«ΤΩΡΑ ήρθε η στιγμή να κάνω το επόμενο βήμα της ανανέωσης. Ενα κόμμα και μία κυβέρνηση κερδίζουν με την ανανέωση δυνάμεις και ιδέες», δήλωσε ο Πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης προαναγγέλλοντας τη διεξαγωγή των εκλογών στις 7 Μαρτίου και την αποχώρησή του από την προεδρία του ΠΑΣΟΚ.
Οι ανακοινώσεις του Πρωθυπουργού έγιναν μετά την κοινή συνεδρίαση του Εκτελεστικού Γραφείου και της Κυβερνητικής Επιτροπής, στην οποία ο κ. Σημίτης ανακοίνωσε και ανέπτυξε τις αποφάσεις του, ενώ νωρίτερα είχε ενημερώσει σχετικά τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
«Ως πρωθυπουργός έχω την ευθύνη όχι μόνο για τη διακυβέρνηση της χώρας αλλά και για την καθιέρωση προτύπων που συντελούν στην πρόοδο του τόπου.
Αν ρίξουμε μια ματιά στις ανεπτυγμένες χώρες θα διαπιστώσουμε ότι κατά κανόνα οι ηγεσίες αλλάζουν σε τακτά χρονικά διαστήματα. Η αντίληψη που επικρατεί στην Ελλάδα ότι η μονιμότητα χωρίς όριο δεν συμβιβάζεται με τη σημερινή πραγματικότητα της συνεχούς κοινωνικής μεταβολής.
Και η Ελλάδα έχει την ανάγκη να αλλάζει την ηγεσία της. Ενας ηγέτης πρέπει να έχει την τόλμη να δημιουργεί νέα δεδομένα για να προωθεί την πολιτική που πιστεύει. Να δίνει την απάντηση σε εκείνους που βλέπουν στην πολιτική μόνο προσωπικά κίνητρα, μόνο προσωπικούς υπολογισμούς.
Το ΠΑΣΟΚ έχει ηγετικά στελέχη με γνώση, πείρα και ικανότητα, ικανά να απαντήσουν στις προκλήσεις της νέας εποχής.
Θα κινήσω τις απαραίτητες διαδικασίες, ώστε να εκλεγεί νέος πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. Θα παραμείνω Πρωθυπουργός έως την επομένη των εκλογών. Ο νέος πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ θα ηγηθεί της νέας κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ αμέσως μετά τις νέες εκλογές.
Η Κ.Ε. του ΠΑΣΟΚ θα συνέλθει αύριο για να αποφασίσει τις διαδικασίες για την εκλογή του νέου προέδρου.
Εκλογές θα πραγματοποιηθούν την Κυριακή 7 Μαρτίου.
Η κυβέρνηση της χώρας έχει την υποχρέωση να χειριστεί τις σημαντικές εξελίξεις στο Κυπριακό και γι’ αυτό χρειάζεται μια νωπή λαϊκή εντολή. Χρειάζεται να μπορέσει να αντιμετωπίσει τις κινήσεις οι οποίες θα πραγματοποιηθούν κιόλας από τις επόμενες ημέρες εν όψει και της τυπικής ένταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ε.Ε.
Ελπίζω οι σημερινές αποφάσεις που σας ανακοίνωσα να συμβάλουν σ’ ένα πολιτικό σύστημα που επιζητεί και αποδέχεται αλλαγές στις νοοτροπίες και στάσεις. Ένα τέτοιο πολιτικό σύστημα είναι προϋπόθεση για την πρόοδο της χώρας.
Η χώρα μπορεί να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τα προβλήματα αν οι ηγεσίες της είναι ευαίσθητες, εάν είναι ανοιχτές στα όσα πραγματοποιούνται στον κόσμο. Αν τα πολιτικά κόμματα και οι πολιτικές παρατάξεις ανοίγονται στη νέα εποχή.
Πιστεύω ότι οι αποφάσεις μου προωθούν αυτό που συμφέρει την Ελλάδα και τους Έλληνες».
Δήλωση Γ. Παπανδρέου
Ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Παπανδρέου, μετά τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού, δήλωσε ότι ο κ.Σημίτης έκανε πράξη το ήθος, τη γεναιότητα και το αίσθημα ευθύνης. Τόνισε ότι αποτελεί πρόκληση για όλους να ξεπεράσουμε, όπως είπε, τους εαυτούς μας και να αλλάξουμε, να κάνουμε την ανανέωση, για να κερδίσουμε τη μάχη για όλη την Ελλάδα.
Το πρώτο δεκαήμερο του Φεβρουαρίου η διάλυση της Βουλής
Μέσα στο πρώτο δεκαήμερο του Φεβρουαρίου αναμένεται να διαλυθεί η Βουλή. Με δεδομένη την 7η Μαρτίου ως ημερομηνία διεξαγωγής των εκλογών, το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα θα πρέπει να εκδοθεί μετά την 6η Φεβρουαρίου 2003.
Σύμφωνα με το άρθρο 41 του Συντάγματος, «το Διάταγμα διάλυσης της Βουλής πρέπει να περιλαμβάνει συγχρόνως την προκήρυξη εκλογών μέσα σε τριάντα ημέρες και τη σύγκληση της νέας Βουλής μέσα σε άλλες τριάντα ημέρες από τις εκλογές».
Υπενθυμίζεται ότι βάσει του άρθρου 41 «ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διαλύει τη Βουλή με πρόταση της Κυβέρνησης, για ανανέωση της λαϊκής εντολής προκειμένου να αντιμετωπιστεί εθνικό θέμα εξαιρετικής σημασίας.
Ακολουθούν τα υπόλοιπα σημεία της ομιλίας του Πρωθυπουργού:
«Από το 1996 μέχρι σήμερα πυξίδα της πολιτικής μου ήταν ο εκσυγχρονισμός της Ελλάδας και της κοινωνίας μας. Τι σημαίνει και τι σήμαινε “εκσυγχρονισμός”;
Σήμαινε και σημαίνει σταθερή οικονομία. Οικονομία με σταθερούς ρυθμούς ανάπτυξης. Οικονομία με περισσότερη κοινωνική δικαιοσύνη. Σήμαινε και σημαίνει τη συνεχή αναβάθμιση της Ελλάδας στην Ε.Ε., στα Βαλκάνια και στο διεθνή περίγυρό της, την επίλυση των εθνικών μας θεμάτων.
Επιδιώκουμε και επιδιώξαμε όλα αυτά τα χρόνια μια κοινωνία με περισσότερη ασφάλεια, με περισσότερες δυνατότητες και ευκαιρίες για τον πολίτη. Συμπυκνώσαμε το όραμά μας, το όραμα που είχαμε όλα αυτά τα χρόνια στην έκφραση: “Ισχυρή Ελλάδα, ισχυρή κοινωνία, πρώτα ο πολίτης”.
Tα οκτώ αυτά χρόνια η Ελλάδα έγινε μέλος της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης. Απέκτησε ένα από τα σταθερότερα νομίσματα του κόσμου. Συμμετέχει τώρα στον πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Απέκτησε σταθερή οικονομία. Πέτυχε από τους ισχυρότερους ρυθμούς ανάπτυξης της Ε.Ε. .
Τα οκτώ αυτά χρόνια πετύχαμε τη σταθερή βελτίωση των εισοδημάτων των Ελλήνων. Κάναμε στοχευμένες παρεμβάσεις και ενισχύθηκαν έτσι οι πιο αδύναμοι στη χώρα μας.
Επεκτείναμε το κοινωνικό κράτος με συνεχώς υψηλότερες κοινωνικές δαπάνες.
Έγιναν μεγάλα και μικρά έργα σε έκταση πρωτόγνωρη.
Αντιμετωπίσαμε το πρόβλημα της τρομοκρατίας που απασχολούσε τη χώρα από το 1974.
Έκλεισε για πάντα το θέμα της βασιλικής περιουσίας.
Η Ελλάδα ανέλαβε τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Η Ολυμπιακή προετοιμασία ολοκληρώνεται με επιτυχία.
Τα οκτώ αυτά χρόνια η Ελλάδα απέκτησε διπλωματική υπεροχή στην περιοχή. Η Κύπρος εντάχθηκε στην Ε.Ε. και έχουν δημιουργηθεί τώρα πια οι προϋποθέσεις για τη λύση του Κυπριακού και την αντιμετώπιση του θέματος της υφαλοκρηπίδας.
Τα οκτώ αυτά χρόνια η Ελλάδα άλλαξε θεαματικά προς το καλύτερο.
Ήταν μια περίοδος δημιουργική που παρόμοια δεν έχει γνωρίσει άλλοτε ο τόπος μας. Χρειάστηκε αγώνας, μόχθος, υπομονή, για να πετύχουμε όλα αυτά που τώρα θεωρούμε δεδομένα, αυτονόητα, κεκτημένα.
Συνθήκες συναίνεσης δεν υπήρξαν. Η πολιτική μας συνάντησε αντιδράσεις, πολλές φορές ιδιαίτερα έντονες. Όπως κάθε πολιτική που θίγει κατεστημένα συμφέροντα και δεν συμβιβάζεται με το πολιτικό κόστος. Δεν συμβιβάζεται με τη διαχείριση της στασιμότητας.
Ακόμα και σε μεγάλους στόχους, όπως η συμμετοχή στην ΟΝΕ, ακόμη και σε μείζονα ζητήματα για τη χώρα, όπως οι ελληνοτουρκικές σχέσεις και το Κυπριακό, η αντιπολίτευση έλαβε ακραίες αρνητικές θέσεις. Θέσεις οι οποίες διαψεύστηκαν πανηγυρικά από την εξέλιξη των πραγμάτων.
Οι στόχοι μας ήταν σαφείς. Είχαμε επιλέξει τα μέσα μας με προσοχή. Τους τρόπους εφαρμογής της πολιτικής μας διέκρινε το μέτρο και η επίγνωση της συνθετότητας των προβλημάτων.
Το σχέδιό μας είχε χώρο για τις απαραίτητες κοινωνικές συναινέσεις, για τον κοινωνικό διάλογο. Βασιζόταν όμως και στην αποφασιστικότητα για τις αναγκαίες ρήξεις εκεί που έπρεπε να γίνουν.
Φέραμε νέες αντιλήψεις σε πολλούς τομείς της κοινωνικής ζωής. Συμβάλαμε στην αλλαγή νοοτροπιών, στην αλλαγή αντιλήψεων στη χώρα μας. Συμβάλαμε στην αλλαγή της αντίληψης ποια είναι η χώρα, ποιες δυνατότητες έχει και τι μπορούμε να πετύχουμε εμείς οι Έλληνες.
Οι αλλαγές που καταγράφονται αυτά τα οκτώ χρόνια επιβάλλουν μια διαπίστωση: Ότι παρά τις δυσκολίες που συναντήσαμε - ιδιαίτερα επειδή ζούμε σ’ έναν επισφαλή και αβέβαιο διεθνή περίγυρο, παρά τα ζητήματα που έχουμε ανοιχτά ακόμα – καταφέραμε να πορευθούμε με σιγουριά και με αποφασιστικότητα.
Αφήσαμε πίσω μας οριστικά την εποχή της Ελλάδας που βρίσκεται στο περιθώριο. Μπήκαμε οριστικά σε μια νέα εποχή. Η Ελλάδα είναι πιο ισχυρή. Η κοινωνία μας είναι πιο ισχυρή. Οι πολίτες έχουν περισσότερες δυνατότητες και έχουν και περισσότερες προσδοκίες, όπως πρέπει να έχουν σε μια κοινωνία που αναπτύσσεται και έχει ελπίδα.
Όλοι, ακόμη κι αν δεν το συζητούν, το νιώθουν. Νιώθουν μια χώρα που δεν φοβάται πια αλλά προχωρεί με νέα εθνική αυτοπεποίθηση. Ό,τι κατακτήσαμε, ό,τι πετύχαμε, το κατακτήσαμε και το πετύχαμε μαζί.
Αυτό μας δημιουργεί την ευθύνη να συνεχίσουμε στην ίδια κατεύθυνση.
Την άνοιξη του 2004 θα διεξαχθούν εκλογές. Η επόμενη τετραετία θα είναι αποφασιστική για πολλά θέματα. Θα κριθούν στη διάρκειά της το Κυπριακό, το θέμα της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου, οι Ολυμπιακοί Αγώνες, η αξιοποίηση του Γ΄ΚΠΣ. Θα κριθεί το ποιους πόρους θα έχουμε από την Ε.Ε. για να συνεχίσουμε το Δ΄ ΚΠΣ.
Θα κριθεί όμως προπαντός η σύγκλιση με την Ε.Ε. Από αυτή τη σύγκλιση εξαρτάται η παραπέρα πρόοδος στην υγεία, στην παιδεία, στη βελτίωση του επιπέδου ζωής όλων των Ελλήνων.
Εμείς, όλοι οι Έλληνες πολίτες θα αποφασίσουμε για την κατεύθυνση που πρέπει να δώσουμε στην επίλυση όλων αυτών των ζητημάτων. Εάν θα χτίσουμε πάνω σ’ αυτό που κερδίσαμε μέχρι τώρα ή εάν θα αφήσουμε την προσπάθειά μας ανολοκλήρωτη. Εμείς θα αποφασίσουμε με την ψήφο μας.
Εκσυγχρονισμός και μεταρρύθμιση πρέπει να εξακολουθήσουν, δυνατά. Η χώρα χρειάζεται μια ακόμη πιο παραγωγική οικονομία, μια πιο αποτελεσματική διοίκηση, ένα καλύτερα οργανωμένο κοινωνικό κράτος, περισσότερους πόρους για την παιδεία και την υγεία. Οι πολίτες, ιδιαίτερα οι νέοι, χρειάζονται περισσότερες ευκαιρίες, μια κοινωνία πιο ανοιχτή, πιο δίκαιη. Αλλά αυτά όλα προϋποθέτουν να συνεχισθεί η μέχρι τώρα πορεία. Εάν όμως θεωρήσουμε ότι λίγο ως πολύ όλα θα προχωρήσουν κανονικά, όποιοι και αν κυβερνούν, όποια κι αν είναι η πολιτική αντίληψή τους, εάν παρασυρθούμε στην άποψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφασίζει για όλα και αποφασίζει για μας ή αν πιστέψουμε πως υπάρχουν «αυτόματοι πιλότοι», τότε η χώρα θα οδηγηθεί σε στασιμότητα ή και σε οπισθοδρόμηση.
Είμαι οκτώ χρόνια Πρωθυπουργός. Έχω υποχρέωση να προλάβω τον κίνδυνο που απορρέει από παρόμοιες αντιλήψεις. Τον κίνδυνο να καθυστερήσει ή και να σταματήσει η πρόοδος της χώρας. Γιατί εγώ διαμόρφωσα το σχέδιο, εγώ κατηύθυνα την προσπάθεια και πιστεύω στο όραμα της ισχυρής Ελλάδας. Γιατί το έργο μας πρέπει να έχει συνέχεια και οφείλω να εξασφαλίσω αυτή τη συνέχεια.
Τον περασμένο Ιούλιο, με την ολοκλήρωση των υποχρεώσεων που είχε η χώρα ως προεδρεύουσα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανέλαβα μια σειρά από πρωτοβουλίες για να προετοιμάσω το πέρασμα σε μια νέα περίοδο που άρχιζε και αρχίζει.
Πρωτοβουλίες πρώτα, στο κόμμα. Επισήμανα τις απαιτήσεις της νέας περιόδου, που ζητούσαν αλλαγή προσώπων. Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. της νέας εποχής, προϋποθέτει ότι μια πιο νέα γενιά θα αναλάβει αυξημένες ευθύνες. Ήταν η διαδικασία που ανανέωσε δραστικά την κομματική ηγεσία, το Εκτελεστικό Γραφείο και το πρόσωπο του Γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής.
Στις αρχές του φθινοπώρου, το Σεπτέμβριο, έφθασε η ώρα να αποδοθεί το μερίδιο μιας συνετής πολυετούς οικονομικής πολιτικής σε κοινωνικές ομάδες, απέναντι στις οποίες έχουμε ιδιαίτερες υποχρεώσεις, στις πιο αδύναμες κοινωνικές ομάδες. Στη νέα εποχή με τη σταθερή οικονομία που πετύχαμε, η κοινωνική δικαιοσύνη μπορεί να ενισχύεται και να διευρύνεται. Το κοινωνικό πακέτο έδωσε την απόδειξη της κοινωνικής ευαισθησίας του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Έδειξε ότι πιστεύουμε στην ισότητα των ευκαιριών, αλλά και στη διαφοροποίηση των μέσων μας για να βοηθήσουμε τους ασθενέστερους πολίτες. Η Χάρτα Σύγκλισης, πρώτα για τη χώρα και μετά για όλες τις περιφέρειες, θέτει μετρήσιμους, θέτει συγκεκριμένους στόχους για την επόμενη τετραετία. Περιγράφει συγκεκριμένα αυτό που πρέπει να πετύχουμε.
Στη συνέχεια το κόμμα μας ανανέωσε σε πρωτοφανή ποσοστά – κοντά στο 50% - τα ψηφοδέλτιά του με νέα πρόσωπα. Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. που θα βγει από τις κάλπες των εκλογών θα έχει μια άλλη καινούργια φυσιογνωμία, ένα νέο πολιτικό προσωπικό.
Τελευταίο βήμα σ’ αυτή την πορεία που ξεκίνησε τον Ιούλιο ήταν η ψήφιση του προϋπολογισμού για το 2004, γιατί εξασφαλίζει τις προϋποθέσεις να συνεχίσουμε την πορεία, την πολιτική του εκσυγχρονισμού και της μεταρρύθμισης.
Τώρα, στην αρχή του νέου χρόνου, ήρθε η στιγμή να κάνω το επόμενο βήμα της ανανέωσης. Ένα κόμμα και μια κυβέρνηση πρέπει να ανανεώνονται. Και ο ηγέτης της κυβέρνησης και του κόμματος πρέπει να είναι εκφραστής της ανανέωσης. Ένα κόμμα κερδίζει με την ανανέωση δυνάμεις, δυναμική, ιδέες, ικανότητες. Ένα κόμμα εκσυγχρονισμού πρέπει να επιδιώκει περισσότερο από κάθε άλλο την ανανέωση. Και κυρίως να εφαρμόζει στην πράξη την ανανέωση που επαγγέλλεται. Να μην παρασύρεται από τους χίλιους δυο λόγους που πάντα προβάλλουν όσοι θέλουν να μονοπωλούν θέσεις στο διηνεκές. Ο εγωισμός της μονιμότητας είναι βαθιά συντηρητική συμπεριφορά.
Δυναμική και συνέχεια υπάρχει σε μία παράταξη όταν νέα πρόσωπα αναλαμβάνουν ευθύνες. Χρησιμοποιούν και νέους συνεργάτες, κινητοποιούν νέα στελέχη. Όταν η εξέλιξη δημιουργεί την ελπίδα νέων προσεγγίσεων, νέων πολιτικών, νέων κατευθύνσεων.
Βαθύτατη πίστη μου, από τη στιγμή που ανέλαβα τη διακυβέρνηση της χώρας, είναι ότι ως Πρωθυπουργός έχω υποχρέωση όχι μόνο για τη διακυβέρνηση της χώρας, αλλά και για την καθιέρωση προτύπων που συντελούν στην πρόοδο του τόπου.
Αν ρίξουμε μια ματιά γύρω μας στις αναπτυγμένες χώρες, θα διαπιστώσουμε ότι κατά κανόνα οι ηγεσίες αλλάζουν σε τακτά χρονικά διαστήματα. Η αντίληψη που επικρατεί στην Ελλάδα, ότι στην πολιτική ισχύει η μονιμότητα χωρίς όριο, δεν συμβιβάζεται με τη σημερινή πραγματικότητα της συνεχούς κοινωνικής μεταβολής. Και η Ελλάδα έχει ανάγκη να αλλάζει τις ηγεσίες της.
Ένας ηγέτης πρέπει να έχει την τόλμη να δημιουργεί νέα δεδομένα για να προωθεί την πολιτική που πιστεύει. Να δίνει απάντηση σε κείνους που βλέπουν στην πολιτική μόνο προσωπικά κίνητρα, μόνο προσωπικούς υπολογισμούς.
Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. έχει ηγετικά στελέχη. Έχει ηγετικά στελέχη με γνώση, πείρα και ικανότητα: Ηγετικά στελέχη ικανά να απαντήσουν στις προκλήσεις της νέας εποχής. Να χειριστούν δύσκολες καταστάσεις. Χειρίστηκαν μέχρι τώρα δύσκολες καταστάσεις και έχουν αποδείξει ότι το μπορούν πολύ καλά. Έχουν κερδίσει την αναγνώριση της κοινωνίας μας, αλλά και της διεθνούς κοινής γνώμης. Απόδειξη η Ελληνική Προεδρία στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. έχει ηγετικά στελέχη που ανήκουν στις νεώτερες γενιές, σ’ αυτές τις γενιές που συμμετέχουν ενεργά στην παραγωγική διαδικασία, στις γενιές που ξέρουν τους νέους καιρούς, γιατί τους αντιμετωπίζουν καθημερινά στη δουλειά τους.
Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. έχει ηγετικά στελέχη που μπορούν να εκφράσουν και να υλοποιήσουν την απαίτηση των Ελλήνων για υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, με οικονομική σταθερότητα, με κοινωνική αλληλεγγύη, με κοινωνική συνοχή, που μπορούν να πραγματοποιήσουν την απαίτηση για ειρήνη και σταθερότητα στην περιοχή.»