Κουρελιασμένοι ήρωες παραληρούν ανάμεσα στις τραυματικές τους μνήμες και την πραγματικότητα, στο πρόσωπο της ηθοποιού Ελίνας Ρίζου, η οποία δίνει έναν παθιασμένο σκηνικό αγώνα σωτηρίας, και μας μιλά για την παράσταση το «Κουρέλι».
Σκιαγραφώντας έναν κόσμο που νοσεί, το έργο του πολυβραβευμένου βρετανού συγγραφέα Ντέννις Κέλλυ παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στη νέα θεατρική σκηνή του Faust.
Ένα αγόρι και ένα κορίτσι - αδέλφια που βίωσαν τον θάνατο της μητέρας τους σε πολύ νεαρή ηλικία, το μεγάλωμά τους από τον μέθυσο και βίαιο θρησκευόμενο πατέρα τους, την οικονομική εξαθλίωση και την απόπειρα πώλησής τους σε έναν παιδόφιλο -, αφηγούνται την ιστορία της σκληρής ενηλικίωσής τους. Το αγόρι βρίσκει στα σκουπίδια ένα νεογέννητο μωρό, το «βαφτίζει» αποκαλώντας το «κουρέλι» και προσπαθεί να το σώσει, καθώς οι μνήμες των δύο παιδιών μπλέκονται με τις φαντασιώσεις τους, κάνοντας αδιόρατα τα όρια ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη φαντασία.
Η Ελίνα Ρίζου, ως η μία εκ των δύο ηρώων που αφηγούνται και, παράλληλα, βιώνουν τις καταστάσεις, αλλάζοντας συνεχώς ρόλους και ενσαρκώνοντας όλα τα πρόσωπα της ιστορίας, μιλά για το έργο και για την αδιαφορία μας για τα κακώς κείμενα του κόσμου μας.
Με ποιον ιδιαίτερο θεατρικό τρόπο αφηγείται ο συγγραφέας αυτή την ιστορία;
«Σε αυτό το έργο, φαίνεται να μην υπάρχουν κανόνες γραμμικής αφήγησης. Ο συγγραφέας υπακούει κάθε στιγμή σε ό,τι του επιβάλλει ο βαθύτερος κραδασμός της ιστορίας των δύο ηρώων, συνθέτοντας μια αφήγηση όπου τα δύο πρόσωπα του έργου γίνονται φορείς όλων των προσώπων που παίρνουν μέρος στην ιστορία, όπου τα όρια πραγματικότητας και φαντασίας μπλέκονται και όπου τη συχνά πιστή ρεαλιστική αναπαράσταση διαδέχονται αναπάντεχες τομές του χρόνου και διεσταλμένα μεγέθη, όπως υπαγορεύει κάθε φορά το υποκειμενικό φίλτρο της μνήμης».
Τί σκιαγραφεί το έργο;
«Δύο αδέλφια αναλαμβάνουν να ξεναγήσουν τους θεατές στα παιδικά τους χρόνια μέσα από αφηγήσεις, όπου η τραυματική πραγματικότητα συχνά ποτίζεται από την κωμικοτραγικά παιδική πρόσληψή της ή από φανταστικές παρεμβάσεις - αλληγορίες, για να σκιαγραφήσει, τελικά, την επώδυνη διαδρομή από την αθωότητα στη γνώση».
Ποιο είναι το βαρύ παρελθόν των ηρώων του;
«Παιδιά καταδικασμένα σε ένα οικογενειακό περιβάλλον εγκατάλειψης, εκτεθειμένα σε ακραίους κινδύνους και με μια παράλογη για την ηλικία τους εξοικείωση με τον θάνατο: αποσκευές που έχουν σημαδέψει το παρελθόν και καταδικάζουν το μέλλον».
Τί αναζητούν αυτά τα δύο παιδιά;
«Αναζητούν παρηγοριά, με την αγωνία και τον θυμό του αδικημένου. Και, τελικά, την πίστη τους στη ζωή. Την ίδια πίστη που έχασαν και που όσο οργισμένα την αρνούνται, τόσο απεγνωσμένα την ψάχνουν».
Με ποιον τρόπο ενσαρκώνονται σκηνικά όλα τα πρόσωπα της ιστορίας;
«Στην πορεία της αφήγησης, οι δύο ήρωες μοιράζονται και ανταλλάσσουν ρόλους με την ευκολία παιδικού παιχνιδιού. Το σώμα τους φιλοξενεί και διώχνει ακαριαία όποιο πρόσωπο έχει σημαδέψει τη ζωή τους, έτσι, που σκηνικά όλα τα πρόσωπα εμφανίζονται και εξαφανίζονται σαν αστραπές μέσα από τα κορμιά των δύο ηρώων».
Το έργο αποτυπώνει έναν κόσμο που νοσεί, έναν πολιτισμό που γεννά και μεγαλώνει ανθρώπους - σκουπίδια. Αν αυτός είναι στην πραγματικότητα ο κόσμος μας, γιατί αδιαφορούμε τόσο για ό,τι συμβαίνει;
«Γιατί, έτσι όπως οδηγήσαμε τις ζωές μας, στηριγμένες πάνω σε κοινωνικά μοντέλα απελπισίας, οποιαδήποτε συνειδητοποίηση σημαίνει κλονισμό. Το αναποδογύρισμα που συμβαίνει στην ψυχή, όταν απλώς βλέπεις ένα μέτρο πιο μακριά από τον εαυτό σου, βαφτίστηκε απειλή. Τουλάχιστον, τώρα το σύστημα αυτό καταρρέει. Και έχει πανικοβληθεί η οικουμένη με το μόνο φυσικό πράγμα, που έσκασε πάνω σε μια τόσο αφύσικη κοινωνία».
Στον μικρόκοσμο της σύγχρονης ελληνικής πραγματικότητας, τί σας απογοητεύει περισσότερο;
«Οι νεοφασίστες».
Πώς οραματίζεστε το μέλλον;
«Μια κοινωνία ανθρώπων εξοικειωμένων με τις αντιφάσεις τους, συμφιλιωμένων με το διαφορετικό, προσανατολισμένων στην ελευθερία και απαλλαγμένων από τα στάνταρντ ευτυχίας, που φορέθηκαν κάποτε, για να υποδουλώσουν έναν ολόκληρο κόσμο στον υλισμό και την εκμετάλλευση».
Ταυτότητα παράστασης
Μετάφραση: Χριστίνα Μπάμπου – Παγκουρέλη, σκηνοθεσία: Γιάννης Μόσχος, σκηνικά - κοστούμια: Τίνα Τζόκα, κίνηση: Ανθή Θεοφιλίδου, μουσική επιμέλεια: Νίκος Βίττης, φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου, βοηθοί σκηνοθέτη: Μάρα Δαρμουσλή - Τζούλια Διαμαντοπούλου. Παίζουν: Θύμιος Κούκιος, Ελίνα Ρίζου.
Πληροφορίες
Θεατρική Σκηνή Faust, Καλαμιώτου 11 & Αθηναΐδος 12, Πλατεία Αγίας Ειρήνης – Μοναστηράκι, τηλ.: 210 3234095. Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή: 21.30. Διάρκεια παράστασης: 70 λεπτά (χωρίς διάλειμμα). Χωρητικότητα σκηνής: 75 άτομα. Τιμές εισιτηρίων: κανονικό: 14 ευρώ, φοιτητικό - νεανικό έως 23 ετών: 10 ευρώ.
Γιώργος Σ. Κουλουβάρης