύ πέραν αυτού που θα μπορούσε να είναι διπλωματικά αποδεκτό. Δεν θα πέσουμε όμως στην παγίδα να αντιδράσουμε σπασμωδικά. Βρισκόμαστε σε συνεχή εγρήγορση, οικοδομούμε συμμαχίες με φίλους και εταίρους και ενισχύουμε τη δύναμη αποτροπής μας. Παράλληλα, όμως, εφόσον η Τουρκία ασπαστεί το διεθνές δίκαιο, είμαστε πάντα πρόθυμοι για έναν εποικοδομητικό διάλογο».

Κύριε υπουργέ, το 2023 θα γίνουν προεδρικές εκλογές στη γείτονα χώρα -με ό,τι αυτό σημαίνει για το πολιτικό κλίμα-, ενώ συμπληρώνονται και 100 χρόνια από τη Συνθήκη της Λωζάννης. Βλέπετε να θέσει εκ νέου ο πρόεδρος Ερντογάν θέμα αναθεώρησής της;

«Η ερώτησή σας θέτει ορισμένα νομικά, αλλά και πολιτικά ζητήματα.

Πρώτον, δεν υπάρχει καμία δυνατότητα να αναθεωρηθούν διατάξεις που να αφορούν τον καθορισμό συνόρων. Κάτι τέτοιο θα ήταν αντίθετο με τη θεμελιώδη αρχή του διεθνούς δικαίου “Οι συμφωνίες πρέπει να τηρούνται”.

Δεύτερον, η συνθήκη της Λωζάννης έχει ήδη αναθεωρηθεί όσον αφορά το καθεστώς των Στενών με τη Σύμβαση του Μοντρέ, η οποία όμως δεν επηρέασε καθόλου την οριοθέτηση των συνόρων.

Τρίτον, η Συνθήκη της Λωζάννης του 1923 συνάφθηκε μεταξύ των Συμμάχων στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, συμπεριλαμβανομένων της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Μεγάλης Βρετανίας, με τη διάδοχο της ηττημένης Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, την Τουρκία. Καμία από τις ανωτέρω χώρες, πλην βεβαίως της Τουρκίας, δεν έχει εκφράσει την παραμικρή πρόθεση να ζητήσει αναθεώρηση της Συνθήκης.

Η Συνθήκη της Λωζάννης ισχύει είτε αρέσει είτε δεν αρέσει στην Τουρκία».

Η Ελλάδα, διαχρονικά, έχει καταφέρει να μετατρέψει ένα κατεξοχήν διμερές θέμα σε ευρωπαϊκό, με αποτέλεσμα τα ελληνοτουρκικά ζητήματα να είναι πλέον ευρωτουρκικά. Πρακτικά, όμως, βλέπουμε την Ε.Ε. να διστάζει να λάβει ουσιαστικά μέτρα για την αντιμετώπιση της τουρκικής προκλητικότητας. Τη στιγμή, μάλιστα, που όλοι συμφωνούν ότι οι τουρκικές ενέργειες είναι εντελώς απαράδεκτες και καταπατούν κάθε έννοια του διεθνούς δικαίου και της κοινής λογικής. Πού το αποδίδετε;

«Έχετε δίκιο. Η Ε.Ε. έχει αποδειχτεί δυσκίνητη όσον αφορά την ανάληψη αποφασιστικής δράσης έναντι της τουρκικής προκλητικότητας.

Αυτό σχετίζεται με παραδοσιακά οικονομικά συμφέροντα ορισμένων κρατών-μελών, τα οποία έχουν επενδύσει κυριολεκτικά και μεταφορικά στην Τουρκία. Παράλληλα, αρκετά από αυτά πιστεύουν ότι η Τουρκία, σύμμαχος εντός του ΝΑΤΟ εδώ και σχεδόν 7 δεκαετίες, πρέπει να παραμείνει προσδεδεμένη στο άρμα της Δύσης.

Όμως η στάση αυτή αλλάζει. Και αυτό είναι αποτέλεσμα όχι μόνο των τουρκικών ενεργειών, αλλά κυρίως των συνεχών προσπαθειών μας να καλλιεργήσουμε διμερείς σχέσεις ειλικρίνειας και εμπιστοσύνης με τα κράτη-μέλη.

Στις επαφές μου βλέπω αυξανόμενο προβληματισμό όσον αφορά τη στάση της Τουρκίας, ακόμα και από χώρες οι οποίες διατηρούν στενές σχέσεις με την Άγκυρα. Το γεγονός και μόνο πως την επόμενη εβδομάδα θα ξεκινήσει στα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα συζήτηση για τη λήψη μέτρων εναντίον της τουρκικής παραβατικότητας δείχνει ότι το κλίμα γίνεται πιο βαρύ για την Τουρκία.

Και βεβαίως να επισημάνω ότι όσον αφορά ειδικότερα το ζήτημα της εργαλειοποίησης του μεταναστευτικού - προσφυγικού, αυτό δεν είναι ένα ζήτημα μεταξύ συγκεκριμένων κρατών-μελών και της Τουρκίας.

Είναι κατεξοχήν ευρω-τουρκικό ζήτημα και θα πρέπει να αντιμετωπίζεται αποκλειστικά υπ’ αυτό το πρίσμα. Τα εξωτερικά σύνορα της Ελλάδας και της Κύπρου είναι και ευρωπαϊκά σύνορα.

Παράλληλα, η Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας αποτελεί μέρος του ευρωπαϊκού κεκτημένου.

Ως εκ τούτου, η μη συμμόρφωση με αυτό από την πλευρά της Τουρκίας είναι ευρωπαϊκό ζήτημα».

Την Παρασκευή ήταν στην Αθήνα ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών έπειτα από αρκετό καιρό. Τι σηματοδοτεί η επίσκεψη αυτή;

«Με τον Γάλλο ομόλογό μου Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν συναντιόμαστε πολύ συχνά, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και με άλλες αφορμές. Όπως την υπογραφή της συμφωνίας στρατηγικής συνεργασίας και πιο πρόσφατα τη Διάσκεψη για τη Λιβύη.

Άλλωστε, η συμφωνία με τη Γαλλία προέκυψε έπειτα από διετή διαπραγμάτευση με τον Γάλλο ομόλογό μου.

Όμως, η επίσκεψή του στην Αθήνα είχε διπλό συμβολισμό. Από τη μία πλευρά, υπογράμμισε την έναρξη της de facto εφαρμογής της συμφωνίας αυτής και από την άλλη επιβεβαίωσε την πλήρη σύγκλιση απόψεων σε όλα τα βασικά ζητήματα. Η Γαλλία είναι ένας διαχρονικός σύμμαχος και πολύ στενός φίλος της χώρας μας. Παράλληλα, ο Γάλλος υπουργός συμμετείχε στην τετραμερή συνάντηση, μαζί με τους ομολόγους μας από την Κύπρο και την Αίγυπτο. Μετά τη συνάντηση που είχαμε στο Κάιρο τον Ιανουάριο του 2020, ήταν η πρώτη φορά που συναντηθήκαμε πάλι γύρω από το ίδιο τραπέζι. Επιβεβαιώσαμε την πλήρη ταύτιση απόψεων όσον αφορά τον αποσταθεροποιητικό ρόλο της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και στη Λιβύη. Και τονίσαμε ότι η τουρκική παρανομία δεν πρέπει και δεν μπορεί να μείνει αναπάντητη. Θα ήθελα να σας υπενθυμίσω ότι μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα είχα συναντήσεις με τους υπουργούς Εξωτερικών και των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας (ΗΠΑ, Ρωσία, Γαλλία, Κίνα, Ηνωμένο Βασίλειο), με τους τρεις εκ των οποίων υπέγραψα μάλιστα, για λογαριασμό της κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας, σημαντικές διμερείς συμφωνίες.

Πρόκειται για μία ακόμη απόδειξη ότι η Ελλάδα σήμερα, με αναβαθμισμένη την παρουσία της διεθνώς, έχει και λόγο, και ρόλο στις περιφερειακές εξελίξεις».

Δεν είμαι αισιόδοξος για την προοπτική επίλυσης του Κυπριακού

Θα ήθελα να σταθούμε στο Κυπριακό. Η Τουρκία μιλά πλέον μόνο για «δύο κράτη» στην Κύπρο. Πρόσφατα, ο πρόεδρος Ερντογάν εξέφρασε την πεποίθηση ότι σύντομα θα καλέσει το ψευδοκράτος σαν… «τουρκικό κράτος» στην Ένωση των Τουρκόφωνων Χωρών. Μπορείτε να είστε αισιόδοξος ότι θα αλλάξει στάση η Άγκυρα και θα σεβαστεί το διεθνές δίκαιο και τις αποφάσεις του ΟΗΕ;

«Η απάντησή μου θα είναι εξαιρετικά σύντομη και απλή: δυστυχώς δεν είμαι αισιόδοξος όσον αφορά την προοπτική επίλυσης του Κυπριακού. Το μοναδικό πλαίσιο είναι αυτό που ορίζουν οι σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας και το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Δεν τίθεται καν ζήτημα συζήτησης, πόσω μάλλον αποδοχής μιας επίλυσης εκτός του πλαισίου αυτού.

Τον περασμένο Απρίλιο πέρασα τρεις, δύσκολες ημέρες κλεισμένος σε ένα υπόγειο στη Γενεύη, στην άτυπη συνάντηση που είχε συγκαλέσει ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ με τη συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας, των Τουρκοκυπρίων και των τριών εγγυητριών δυνάμεων.

Αυτά που άκουσα από την τουρκική και την τουρκοκυπριακή πλευρά δυστυχώς με κατέστησαν πλήρως απαισιόδοξο. Η τουρκική και κατ’ επέκταση η τουρκοκυπριακή πλευρά επέμεναν σε μια ρητορική η οποία ουδεμία σχέση έχει με την πραγματικότητα. Η Ελλάδα, πάντα σε στενό συντονισμό με την Κυπριακή Δημοκρατία, θα συνεχίσει να εργάζεται για την επίλυση του Κυπριακού στη βάση μιας διζωνικής, δικοινοτικής Ομοσπονδίας, όπως ορίζουν οι σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας».

Η Συμφωνία των Πρεσπών δεσμεύει τις δύο χώρες

Κύριε υπουργέ, θα ήθελα να σας ρωτήσω και για τις εξελίξεις στη Βόρεια Μακεδονία. Πόσο μπορούν να επηρεάσουν την εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών;

«Προφανώς από θέση αρχής δεν πρόκειται να σχολιάσω τις εσωτερικές εξελίξεις σε καμία χώρα, πολλώ δε μάλλον σε μία γειτονική.

Βεβαίως, να υπενθυμίσω, για μία ακόμα φορά, έναν βασικό κανόνα. Στις δημοκρατικές κοινωνίες οι κυβερνήσεις έρχονται και φεύγουν, τα κράτη και οι υποχρεώσεις που αναλαμβάνουν, όμως, μένουν. Κάτι που, ασφαλώς, ισχύει ακόμα περισσότερο για τις διεθνείς συμβατικές υποχρεώσεις, οι οποίες εξακολουθούν να δεσμεύουν τα κράτη ανεξάρτητα από την εναλλαγή των κυβερνήσεων. Επομένως, θα είμαι ξεκάθαρος: Η Συμφωνία των Πρεσπών δεσμεύει τις δύο χώρες και περιμένουμε από την πλευρά της Βόρειας Μακεδονίας την πλήρη, συνεπή και καλή τη πίστει εφαρμογή της. Είναι ένα μήνυμα που επαναλαμβάνω διαρκώς στους συνομιλητές μου από τη χώρα αυτή».

Από την έντυπη έκδοση

Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
 
«Η πανδημία είναι μια μεγάλη σκιά στην καθημερινότητά μας και οι πολίτες ζητούν ρεαλιστικές και ουσιαστικές απαντήσεις και η Νέα Δημοκρατία είναι το κόμμα που προετοιμάζει το μέλλον, δίνει λύσεις, απαντά στα προβλήματα και προγραμματίζει το αύριο» τονίζει ο αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) και πρώην πρόεδρος της Ν.Δ. Ευάγγελος Μεϊμαράκης σε συνέντευξή του στη «Ναυτεμπορική».

Επικεφαλής των ευρωβουλευτών της Ν.Δ., αλλά και πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του συνεδρίου του κόμματος, ο κ. Μεϊμαράκης μιλά στη «Ναυτεμπορική» για το νέο πλαίσιο που διαμορφώνεται στη χώρα λόγω και της πανδημίας και τις στοχευμένες δράσεις που έχει λάβει η ελληνική κυβέρνηση για τη στήριξη των αδύναμων συμπολιτών μας. Γνώστης όσο λίγοι των ευρωπαϊκών θεμάτων, ο Ευάγγελος Μεϊμαράκης εξηγεί τις νέες προκλήσεις για την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας, την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και το μεταναστευτικό - προσφυγικό ζήτημα. 

Αναφερόμενος στις ελληνο-τουρκικές σχέσεις, ο κ. Μεϊμαράκης τονίζει ότι «η κλιμακούμενη τουρκική προκλητικότητα στο Αιγαίο και την Αν. Μεσόγειο καθιστά σαφές ότι ο Ερντογάν ποντάρει στην πόλωση, στον διχασμό και τον αποπροσανατολισμό της Ευρώπης, προκειμένου να μπορέσει να συσπειρώσει το εσωτερικό του ακροατήριο».

Η συνέντευξη του αντιπροέδρου του ΕΛΚ και πρώην προέδρου της Ν.Δ. Βαγγέλη Μεϊμαράκη στη «Ναυτεμπορική» έχει ως εξής:

Κύριε πρόεδρε, σε μια πολύ κρίσιμη περίοδο για τη χώρα, αλλά και όλη την Ευρώπη, καθώς η πανδημία συνεχίζει να δείχνει τα δόντια της, η Ν.Δ. πραγματοποιεί στις αρχές Δεκεμβρίου το 14ο συνέδριό της. Ως πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής, τονίσατε ότι το συνέδριο συμπίπτει με μια περίοδο, κατά την οποία "δημιουργείται ένα νέο πολιτικό πλαίσιο". Ποιο είναι αυτό το πλαίσιο στο οποίο θα κινηθεί πλέον το κυβερνών κόμμα;

«Η πανδημία είναι μια μεγάλη σκιά στην καθημερινότητά μας, η οποία όμως δεν μπορεί να αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για να συνεχίσουμε τη ζωή μας. Έχει δημιουργήσει νέα δεδομένα, τα οποία πρέπει όλοι να καταλάβουμε, να αφομοιώσουμε, να συζητήσουμε και να προσαρμόσουμε τις κινήσεις μας μέσα σε αυτά. Η υγειονομική κρίση έχει δημιουργήσει ένα νέο πλαίσιο, το οποίο είναι μεταβαλλόμενο και διαρκώς εξελισσόμενο, οδηγώντας σε μια νέα, διαφορετική σχέση των πολιτών με τους πολιτικούς. Οι πολίτες μέσα σε αυτή τη νέα πραγματικότητα ζητούν ρεαλιστικές και ουσιαστικές απαντήσεις στα βασικά θέματα της καθημερινότητάς τους και τα πολιτικά κόμματα πρέπει να είναι σε μια διαρκή προσαρμοστικότητα, ακολουθώντας όσο πιο γρήγορα γίνεται αυτό το νέο πλαίσιο που διαμορφώνεται. Η Νέα Δημοκρατία είναι το κόμμα που προετοιμάζει το μέλλον, δίνει λύσεις, απαντά στα προβλήματα και προγραμματίζει το αύριο, σε αντίθεση με τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τα οποία συνεχίζουν να μιλούν με τη γλώσσα του παρελθόντος, χωρίς να διατυπώνουν προτάσεις. Γι' αυτό και δημοσκοπικά, αν και οι κυβερνήσεις στο μέσον της θητείας τους καταγράφουν πτώση, η Νέα Δημοκρατία κερδίζει την εμπιστοσύνη των πολιτών».

Η κυβέρνηση της Ν.Δ. έχει ξεπεράσει πλέον το μέσο της θητείας της, έχοντας μάλιστα αντιμετωπίσει μια σειρά κρίσεων, με κυρίαρχη, θα έλεγα, την πανδημία του κορονοϊού. Μια κρίση που φαίνεται να κρατεί και σε συνδυασμό με την ακρίβεια δημιουργεί ανησυχίες, ιδιαίτερα στα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα. Πόσο και αν θα επηρεάσει το πολιτικό κλίμα αυτή η κατάσταση;

«Είναι αλήθεια ότι η κυβέρνηση έχει αντιμετωπίσει πολλαπλές κρίσεις, συγκρινόμενη όμως με τα άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει αντεπεξέλθει με επιτυχία, κάτι που αναγνωρίζεται διεθνώς. Βεβαίως, όμως, απόρροια της κρίσης αυτής είναι και οι οικονομικές επιπτώσεις που δοκιμάζουν τις αντοχές των ευρωπαϊκών οικονομιών και κατ' επέκταση των πολιτών. Λόγω των περιοριστικών μέτρων μειώθηκαν η κατανάλωση και η παραγωγή, οι οποίες πλέον για να επανέλθουν σε έναν ισορροπημένο φυσιολογικό κύκλο χρειάζονται στοχευμένες δράσεις και ενέργειες, που η ελληνική κυβέρνηση έχει λάβει για τη στήριξη των αδύναμων συμπολιτών μας».

Ως επικεφαλής των ευρωβουλευτών της Ν.Δ. παρακολουθείτε από πολύ κοντά τις εξελίξεις στην Ε.Ε. Ήδη έχει ξεκινήσει ένας διάλογος για την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας στα ευρωπαϊκά όργανα, με ορισμένες χώρες του Βορρά να αρνούνται τη χαλάρωση των κανόνων που ζητεί ο Νότος. Ποια είναι η άποψή σας για αυτή τη διαμάχη;

«Το Σύμφωνο Σταθερότητας βρίσκεται στην ατζέντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συζητείται. Τα αιτήματα που εκφράζουν οι δύο πλευρές, η μία που ζητά τη χαλάρωση των κανόνων και η άλλη που θέλει τη διατήρηση της σκληρής δημοσιονομικής πειθαρχίας, διατυπώνονται αυτή τη στιγμή με ακραίες φωνές, που δεν είναι βέβαιο ότι θα κυριαρχήσουν στο τέλος. Είμαι αισιόδοξος ότι μέσα από τον διάλογο που είναι σε εξέλιξη η λύση θα βρεθεί, εξυπηρετώντας και τις δύο πλευρές».

Η κλιματική κρίση, επίσης, βρίσκεται στο προσκήνιο, λόγω και της διάσκεψης του ΟΗΕ στη Γλασκόβη. Η Ε.Ε. έχει κάνει σημαντικές παρεμβάσεις στην παγκόσμια συζήτηση, αλλά πολλοί πιστεύουν ότι υπάρχει μια γενική ατολμία στη λήψη ουσιαστικών μέτρων. Είστε αισιόδοξος ότι η συζήτηση δεν θα περιοριστεί σε μεγάλα λόγια;

«Μέχρι σήμερα, οι περισσότερες διασκέψεις για το συγκεκριμένο θέμα ήταν μόνο λόγια και λίγες πράξεις. Η κλιματική αλλαγή αποτελεί πλέον παγκοσμίως το υπ' αριθμόν ένα πρόβλημα, με την Ευρωπαϊκή Ένωση να πρωτοστατεί και να δείχνει τον δρόμο για έναν νέο, κλιματικά ουδέτερο και βιώσιμο κόσμο. Το Green Deal είναι ένα από τα πιο φιλόδοξα προγράμματα της Ένωσης, που στοχεύει στη σημαντική μείωση των ρύπων μέχρι το 2030. Αυτό και τα διάφορα προγράμματα επιδοτήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς τα κράτη-μέλη μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης αποδεικνύουν ότι έχουμε περάσει από τα λόγια στις πράξεις. Μπορεί πολλές φορές να παρατηρούνται παρεκκλίσεις από διάφορες χώρες, ωστόσο η πίεση της κοινής γνώμης, των ευρωπαϊκών θεσμών, των διεθνών οργανισμών, αλλά κυρίως η ένταση των καιρικών φαινομένων τις οδηγούν σε αναδιαμόρφωση της πολιτικής τους, έστω και με μικρά βήματα».

Η Ευρώπη κινδυνεύει επίσης να «παγώσει» αυτόν τον χειμώνα, καθώς οι τιμές στην ενέργεια έχουν απογειωθεί. Γιατί, κατά τη γνώμη σας, η Ε.Ε. δεν κάνει κάτι ανάλογο με την επιτυχημένη, συλλογική προμήθεια εμβολίων κατά του Covid και στον τομέα του φυσικού αερίου; Με συλλογικά συμβόλαια για όλες τις χώρες μαζί;

«Το θέμα αυτό αφορά όλη την Ευρώπη, συζητείται σε επίπεδο Κοινοβουλίου και Επιτροπής και αποτελεί βασική μας προτεραιότητα. Θέλω όμως να σας διευκρινίσω ότι η συλλογική προμήθεια φυσικού αερίου δεν αποτελεί ευρωπαϊκή πολιτική, αλλά εθνική. Τα κράτη-μέλη πρέπει να συμφωνήσουν και να μας δώσουν τη δυνατότητα να συντονίσουμε μια τέτοια ενέργεια, όπως έγινε και στην περίπτωση των εμβολίων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μια ένωση αυτόνομων και κυρίαρχων κρατών και δεν μπορεί να λαμβάνει πρωτοβουλίες σε τομείς που δεν εμπίπτουν των αρμοδιοτήτων της».

Κύριε πρόεδρε, θα ήθελα να μιλήσουμε και για το προσφυγικό, με αφορμή και την κρίση που μαίνεται στα σύνορα Πολωνίας - Λευκορωσίας. Στην Ευρώπη λένε ότι δύο πολιτικοί, ο Αλεξάντερ Λουκασένκο, αλλά και ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν, προσπαθούν να εκμεταλλευτούν τους μετανάστες για να ασκήσουν πιέσεις στην Ε.Ε. Ποια είναι η γνώμη σας;

«Είναι πλέον πασιφανές ότι και οι δύο εκμεταλλεύονται τον ανθρώπινο πόνο και εργαλειοποιούν την απελπισία ανθρώπων που ψάχνουν ένα καλύτερο αύριο. Μέσω αυτού του εμπορίου ελπίδας, προσπαθούν να αποκομίσουν προσωπικά κέρδη και οφέλη. Λουκασένκο και Ερντογάν για άλλη μια φορά πιέζουν την Ευρώπη, η οποία πρέπει να υιοθετήσει μια ενιαία ευρωπαϊκή πολιτική για να περιφρουρήσει τα ευρωπαϊκά της σύνορα».

Μιας και μιλάμε για την Τουρκία, πώς βλέπετε τις συνεχιζόμενες προκλήσεις του Ερντογάν στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Είναι «business as usual», κατά τη γνώμη σας, ή συνδέονται με τις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις στη γείτονα;

«Τον τελευταίο καιρό παρατηρείται μια κλιμακούμενη τουρκική προκλητικότητα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, η οποία καθιστά σαφές ότι ο Ερντογάν ποντάρει στην πόλωση, στον διχασμό και τον αποπροσανατολισμό της Ευρώπης, προκειμένου να μπορέσει να συσπειρώσει το εσωτερικό του ακροατήριο. Ο Τούρκος πρόεδρος έχει να αντιμετωπίσει πλέον την άνοδο του εθνικισμού στη χώρα του και στην προσπάθειά του να διατηρηθεί στην εξουσία, προβαίνει σε ενέργειες όπως αυτές που παρατηρήθηκαν στον Έβρο και στο Αιγαίο. Η ελληνική κυβέρνηση κατάφερε να μετατρέψει ένα κατεξοχήν διμερές θέμα σε ευρωπαϊκό, με αποτέλεσμα τα ελληνοτουρκικά ζητήματα να είναι ευρωτουρκικά».

Και μια τελευταία ερώτηση, κύριε πρόεδρε: Στη γειτονική Βόρεια Μακεδονία κυριαρχεί πολιτική αστάθεια, όπως φαίνεται. Πιστεύετε ότι μπορεί να προκύψει πρόβλημα για τη Συμφωνία των Πρεσπών;

«Παρακολουθούμε από κοντά τις εξελίξεις στη Βόρεια Μακεδονία. Κατ' επανάληψη, η ελληνική κυβέρνηση έχει τονίσει ότι οι διεθνείς συμφωνίες πρέπει να τηρούνται, όπως επιτάσσει το διεθνές δίκαιο. Είναι στο χέρι της Βόρειας Μακεδονίας να τηρήσει τους όρους καλής γειτονίας και να εκπληρώσει τα κριτήρια που απαιτούνται για να ενταχθεί στην Ε.Ε». 

Συνέντευξη στην Κατερίνα Κοκκαλιάρη

Στο γεωπολιτικό «brand name» που αποκτά η χώρα αναφέρεται ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Τάσος Χατζηβασιλείου, σε συνέντευξη του στη «Ν». Την ίδια στιγμή υπογραμμίζει πως «η Τουρκία βρίσκεται σε γεωπολιτικό βραχυκύκλωμα», ενώ σημειώνει πως ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν οδηγείται σε αψυχολόγητες κινήσεις. 

Όσον αφορά στις εξελίξεις στη Βόρεια Μακεδονία επισημαίνει πως : η συμφωνία των Πρεσπών, που έχουμε ξεκαθαρίσει ότι είναι ιδιαίτερα προβληματική, είναι δεσμευτική για τους γείτονες. Προσθέτει δε πως είναι ξεκάθαρο ότι η τήρηση των συμφωνηθέντων και των κανόνων καλής γειτονίας αποτελούν μονόδρομο για την ευρωπαϊκή προοπτική της γειτονικής χώρας. 

Τέλος υπογραμμίζει πως «με την πανδημία δεν έχουμε τελειώσει» και επισημαίνει πως μόνη λύση είναι ο εμβολιασμός. Παράλληλα στέλνει ξεκάθαρο μήνυμα πως η χώρα δεν πρόκειται να οδηγηθεί σε νέο lockdown. 

- H Τουρκία τους τελευταίους μήνες τραβά το σχοινί και δημιουργεί κλίμα έντασης στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Με αυτά τα δεδομένα υπάρχει γόνιμο έδαφος για διάλογο; 

Η Τουρκία βρίσκεται σε γεωπολιτικό βραχυκύκλωμα. Αισθάνεται στόχος διεθνών συνωμοσιών που θέλουν την υποβάθμιση της θέσης της. Αυτό το σύνδρομο, σε συνδυασμό με τα οικονομικά προβλήματα, οδηγεί τον Ερντογάν σε αψυχολόγητες κινήσεις. Ακόμα και η συνάντηση με τον κ. Μπάιντεν διέψευσε τις τουρκικές προσδοκίες. Δεν βρέθηκε πολιτική λύση για τα F16, ενώ ο Αμερικανός Πρόεδρος έστειλε αυστηρά μηνύματα, ακόμα και για τα ζητήματα κράτους δικαίου. Η Αθήνα, υπέρμαχος του διεθνούς δικαίου, σέβεται την καλή γειτονία και διατηρεί ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας. Με την Τουρκία πρέπει να μιλάμε, ακόμα και σε δύσκολες φάσεις. Εμμένουμε στις θέσεις μας και θέλουμε οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ με βάση το διεθνές δίκαιο. Άλλωστε, το να συζητάς είναι απόδειξη δυναμισμού και αυτοπεποίθησης στην εξωτερική πολιτική. 

- H Ελλάδα προχώρησε πρόσφατα σε δύο αμυντικές συμφωνίες με τις ΗΠΑ και τη Γαλλία. Ποιες θα πρέπει να είναι οι επόμενες κινήσεις στη γεωπολιτική σκακιέρα;

Οι συμφωνίες συνιστούν ψήφο εμπιστοσύνης προς την Ελλάδα. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη αποδεικνύει στην πράξη ότι η Ελλάδα είναι ο αξιόπιστος πόλος στην Ανατολική Μεσόγειο. Όλοι το παραδέχονται. Μαζί με τις διπλωματικές κινήσεις ενισχύονται οι ένοπλες δυνάμεις. Τα επόμενα βήματα ήδη υλοποιούνται. Η Ελλάδα πρωταγωνιστεί στα σχήματα συνεργασίας στη Μεσόγειο, οικοδομώντας στρατηγική σχέση με χώρες της περιοχής. Και επενδύει στο σχεδιασμό μεγάλων αναπτυξιακών έργων, όπως η ενεργειακή διασύνδεση με τη Αίγυπτο και το καλώδιο μεταφοράς δεδομένων με τη Σαουδική Αραβία, που ενισχύουν την περιφερειακή σταθερότητα και αναβαθμίζουν τον γεωπολιτικό μας ρόλο.

- Οι εξελίξεις στην Βόρεια Μακεδονία μπορούν να έχουν αντίκτυπο στη στάση της γειτονικής χώρας ως προς τη Συμφωνία των Πρεσπών;  

Οι πολιτικές εξελίξεις βάζουν τη χώρα σε φάση περιδίνησης. Μια κυβέρνηση υπό το VMRO θα σήμαινε άνοδο του εθνικισμού. Η Αθήνα δεν θα ανεχθεί παραβίαση των αρχών καλής γειτονίας. Η συμφωνία των Πρεσπών, που έχουμε ξεκαθαρίσει ότι είναι ιδιαίτερα προβληματική, είναι δεσμευτική. Κι αυτό το γνωρίζουν όλες οι πολιτικές δυνάμεις στα Σκόπια. Είναι ξεκάθαρο ότι η τήρηση των συμφωνηθέντων και των κανόνων καλής γειτονίας αποτελούν μονόδρομο για την ευρωπαϊκή προοπτική της γειτονικής χώρας. 

- Το ενεργειακό θέμα που είναι πλέον στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας έχει και γεωπολιτική διάσταση. Πόσο εύκολο είναι να γίνει η Ελλάδα κόμβος μεταφοράς πράσινης ενέργειας στην Ευρώπη;  

Το ενεργειακό ζήτημα αποτελεί προτεραιότητα. Ειδικά μετά την έξαρση της κλιματικής κρίσης. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης οραματίζεται μια Ελλάδα που θα συνδέει ενεργειακά την Ευρώπη με την Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Ο σχεδιασμός για ηλεκτρική διασύνδεση με την Αίγυπτο θα επιτρέψει να αξιοποιήσουμε τις δυνατότητες της Βόρειας Αφρικής στο επίπεδο της ηλεκτροπαραγωγής. Το επόμενο στάδιο περιλαμβάνει τη μεταφορά πράσινου υδρογόνου μέσω της χώρας μας προς την Ευρώπη. Η διεθνής αξιοπιστία της Ελλάδας και το γεωπολιτικό της brand name αποτελούν τη βάση για να καταστεί ενεργειακός κόμβος. 

- Εντός συνόρων καταγράφεται αναζωπύρωση της πανδημίας, με σημαντική άνοδο των νέων κρουσμάτων και αυξανόμενη πίεση στο σύστημα υγείας. Η κυβέρνηση λέει «όχι» σε οριζόντια μέτρα, ωστόσο αν αυξηθεί περαιτέρω το επιδημιολογικό φορτίο ποια θα είναι η απάντηση;  

Τις τελευταίες ημέρες αυξάνεται σημαντικά ο ρυθμός εμβολιασμών και αυτό είναι ελπιδοφόρο. Όμως, με την πανδημία δεν έχουμε τελειώσει. Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι ασθενείς στις ΜΕΘ είναι ανεμβολίαστοι σε ποσοστό άνω του 90%. Σήμερα που διαθέτουμε εμβόλια και το 73% των ενηλίκων είναι εμβολιασμένοι, δεν μπορούμε να ξαναπάμε σε καθολικό lockdown. Σαφώς, η κατάσταση είναι δυναμική και οι ειδικοί παρακολουθούν τις εξελίξεις. Τα πρόσφατα μέτρα της κυβέρνησης υπηρετούν τρεις στόχους: Η χώρα δεν μπορεί να ξανακλείσει, οι εμβολιασμένοι δεν θα χάσουν τις διευκολύνσεις που απέκτησαν εφαρμόζοντας τις επιστημονικές οδηγίες και, τέλος, οι ανεμβολίαστοι θα ελέγχονται περισσότερο για να προστατεύσουν τον εαυτό τους και τους γύρω τους. Μόνη λύση είναι ο εμβολιασμός. Απευθύνω έκκληση σε όποιον ανησυχεί για το εμβόλιο, να συμβουλευθεί τον ιατρό του. Εκείνος θα λύσει τις απορίες.

O αρχηγός του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης στη Βόρεια Μακεδονία, του δεξιού VMRO-DPMNE, Χρίστιαν Μίτσκοσκι, σε χθεσινοβραδινή του συνέντευξή του στον μεγαλύτερο ιδιωτικό τηλεοπτικό σταθμό των Σκοπίων, τον Sitel, διεμήνυσε ότι δεν πρόκειται ποτέ να χρησιμοποιήσει το νέο όνομα της χώρας (Βόρεια Μακεδονία), παρά το γεγονός ότι αναγνωρίζει, όπως είπε, πως η Συμφωνία των Πρεσπών αποτελεί πραγματικότητα, την οποία δεν μπορεί κανείς να αγνοήσει.

«Δεν μπορείτε να περιμένετε από εμένα να επαναλαμβάνω σαν τον Ζόραν Ζάεφ τον προσδιορισμό (σ.σ.: Βόρεια). Αυτό δεν πρόκειται ποτέ να το κάνω. Όμως, τη συμφωνία των Πρεσπών, που φέρνει μαζί της μια συγκεκριμένη πραγματικότητα στη Μακεδονία – είμαστε μέρος αυτής της Βουλής, συμμετέχουμε σε εκλογές στη χώρα, είμαστε μέρος μίας πραγματικότητας την οποία δυστυχώς υιοθέτησε ο Ζόραν Ζάεφ – δεν μπορούμε να την αγνοήσουμε, δεν μπορούμε να είμαστε υποκριτές και να λέμε ότι δεν είναι πραγματικότητα», ανέφερε ο Χρίστιαν Μίτσκοσκι.

Οι δηλώσεις αυτές του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης της Βόρειας Μακεδονίας καταγράφονται σε μια χρονική περίοδο κατά την οποία τα κόμματα της αντιπολίτευσης γνωστοποίησαν ότι εξασφάλισαν κοινοβουλευτική πλειοψηφία για να οδηγήσουν σε πτώση την κυβέρνησης του Ζόραν Ζάεφ, η οποία, όπως υποστηρίζουν, πλέον έχει χάσει τη δεδηλωμένη.

Νωρίτερα χθες Κυριακή, ο Χρίστιαν Μίτσκοσκι έδωσε «διορία» στον πρωθυπουργό Ζάεφ να υποβάλει μέχρι το μεσημέρι σήμερα Δευτέρα την παραίτησή του και πρόσθεσε ότι εάν αυτό δεν συμβεί θα καταθέσει στο κοινοβούλιο, ήδη το απόγευμα, πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης.

Οι εξελίξεις αυτές ακολουθούν τη βαριά ήττα του κυβερνώντος Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SDSM) του Ζόραν Ζάεφ στις δημοτικές εκλογές της προπερασμένης Κυριακής και τη δήλωση του τελευταίου ότι θα παραιτηθεί από το αξίωμα του πρωθυπουργού της χώρας.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ