Παγιδευμένη στις κοινωνικές επιταγές μιας άλλης εποχής, ως μια τραγική ηρωίδα που βιώνει έναν αδιέξοδο έρωτα, η διακεκριμένη μεσόφωνος Ειρήνη Καράγιαννη μάς μιλά για την όπερα «Βέρθερος».
Τριάντα ένα χρόνια μετά την προηγούμενη παρουσίασή της, μια από τις δημοφιλέστερες όπερες του γαλλικού ρεπερτορίου, ο «Βέρθερος» του Ζυλ Μασνέ, επιστρέφει στην Εθνική Λυρική Σκηνή (ΕΛΣ), σκηνοθετημένη από τον Σπύρο Α. Ευαγγελάτο, στις 26, 27 και 30 Απριλίου και στις 2 και 3 Μαΐου, στις 8 το βράδυ.
Το λυρικό δράμα σε τέσσερις πράξεις βασίζεται σε ποιητικό κείμενο των Εντουάρ Μπλω, Πωλ Μιλιέ και Ζωρζ Αρτμάν, που με τη σειρά του, στηρίζεται στο επιστολικό μυθιστόρημα του Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε, «Τα πάθη του νεαρού Βέρθερου» (1774). Ενσαρκώνοντας μια γυναίκα, που εξομολογείται τον έρωτά της, όταν είναι πια πολύ αργά, η Ειρήνη Καράγιαννη μιλά για την παράσταση και την καριέρα της.
Ζαν-Φρανσουά Μπορράς, Ειρήνη Καράγιαννη.
Πώς ξετυλίγεται η ιστορία του «Βέρθερου»;
Ο “Βέρθερος” είναι μια ιστορία έρωτα με τραγικό τέλος. Η συνάντηση, η έλξη, το πάθος που δεν βρίσκει χώρο και τρόπο να βιωθεί από τους δύο αγαπημένους. Η Σαρλότ θέλει, αλλά δεν μπορεί να ανταποκριθεί στον έρωτα του Βέρθερου. Το πάθος, όμως, κάνει τους δύο ερωτευμένους να ξανασμίξουν σε μια τελευταία μοιραία συνάντηση, όπου ο Βέρθερος, αυτόχειρας, σφραγίζει για πάντα αυτόν τον τραγικό έρωτα με τον θάνατο, που είναι η μόνη λύτρωση.
Ποια θέματα πραγματεύεται;
Το έργο είναι πέρα για πέρα ρομαντικό και φέρνει τους ήρωες αντιμέτωπους με το απόλυτο, που κατακλύζει τον άνθρωπο και τον κρατάει δέσμιο, είτε είναι ένας έρωτας, είτε είναι η πίστη σε μια ιδέα. Ο ήρωας κατευθύνεται από κάτι μεγαλύτερο, πιο δυνατό από αυτόν. Η βούλησή του υποτάσσεται σε μια δύναμη τεράστια και ανυπέρβλητη.
Ζαν-Φρανσουά Μπορράς, Ειρήνη Καράγιαννη.
Τι κάνει αδιέξοδο τον έρωτα της Σαρλότ και του Βέρθερου;
Η Σαρλότ είναι μια ύπαρξη ευαίσθητη και αδύναμη. Η μόνη δύναμη, που μπορεί να την οδηγήσει, είναι η προσκόλληση στο καθήκον. Όταν συναντά τον Βέρθερο, τη βαραίνει ο όρκος, που έχει ήδη δώσει στη μητέρα της, λίγο πριν τη χάσει. Είναι δεσμευμένη με κάποιον άλλο και δεν μπορεί να ακολουθήσει τον Βέρθερο, όταν της εξομολογείται τον έρωτά του. Οι κανόνες της εποχής, αλλά, κυρίως, η δική της προσωπική αδυναμία, δεν της επιτρέπουν να κάνει την υπέρβασή της. “Για να μη χάσω τον εαυτό μου, προτίμησα να χάσω εσένα” εξομολογείται στον αγαπημένο της, λίγο πριν αυτός ξεψυχήσει στα χέρια της.
Ενσαρκώνοντας τη Σαρλότ, ποια πράξη της θεωρείτε πιο τραγική;
Στην ουσία, η τραγικότητα της Σαρλότ συνοψίζεται στη “μη πράξη”. Ανίσχυρη να διαχειριστεί τη ζωή της, ενεργεί παθητικά και καταστροφικά. Ίσως, η μεγάλη στιγμή αδυναμίας είναι το μικρό παράθυρο επικοινωνίας που κρατά με τον Βέρθερο και η παράκλησή της να επιστρέψει αυτή τα Χριστούγεννα. Επιλέγει να κινείται μέσα σε μια αδιέξοδη κατάσταση, που μοιραία θα φέρει τον θάνατο.
Ειρήνη Καράγιαννη, Διονύσης Σούρμπης.
Στην Ελλάδα, πόσο δύσκολος είναι ο δρόμος για τους λυρικούς τραγουδιστές;
Η δυσκολία έγκειται στο γεγονός, ότι ένας μεγάλος αριθμός τραγουδιστών δύσκολα μπορεί να απορροφηθεί από ένα και μόνο λυρικό θέατρο. Ένας μεγαλύτερος μηχανισμός θα είχε σαν αποτέλεσμα περισσότερες ευκαιρίες και μεγαλύτερη και καλύτερη απόδοση για τους νέους τραγουδιστές, καθώς πιστεύω πως αυτή η δουλειά μαθαίνεται, κυρίως, με την εμπειρία στη σκηνή.
Ειρήνη Καράγιαννη, Βασιλική Καραγιάννη.
Ποια στιγμή της καλλιτεχνικής σας διαδρομής θεωρείτε καθοριστική για την εξέλιξή σας;
Είναι δύσκολο, έως και αδύνατον, να επιλέξω μια στιγμή, καθώς η αλυσίδα της πορείας ενός καλλιτέχνη είναι μοναδική και αδιάσπαστη. Σίγουρα, αυτό που μέτρησε πολύ σε μένα είναι η διαρκής αναζήτηση. Δεν επαναπαύτηκα ποτέ σε κάτι κεκτημένο. Πιστεύω πως, στην τέχνη, πρέπει να επαναπροσδιορίζεσαι κάθε στιγμή.
Από τη μέχρι σήμερα πορεία σας, ποιον ρόλο έχετε αγαπήσει περισσότερο και ποια ηρωίδα ονειρεύεστε να ενσαρκώσετε;
Ίσως, σας φανεί ακραίο αυτό που λέω, αλλά για μένα, ο ρόλος που ερμηνεύω τη δεδομένη στιγμή είναι ο πιο αγαπημένος μου κάθε φορά. Ίσως παλαιότερα, στο ξεκίνημά μου, να αναρωτιόμουν αν θα ερμήνευα ποτέ σημαντικούς ρόλους του ρεπερτορίου, όπως Κάρμεν, Ροζίνα, Οκτάβιαν, Σαρλότ εν προκειμένω. Η εμπειρία αυτή είναι πολύτιμη, αλλά μπορώ να πω ότι έχω ανακαλύψει στοιχεία πολύ ελκυστικά και ενδιαφέροντα, σε ρόλους που δεν φανταζόμουν ποτέ ότι θα τύχαινε να ερμηνεύσω.
Ταυτότητα παράστασης
Μουσική διεύθυνση: Ηλίας Βουδούρης, σκηνοθεσία - φωτισμοί: Σπύρος Α. Ευαγγελάτος, σκηνικά - κοστούμια: Γιώργος Πάτσας, δημιουργία βιντεοπροβολών: Στέφανος Παπαδόπουλος, διεύθυνση Παιδικής Χορωδίας: Mάτα Κατσούλη. Διανομή: Βέρθερος: Ζαν - Φρανσουά Μπορράς (27/4, 3/5) - Γιάννης Χριστόπουλος (26 και 30/4, 2/5), Αλμπέρ: Διονύσης Σούρμπης (27/4, 3/5) - Κύρος Πατσαλίδης (26 και 30/4, 2/5), Διοικητής: Δημήτρης Κασιούμης (27 και 30/4, 3/5) - Τάσος Αποστόλου (26/4, 2/5), Σμιτ: Σταύρος Σαλαμπασόπουλος (27/4, 3/5) - Χαράλαμπος Αλεξανδρόπουλος (26 και 30/4, 2/5), Γιόχαν: Πέτρος Σαλάτας (27/4, 3/5) - Κωστής Ρασιδάκης (26 και 30/4, 2/5), Mπρύλμαν: Παναγιώτης Αθανασόπουλος (27/4, 3/5) - Βασίλης Κωστόπουλος (26 και 30/4, 2/5), Σαρλότ: Ειρήνη Καράγιαννη (27/4, 3/5) - Μαίρη Έλεν Νέζη (26 και 30/4, 2/5), Σοφί: Βασιλική Καραγιάννη (27/4, 3/5) - Μίνα Πολυχρόνου (26 και 30/4, 2/5), Καίτχεν: Κατερίνα Κρασσά (27/4, 3/5) - Μιράντα Μακρυνιώτη (26 και 30/4, 2/5). Συμμετέχει η Ορχήστρα και μέλη της Παιδικής Χορωδίας της ΕΛΣ, στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής της αποστολής.
Πληροφορίες
Θέατρο Ολύμπια: Ακαδημίας 59 - 61, Αθήνα (στάση Μετρό: Πανεπιστήμιο), τηλ.: 210 3662100. Τιμές εισιτηρίων: 80, 70, 60, 50, 40, 30, 20, 15 (παιδικό - φοιτητικό) ευρώ, θέσεις περιορισμένης ορατότητας: 40, 20, 15, 10 ευρώ, ειδικές προσφορές: την Παρασκευή 2 Μαΐου, όλες οι κατηγορίες των εισιτήριων διατίθενται με έκπτωση 15%. Προπώληση: ταμεία θεάτρου (Τρίτη - Κυριακή: 09.00 - 21.00, Δευτέρα: 09.00 - 16.00, τηλεφωνικά: 210 3662100, ομαδικά εισιτήρια: 210 3711342, ηλεκτρονικά: www.nationalopera.gr. naftemporiki.gr