Μέσα στο 2015 θα ανοίξει τις πύλες του το Μουσείο Αρχαιολογικού Χώρου Ελεύθερνας, στο νομό Ρεθύμνου, καθώς η κατασκευή του βρίσκεται στη φάση της δημιουργίας της στέγης, ενώ έχει ήδη ολοκληρωθεί το ημιυπόγειο.
Η σχετική μελέτη διαμόρφωσης του περιβάλλοντος χώρου του Μουσείου, αλλά και των εργασιών ασφάλειας και μεταφοράς αρχαιοτήτων, πήρε πρόσφατα το «πράσινο φως» από τα μέλη του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ).
Ανασκαφική έρευνα και στόχοι
Δεν έχει περάσει καιρός που τα μέλη του ΚΑΣ ενέκριναν το νέο πενταετές πρόγραμμα της ανασκαφικής έρευνας στην αρχαία Ελεύθερνα, που πραγματοποιεί από το 1985 ο τομέας Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης του Πανεπιστημίου της Κρήτης.
Το νέο πρόγραμμα, όπως παρουσιάστηκε στο ΚΑΣ, θα επικεντρωθεί γύρω από τρεις στόχους. Πρώτον, να γίνει κατανοητό το πολεοδομικό σύστημα της αρχαίας Ελεύθερνας, δεύτερον, να φανεί η ελληνιστική και ρωμαϊκή φάση της κατοίκησης της πόλης και τρίτον, να διαπιστωθεί έως ποιο σημείο κάτω από τα μεταγενέστερα οικοδομήματα συνεχίζεται η γεωμετρική - αρχαϊκή νεκρόπολη της Ορθής Πέτρας.
Εξαιρετικά ευρήματα
Οι ανασκαφές στην αρχαία Ελεύθερνα έχουν φέρει στο φως εξαιρετικά ευρήματα διαφόρων χρονολογικών φάσεων, από τη νεολιθική εποχή ως τα υστερορωμαϊκά χρόνια, όπως οικίες και πλακόστρωτους δρόμους, ιερά, ένα τεράστιο λατομείο ασβεστολιθικού πετρώματος, δεκάδες επιγραφές, πολλά και σε καλή κατάσταση γλυπτά, μεταλλικά αντικείμενα και σκεύη, γυάλινα αγγεία, ειδώλια, ελεφαντοστέινα αντικείμενα.
Κυρίως, όμως, εντυπωσιάζουν οι πολύχρυσες ταφές στη νεκρόπολη της Ορθής Πέτρας, με τα χρυσοποίκιλτα υφάσματα και τα πολύτιμα κοσμήματα, καθώς και το αίνιγμα που τις συνοδεύει. Ποιες ήταν οι γυναίκες αριστοκρατικού γένους, που θάφτηκαν στους τρεις πίθους μεταξύ 750 και 650 π. Χ. και οι οποίες, όπως έδειξαν οι τελευταίες έρευνες, είχαν συγγένεια μεταξύ τους, ήταν δηλαδή γιαγιάδες, μητέρες, εγγονές ή θείες;
Οι ανασκαφές στην περιοχή έχουν χαρακτηριστεί ως πρότυπες, καθώς συνοδεύονται από εξαιρετικά έργα ανάδειξης, αναστήλωσης και προστασίας των μνημείων, όπως το εντυπωσιακό στέγαστρο της Ορθής Πέτρας με το μοναδικό κυματοειδές σχήμα, πλάι ακριβώς στη φυσική καμπύλωση του λόφου.