Τουρκία και Ισραήλ έκαναν «μεγάλη πρόοδο» προς την επίτευξη συμφωνίας για την αποζημίωση από το Τελ Αβίβ των Τούρκων που υπήρξαν θύματα - το 2010 - της ισραηλινής επίθεσης εναντίον στολίσκου που έπλεε προς τη Γάζα, επιβεβαίωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου.
«Το χάσμα που χώριζε τις προσδοκίες των δύο μερών μειώθηκε. Επιτεύχθηκε μεγάλη πρόοδος, αλλά τα δύο μέρη πρέπει να συναντηθούν άλλη μια φορά για να φθάσουν σε τελική συμφωνία», δήλωσε ο κ. Νταβούτογλου, στη διάρκεια συνέντευξης που έδωσε την Τετάρτη στο Ικόνιο της κεντρικής Τουρκίας.
Ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης Μπουλέντ Αρίντς δήλωσε την Τρίτη πως μια επίσημη συμφωνία ανάμεσα στις δύο χώρες θα μπορούσε να υπογραφεί «μετά τις δημοτικές εκλογές» της Κυριακής.
«Περιμένουμε απάντηση της ισραηλινής πλευράς στις απαιτήσεις μας», διευκρίνισε από την πλευρά του ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας.
Οι σχέσεις ανάμεσα στην Τουρκία και το Ισραήλ, στρατηγικούς συμμάχους τη δεκαετία του 1990, επιδεινώθηκαν ξαφνικά όταν Ισραηλινοί κομάντος επιτέθηκαν σε στολίσκο με ανθρωπιστική βοήθεια που είχε αποπλεύσει από την Κωνσταντινούπολη για να σπάσει τον αποκλεισμό της Γάζας.
Η επιχείρηση, στις 31 Μαΐου 2010, είχε στοιχίσει τη ζωή σε εννέα Τούρκους υπηκόους οι οποίοι επέβαιναν στη ναυαρχίδα του στολίσκου, το σκάφος Μαβί Μαρμαρά, που είχε ναυλωθεί από την ισλαμική ΜΚΟ «ΙΗΗ».
Οι οικογένειες των θυμάτων προσέφυγαν στην τουρκική δικαιοσύνη εναντίον τεσσάρων Ισραηλινών στρατιωτικών αξιωματούχων, οι οποίοι δικάζονται ερήμην από ποινικό δικαστήριο της Κωνσταντινούπολης. Η πέμπτη ακροαματική συνεδρίαση της δίκης άρχισε την Πέμπτη.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου ζήτησε επισήμως συγγνώμη τον περασμένο Μάιο, αλλά η εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών εξακολουθεί να εξαρτάται από τις διαπραγματεύσεις για τις αποζημιώσεις. Το επίμαχο ζήτημα των διαπραγματεύσεων, οι οποίες συνεχίζονται εδώ και μήνες, είναι το ποσό που θα δοθεί στις οικογένειες των θυμάτων.
Σύμφωνα με την ισραηλινή εφημερίδα Haaretz, το εβραϊκό κράτος προσέφερε για τις οικογένειες το ποσό των 20 εκατ. δολαρίων.
Αργεί η πλήρης εξομάλυνση
Ο κ. Νταβούτογλου αρνήθηκε να μιλήσει για ενδεχόμενη εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών. «Το σημαντικό είναι να φτάσουμε σε μια συμφωνία. Τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν μετά θα συζητηθούν μετά», δήλωσε.
Ο Τούρκος υπουργός έκανε εντούτοις λόγο για διεξαγωγή συνομιλιών με το Ισραήλ για την άρση των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στη Γάζα.
Ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε δηλώσει το Φεβρουάριο πως καμιά συμφωνία για αποζημιώσεις δεν είναι δυνατή χωρίς τη γραπτή δέσμευση του Τελ Αβίβ για την άρση του εμπάργκο που έχει επιβληθεί στο παλαιστινιακό έδαφος της Λωρίδας της Γάζας.