Αντανακλώντας διαχρονικά τα αιτήματα αξιοπρέπειας και ελευθερίας, που τόσο μας απασχολούν και στις μέρες μας, το εμβληματικό μουσικό έργο του Γιάννη Μαρκόπουλου, «Οι ελεύθεροι πολιορκημένοι», σε ποίηση του εθνικού μας ποιητή Διονυσίου Σολωμού, παρουσιάζεται σε διεύθυνση του ίδιου του συνθέτη, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, την Κυριακή 22 Μαρτίου, στις 8.00 το βράδυ.
Μια συμβολική «Λαϊκή Λειτουργία»
Με τον Γιάννη Μαρκόπουλο να θεωρεί ότι, σήμερα, το έργο εστιάζει, αφενός, σε τρεις σημαίνουσες λέξεις που εκφράζονται ως συλλαλητήριο: «Λόγο, Έργο, Νόημα», και αφετέρου, «στην εμπέδωση του ορίζοντα της τέχνης, ώστε να κρατήσουμε ό,τι είναι ζωντανό και χρήσιμο, για να πορευτούμε στο εκσυγχρονισμένο μέλλον», η «Λαϊκή Λειτουργία» για τρεις τραγουδιστές, αφηγήτρια, μικτή χορωδία και ορχήστρα, «Οι ελεύθεροι πολιορκημένοι», παρουσιάζεται συμβολικά παραμονές της επετείου της 25ης Μαρτίου, δίνοντας μία ακόμα αφορμή να εστιάσουμε στα ουσιαστικά και στα σημαντικά, με όχημα τη μουσική και το τραγούδι. Μάλιστα, τα έσοδα της παράστασης θα διατεθούν για τη σίτιση παιδιών αδύναμων οικονομικά οικογενειών του φιλανθρωπικού οργανισμού της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών «Αποστολή».
Ο βαρύτονος Κωστής Κωνσταντάρας.
Με τη συμμετοχή των ελληνικών οργάνων
Η εκτέλεση του έργου, στην οποία συμμετέχουν ο Γιώργος Νταλάρας, ο Vassilikos, ο βαρύτονος Κωστής Κωνσταντάρας, η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη ως αφηγήτρια, η χορωδία «ΔΕΗ - ΔΕΔΔΗΕ» και η Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της ΝΕΡΙΤ, βασίζεται στη νέα ενορχήστρωση, που έκανε ο Γιάννης Μαρκόπουλος τη δεκαετία του ’80, για συμφωνική ορχήστρα, με τη συμμετοχή των ελληνικών οργάνων (λαούτο, σαντούρι, νταούλι), αλλά και στη σημερινή επιμέρους επεξεργασία όλου του μουσικού έργου.
Η επιλογή των στίχων, η τοποθέτηση των τριών ποιητικών σχεδιασμάτων, η επιλογή των κειμένων, οι συνδυασμοί και οι συζεύξεις αποσπασμάτων και ποιητικών φράσεων του ποιητή έγιναν από τον ίδιο τον συνθέτη. Οι ερμηνευτές και η αφηγήτρια συναντώνται για πρώτη φορά επί σκηνής, για να ερμηνεύσουν με τον δικό τους τρόπο τα τραγούδια του Γιάννη Μαρκόπουλου και τα κείμενα του Διονύσιου Σολωμού.
Η μουσική ιστορία των «Ελεύθερων πολιορκημένων»
Ο Γιάννης Μαρκόπουλος άρχισε να συνθέτει, προσεγγίζοντας τους «Ελεύθερους πολιορκημένους» του Διονυσίου Σολωμού, από τη δεκαετία του ’60. Σταμάτησε για ένα διάστημα και, το 1968, συνέχισε τη σύνθεση για αρκετό καιρό και στα τρία σχεδιάσματα. Πολλές μουσικές του σκέψεις υπαγορεύτηκαν από τους αγώνες της νεολαίας, όπως εκφράστηκαν και στα γεγονότα της Νομικής και του Πολυτεχνείου, αφού και ο ίδιος ήταν εκεί με τους φοιτητές φίλους του. Στα δύσκολα χρόνια της δικτατορίας (1972 - 74), συνέθεσε τα μέρη: «Μητέρα μεγαλόψυχη», «Αραπιάς άτι», «Πειρασμός», «Έξοδος» και «Η θέληση μου βράχος». Το 1975, έδωσε την οριστική μορφή στο έργο, αυτή της «Λαϊκής Λειτουργίας». Ο συνθέτης οργάνωσε το λιμπρέτο του μουσικού έργου, επιλέγοντας από όλα τα σχεδιάσματα του ποιήματος και τα πεζά, τους στίχους και τα αφηγηματικά μέρη.
MARO CHRYSANTHOPOULOU
Η πρώτη παρουσίαση έγινε το 1975, από τον ίδιο, τραγουδώντας τα μέρη του έργου και παίζοντας πιάνο στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, όπου τον είχε καλέσει ο αείμνηστος Καθηγητής Λίνος Πολίτης, ο πιο σημαντικός, ίσως, μελετητής του Σολωμού και επιμελητής της έκδοσης των χειρογράφων του ποιητή σε δύο τόμους. Ήταν μια ξεχωριστή βραδιά, όπου καθηγητές και φοιτητές έδωσαν τη γνώμη τους, πρόσφεραν την αγάπη τους και την εκτίμησή τους για το έργο. Η συγκέντρωση αυτή βοήθησε τον συνθέτη στην εδραίωση της πεποίθησης για την αξία της μελωδικής και ρυθμικής του ομιλίας πάνω στο εξαίσιο ποίημα του εθνικού μας ποιητή.
Οι «Ελεύθεροι πολιορκημένοι» κυκλοφόρησαν σε δίσκο το 1977, με ερμηνευτές τους Νίκο Ξυλούρη, Λάκη Χαλκιά, Ηλία Κλωναρίδη και αφηγήτρια την ηθοποιό Ειρήνη Παπά. Συμμετείχε η ερασιτεχνική μικτή χορωδία της Πρέβεζας, σε διδασκαλία Γιώργου Κακίτση, και ορχήστρα 16 οργάνων, μέσα στα οποία περιλαμβάνονταν και ελληνικά όργανα. Έτσι, μαζί με την τρομπέτα, το τρομπόνι, το κλαρινέτο, το όμποε, τα έγχορδα, τα τύμπανα και το πιάνο, συνήχησαν το σαντούρι, το λαούτο, το λαϊκό κλαρίνο, οι κιθάρες, το κανονάκι και το νταούλι.
Η πρώτη συναυλία με τους «Ελεύθερους Πολιορκημένους» δόθηκε στο γήπεδο του Παναθηναϊκού, το καλοκαίρι του 1978, όπου ο Μαρκόπουλος διηύθυνε το έργο του, μπροστά σε κοινό 22.000 ατόμων, που κατέκλυσαν τις κερκίδες του γηπέδου και υποδέχθηκαν με ενθουσιασμό τόσο το νέο μουσικό έργο, όσο και την είσοδο της ποίησης του Σολωμού στη νεοελληνική μουσική δημιουργία. Έκτοτε, το έργο έχει παρουσιαστεί σε τριάντα πόλεις σε όλη την Ελλάδα, στην Κύπρο, την Ιταλία, την Αγγλία, την Ιρλανδία, το Βέλγιο, την Ολλανδία, τη Γερμανία και την Αρμενία. Πληροφορίες
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών - Αίθουσα «Αλεξάνδρα Τριάντη»: Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη - Αθήνα, τηλ.: 210 7282000.Τιμές εισιτηρίων: διακεκριμένη ζώνη: 48 ευρώ, Α΄ ζώνη: 37 ευρώ, Β΄ ζώνη: 25 ευρώ, Γ΄ ζώνη: 15 ευρώ, περιορισμένες θέσεις για φοιτητές και ανέργους: 10 ευρώ. Προπώληση: ταμεία Μεγάρου, εκδοτήρια Μεγάρου: Ομήρου 8 - Αθήνα, καταστήματα Public, Παπασωτηρίου, Seven Spots, Ιανός, Reload, τηλεφωνικά: 210 7282333 και 11876, ηλεκτρονικά: megaron.gr και viva.gr.
naftemporiki.gr
