Κείμενο προτάσεων για το νέο ΕΣΠΑ κατέθεσε σήμερα το Δίκτυο για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη, τονίζοντας ότι η σωστή χρήση των πόρων του αποτελούν «μείζον εθνικό θέμα» και «βασικό εργαλείο ανάπτυξης».
Όπως επισημαίνει το Δίκτυο, η χρηματοδότηση που παρέχεται στο πλαίσιο των διαρθρωτικών πολιτικών θα πρέπει να επικεντρωθεί σε έναν μικρό αριθμό ιεραρχημένων προτεραιοτήτων, έως πέντε το πολύ, που συνδέονται με τη στρατηγική «Ευρώπη 2020», και σε τομείς που η χώρα μας παρουσιάζει συγκριτικό πλεονέκτημα.
Κοινός παρανομαστής των παρεμβάσεων, σύμφωνα με το Δίκτυο, θα πρέπει να είναι η δημιουργία βιώσιμων θέσεων απασχόλησης, αλλά και η ανάσχεση της φυγής των νέων Ελλήνων επιστημόνων στο εξωτερικό.
Ειδικότερα, οι βασικοί άξονες των προτάσεων του Δικτύου είναι:
- Στόχοι. Έργα εθνικής εμβέλειας - ολοκληρωμένες παρεμβάσεις - με πολλαπλασιαστικά οφέλη σε οικονομικούς και εργασιακούς όρους. Οι κινητήρες της παραγωγικής μηχανής της χώρας με συγκριτικό πλεονέκτημα είναι: α) παραγωγικές δραστηριότητες έντασης γνώσης (τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών, βιοτεχνολογία, ενεργειακή & περιβαλλοντική τεχνολογία), β) πράσινη οικονομία (περιβαλλοντικοί πόροι), γ) Γαλάζια οικονομία (θαλάσσιοι πόροι), δ) οι αναδυόμενοι τομείς της πρωτογενούς παραγωγής και της μεταποίησης, ε) μεταφορές/logistics, στ) πολιτιστικό προϊόν/ τουρισμός.
- Νεανική, καινοτόμος, παραγωγική επιχειρηματικότητα. Επένδυση μέσω των νέων χρηματοπιστωτικών εργαλείων (που ξεκίνησαν το 2009) και κυρίως των επιχειρηματικών κεφαλαίων (venture capital), κεφαλαίων σποράς (seed capital) και αρχικών κεφαλαίων (start-up capital), για τα οποία έχουν συσταθεί και ανάλογα ταμεία με την συμμετοχή και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.
- Σύνδεση εκπαιδευτικών ιδρυμάτων με την οικονομία. Τα Πανεπιστήμια και ΤΕΙ της χώρας να συστήσουν ένα νομικό πρόσωπο του οποίου ο ρόλος θα είναι η εκκίνηση, υποστήριξη και επίβλεψη της οικονομικής αξιοποίησης των αναφυόμενων επιστημονικών και τεχνολογικών αποτελεσμάτων από το πανεπιστημιακό εργαστήριο και της διασύνδεσή της με την παραγωγική διαδικασία.
- Ολοκληρωμένο πρόγραμμα για την απασχόληση των νέων. Άμεση εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου διετούς προγράμματος ένταξης 400.000 ατόμων σε θέσεις απασχόλησης του ιδιωτικού τομέα κυρίως, το οποίο θα συμπεριλαμβάνει α) επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών σε επιχειρήσεις που θα προσλάβουν ανέργους, β) επιχορήγηση σύστασης Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων και απασχόλησης ανέργων, γ) επιδότηση προγραμμάτων απόκτησης εργασιακής εμπειρίας στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα (σε κοινωφελούς χαρακτήρα έργα) δ) διασφάλιση ελάχιστης εγγυημένης απασχόλησης σε άνεργους νέους κατοίκους ιδιαίτερα πληγμένων από την ανεργία νησιωτικών και ακριτικών περιοχών, ε) απόκτηση επαγγελματικών δεξιοτήτων σε τομείς που παρουσιάζουν εξαγωγικό προσανατολισμό.
- Αποκέντρωση, απλοποίηση των δομών, στελέχωση και έλεγχος. Τα προγράμματα πρέπει να σχεδιαστούν και να υλοποιηθούν από τις Περιφέρειες. Ριζική απλοποίηση των δομών (σήμερα υπάρχουν 49 Αρχές – Ειδικές Υπηρεσίες και 13 Περιφερειακά Ταμεία Ανάπτυξης).
Αξιοποίηση των ακριβοπληρωμένων αξιολογήσεων (γενικών και ειδικών) όπως γίνεται στις περισσότερες χώρες με τη δημιουργία ειδικής ιστοσελίδας στο γραφείο του Π/Θ όπου να αναρτηθούν οι περιλήψεις όλων των αξιολογήσεων που έχουν γίνει μέχρι σήμερα.
Διορισμός και έγκριση από τη Βουλή Γενικού Γραμματέα στον οποίο θα μεταβιβαστούν ουσιαστικές και αυξημένες αρμοδιότητες διαχείρισης και ελέγχου, διατηρώντας στο πολιτικό επίπεδο την αρμοδιότητα χάραξης πολιτικών στρατηγικών κατευθύνσεων.