Πρόωρες εκλογές

Την αναγκαιότητα αυτοδύναμης κυβερνησης υπερασπίστηκε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, τονίζοντας ότι η αυτοδυναμία είναι απαραίτητη για τη σταθερότητα στον τόπο. Πάντως ο κ. Μητσοτάκης διευκρίνισε πως η αυτοδυναμία δεν αποκλείει τη συμμετοχή άλλων κομμάτων στην κυβέρνηση. «Μια αυτοδύναμη ΝΔ δεν σημαίνει μονοκομματική κυβέρνηση», είπε χαρακτηριστικά. 

Επίσης, επανέλαβε για άλλη μια φορά ότι οι εκλογές θα γίνουν στο τέλος της τετραετίας, για λόγους θεσμικής τάξης και πολιτικής σταθερότητας. Σε συνέντευξή του το ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ, ο πρωθυπουργός, απαντώντας σε ερώτηση αν είναι οριστική και αμετάκλητη η απόφασή του να γίνουν οι εκλογές στο τέλος της τετραετίας, απάντησε: «Το έχω πει τόσες φορές ότι αυτό θα γίνει.  Από κει και πέρα καταλαβαίνω γιατί κάθε φορά μπορεί να ανακινούνται σενάρια, αλλά δεν ψάχνω κάποιο δημοκοπικό ξέφωτο για να κάνω εκλογές. Η δημοσκοπική εικόνα της κυβέρνησης εξάλλου είναι εξαιρετική».

Μιλώντας για την απλή αναλογική την αποκάλεσε για άλλη μια φορά «βόμβα» και εξήγησε ότι για κάποιο διάστημα η χώρα θα βρεθεί με υπηρεσιακή κυβέρνηση καθώς δεν θα μπορέσει να σχηματιστεί κυβέρνηση μετά τις πρώτες εκλογές.

«Η χώρα υπηρετείται καλύτερα από μονοκομματικές κυβερνήσεις, Θέλω να εξασφαλίσω την κυβερνητική σταθερότητα της χώρας. Παίρνω το ρίσκο της σταθερότητας κι αν έχει κάποιο πολιτικό κόστος, ας το έχει. Αν αυτό με οδηγήσει σε ένα πολιτικό κόστος, γιατί θα έχω να διαχειριστώ έναν δύσκολο χειμώνα, ας γίνει έτσι» είπε ο πρωθυπουργός.

Απαντώντας ο κ. Μητσοτάκης στο ερώτημα γιατί έγινε χθες αυτή η απολογιστική συζήτηση στη Βουλή αφού οι εκλογές θα γίνουν σε έναν χρόνο απάντησε ότι «είναι χρήσιμο να μπορούμε να στεκόμαστε με αυτοκριτική διάθεση σε αυτά που έχουμε πετύχει, να μαθαίνουμε από τα λάθη και να κρατάμε ζωντανή τη μεταρρυθμιστική ορμή. Κάθε επέτειος είναι αφορμή και για έναν απολογισμό»…. «Όχι απλά δεν έχουμε κατεβάσει ταχύτατα, αλλά έχουμε επιταχύνει το έργο μας» ,είπε ο πρωθυπουργός .

«Ακριβώς τρία χρόνια μετά τις εκλογές μπαίνουμε πια -έτσι κι αλλιώς- σε προεκλογική χρονιά. Πλούσιο νομοθετικό προγραμματισμό έχουμε από τον Σεπτέμβριο και μετά, και θέλουμε να καλύψουμε ένα μέρος του χαμένου χρόνου που δαπανήθηκε στην αντιμετώπιση κρίσεων», πρόσθεσε ο κ. Μητσοτάκης. Ο πρωθυπουργός υποστήριξε επίσης ότι όποιο κόμμα αναδειχθεί πρώτο θα πρέπει να έχει και τον πρωθυπουργό. «Αν ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πρώτο κόμμα, τότε ο κ. Τσίπρας πρέπει αν είναι πρωθυπουργός», είπε. 

Αναφερόμενος στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ,Νίκο Ανδρουλάκη, ο κ. Μητσοτάκης του καταλόγισε αλαζονεία. 

Ο πρωθυπουργός αποκάλυψε πως η πιο δύσκολη κρίση που αντιμετώπισε η κυβέρνησή του ήταν οι πυρκαγιές πέρυσι, γι αυτό και έχουν αλλαξεί δραστικά, όπως είπε, οι δράσεις στον τομέα της πρόληψης. 

Όσον αφορά την πανεπιστημιακή αστυνομία, ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι θα εφαρμοστεί από τον Σεπτέμβριο. 

Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής ανοίγοντας τη συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου του κόμματος, που διεξήχθη μέσω τηλεδιάσκεψης, αναφέρθηκε στο πολιτικό κλίμα που έχει διαμορφωθεί και την παρατεταμένη εκλογολογία.

Ο κ. Ανδρουλάκης επέκρινε έντονα τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη λέγοντας πώς «ενώ το προηγούμενο διάστημα προέβαινε σε ξεκάθαρες τοποθετήσεις περί εξάντλησης της τετραετίας, με τις διαρροές από το Μέγαρο Μαξίμου και τις δημόσιες παρεμβάσεις των υπουργών έχουν δημιουργήσει την αίσθηση ότι πάμε σε πρόωρες εκλογές». «Τα άλλοθι που επιστρατεύουν για να κάνουν την στροφή, δεν έχουν καμία αξία» σημείωσε και προσέθεσε ότι στη κυβέρνηση έχουν κατεβάσει τα μολύβια εδώ και καιρό και ως εκ τούτου δεν υπάρχει κυβερνητικό έργο.

«Εμείς δεν είμαστε μάντεις, ούτε θα κάνουμε τις χαρτορίχτρες για το πότε θα διεξαχθούν οι εκλογές. Εμείς προετοιμαζόμαστε για εκλογές και θα είμαστε έτοιμοι όποτε και αν γίνουν. Είναι αδιανόητο ο πρωθυπουργός να προσπαθεί από τη μια να το παίζει θεσμικός, λέγοντας ότι θέλει να εξαντλήσει την τετραετία και από την άλλη να προετοιμάζει εκλογές. Πολύ εύκολα έγινε το "θα γίνει", "θέλω". Αποδεικνύεται έτσι η ανακολουθία και ένας βαθύς τακτικισμός σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο για τα εθνικά μας θέματα και για την οικονομία», τόνισε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ- Κινήματος Αλλαγής.

Αναφερόμενος στην εντεινόμενη τουρκική προκλητικότητα, ενόψει μάλιστα της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ τις επόμενες μέρες, τόνισε ότι απαιτείται ένα ευρωπαϊκό σχέδιο αποτροπής και όχι κατευνασμού τής Τουρκίας, επισημαίνοντας για άλλη μια φορά ότι πρέπει να επιβληθεί εμπάργκο όπλων προς τη γειτονική χώρα. «Η Τουρκία αγωνίζεται να βάζει λέξεις σε ψηφίσματα σε κάθε φόρουμ, που συμμετέχει, χτίζοντας έτσι μια αναθεωρητική πολιτική. Δεν μπορεί η ελληνική εξωτερική πολιτική να γίνεται πεδίο για να κάνουν κάποιοι δημόσιες σχέσεις στις Βρυξέλλες. Δεν άκουσα από το στόμα του υπουργού Εξωτερικών, του κ. Μητσοτάκη και του κ. Τσίπρα -που μετέχει σε φόρουμ που συμμετέχει και το κόμμα μας-, να έχουν μια ολοκληρωμένη στρατηγική για το πώς η Ευρώπη θα αποκτήσει αποτρεπτικό σχέδιο σε σχέση με το σχέδιο κατευνασμού που έχει σήμερα. Γι' αυτό εξαρχής ζητήσαμε συμβούλιο πολιτικών αρχηγών για να υπάρξει αυτή η κοινή στρατηγική. Δεν γίνεται να μην αγωνιζόμαστε σε κάθε ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, του ΝΑΤΟ, να μην υπάρχουν θέσεις που θα ασκούν πίεση στην Τουρκία να αλλάξει στρατηγική» υποστήριξε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ.

Ο κ. Ανδρουλάκης έκανε εκτενή αναφορά στο κύμα ακρίβειας και στα προβλήματα της καθημερινότητας που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες πολίτες. «Αυτό θα είναι το πρώτο καλοκαίρι, που ο Έλληνας θα νιώσει εξαιτίας της ακρίβειας ξένος στον τόπο του για ολιγοήμερες καλοκαιρινές διακοπές. Είναι αφόρητο το κόστος ζωής σε επίπεδο καθημερινότητας, ακόμη και καλοκαιρινών διακοπών» επισήμανε και σημείωσε για τη ενεργειακή κρίση που έχει ξεσπάσει:

«Πολύ συχνά στα θέματα της ενέργειας, ο κ. Μητσοτάκης κατηγορεί την Ευρώπη ότι λειτουργεί σαν αργοκίνητο καράβι και ότι δεν μπορεί να περιμένει άλλο. Την ίδια στιγμή, όμως, αρνείται να λάβει μέτρα τα οποία η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προτείνει και θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους καταναλωτές αυτή τη δύσκολη περίοδο. Το πλαφόν στη λιανική τιμή τού ρεύματος, που προτείνουμε, είναι μια ευρωπαϊκή λύση καθώς περιλαμβάνεται στην εργαλειοθήκη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και δεν χρειάζεται διαπραγμάτευση. Αντίθετα στην παρέμβαση της κυβέρνησης στην χονδρική, δεν είναι καθαρό το κόστος της λύσης ούτε όμως και το όφελος στον πολίτη» υπογράμμισε ο κ. Ανδρουλάκης και συμπλήρωσε σχετικά με το Fuel Pass: «Με την Ελλάδα να έχει την τρίτη υψηλότερη τιμή βενζίνης στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το δεύτερο χαμηλότερο ΑΕΠ σε όρους αγοραστικής δύναμης, τα μέτρα που εξήγγειλε η κυβέρνηση για το fuel pass 2 θα εξανεμισθούν τις επόμενες εβδομάδες, καθώς η βενζίνη θα οδεύει στα 3 ευρώ. Είναι ενδεικτικό, ότι στο πρώτο fuel pass η τιμή της απλής αμόλυβδης ήταν στα 2,075, ενώ σήμερα η μέση πανελλαδική τιμή έχει ξεπεράσει τα 2,42 ευρώ».

Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής σχετικά με το τελευταίο κυβερνητικό νομοσχέδιο για την ενέργεια σημείωσε επίσης ότι «η κυβέρνηση με τροπολογία καταργεί τις ασφαλιστικές δικλείδες που είχε εισαγάγει το ΠΑΣΟΚ στην πώληση σημαντικών υποδομών. Δεν μπορεί να ακολουθούνται διαδικασίες που μειώνουν τον έλεγχο από τις ανεξάρτητες Αρχές».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Τροφή στα εκλογικά σενάρια δίνει και πάλι η κυβέρνηση καθώς προβαίνει σε δηλώσεις και πράξεις που εκλαμβάνονται ως σήμα προεκλογικής προετοιμασίας για το φθινόπωρο.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στην ΕΡΤ, ο κ. Μητσοτάκης διαβεβαίωσε εκ νέου ότι οι εκλογές θα γίνουν στο τέλος της τετραετίας, όμως προέβη και σε αναφορές που αναζωπύρωσαν τα σενάρια για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες. «Να ξεκαθαρίσουμε ότι πάντα μπορεί να συντρέχουν κάποιοι λόγοι για πρόωρες εκλογές και να υπάρχουν πολύ περισσότεροι λόγοι- γιατί να μην πάει κανείς σε πρόωρες εκλογές» ανέφερε αφήνοντας ανοικτό κάθε ενδεχόμενο για το τι θα συμβεί αν ανατραπεί αυτός ο συσχετισμός.

Ταυτόχρονα τοποθετήθηκε και σχετικά με τις ενδεχόμενες μετεκλογικές κυβερνητικές συνεργασίες και την πρόταση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, Νίκου Ανδρουλάκη, να μην ηγηθούν μιας μετεκλογικής κυβέρνησης συνεργασίας ούτε ο κ. Μητσοτάκης ούτε ο κ. Τσίπρας.

«Πρωθυπουργό διαλέγει ο λαός, δεν διαλέγει ο κ. Ανδρουλάκης. Πρωθυπουργός, και το τονίζω αυτό, πρέπει να είναι ο αρχηγός του πρώτου κόμματος είτε μόνος του είτε σε κυβέρνηση συνεργασίας. Αυτό ισχύει για όποιον είναι πρώτο κόμμα, δεν ισχύει μόνο για τη Ν.Δ.» συμπλήρωσε.

Ερωτήματα σχετικά με τις πραγματικές προθέσεις της κυβέρνησης προκάλεσε, όμως, και ο υπ. Επικρατείας, Γ. Γεραπετρίτης, ο οποίος αφενός υπογράμμισε ότι οι εκλογές θα γίνουν το 2023 και ότι τα σενάρια περί πρόωρων «δηλητηριάζουν την πολιτική σκέψη», αλλά αφετέρου αναγνώρισε ότι «δεν αντέχει ο τόπος να πάμε σε προεκλογική περίοδο ενός έτους».

Με δεδομένο, όμως, ότι η άτυπη προεκλογική περίοδος έχει ξεκινήσει ήδη με περιοδείες των πολιτικών αρχηγών ανά την Ελλάδα και με αλλεπάλληλες εξελίξεις στην κατάρτιση ψηφοδελτίων, η δήλωση του κ. Γεραπετρίτη εξελήφθη από πολλούς ως «προεκλογική».

Στο ίδιο πλαίσιο η Ν.Δ. ανακοίνωσε χθες ότι ο πρώην κυβερνητικός εκπρόσωπος και νυν αναπλ. ΥΠΕΣ, Στ. Πέτσας, εντάσσεται στα γαλάζια ψηφοδέλτια. Με απόφαση του κ. Μητσοτάκη ο κ. Πέτσας τοποθετείται στο ψηφοδέλτιο της Ν.Δ. στην περιφέρεια Αν. Αττικής.

Επιπλέον, πληροφορίες αναφέρουν ότι στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας της Ν.Δ. θα ενταχθεί ο πρύτανης του ΑΠΘ Ν. Παπαϊωάννου, ο οποίος είναι ένθερμος υποστηρικτής των κυβερνητικών πρωτοβουλιών για την εγκαθίδρυση αστυνομικού σώματος στα πανεπιστήμια.

Περαιτέρω το σενάριο του εκλογικού αιφνιδιασμού τροφοδοτείται εσχάτως και από τις παραπομπές πρώην υπουργών του ΣΥΡΙΖΑ στο ειδικό δικαστήριο, καθώς υπάρχουν εκτιμήσεις ότι η κυβέρνηση ενδέχεται να θελήσει να αξιοποιήσει εκλογικά αυτές τις εξελίξεις

«Ο κος Μητσοτάκης δίνει συνεντεύξεις προσπαθώντας να λειάνει το έδαφος για την επιλογή του να αποδράσει με πρόωρες εκλογές, πριν τελειώσει το καλοκαίρι και αρχίσουν οι λογαριασμοί του Φθινοπώρου», αναφέρει ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ σε ανακοίνωση του με αφορμή τη συνέντευξη του πρωθυπουργού στην ΕΡΤ.

«Σε κάθε περίπτωση καλοδεχούμενη η κωλοτούμπα του», σχολιάζει και προσθέτει: «η μόνη του συνέπεια άλλωστε τα τρία χρόνια που κυβερνά ήταν η εξυπηρέτηση συμφερόντων των ισχυρών».

«Αλλά», σημειώνει ο ΣΥΡΙΖΑ, «όποτε και να στήσει τις κάλπες, αυτά τελικά δεν θα είναι ικανά να τον προστατεύουν από τη λαϊκή δυσαρέσκεια».

Του Μιχάλη Χατζηκωνσταντίνου
mchatzikonstantinou@naftemporiki.gr

Νέα δεδομένα στους σχεδιασμούς της κυβέρνησης σχετικά με τον χρόνο της προκήρυξης των βουλευτικών εκλογών προκάλεσε η επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στις ΗΠΑ καθώς χθες διέρρευσαν πληροφορίες ότι το Μέγαρο Μαξίμου εξετάζει το ενδεχόμενο να στήσει πρόωρες κάλπες το φθινόπωρο.

Σύμφωνα με την διαρροή ο κ. Μητσοτάκης δέχθηκε εισήγηση να προχωρήσει σε εκλογές στα τέλη Σεπτεμβρίου ή στο πρώτο μισό του Οκτωβρίου και μάλιστα ο ίδιος δεν έχει αποκλείσει μια τέτοια προοπτική. Εάν επιβεβαιωθούν αυτά τα σενάρια, και με δεδομένο ότι δεν θα προκύψει αυτοδύναμη κυβέρνηση με το εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής, οι δεύτερες εκλογές θα διεξαχθούν στις πρώτες ημέρες του Νοεμβρίου με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής (νόμος Θεοδωρικάκου).

Υπενθυμίζεται ότι παρά τις επίσημες διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης περί εξάντλησης της τετραετίας, εδώ και αρκετούς μήνες διακινούνται σενάρια ότι το Μέγαρο Μαξίμου εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να στηθούν κάλπες το φθινόπωρο. Όμως η νέα διαρροή δείχνει ότι η επιλογή του φθινοπώρου κερδίζει έδαφος στην κυβέρνηση. Μάλιστα, ο χρονισμός της κυκλοφορίας των σεναρίων περί πρόωρων εκλογών καταδεικνύει, ότι η συνολική εικόνα τροποποιήθηκε σημαντικά από τη επίσκεψη του κ. Μητσοτάκη στις ΗΠΑ. Αυτό ενδέχεται να σχετίζεται με δύο παράγοντες: Πρώτον με μετρήσεις εταιρειών δημοσκοπήσεων που διεξάγονται αυτές τις ημέρες και δείχνουν ότι η ομιλία του κ. Μητσοτάκη στο Κογκρέσο ενίσχυσε την εικόνα της κυβέρνησης στο εκλογικό σώμα. Δεύτερον με πληροφορίες ή διαβεβαιώσεις που έλαβε το Μέγαρο Μαξίμου από την Ουάσιγκτον σχετικά με τις προθέσεις της διακυβέρνησης Μπάιντεν για τις επικείμενες παρεμβάσεις της στα ελληνοτουρκικά αλλά και για το ζήτημα της προμήθειας αμερικανικού στρατιωτικού εξοπλισμού στην Τουρκία. 

Τα γαλάζια στελέχη που τάσσονται υπέρ της διεξαγωγής εκλογών το φθινόπωρο επισείουν τον κίνδυνο να συνεχιστεί τον επόμενο χειμώνα η φθορά της κυβέρνησης από την ακρίβεια ή και από σοβαρές ελλείψεις στην αγορά.  Οι θιασώτες των πρόωρων εκλογών τονίζουν επίσης ότι οι διαφαινόμενες καλές επιδόσεις του τουρισμού το καλοκαίρι μπορούν να περιορίσουν το κλίμα απαισιοδοξίας που επικρατεί στην αγορά και να δημιουργήσουν έτσι ευνοϊκές συνθήκες για μια θετική προεκλογική ατζέντα το φθινόπωρο με επίκεντρο τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ.

Στον αντίποδα όσοι τάσσονται υπέρ της ολοκλήρωσης της συνταγματικής θητείας της κυβέρνησης σημειώνουν ότι η συνέχιση του κυβερνητικού έργου και η πιθανή κατάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας το 2023 μπορούν να αυξήσουν την εκλογική επιρροή της ΝΔ η οποία τώρα, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, βρίσκεται μακριά από τον πήχη της αυτοδυναμίας. Προειδοποιούν επίσης ότι ο προγραμματισμός για πρόωρες εκλογές το φθινόπωρο μπορεί να ανατραπεί από την περίπτωση νέων δασικών πυρκαγιών οι οποίες τα τελευταία χρόνια είναι όλο και πιο πιθανές εξαιτίας της κλιματικής κρίσης.

Του Μιχάλη Χατζηκωνσταντίνου
[email protected]

Ως επικρατέστερο σενάριο αντιμετωπίζεται πλέον η πρόωρη προσφυγή της χώρας στις κάλπες καθώς το Μέγαρο Μαξίμου δέχεται νέες εισηγήσεις για προκήρυξη εκλογών ενώ ήδη έχει αποφασιστεί και το προεκλογικό σύνθημα της ΝΔ που θα είναι το: «σταθερότητα ή περιπέτειες».  

Στην πρόσφατη συνέντευξη που παραχώρησε στον Alpha TV o πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης διέψευσε μεν τα εκλογικά σενάρια που φούντωσαν και πάλι εξαιτίας της πολεμικής κρίσης αλλά απεκάλυψε ότι το δίλημμα των εκλογών θα είναι «σταθερότητα ή περιπέτειες». Ως γνωστόν, βέβαια, οι εκλογές δεν προαναγγέλλονται, όμως, το περιεχόμενο του προεκλογικού διλήμματος δείχνει να σχετίζεται άμεσα με την πολεμική κρίση και ουσιαστικά επιβεβαιώνει ότι πλέον το πιθανότερο σενάριο δεν είναι απλώς η μη εξάντληση της τετραετίας αλλά η προσφυγή στις κάλπες μόλις το επιτρέψει η κατάσταση στην ουκρανική κρίση. Όπως φαίνεται, μάλιστα, στόχος του επικοινωνιακού επιτελείου της κυβέρνησης είναι να αξιοποιήσει την εύλογη ανασφάλεια που προκαλεί στους πολίτες η κρίση και να ζητήσει ανανέωση της εντολής προς αυτήν προκειμένου να αποφευχθεί η αστάθεια των αλλεπάλληλων εκλογικών αναμετρήσεων.  

Συζητήσεις για εκλογικό σύστημα και κατάρτιση ψηφοδελτίων 

Υπενθυμίζεται ότι οι επόμενες εκλογές θα διεξαχθούν με το σύστημα της απλής αναλογικής κάτι που σημαίνει ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να προκύψει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Οι επαναληπτικές εκλογές θα γίνουν, όμως, με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής όπου είναι προφανές ότι θα ασκηθεί πίεση στους ψηφοφόρους των μικρότερων κομμάτων να μεταβάλλουν τις επιλογές τους προκειμένου «να αποφύγει η χώρα τις περιπέτειες». Περαιτέρω, τις τελευταίες ημέρες διακινούνται και πάλι σενάρια ότι η κυβέρνηση επανεξετάζει το ενδεχόμενο να προχωρήσει σε δεύτερη αλλαγή του εκλογικού νόμου εντός της θητείας της με στόχο την εκλογή αυτοδύναμης κυβέρνησης ακόμη και με ποσοστό της τάξης του 35%. Οι σχεδιασμοί της κυβέρνησης για εκλογικό αιφνιδιασμό αποκαλύπτονται, όμως, και από το γεγονός ότι ανοίγουν πλέον συζητήσεις για τα γαλάζια ψηφοδέλτια τόσο στις περιφέρειες της χώρας όσο και στο Επικρατείας. Σε αυτό το πλαίσιο ανακοινώθηκε πριν από μερικά εικοσιτετράωρα ότι ο πρώην υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, θα είναι υποψήφιος με τη ΝΔ στον Δυτικό Τομέα της Β’ Αθηνών.  

Ανησυχία για νέο κύμα ανατιμήσεων 

Η κύρια αιτία της πιθανολογούμενης πρόωρης προσφυγής στις κάλπες είναι βέβαια το κύμα των ανατιμήσεων το οποίο αποδείχθηκε κάθε άλλο παρά παροδικό. Πλέον το οικονομικό επιτελείο όχι μόνο δεν τρέφει ψευδαισθήσεις για ταχεία αποκλιμάκωση των τιμών αλλά ανησυχεί ότι η πολεμική σύρραξη θα προκαλέσει πολύ μεγαλύτερη ακρίβεια. Με αυτό το δεδομένο αρκετοί στην κυβέρνηση θεωρούν ότι είναι προτιμότερο να ζητηθεί η ψήφος των πολιτών μετά την ανακοίνωση της αύξησης του κατώτατου μισθού προκειμένου να περιοριστούν οι εκλογικές επιπτώσεις από απώλειες στο διαθέσιμο εισόδημα των ψηφοφόρων.  

Πρόωρες εκλογές βλέπει και η αντιπολίτευση 

Το ενδεχόμενο πρόωρης προσφυγής στις κάλπες εκλαμβάνεται πλέον ως πιθανότερο και από τα κόμματα της αντιπολίτευσης τα οποία προετοιμάζονται για εκλογικό αιφνιδιασμό. Στην πρόσφατη συνέντευξή που παραχώρησε στην τηλεοπτική εκπομπή «Ενώπιος-Ενωπίω» ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Αλέξης Τσίπρας, εκτίμησε ότι οι εκλογές πλησιάζουν. «Ο κ. Μητσοτάκης νομίζω ότι δεν θ’ αντέξει» ανέφερε σχετικά με τις πρόωρες εκλογές. Αντίστοιχα, στο Κίνημα Αλλαγής βλέπουν τις εκλογές να πλησιάζουν. «Θα είμαι σύντομα και στη Βουλή» δήλωσε την προηγούμενη εβδομάδα σε τηλεοπτική συνέντευξή του ο πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ, Νίκος Ανδρουλάκης, αποδεικνύοντας ότι και η Χαριλάου Τρικούπη προετοιμάζεται για εκλογές. 

Του Γιάννη Καμπουράκη
[email protected]

Με τη συνάντηση του πρωθυπουργού με τον γενικό γραμματέα του ΚΚΕ κλείνει σήμερα ο κύκλος των συναντήσεων του κ. Μητσοτάκη με τους πολιτικούς αρχηγούς και ξεκινά ένα διάστημα με έντονο παρασκήνιο, που περιλαμβάνει την κατάθεση και ψήφιση του εκλογικού νόμου, την εκλογή νέου Προέδρου της Δημοκρατίας που -κατά την ανάγνωση της μείζονος αντιπολίτευσης αλλά και πολλών πολιτικών παραγόντων- μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρες εκλογές άμεσα ή το β΄ εξάμηνο του 2020.

Πηγές πολύ κοντά στον πρωθυπουργό διευκρινίζουν ότι ο κ. Μητσοτάκης δεν συζήτησε με κανέναν πολιτικό αρχηγό στις συναντήσεις της περασμένης εβδομάδας για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας.

Ο κ. Μητσοτάκης αποσυνδέει την εκλογή από την ψήφιση του νέου εκλογικού νόμου. Σκοπός της πλειοψηφίας είναι να έχει ψηφίσει μόνη της ή με τη συμβολή του Κινήματος Αλλαγής τον νέο εκλογικό νόμο ως το τέλος Ιανουαρίου και να ξεκινήσει κανονικά η διαδικασία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας το αργότερο ως τις 13 Φεβρουαρίου, όπως προβλέπει το Σύνταγμα (έναν μήνα πριν από τη λήξη της προεδρικής θητείας που είναι στις 13 Μαρτίου).  

Ο κ. Μητσοτάκης φέρεται να έχει ήδη βολιδοσκοπήσει το πρόσωπο που θα προτείνει και εκείνο να έχει αποδεχθεί την τιμητική πρόταση, ενώ όλα δείχνουν ότι απομακρύνεται το ενδεχόμενο ο πρωθυπουργός να προτείνει την ανανέωση της θητείας του νυν Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Παυλόπουλου. Κάποιοι μάλιστα υποστηρίζουν ότι τον έχει ενημερώσει γι΄ αυτήν του την πρόθεση.

Σημειώνουν επίσης ότι σκοπός του πρωθυπουργού είναι η υποψηφιότητα που θα προτείνει να μπορεί να συγκεντρώσει περισσότερες ψήφους από αυτές των βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας και να συμβολίζει την εθνική ενότητα που έχει ανάγκη ο τόπος. Η σημείωση αυτή, εφόσον ισχύει, βγάζει τον κ. Παυλόπουλο από το τραπέζι, βγάζει όμως και άλλα ονόματα που προέρχονται από την παράταξη της Νέας Δημοκρατίας, όπως ο Κώστας Καραμανλής, ο Σταύρος Δήμας ή ο Δημήτρης Αβραμόπουλος. Επίσης, αν ισχύει η διαβεβαίωση περί υποψηφίου - πολιτικού προσώπου, θα πρέπει να φύγουν από το τραπέζι υποψηφιότητες όπως της κ. Σακελλαροπούλου, του κ. Σκουρή ή του κ. Σισιλιάνου.

Τελευταία πληροφορία αναφέρει ότι το πρόσωπο που έχει επιλέξει ο κ. Μητσοτάκης είναι πολιτικό, με το οποίο έχουν συναντίληψη στον χειρισμό των εθνικών θεμάτων, στοιχείο το οποίο για τον πρωθυπουργό στην κρίσιμη περίοδο που διανύουμε στις ελληνοτουρκικές και ελληνοαμερικανικές σχέσεις αλλά και τα δεδομένα στην ευρύτερη περιοχή, είναι εξαιρετικά σημαντικό, παρά τις μικρές αρμοδιότητες του πρώτου τη τάξει πολιτειακού παράγοντα τα χώρας. 

Μετά την παρέμβαση της κ. Γεννηματά για υποψήφιο από την Κεντροαριστερά με ενεργό ρόλο την περίοδο της κρίσης και τις πληροφορίες ότι ο κ. Τσίπρας σκέπτεται το ενδεχόμενο να προτείνει δικό του υποψήφιο, αν ο κ. Παυλόπουλος δεν προταθεί από τη Ν.Δ και δεν δεχθεί να είναι υποψήφιος του ΣΥΡΙΖΑ, το κάδρο των υποψηφίων κλείνει.

Το συμπέρασμα ότι εμμέσως η κ. Γεννηματά με την παρέμβασή της προτείνει στον κ. Μητσοτάκη τον Ευ. Βενιζέλο, δεν είναι στη σωστή κατεύθυνση, καθώς η πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής, δεν «φωτογράφισε» με τη δήλωσή της κάποιον από τους Ευ. Βενιζέλο, Κ. Σημίτη, Γ. Παπανδρέου, αν και έχει μιλήσει πριν από λίγες ημέρες θετικά για ενδεχόμενη υποψηφιότητά τους.

Πηγές της Χαριλάου Τρικούπη εξηγούσαν ότι η παρέμβαση Γεννηματά ήταν μάλλον ένα μήνυμα ότι το Κίνημα Αλλαγής δύσκολα θα στηρίξει υποψηφιότητες όπως της Μαρίας Δαμανάκη ή της Άννας Διαμαντοπούλου, οι οποίες όμως συνεχίζουν να βρίσκονται ψηλά στις προτεραιότητες του πρωθυπουργού. Νεότερες διαρροές ανέφεραν ότι από το κάδρο των πιθανών υποψηφιοτήτων η κ. Γεννηματά ήθελε να βγάλει μόνο την κ. Δαμανάκη και όχι την κ. Διαμαντοπούλου και διευκρίνιζαν ότι όπως έχει δηλώσει δημοσίως η πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής, αν ο υποψήφιος που θα προτείνει ο πρωθυπουργός προέρχεται από την Κεντροαριστερά, η στάση του κόμματος θα είναι θετική.

Από την Κουμουνδούρου υποστηρίζουν ότι Ν.Δ και Κίνημα Αλλαγής συνεννοούνται παρασκηνιακά για το όνομα του νέου Προέδρου της Δημοκρατίας, κάτι που ωστόσο διαψεύδουν κατηγορηματικά τόσο η Πειραιώς όσο και η Χαριλάου Τρικούπη. Ν.Δ και Κίνημα Αλλαγής διαψεύδουν και τον έτερο ισχυρισμό του ΣΥΡΙΖΑ ότι δήθεν υπάρχει παρασκηνιακή συμφωνία να μη συμφωνήσουν στον νέο εκλογικό νόμο, αλλά να συμφωνήσουν στο όνομα του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης ετοιμάζει, αναφέρουν έγκυρες πληροφορίες, δική του πρόταση προεδρικής υποψηφιότητας στο ενδεχόμενο που ο κ Παυλόπουλος δεν θα θελήσει να είναι υποψήφιος, η οποία θα κινείται στα όρια που έθεσε η κ. Γεννηματά ώστε να προκαλέσει πολιτικό δίλημμα στο Κίνημα Αλλαγής.

Πρόταση όμως, λέγεται ότι ετοιμάζει και το Κίνημα Αλλαγής, προκειμένου να υπερβεί το δίλημμα που θα επιχειρήσουν να θέσουν Νέα Δημοκρατία και ΣΥΡΙΖΑ με τις προτάσεις τους. Διασταυρωμένες πληροφορίες αναφέρουν ότι ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ, ούτε το ΚΙΝΑΛ πρόκειται να δημοσιοποιήσουν τα σχέδιά τους και να αποκαλύψουν προτάσεις, πριν ακούσουν την επίσημη πρόταση του πρωθυπουργού.

Το θέμα θα συζητηθεί και στη σημερινή συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ όπου αναμένεται να γίνει συζήτηση εφ' όλης της ύλης με αιχμή τα εθνικά θέματα, τον εκλογικό νόμο και την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας.

Το σενάριο περί πρόωρων εκλογών

Το γεγονός ότι ο εκλογικός νόμος θα ψηφιστεί κατά πάσα πιθανότητα μόνο από τις ψήφους της Ν.Δ -εκτός αν υπάρξει κάποιος συμβιβασμός της τελευταίας στιγμής που θα οδηγήσει Ν.Δ και Κίνημα Αλλαγής σε συμφωνία- και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δύσκολα θα συγκεντρώσει ευρύτερη συμφωνία στο κοινοβούλιο, έχουν οδηγήσει την κυβέρνηση να πιστεύει ότι συνθήκες συναίνεσης που αναζητά, δύσκολα μπορούν να ισχύσουν.

Το κλίμα αυτό αλλά και ο υπολογισμός ότι οι διπλές εκλογές -με βάση τους υπολογισμούς του Μαξίμου- είναι αναπόφευκτες ενισχύει το σενάριο περί πρόωρων εκλογών στο Β΄ εξάμηνο του 2020. Προκειμένου να καταργηθεί η απλή αναλογική και να ισχύσει ο νέος εκλογικός νόμος στις δεύτερες εκλογές και να υπάρξει «καθαρός δρόμος» για τον κ. Μητσοτάκη να εφαρμόσει το πρόγραμμά του.

Στο παρασκήνιο υπάρχουν συζητήσεις για σειρά πρωτοβουλιών που κινούνται στην κατεύθυνση της δημιουργίας κλίματος που θα επιτρέψει στη Νέα Δημοκρατία να κερδίσει τη διπλή εκλογική αναμέτρηση, με πλέον κρίσιμο στοιχείο να μην παρέλθει η περίοδος που διατηρεί αδιαμφισβήτητο προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει καταφέρει να ανασυνταχθεί. 

Από τις συζητήσεις αυτές δεν λείπουν οι κινήσεις της κυβέρνησης στην οικονομία όπως οι δρομολογούμενες, μικρές, αυξήσεις σε περισσότερους από ένα εκατομμύριο συνταξιούχους, τα αναδρομικά για το διάστημα δέκα μηνών αλλά και η εξαγγελία μιας σειράς μεγάλης εμβέλειας έργων όπως η εκτροπή του Αχελώου, το Ελληνικό κ.λπ. Δεν λείπουν, φυσικά, ούτε οι προβλέψεις του οικονομικού επιτελείου αλλά και πολλών παραγόντων της οικονομικής ζωής για το κατά πόσο θα κρατήσει το σημερινό, θετικό κλίμα στην οικονομία.

Οι υποστηρικτές του σεναρίου των πρόωρων εκλογών τον Οκτώβριο επιγραμματικά, εκτιμούν ότι:

-Η οικονομία θα είναι στα σημερινά επίπεδα

-Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα έχει καταφέρει να αναπτύξει δυναμική πλειοψηφικού ρεύματος.

-Με την πάροδο του χρόνου η διαχείριση του προσφυγικού θα γίνεται ολοένα και πιο προβληματική για την κυβέρνηση και τη Νέα Δημοκρατία.

-Το προβάδισμα της Ν.Δ έναντι του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και η εικόνα στα ποιοτικά στοιχεία θα δίνει πολλές πιθανότητες στον Κυριάκο Μητσοτάκη να ξανακερδίσει εκλογές και μάλιστα διπλές.

-Νέα εκλογική ήττα του κ. Τσίπρα θα προκαλέσει νέους κραδασμούς στον ΣΥΡΙΖΑ.

Του Γιάννη Καμπουράκη
[email protected]

Δημοσίως, πρώτος για πρόωρες εκλογές το 2020 μίλησε ο Αλέξης Τσίπρας. Στην εμφάνισή του στη φιλόξενη για τον ίδιο και τον ΣΥΡΙΖΑ Νίκαια, πήρε το μικρόφωνο και απευθυνόμενος στους πολίτες που τον άκουγαν τους είπε ότι διαβάζει και ακούει ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης ετοιμάζει πρόωρες εκλογές μέσα στο 2020. Δήθεν για να αποφύγει τον σκόπελο της απλής αναλογικής, είπε τότε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και επιχείρησε να αποδώσει τα σενάρια περί πρόωρων εκλογών στη γρήγορη φθορά της κυβέρνησης και την ανάγκη της Ν.Δ. να επιχειρήσει να κάνει εκλογικό restart.

Τη σκυτάλη πήρε ο αρμόδιος υπουργός Εσωτερικών Τάκης Θεοδωρικάκος, ο οποίος σε τηλεοπτική του εμφάνιση στο κανάλι Action 24 μίλησε για διπλές κάλπες που δεν θα αποφευχθούν αν ο ΣΥΡΙΖΑ δε συναινέσει στην ψήφιση του νέου εκλογικού νόμου. Μίλησε βεβαίως για διπλές κάλπες στο τέλος της τετραετίας και απέκλεισε το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών, αλλά ο κ. Θεοδωρικάκος είναι τόσο έμπειρος ώστε να γνωρίζει πως μόλις ένας πρωθυπουργός ή ο αρμόδιος υπουργός Εσωτερικών πιάσει στο στόμα του τη λέξη «εκλογές» και μάλιστα «διπλές», τα εκλογικά σενάρια φουντώνουν και οι υπολογισμοί των κομματικών επιτελείων ξεκινούν.

Αυτό που συμβαίνει στην πραγματικότητα είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ και προσωπικά ο κ. Τσίπρας, έχοντας να διαχειριστεί μία δύσκολη κατάσταση στο εσωτερικό του κόμματός του, κυρίως ως το συνέδριο που ο ίδιος το τοποθέτησε χρονικά «λίγο πριν από το Πάσχα», χρησιμοποιεί σενάρια πρόωρων εκλογών που έχουν βάση και δεν αποτελούν αποκυήματα φαντασίας ή τακτικής, για να κρατά το κόμμα του σε εγρήγορση και συσπείρωση γύρω από τον ίδιο.

Τα σενάρια αυτά έχουν βάση καθώς χωρίς τον ΣΥΡΙΖΑ ο νέος εκλογικός νόμος, όποτε και να τον φέρει η κυβέρνηση στη Βουλή δύσκολα θα συγκεντρώσει τις 200 ψήφους που χρειάζονται για να ισχύσει από τις επόμενες εκλογές. Με δεδομένο ότι το ΚΚΕ και το ΜέΡΑ25 δεν θα ψήφιζαν υπέρ της κατάργησης της απλής αναλογικής, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ -που θέλει την απλή αναλογική για να έχει ελπίδες να συγκροτήσει κυβέρνηση ως πρώτο ή δεύτερο κόμμα μετά τις επόμενες εκλογές -  δε θα σκεπτόταν καν να ψηφίσει κόντρα στο νόμο που έφερε ως κυβέρνηση. Και ας υπάρχουν σήμερα στις τάξεις του αρκετά στελέχη που λένε ότι στο σενάριο της ενίσχυσης του νέου δικομματισμού και της εναλλαγής δύο κομμάτων στην εξουσία, η Κουμουνδούρου θα έπρεπε να ξαναδεί το ζήτημα.

Τα σενάρια αυτά έχουν επίσης βάση, καθώς αντικειμενικά ο κ. Μητσοτάκης, γνωρίζοντας ότι το πιθανότερο είναι να μην καταφέρει να εφαρμόσει τον νέο εκλογικό νόμο από τις επόμενες εκλογές, αντικειμενικά οφείλει να σκέπτεται και να προετοιμάζει το πιο ευνοϊκό σενάριο για τον ίδιο και την κυβέρνηση. Αυτά που ισχυρίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ περί ταχείας κυβερνητικής φθοράς, δεν υποστηρίζονται από τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων, χωρίς εξαίρεση.

Η Ν.Δ υπερτερεί ποσοτικά και ποιοτικά του ΣΥΡΙΖΑ, η ατζέντα της επίσης «περνά» στην κοινή γνώμη συγκεντρώνοντας πλειοψηφική στήριξη και παρουσιάζοντας διείσδυση και σε ψηφοφόρους άλλων κομμάτων – σε κάποια θέματα και ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ – και είναι λογικό να σκέπτεται ότι οι συνθήκες αυτές δεν πρόκειται να κρατήσουν για ολόκληρη την τετραετία, ψάχνοντας την κατάλληλη στιγμή. Επιπλέον, αν η οικονομία δεν κάνει «κοιλιά» και η Ν.Δ διατηρεί απόσταση ασφαλείας από τον ΣΥΡΙΖΑ στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των μετρήσεων, ο κ. Μητσοτάκης έχει συμφέρον να δει το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών μέσα στο 18μηνο, δηλαδή το αργότερο ως τον Δεκέμβριο του 2020, έτσι ώστε να πραγματοποιηθούν με λίστα και όχι με σταυρό και να αποκτήσει μεγαλύτερο έλεγχο στο εσωτερικό της Ν.Δ, που σήμερα φαίνεται ότι δεν τον έχει.

Αυτό θα το ήθελε και ο κ. Τσίπρας, που υπολογίζεται ότι θα έχει βγει ενισχυμένος από ένα νικηφόρο – για τον ίδιο – συνέδριο, αλλά και από την εκλογή του από τη βάση του ΣΥΡΙΖΑ, που είναι το πολιτικό event που ετοιμάζει ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ μετά το συνέδριο, στο πλαίσιο του σχεδίου να μετατραπεί το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης σε συστημικό κόμμα της ευρύτερης κεντροαριστεράς και εναλλακτικός πόλος εξουσίας με αρχηγό που αντλεί την εξουσία του απευθείας από το λαό, όπως συμβαίνει σε Ν.Δ και Κίνημα Αλλαγής.

Οι εξελίξεις στο μεταναστευτικό/ προσφυγικό, είναι ο καταλύτης των σεναρίων για εκλογές μέσα στο 2020.  Είτε γιατί τα πράγματα θα επιδεινωθούν και ο κ. Μητσοτάκης θα χρειάζεται νέα νομιμοποίηση για να πάρει αποφάσεις με πολιτικό κόστος, είτε γιατί τα πράγματα θα βελτιωθούν, ώστε ο πρωθυπουργός θα έχει στα χέρια του ένα πολύ ισχυρό πακέτο για να ανανεώσει την εντολή που έχει πάρει από τον ελληνικό λαό.

Στις 7 Ιουλίου θα διεξαχθούν οι πρόωρες εκλογές σύμφωνα με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, Δημήτρη Τζανακόπουλο, ο οποίος παραχώρησε συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό «Alpha». 

«Η απόφαση του πρωθυπουργού είναι πράγματι, οι εκλογές να γίνουν στις 7 Ιουλίου για να μην διαταραχθεί η διαδικασία των (σχολικών) εξετάσεων», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος αφού ανέφερε πως ο πρωθυπουργός θα επισκεφθεί στις 10 Ιουνίου τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για να ζητήσει διάλυση της Βουλής. εξήγησε ότι επελέγη η 7η Ιουλίου προκειμένου να μην διαταραχθεί η διενέργεια των εισαγωγικών εξετάσεων, και αφού προηγουμένως υπήρξε επικοινωνία του πρωθυπουργού με τον υπουργό Παιδείας.

Μέχρι τότε η κυβέρνηση διατηρεί όλες τις αρμοδιότητές της. «Δεν υπάρχει θέμα παραίτησης του πρωθυπουργού και διορισμού υπηρεσιακής κυβέρνησης καθώς η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική από τον Σεπτέμβριο του 2015», είπε ο κ. Τζανακόπουλος και πρόσθεσε ότι «θα υπάρξουν οι προβλεπόμενες αλλαγές στην ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών».

Σημειώνεται πως τις τελευταίες ώρες ο Πρωθυπουργός δεχόταν εισηγήσεις για κάλπες στις 7 Ιουλίου με κυριότερα επιχειρήματα την επιπλέον μία εβδομάδα, προκειμένου να προετοιμαστεί ο ΣΥΡΙΖΑ για τις εκλογές, καθώς και πως θα έχουν τελειώσει οι πανελλαδικές εξετάσεις.

Η επίσημη ανακοίνωση αναμένεται μετά τον 2ο γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών, όταν και ο κ. Τσίπρας θα επισκεφθεί για αυτό τον λόγο τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση ο κ. Τζανακόπουλος είπε ότι «το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών θα αποτιμηθεί πολιτικά» και πρόσθεσε ότι «η συζήτηση περί ευθυνών που πυροδοτείται από αλλότρια κέντρα, δεν έχει νόημα αυτή την στιγμή, δεν έχει νόημα να αποδίδονται προσωπικές ευθύνες». Συνεχίζοντας ανέφερε ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ενωμένος και αποφασισμένος να υπερασπιστεί ιδέες, αξίες και οράματα και έχουμε την δυνατότητα να ανατρέψουμε την κατάσταση».

Αναφερόμενος στις αιτίες της ήττας σημείωσε ότι «ένας από τους βασικούς λόγους ήταν η πολιτική συνθήκη του μνημονίου που αναγκαστήκαμε να διαχειριστούμε. Παραλάβαμε μία δύσκολη κατάσταση όπου ένα 25% των πολιτών ήταν αποκλεισμένο από τις υπηρεσίες υγείας και πρόνοιας. Επιλέξαμε να επικεντρώσουμε την προσπάθεια στο να αποκαταστήσουμε το βιοτικό επίπεδο των πολιτών. Με δεδομένους τους δημοσιονομικούς περιορισμούς δεν πετύχαμε να δημιουργήσουμε καλύτερες βιοτικές συνθήκες».

Είναι λίγος ο χρόνος που έχει μεσολαβήσει από την έξοδο από τα μνημόνια και δεν έχουν φανεί τα θετικά αποτελέσματα της νέας οικονομικής πολιτικής, «Δεν έχει προλάβει η έξοδος από τα μνημόνια να παράξει θετικά αποτελέσματα για την πλειοψηφία του ελληνικού λαού», είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε ότι «δεν είναι και εφικτό σε μόλις οκτώ μήνες να επηρεαστεί με καταλυτικό τρόπο η ζωή των πολιτών».

«Μέσα σε αυτό το πλαίσιο είναι λογικό να υπάρχει και φθορά και δυσαρέσκεια από την πλευρά των πολιτών, ωστόσο υπάρχει ένα 24% που αποφάσισε να στηρίξει τον ΣΥΡΙΖΑ και σε αυτό θα βασιστεί και η επόμενη προσπάθεια, κατέληξε.

naftemporiki.gr

Του Βασίλη Κωστούλα
[email protected]
@VasKostoulas

Το χαμηλό επίπεδο κομματικής υποστήριξης σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του πολιτικού συστήματος, σε συνδυασμό με τη διάψευση των προσδοκιών που αρχικά καλλιεργήθηκαν για έναν μεγάλο αριθμό ψηφόρων από τον ΣΥΡΙΖΑ, καθιστά ρευστό το πολιτικό σκηνικό στην Ελλάδα, η οποία αποτελεί μοναδική εξαίρεση ως προς τη διάρκεια της κρίσης. Πολιτικοί επιστήμονες οι οποίοι συμμετείχαν σε ημερίδα του Κέντρου Πολιτικών Ερευνών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο τόνισαν ότι «βρισκόμαστε ακόμη στη μέση του ποταμού» ως προς τις πολιτικές διεργασίες που σηματοδότησαν αρχικά ο «εκλογικός σεισμός» του 2012 και έπειτα η «διπλή ανατροπή» του 2015.

Η τέλεια καταιγίδα;

Μέσα από τις εργασίες της ημερίδας έγινε ευδιάκριτο ένα μωσαϊκό αστάθειας το οποίο συνθέτει, δυο μήνες μετά τις τελευταίες εκλογές, ένας συνδυασμός παραγόντων. Ο καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Γιάννης Βούλγαρης τους συμπύκνωσε ως εξής:

• διάχυτη κρίση εμπιστοσύνης

• άγνωστη πολιτική αντοχή «μνημονιακού» ΣΥΡΙΖΑ

• φάση διεργασιών στη ΝΔ

• ασάφεια αξόνων ανταγωνισμού

• επανεπεξεργασία αντιμνημονιακών ταυτοτήτων

• επιπτώσεις μεταναστευτικού - προσφυγικού

• ευμετάβλητο διεθνές και ευρωπαϊκό περιβάλλον

Το αποτύπωμα του Σεπτεμβρίου

Διερευνώντας κανείς τη μεταβολή η οποία σημειώθηκε από τις εκλογές του Ιανουαρίου στις εκλογές του Σεπτεμβρίου, ξεχωρίζει χαρακτηριστικά όπως η διαμόρφωση ενός μικρού δικομματισμού, η περιθωριοποίηση των κομμάτων της δραχμής, η συγκράτηση της Χρυσής Αυγής και η καθιέρωση του «μνημονίου» ως κοινής κυβερνητικής ατζέντας, κατ’ επέκταση και η εξασθένηση του άξονα «μνημόνιο – αντιμνημόνιο».

«Ούτε New Deal, ούτε Βαϊμάρη»

Σύμφωνα με τις εισαγωγικές παρατηρήσεις της επιστημονικής ημερίδας, η διάρκεια της κρίσης στην Ελλάδα αποτελεί διεθνή εξαίρεση. Οι πολιτικές συνέπειες της παγκόσμιας κρίσης του 2008 στο επίπεδο των μαζικών αντιλήψεων υπήρξαν περιορισμένες (Bermeo-Bartles 2014, Kahler-Lake 2013). «Μάλλον επιτάχυναν ή ανέδειξαν προϋπάρχουσες τάσεις, παρά επέδρασαν πρωτογενώς και αυτοτελώς. Ούτε New Deal, ούτε Βαϊμάρη», ανέφερε χαρακτηριστικά ο καθηγητής Βούλγαρης.

Σε κάθε περίπτωση, έγινε σαφές ότι θα χρειαστεί ακόμη χρόνος έως ότου εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα κατά πόσο οι εξελίξεις του 2015 μετέβαλαν ριζικά τη δομή και τη λειτουργία του κοµµατικού συστήματος ή αντιθέτως αναπαρήγαγαν το προϋπάρχον με μικρές διαφορές στις ταμπέλες και τις πρακτικές.

Χαρτογραφώντας την αποχή

Περίπου 1 εκατ. ψηφοφόροι είχαν ψηφίσει τον Ιανουάριο και δεν ψήφισαν τον Σεπτέμβριο του 2015. Η αύξηση αυτή της αποχής από τη ψηφοφορία δεν ήταν ουδέτερη. Είχε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά τα οποία μάλλον δείχνουν και τον δρόμο για το πολιτικό σύστημα.

«Ήταν κυρίως γυναίκες, κυρίως στις δυναμικές ηλικίες και κυρίως στις ενεργές επαγγελματικές κατηγορίες: μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα αλλά και άνεργοι. Η αποχή ήταν κυρίως αριστερόστροφη και κατά μεγάλο μέρος προήλθε από ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ τον Ιανουάριο. Ήταν σχεδόν διπλάσια στην Αττική από την υπόλοιπη Ελλάδα», εξηγεί ο καθηγητής στο ΕΚΠΑ Θοδωρής Λιβάνιος.

«Μια δεύτερη ευκαιρία»

Το ερώτημα «από την ελπίδα στην ανοχή;» έθεσε ο καθηγητής στο ΕΚΠΑ Πάνος Σταθόπουλος, αναλύοντας τη διπλή εκλογική επιτυχία του ΣΥΡΙΖΑ το 2015. Ο ίδιος χαρακτήρισε τη ψήφο στο κυβερνών κόμμα «περισσότερο ευκαιριακή και συγκυριακή», μεταξύ άλλων, κινούμενη στη λογική «λίγο έμειναν ‘‘πάνω’’, ας τους δώσω μια ευκαιρία». Ο ίδιος υπογράμμισε ότι μέσα από την ανάλυση των τελευταίων εκλογικών αποτελεσμάτων προκύπτει ιδιαίτερα χαμηλή κομματική ταύτιση των ψηφοφόρων.

Ευρωπαϊκός προσανατολισμός

«Μη αμφισβητήσιμο στοιχείο» στην πολιτική ανάλυση χαρακτήρισε η καθηγήτρια στο ΕΚΠΑ Βέρνυ Σουζάνα τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της κοινής γνώμης στην Ελλάδα, μεταξύ άλλων, επικαλούμενη το γεγονός ότι το 60% των Ελλήνων απαντά αρνητικά στο ερώτημα του ευρωβαρόμετρου αν το μέλλον ενός κράτους είναι καλύτερο εκτός ΕΕ. Δεδομένη, παρ’ όλα αυτά, είναι η απώλεια της εμπιστοσύνης στους ευρωπαικούς θεσμούς, η οποία ακολουθεί την ίδια πορεία με την απώλεια της εμπιστοσύνης στους εθνικούς θεσμούς.

Σημειωτέον, η ελληνική κοινή γνώμη, όπως συμβαίνει και στις υπόλοιπες χώρες του Ευρώ, δίνει μεγαλύτερη έμφαση στη συμμετοχή στην Ευρωζώνη παρά στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.

«Η κοινή γνώμη στην Ελλάδα έτρεφε μεγάλη δυσαρέσκεια, την οποία ενίσχυε η αίσθηση της εθνικής ταπείνωσης που συνόδευε τη δράση της τρόικας στην Ελλάδα. Στην πραγματικότητα, με τον ΣΥΡΙΖΑ της δόθηκε η ευκαιρία να εκφράσει αυτήν τη δυσαρέσκεια», εκτίμησε η Βέρνυ Σουζάνα.

2015: Έτος - σταθμός

«Το 2015 ήταν ίσως η πιο πυκνή χρονιά στην περίοδο της μεταπολίτευσης, ως προς τις ανατροπές και την κοινωνική αναδιάρθρωση της εκλογικής επιρροής», επισήμανε ο καθηγητής στο ΕΚΠΑ Ηλίας Νικολακόπουλος, χαρακτηρίζοντας «ευρωπαϊκή ιδιαιτερότητα» την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία, δηλαδή το «πρώτη φορά αριστερά». Ο ίδιος επισήμανε την αλλαγή του πολιτικού προσωπικού στο παραδοσιακό κομματικό σύστημα, η οποία ξεκίνησε με το ΠΑΣΟΚ και ολοκληρώνεται αυτήν την περίοδο με τη ΝΔ.

«Πολιτική μεταρρύθμιση»

«Δεν είναι η οικονομική κρίση που προκαλεί την πολιτική κρίση, αλλά αντιθέτως η πολιτική κρίση προϋπάρχει της οικονομικής κρίσης», παρατήρησε ο πολιτικός αναλυτής Στράτος Φαναράς. Ο ίδιος μίλησε για αρχική ανάκαμψη της πολιτικής εμπιστοσύνης μέσω της εκλογής του ΣΥΡΙΖΑ τον Ιανουάριο, η οποία εξανεμίστηκε τον Σεπτέμβριο του 2015. «Η έξοδος από την κρίση δεν μπορεί και δεν θα είναι μια τεχνική διευθέτηση. Προυποθέτει μια αλλαγή στη λειτουργία της δημοκρατίας μας. Χρειάζεται μια συνολική μεγάλη πολιτική μεταρρύθμιση της χώρας», υποστήριξε, σημειώνοντας ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση κατάταξης ως προς την πολιτική εμπιστοσύνη.