Παρατεταμένο και ενθουσιώδες ήταν το χειροκρότημα του κοινού μετά το τέλος της πρεμιέρας του «Ιπτάμενου Ολλανδού», το βράδυ της Παρασκευής, στο θέατρο Ηρώδου του Αττικού.
Με την πρώτη αυτή φετινή καλοκαιρινή παραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής σηματοδοτείται η έναρξη των εκδηλώσεων του Φεστιβάλ Αθηνών στο Ηρώδειο και παράλληλα τιμάται η επέτειος των 200 χρόνων από τη γέννηση του Ρίχαρντ Βάγκνερ.
Για πρώτη φορά στο Ηρώδειο
Η όπερα-ορόσημο του γερμανικού ρομαντισμού παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο Ηρώδειο και όπως φάνηκε, της ταιριάζει. Το κοινό γέμισε το αρχαίο θέατρο και παρακολούθησε μία παραγωγή με καστ καταξιωμένων καλλιτεχνών του εξωτερικού στους βασικούς ρόλους, υπό τη διεύθυνση του Λουκά Καρυτινού και σκηνοθεσία Γιάννη Κόκκου.
Όρκος αιώνιας πίστης
Η υπόθεση του έργου αφορά έναν ναυτικό, τον Ολλανδό, ο οποίος κατά τη διάρκεια τρομερής θύελλας ορκίστηκε στο Διάβολο ότι θα περνούσε οπωσδήποτε από ένα ακρωτήρι, ακόμα κι αν χρειαζόταν να ταξιδεύει για πάντα. Ο Διάβολος τον άκουσε και για την υπεροψία του τον καταδίκασε να περιπλανιέται αενάως στις θάλασσες με το πλοίο του, το οποίο πιάνει στεριά κάθε επτά χρόνια. Ο Ολλανδός μπορεί να λυτρωθεί από την κατάρα της διαρκούς περιπλάνησης μόνο εάν μία γυναίκα του ορκιστεί αιώνια πίστη. Η γυναίκα αυτή αποδεικνύεται η Ζέντα, η οποία έμοιαζε να περιμένει τον Ολλανδό από πάντα. Σαν ηχώ του μεγάλου εκδικητικού χάους
Επιχειρώντας μια ανάγνωση υψηλής αισθητικής με ευθείες αναφορές στο αρχαίο ελληνικό δράμα, ο σκηνοθέτης Γιάννης Κόκκος σημειώνει: "Η προμηθεϊκή μορφή του Ολλανδού, ένοχη ύβρεως, είναι ένα φάντασμα, το οποίο περιπλανιέται στις θάλασσες δίχως μνήμα, αναζητώντας τον απόλυτο έρωτα σε μία γυναίκα, η οποία θα του επιτρέψει να βρει την ειρήνη στον θάνατο.
Είναι ο πρόδρομος όλων των μελλοντικών βαγκνερικών ηρώων, που, αποδιωγμένοι από θεούς ή ανθρώπους, αναζητούν τη λύτρωση, την οποία μπορεί να τους προσφέρει ο έρωτας ή η συμπόνια των άλλων. Εκείνο, το οποίο κάνει τον φανταστικό αυτόν χαρακτήρα σύγχρονο, είναι ότι αψηφά τη φυσική τάξη, γεγονός που τον συντρίβει, καταδικάζοντάς τον στη μοναξιά και την αυτοκαταστροφή.
Στη σκηνή, σε αυτό το ανοικτό θέατρο στη σκιά του Παρθενώνα, αυτή η μουσική, που μοιάζει να έρχεται από τα έγκατα της γης, πρέπει να ηχήσει σαν ολοκλήρωση της βαθιάς επιθυμίας του Βάγκνερ να αναδειχτεί σε ποιητή μιας νέα μυθολογίας της σύγχρονης εποχής, της οποίας οι ρίζες χάνονται στη νύχτα του χρόνου. Ένθεν ο αμετακίνητος θαυμασμός του προς τον Αισχύλο. Στη στενή σκηνή, η θάλασσα, με την κίνησή της παγωμένη, αποτελεί το θέατρο, όπου ζωντανοί και νεκροί συναπαντώνται στο ίδιο όνειρο. Τα σύννεφα, ο ωκεανός, η οργή των στοιχείων της φύσης τρέχουν πάνω στον κάθετο τοίχο του ωδείου σαν ηχώ του μεγάλου εκδικητικού χάους, απειλητική ανάμνηση της μοίρας που βάρυνε κάποτε ένα ναυτικό, ο οποίος δεν πίστευε παρά στην ανθρώπινη θέληση…".
Η πρεμιέρα ήταν αφιερωμένη στον βαθύφωνο, Γιώργο Ι. Παππά, ο οποίος απεβίωσε το Δεκέμβρη του 2012.
Ο «Ιπτάμενος Ολλανδός» θα παραμείνει «αγκυροβολημένος» στο Ηρώδειο για τρεις ακόμα παραστάσεις, σήμερα Κυριακή, καθώς και στις, 11 και 13 Ιουνίου.
