Μια θλιβερή σελίδα της ιστορίας μας, η γενικευμένη εκδίωξη του ελληνογενούς πληθυσμού της Τουρκίας κατά τη Μικρασιατική Καταστροφή και η άφιξή του στην Ελλάδα, ζωντανεύει σε μία ακόμα πόλη της Κρήτης μέσα από πλούσιο αρχειακό υλικό.
Μετά το Ρέθυμνο, την Ιεράπετρα και τον Αγ. Νικόλαο, η έκθεση «Η Αττική και η Κρήτη υποδέχονται τους πρόσφυγες του ’22», που παρουσιάζεται από το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία και την Αδελφότητα Μικρασιατών Ν. Χανίων, ταξιδεύει στα Χανιά, όπου και θα εγκαινιαστεί στο Τζαμί Κιουτσούκ Χασάν (Γιαλί Τζαμισί), την Κυριακή 30 Μαρτίου, στις 19.30 το απόγευμα, και θα διαρκέσει έως τις 13 Απριλίου. Παράλληλα, η έκθεση θα παρουσιαστεί στον Ναό Αγίου Ρόκκου, από τις 30 Μαρτίου έως τις 30 Μαΐου, με ειδική ενότητα αφιερωμένη στους πρόσφυγες που έφτασαν στα Χανιά.
Εμπλουτισμένη με τοπικά στοιχεία
Η αρχική έκθεση, με τίτλο «Η αττική γη υποδέχεται τους πρόσφυγες του ’22», είχε παρουσιαστεί το 2006, στον εκθεσιακό χώρο του Ιδρύματος της Βουλής, στην Αθήνα. H έκθεση στα Χανιά είναι εμπλουτισμένη με τοπικά στοιχεία και καταγράφει τη διπλή εμπειρία της υποδοχής των προσφύγων του 1922 στην Αττική και την Κρήτη. Αποτυπώνονται οι πρώτες δύσκολες μέρες της νέας ζωής των προσφύγων, η καινούρια καθημερινότητά τους, καθώς και οι προσπάθειες για αποκατάσταση. Ξεκινώντας από το ιστορικό - πολιτικό πλαίσιο της εποχής, φωτίζονται πορτρέτα προσφύγων και προσωπικές ιστορίες προσφυγιάς, αλλά και ένταξης στις τοπικές κοινωνίες. Έγγραφα, φωτογραφίες και χάρτες ανασυνθέτουν την εικόνα της νέας πραγματικότητας που διαμορφώθηκε στην Αττική και την Κρήτη με την άφιξη των προσφύγων, ενώ παρουσιάζεται και η δυναμική της μικρασιατικής παρουσίας στην κρητική κοινωνία.
Πλούσιο αρχειακό υλικό
Τα τεκμήρια προέρχονται από το πλούσιο αρχειακό υλικό φορέων, όπως η Αδελφότητα Μικρασιατών Ν. Χανίων «Ο Άγιος Πολύκαρπος» και το Κέντρο Μικρασιατικών και Ποντιακών Ερευνών Χανίων, οι μικρασιατικοί σύλλογοι Ρεθύμνου, Ηρακλείου και Λασιθίου, η Δημοτική Βιβλιοθήκη Χανίων, η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Ρεθύμνης, η Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, το Ιστορικό Αρχείο Κρήτης, τα ΓΑΚ Νομού Λασιθίου, το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» στα Χανιά, καθώς και από ιδιωτικές συλλογές προσφύγων, απογόνων προσφύγων και μελετητών. Η έκθεση εμπλουτίζεται με ντοκουμέντα από φορείς της Αθήνας, όπως η Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων, το Μουσείο - Αρχείο ΕΡΤ, το Μουσείο Μπενάκη, το Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο, το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, η ΧΕΝ και η Εστία Νέας Σμύρνης.
Ιωάννης Γκοζάνης από τα Βουρλά, Αρχείο οικογένειας Γκοζάνη, Αδελφότητα Μικρασιατών Ν. Χανίων «Ο Άγιος Πολύκαρπος».
Συνδιοργανωτές και συντελεστές
Συνδιοργανωτές της έκθεσης είναι η Ιερά Μητρόπολις Κυδωνίας και Αποκορωνού, η Περιφέρεια Κρήτης - Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, ο Δήμος Χανίων, η 28η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος». Σημαντικοί συντελεστές της έκθεσης, με τη μορφή παραχώρησης πλούσιου υλικού, είναι ο κύριος Χρήστος Μαχαιρίδης του Κέντρου Μικρασιατικών και Ποντιακών Ερευνών Χανίων και οι μικρασιατικής καταγωγής κύριοι Λεωνίδας Κακάρογλου και Εμμανουήλ Μυλωνάς.
Πληροφορίες
Τζαμί Κιουτσούκ Χασάν (Γιαλί Τζαμισί): Ακτή Τομπάζη - Χανιά. Ναός Αγίου Ρόκκου: πλατεία 1821 - Χανιά. Τηλ. επικοινωνίας: 28210 90848, 6972 227065. Ώρες λειτουργίας: καθημερινές: 10:30 - 13:30 και 18:00 - 21:00, Σάββατο και Κυριακή: 9:00 - 13:30. naftemporiki.gr
