Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της δήλωσης του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν, κατά τη συνάντηση που είχε σήμερα στο Μπούργκενστοκ της Ελβετίας με την ελληνοκυπριακή και την τουρκοκυπριακή ηγεσία, καθώς και τους Υπουργούς Εξωτερικών της Ελλάδας και της Τουρκίας, στη διάρκεια της οποίας επέδωσε αναθεωρημένο σχέδιο λύσης του Κυπριακού.
«Εξοχότητες,
Συγκεντρωθήκαμε σε αυτή τη μεγαλοπρεπή τοποθεσία σύμφωνα με τη
συμφωνία που επιτεύχθηκε στις 13 Φεβρουαρίου στη Νέα Υόρκη. Υπάρχει
σήμερα μια αίσθηση πεπρωμένου.
Είστε εδώ για να δώσετε μία τελική ώθηση στην προσπάθεια να λυθεί το κυπριακό πρόβλημα, σε μόνιμη βάση, στη βάση του σχεδίου που υπέβαλα στις 26 Φεβρουαρίου 2003.
Στις 16 Μαρτίου κάλεσα τους Κύπριους ηγέτες να έρθουν εδώ για να
συνεχίσουν τις συνομιλίες που άρχισαν στην Κύπρο στις 19 Φεβρουαρίου.
Στην προσκλητήρια μου επιστολή, είπα ότι οι ηγέτες «θα πρέπει να
είναι σε θέση να κάνουν τελικές δεσμεύσεις εκεί και τότε».
Εξοχότητες,
Το «εκεί και τότε» έχει γίνει «εδώ και τώρα».
Καλωσορίζω τον κ. Τάσσο Παπαδόπουλο, ηγέτη των Ελληνοκυπρίων.
Καλωσορίζω τον κ. Μεχμέτ Αλί Ταλάτ και τον κ. Σερντάρ Ντενκτάς, στους οποίους έχουν δοθεί πλήρεις εξουσίες εκ μέρους των Τουρκοκυπρίων.
Καλωσορίζω επίσης τους Υπουργούς Εξωτερικών της Ελλάδας και της
Τουρκίας, τον κ. Πέτρο Μολυβιάτη και τον κ. Αμπντουλάχ Γκιουλ, οι
οποίοι ήρθαν εδώ στις αρχές της εβδομάδας, με πρόσκλησή μου, για να
προσφέρουν τη συνεργασία τους σε μια συντονισμένη προσπάθεια για
συμφωνία πάνω σε ένα τελικό κείμενο.
Εχω επίσης εγκαρδιωθεί από το γεγονός ότι ο Πρωθυπουργός Κώστας
Καραμανλής έχει φθάσει στο Μπούργκενστοκ, και ότι ο Πρωθυπουργός
Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα είναι μαζί μας αργότερα σήμερα.
Η παρουσία τους εδώ είναι σύμβολο της σημασίας - περιφερειακής και ευρύτερης - της αναζήτησης μιας διευθέτησης.
Εδώ, έχουμε όλους τους παίκτες-κλειδιά μαζί.
Οι περιχαρακωμένες πολιτικές δεκαετιών έχουν ήδη αρχίσει να
υποχωρούν. Καθώς σταμάτησε η χιονόπτωση, αραίωσε η ομίχλη, και ο
ήλιος εμφανίστηκε στο Μπούργκενστοκ, ο πάγος έσπασε. Μακάρι να
μπορούσαμε να το είχαμε καταφέρει αυτό νωρίτερα, όταν υπήρχε
περισσότερος χρόνος να αφιερώσουμε. Αλλά τώρα που έχουμε ακόμα αυτή
την ευκαιρία, δεν μπορούμε να την αφήσουμε να περάσει.
Εξοχότητες,
Ο καθένας σας θα λάβει ένα αρκετά μεγάλο προσχέδιο κειμένου: την
προτεινόμενη Συνολική Λύση του Κυπριακού Προβλήματος. Αντιπροσωπεύει
μια μελετημένη προσπάθεια να ενσωματωθούν στο σχέδιό μου της 26ης
Φεβρουαρίου 2003 όσο το δυνατόν περισσότερες από τις βελτιώσεις που
ζήτησαν τα μέρη, χωρίς να διαταράσσεται η γενική ισορροπία του.
Δεν υπάρχει τίποτα το προμαγειρεμένο σε αυτή την αναθεώρηση. Αντίθετα, έχει γίνει επεξεργασία μέχρι το τελευταίο λεπτό. Υπήρξε
αντικείμενο συνεχούς βελτίωσης και προσαρμογής μετά τις διαβουλεύσεις
μας με όλους τους ενδιαφερόμενους.
Εχουμε προσπαθήσει να είμαστε υποβοηθητικοί σε κάθε πλευρά κατά τρόπο που να είναι συμβατός με τα συμφέροντα της άλλης. Αναπόφευκτα, δεν ήταν δυνατό να ικανοποιήσουμε όλες τις προτάσεις για τροποποιήσεις. Το αποτέλεσμα, όπως πρέπει να είναι, αποτελεί ένα γενικό συμβιβασμό.
Σας δίνω αυτό το κείμενο για να πάρω τις αντιδράσεις σας το
συντομότερο δυνατό.
Ξέρω ότι θα θέλετε να εξετάσετε αυτό το προσχέδιο με προσοχή.
Θα είμαι στη διάθεσή σας κατά τη διάρκεια της ημέρας, όπως και ο
Ειδικός μου Σύμβουλος Αλβαρο ντε Σότο και η ομάδα του, για να
παρέχουμε διευκρινίσεις όποτε χρειαστεί.
Θα εκτιμούσα διαμορφωμένες αντιδράσεις όχι αργότερα από αύριο το
πρωί. Θα αξιολογήσουμε εκείνες τις αντιδράσεις και θα δούμε πού είναι
απαραίτητες περαιτέρω προσαρμογές για οριστικοποίηση του κειμένου, σε
επικοινωνία με όλους σας, μέχρι την Τετάρτη 31 Μαρτίου.
Οι αλλαγές που έχουμε κάνει στο σχέδιο τονίζονται στο κείμενο.
Η προτεινόμενη Συνολική Λύση του Κυπριακού Προβλήματος περιλαμβάνει:
- τη Θεμελιώδη Συμφωνία,
- τα Συντάγματα του ελληνοκυπριακού και του τουρκοκυπριακού
συνιστώντος κράτους,
- τη Συνθήκη για θέματα που σχετίζονται με τη νέα κατάσταση πραγμάτων
στην Κύπρο,
- το Προσχέδιο της Πράξης Προσαρμογής των όρων ένταξης της Ενωμένης
Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση,
- τα θέματα που θα Υποβληθούν στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων
Εθνών για λήψη Απόφασης,
- τα μέτρα που θα ληφθούν κατά τον Απρίλιο του 2004.
Ωστόσο, υπάρχει και κάτι άλλο ενώπιόν σας σήμερα - ένα μέρος της
Θεμελιώδους Συμφωνίας που είναι, πιστεύω, άνευ προηγουμένου στην
ιστορία της ειρηνευτικής λειτουργίας των Ηνωμένων Εθνών. Το βλέπετε
ενώπιόν σας.
Πρόκειται για τους συμπληρωμένους προτεινόμενους ομοσπονδιακούς
νόμους της Ενωμένης Κυπριακής Δημοκρατίας - 131 συγκεκριμένα, έκτασης
9000 σελίδων, καθώς και τον κατάλογο 1134 συνθηκών που θα δεσμεύουν την Ενωμένη Κυπριακή Δημοκρατία.
Αυτά τα έγγραφα είναι η καλύτερη δυνατή απάντηση στους ισχυρισμούς ότι τα Ηνωμένα Εθνη και άλλες ''ξένες δυνάμεις'' επιχειρούν να επιβάλουν μια διευθέτηση στους Κύπριους. Αποτελούν το αποτέλεσμα των ηράκλειων προσπαθειών των Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων που εργάστηκαν έντονα και σε αρμονία για την επανένωση της χώρας τους. Τους χαιρετώ.
Υπήρξαμε μάρτυρες της συνεισφοράς του μεγάλου ταλέντου των
Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων σε αναζήτηση κοινών στόχων, με
ταυτόχρονο σεβασμό προς την ταυτότητα εκάστου.
Ούτε θα μπορούσαν τα Ηνωμένα Εθνη να είχαν βοηθήσει τους Κύπριους να φθάσουν μέχρι εδώ χωρίς τη βοήθεια εμπειρογνωμόνων από πολλά ιδρύματα και Κυβερνήσεις. Ηρθαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, την Παγκόσμια Τράπεζα και τη Γερμανική Ομοσπονδιακή Τράπεζα, καθώς και τις Κυβερνήσεις του Καναδά, της Γερμανίας, του Λουξεμβούργου, της
Ολλανδίας, της Ελβετίας, του Ηνωμένου Βασιλείου και των Ηνωμένων
Πολιτειών. Τους ευχαριστώ όλους. Εργάστηκαν ευχαρίστως και επίπονα,
ως μέρος της ομάδας της οποίας ηγείτο ο Ειδικός μου Σύμβουλος.
Καταλήγοντας, επιτρέψτε μου να απευθύνω μερικά λόγια απευθείας σε
κάθε ένα από τα μέρη:
Κύριε Παπαδόπουλε, η πρωταρχική σας ανησυχία που έχετε διατυπώσει
ήταν να καταστεί το σχέδιο πιο λειτουργικό και συνεπώς πιο βιώσιμο.
Πιστεύω ότι αυτό το αναθεωρημένο σχέδιο είναι σημαντικά βελτιωμένο
προς αυτή την κατεύθυνση, ιδιαίτερα σε σχέση με τις λειτουργίες της
ομοσπονδιακής κυβέρνησης, τις αναθεωρημένες μεταβατικές διευθετήσεις,
τις αλλαγές στο σχέδιο περιουσιών, τις προσαρμογές για να
διασφαλιστεί η οικονομική βιωσιμότητα του σχεδίου, και, βεβαίως, τους
συμπληρωμένους νόμους και συνθήκες.
Επίσης, επιζητήσατε διαβεβαιώσεις ότι τα οφέλη που προβλέπονταν στο σχέδιο για τους Ελληνοκύπριους όσον αφορά έδαφος και μείωση
στρατευμάτων θα διασφαλιστούν. Θα βρείτε ότι αυτές οι ανησυχίες έχουν
αντιμετωπιστεί.
Κύριε Ταλάτ και κύριε Ντενκτάς, το κυρίαρχο θέμα σας ήταν η ανάγκη να ενισχυθεί η διζωνικότητα. Εχετε χρησιμοποιήσει αυτόν τον όρο πέραν από τη γεωγραφική του έννοια. Για εσάς, καλύπτει τη διατήρηση της ασφάλειας και ταυτότητας του τουρκοκυπριακού συνιστώντος κράτους και την ασφάλεια και αξιοπρέπεια του λαού του. Θα βρείτε ότι το κείμενο έχει σημαντικά βελτιωθεί προς αυτή την κατεύθυνση, ιδιαίτερα εάν εξετάσετε τις πρόνοιες για την περιουσία, τη μόνιμη διαμονή, και το δικαίωμα ψήφου για την Ομοσπονδιακή Γερουσία.
Επίσης, έχετε αναζητήσει διαβεβαιώσεις ότι οι άνθρωποι που πρέπει να επανεγκατασταθούν θα τύχουν σωστής φροντίδας, ότι οι προστασίες που προνοούνται στο σχέδιο για τους Τουρκοκύπριους θα είναι νομικά ασφαλείς, και ότι η Τουρκία θα μπορούσε να διατηρήσει μια μέτρια στρατιωτική παρουσία ακόμα και μετά την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Θα βρείτε ότι αυτές οι ανησυχίες αντιμετωπίζονται στο αναθεωρημένο σχέδιο.
Επιτρέψτε μου να καταλήξω με το να σας διαβεβαιώσω ότι τα Ηνωμένα
Εθνη είναι δεσμευμένα να κάνουν ό,τι είναι δυνατό για να βοηθήσουν
τους Κύπριους να επανενώσουν τη χώρα τους. Δουλέψαμε σκληρά για να
προετοιμάσουμε μια διευθέτηση, εργαζόμενοι με διεθνείς δωρητές και
κάνοντας προετοιμασίες για να αναλάβουμε νέες ειρηνευτικές ευθύνες.
Ωστόσο, στο μεταξύ ας εστιάσουμε την προσοχή μας στο κείμενο που
έχουμε μπροστά μας. Η καταληκτική γραμμή για τον καθένα σας
ξεχωριστά, και τους δυο μαζί, είναι αυτή: Είναι αυτό το αναθεωρημένο
σχέδιο καλύτερο από εκείνο στη βάση του οποίου συμφωνήσατε να
διαπραγματευθείτε; Το πακέτο βελτιώσεων ικανοποιεί τις κύριες σας
ανησυχίες; Μπορεί να διαβεβαιώσει τον λαό σας και να τους δώσει το
κουράγιο να αδράξουν την ευκαιρία για ειρήνη; Σέβεται τα βασικά
συμφέροντα της άλλης πλευράς;
Πιστεύω πως ναι. Πιστεύω ότι είναι μια πρόταση με την οποία όλοι
κερδίζουν.
Πιστεύω ότι, από τη μοναδική πλεονεκτική θέση αυτής της σύναξης, θα μπορέσετε να δείτε το μέλλον μιας Κύπρου που δουλεύει για όλο τον λαό της. Για το δικό του καλό και των γενεών που θα ακολουθήσουν, ελπίζω ότι θα ενεργήσετε με αυτό το όραμα, με την ηγεσία που ο λαός σας αξίζει.
Σας ευχαριστώ πάρα πολύ».
