Ένας «πελιδνά άμεμπτος, θλιβερά σεβαστός και αθεράπευτα μόνος» ήρωας, ήρεμος και επίμονα ανυπάκουος, βρίσκει με τον πιο παράδοξο τρόπο τη συνταγή να τρελάνει τους πάντες γύρω του. Απλά, προτιμά να μην…
Κωμική και παράλογη, η αριστουργηματική νουβέλα του Χέρμαν Μέλβιλ, «Μπάρτλεμπυ ο γραφιάς», παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στη θεατρική της διασκευή, από τη Σοφία Φιλιππίδου, η οποία υπογράφει και τη σκηνοθεσία και αναλαμβάνει και τον ρόλο του παράξενου ήρωά της, στο Από Μηχανής θέατρο, από τη Δευτέρα 18 Νοεμβρίου.
Η διασκευή της νουβέλας του Χέρμαν Μέλβιλ (1819 - 1891), ο οποίος αναγνωρίζεται ως ένας από τους πιο σπουδαίους και διάσημους αμερικανούς συγγραφείς, και το βιβλίο του «Μόμπυ Ντικ» θεωρείται ένα από τα καλύτερα έργα του κόσμου, έγινε πάνω στη μετάφραση του Μένη Κουμανταρέα, ο οποίος είχε και την υψηλή εποπτεία.
Επίμονη άρνηση συνειδητής τραγικότητας
Ο ισχνός, χλωμός, ήρεμος και μοναχικός Μπάρτλεμπυ πιάνει δουλειά σε ένα δικηγορικό γραφείο, στη Γουόλ Στριτ του 19ου αιώνα. Ο αξιοσέβαστος και επιτυχημένος δικηγόρος που τον προσλαμβάνει, διαπιστώνει ότι είναι τόσο εργατικός, που δουλεύει ασταμάτητα μέρα και νύχτα, χωρίς να σηκώνει κεφάλι. Όμως, όταν του ζητάει να τον βοηθήσει στην αντιπαραβολή ενός εγγράφου, εκείνος αρνείται ευγενικά με την απλή φράση «θα προτιμούσα όχι».
Σταδιακά, με την παράδοξη ανοχή του εργοδότη, που αδυνατεί να αντιδράσει, ο Μπάρτλεμπυ θα εγκατασταθεί μόνιμα στο δικηγορικό γραφείο, χωρίς να προσφέρει καμία υπηρεσία, χωρίς να μιλάει σχεδόν καθόλου, χωρίς καλά καλά να τρώει. Ο δικηγόρος δε θα καταφέρει ποτέ να τον απομακρύνει από εκεί. Αντίθετα, θα μετακομίσει ο ίδιος το γραφείο του σε άλλο κτήριο, αφήνοντας τον Μπάρτλεμπυ στην τραγική του μοίρα…
Τι εκφράζει η παράλογη ιστορία του Μπάρτλεμπυ, που «προτιμά να μην»; Την ιδέα της πολιτικής ανυπακοής, την ειρηνική επανάσταση ή την παθητική αντίσταση; Η μήπως ο αινιγματικός Μπάρτλεμπυ είναι ένας άνθρωπος χωρίς ιδιότητες, από τους τόσους που έχει να επιδείξει ο 20ός αιώνας;
Δημοσιευμένο ανώνυμα
Η νουβέλα δημοσιεύτηκε ανώνυμα σε δυο συνέχειες, σε ένα περιοδικό, το 1853, και περιλήφθηκε σε μια συλλογή διηγημάτων του Χέρμαν Μέλβιλ, που εκδόθηκε το 1856. Σήμερα, κατατάσσεται ανάμεσα στα κορυφαία δείγματα του αμερικάνικου διηγήματος και έχει εκτιμηθεί ως προάγγελος της λογοτεχνίας του παράλογου. Ο «Μπάρτλεμπυ ο γραφιάς, μια ιστορία της Γουόλ Στριτ» έχει μεταφερθεί τουλάχιστον 4 φορές στον κινηματογράφο, αλλά και στο θέατρο, ενώ το 1961, οι Γουίλιαμ Φλάναγκαν και Τζέιμς Χίντον συνέθεσαν πάνω του μια μονόπρακτη όπερα, σε λιμπρέτο του Έντουαρντ Άλμπι.
Ταυτότητα παράστασης
STAMOS ABATIS
Μετάφραση: Μένης Κουμανταρέας, θεατρική διασκευή - σκηνοθεσία: Σοφία Φιλιππίδου, σκηνικά - κοστούμια: Νίκος Αναγνωστόπουλος, φωτισμοί: Eβίνα Βασιλακοπούλου, βοηθός σκηνοθέτη: Μαίρη Φραγκιαδάκη, συμπαραγωγή: Εταιρεία Θεάτρου Συν-Επί (+,Χ) και Λυκόφως. Παίζουν: Αλέξανδρος Ιορδανίδης, Κώστας Καζανάς, Άκης Λυρής, Σήφης Πολυζωίδης, Ορέστης Μαυρόπουλος, Σοφία Φιλιππίδου.
Πληροφορίες
Από Μηχανής θέατρο: Ακαδήμου 13, Μεταξουργείο - Αθήνα, τηλέφωνο: 210 5231131. Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Δευτέρα και Τρίτη: 21.30, Τετάρτη: 19.00. Χωρητικότητα σκηνής: 56 άτομα. Τιμές εισιτηρίων: κανονικό: 14 ευρώ, φοιτητικό - ανέργων: 10 ευρώ, κάθε Δευτέρα: γενική είσοδος: 10 ευρώ. naftemporiki.gr
