Οι λεγόμενοι «αιώνιοι» φοιτητές, προφανώς, δεν υπάρχουν, αφού μακροπρόθεσμα θα είμαστε όλοι νεκροί, όπως έλεγε ο Κέυνς. Πρόκειται για φοιτητές που λιμνάζουν, δεν καταφέρνουν να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους εγκαίρως και καθυστερούν ή έχουν εγκαταλείψει τις σπουδές τους και παραμένουν ακόμη εγγεγραμμένοι στις σχολές που φοιτούσαν.
Είναι λογικό να υπάρχουν φοιτητές που καθυστερούν τις σπουδές τους, αφού τα μαθήματα του τελευταίου έτους θα πρέπει να τα περάσει ο φοιτητής όλα με την ολοκλήρωση του εαρινού εξαμήνου του τελευταίου έτους και να μη χρωστά κανένα άλλο μάθημα από προηγούμενο εξάμηνο. Πολύ λίγοι είναι αυτοί που το επιτυγχάνουν. Θεωρείται παραδεκτή η καθυστέρηση περίπου κατά δύο χρόνια για την ολοκλήρωση των σπουδών. Θα έπρεπε δηλαδή, αν όλοι οι φοιτητές καθυστερούσαν δύο χρόνια, να έχουμε +50% φοιτητών που είναι εγγεγραμμένοι πέραν των κανονικών εξαμήνων. Τι συμβαίνει όταν το ποσοστό εγγεγραμμένων πέραν των κανονικών εξαμήνων είναι 500%; Είναι περίεργο αν ένα τμήμα, όπως η Νομική της Αθήνας, να έχει εγγεγραμμένους 2467 φοιτητές στα εξάμηνα και 11.697 φοιτητές να λιμνάζουν. Το θέμα χρήζει διερεύνησης.
Πολλοί και διαφορετικοί μπορεί να είναι οι λόγοι που ωθούν τους φοιτητές στην εγκατάλειψη των σπουδών τους. Κάποιοι βρίσκουν εργασία στη διάρκεια των σπουδών τους και εκτιμούν ότι, τελικά, δεν θα τους χρειαστεί το πτυχίο τους, συνεχίζουν να εργάζονται και χωρίς να κάνουν κάτι παραμένουν εγγεγραμμένοι στη σχολή τους. Κάτι τέτοιο πιστεύω ότι συμβαίνει στο παράδειγμα της Νομικής, αφού όσοι πετυχαίνουν στη σχολή είναι μαθητές υψηλών επιδόσεων και συνεπώς δεν δυσκολεύονται να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους.
Υπάρχουν όμως και άλλες περιπτώσεις, όπως φαίνεται στον πίνακα, όπου έχουμε συγκεντρώσει όλα τα τμήματα των Πανεπιστημίων και των ΤΕΙ που έχουν υπερδιπλάσιους, των κανονικών, λιμνάζοντες φοιτητές. Υπάρχουν φοιτητές που πετυχαίνουν σε σχολές που δεν ήταν επιλογή τους, αλλά πέρασαν απλά επειδή τις συμπλήρωσαν στο μηχανογραφικό τους. Είναι λογικό αν δεν θέλεις να σπουδάσεις κάτι να το εγκαταλείψεις τελικά. Βλέπουμε στον πίνακα να πρωταγωνιστούν στα τμήματα με λιμνάζοντες φοιτητές κάποια τμήματα ΤΕΙ που έχουν πάνω από δεκαπλάσιους λιμνάζοντες φοιτητές από τους κανονικούς.
Μία τρίτη περίπτωση είναι φοιτητές που πετυχαίνουν σε σχολές που έχουν δύσκολες σπουδές και δεν έχουν το γνωστικό επίπεδο για να ανταποκριθούν στη δυσκολία των σπουδών τους, με αποτέλεσμα να καθυστερούν ή να εγκαταλείπουν. Τέτοια παραδείγματα, φαίνεται να είναι, το Μαθηματικό και Φυσικό με τριπλάσιο αριθμό λιμναζόντων φοιτητών από τους κανονικούς. Φυσικά υπάρχει και η περίπτωση να ισχύουν ταυτόχρονα και οι τρεις αιτίες.
Το πρόβλημα δεν λύνεται με τη μαζική διαγραφή των λιμναζόντων, αλλά την οργάνωση των σπουδών με τέτοιο τρόπο ώστε να προλαβαίνονται αυτά τα φαινόμενα, με την ενεργοποίηση του συμβούλου σπουδών, με τη φροντίδα για τους φοιτητές ατομικά. Φυσικά όλα αυτά απαιτούν ικανή αναλογία φοιτητών προς διδάσκοντες, πράγμα δύσκολο στην Ελλάδα της κρίσης.
ΣΤΡΑΤΟΣ ΣΤΡΑΤΗΓΑΚΗΣ
