Η ομάδα Σημείο Μηδέν και ο Σάββας Στρούμπος συμμετέχουν για πρώτη φορά στο Φεστιβάλ Αθηνών, με το διήγημα του Φραντς Κάφκα, «Στη σωφρονιστική αποικία», που θα παρουσιαστεί στην Πειραιώς 260, από τις 18 έως τις 20 Ιουνίου, στις 9 το βράδυ.
Είναι η δεύτερη φορά που η ομάδα Σημείο Μηδέν προσεγγίζει το διήγημα του Φραντς Κάφκα, το οποίο ήταν η εναρκτήρια παράστασή της, που παρουσιάστηκε σε πανελλήνια πρώτη τον Φεβρουάριο του 2009, στον Χώρο Ιστορικής Μνήμης της Κοραή 4. Τώρα, η ομάδα συνεχίζει, μέσα από αυτήν την επαναφορά, τη μελέτη της πάνω στην από - ανθρωποποίηση του σύγχρονου ανθρώπου.
Μια σκοτεινή προφητεία
Ο Φραντς Κάφκα έγραψε το μικρό διήγημα «Στη σωφρονιστική αποικία», το 1914 (εκδόθηκε το 1919), μέσα στις φλόγες του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, καταγράφοντας σε αυτό έναν εφιάλτη του. Όμως, το έργο του αποδείχθηκε μια σκοτεινή προφητεία για τα δεινά των ανθρώπων του 20ού αιώνα (Άουσβιτς, Γκουαντάναμο, Λευκά κελιά κ.ά.).
Ο Κάφκα μάς μεταφέρει σε μια απροσδιόριστη χωροχρονικά αποικία σωφρονισμού, όπου η «δικαιοσύνη» αποδίδεται με τον εξής τρόπο: ο κατάδικος, χωρίς να γνωρίζει ούτε ποιο αδίκημα διέπραξε, ούτε ποια είναι η ποινή του, τοποθετείται σε ένα μηχάνημα βασανισμού, το οποίο εγγράφει μέχρι θανάτου στο σώμα του τον νόμο που παραβιάστηκε. Το καθεστώς, που επιβάλλει αυτήν την τιμωρία, αργοπεθαίνει, για να αντικατασταθεί από ένα εξίσου βάρβαρο, αν και με πιο ανθρώπινο πρόσωπο καθεστώς.
Στις αρχές του 21ου αιώνα, οι πολιτικές, ψυχολογικές και ηθικές προεκτάσεις του διηγήματος εξακολουθούν να βασανίζουν την ανθρωπότητα. Οι σύγχρονες κοινωνίες μετατρέπονται καθημερινά, ολοένα και περισσότερο, σε σωφρονιστικές αποικίες, εγγράφοντας με χιλιάδες τρόπους - και μέχρι θανάτου - στα σώματα των υπηκόων τους τον νόμο, που, εν αγνοία τους, έχουν παραβιάσει.
Στην απάνθρωπη «Σωφρονιστική αποικία» του σύγχρονου ανθρώπου
Δυστυχώς, όπως πολλά από όσα συμβαίνουν στον κόσμο μας, χαρακτηριστικό, ανατριχιαστικό και αποτρόπαιο είναι το απόσπασμα του διηγήματος: «Παρατηρητής; Εγγραφέας; Αξιωματικός; Ναι, Εγγραφέας. Ταιριαστό όνομα, δεν βρίσκετε; Οι βελόνες του είναι τοποθετημένες, όπως στη σβάρνα του γεωργού, και λειτουργεί όπως αυτή, αν και σε περιορισμένο χώρο και πολύ πιο καλλιτεχνικό. Ο Κατάδικος είναι ξαπλωμένος στο Κρεβάτι. Ολόκληρη η επιφάνεια του Κρεβατιού είναι καλυμμένη από ένα στρώμα βαμβάκι. Ξαπλώνουμε τον Κατάδικο, γυμνό φυσικά, μπρούμυτα πάνω στο βαμβάκι. Με τα λουριά αυτά, τον κρατάμε δεμένο από τα χέρια, τα πόδια και τον λαιμό. Εδώ, στην κορυφή του Κρεβατιού, ο άνθρωπος ακουμπάει το κεφάλι του. Στο σημείο αυτό, υπάρχει ένα μικρό τσόχινο βούλωμα, που ρυθμίζεται εύκολα, για να μπαίνει αμέσως στο στόμα του. Σκοπός του είναι να εμποδίσει τον άνθρωπο να φωνάξει ή να δαγκώσει τη γλώσσα του. Ο Κατάδικος δεν μπορεί παρά να βάλει την τσόχα στο στόμα του, αλλιώς το λουρί του λαιμού θα του τσακίσει τον σβέρκο!».
Ταυτότητα παράστασης
Μετάφραση - σκηνοθεσία: Σάββας Στρούμπος, σκηνική εγκατάσταση - κοστούμια: Ηλίας Παπανικολάου, μουσική: Λεωνίδας Μαριδάκης, φωτισμοί: Χριστίνα Θανάσουλα, δραματουργική συνεργασία: Σοφία Σιμελιτίδου, χειριστής φωτός και ήχου: Αλέξης Ρουπαλιώτης. Παίζουν: Δαυίδ Μαλτέζε, Μελέτης Ηλίας, Ελεάνα Γεωργούλη, Δέσποινα Χατζηπαυλίδου.
Πληροφορίες
Πειραιώς 260 - Αποθήκη: Πειραιώς 260 - Ταύρος (είσοδος μόνο από Πειραιώς), τηλ.: 210 9282900. Τιμές εισιτηρίων: κανονικό: 15 ευρώ, μειωμένο: 10 ευρώ, φοιτητικό - ανέργων - ΑΜΕΑ: 5 ευρώ. Προπώληση εισιτηρίων: Κεντρικά εκδοτήρια του Φεστιβάλ: Πανεπιστημίου 39 - εντός Στοάς Πεσμαζόγλου (Δευτέρα - Παρασκευή: 9:00 - 17:00, Σάββατο: 9:00 - 15:00), καταστήματα Public, Παπασωτηρίου, Ιανός, τηλεφωνικά: 210 3272000 (καθημερινές και Κυριακές: 9:00 - 21:00), ηλεκτρονικά: www.greekfestival.gr. Εκδοτήρια εισιτηρίων λειτουργούν σε όλους τους χώρους των εκδηλώσεων του Φεστιβάλ Αθηνών και ανοίγουν δύο ώρες πριν την έναρξη των παραστάσεων. naftemporiki.gr
