Η κυρία Μαρκάτου Αναστασία του Κωνσταντίνου. Γεννηθήκατε εδώ στην Αθήνα. Είστε καθηγήτρια Γαλλικών και κατοικείτε εδώ στην Αθήνα. Θέλετε να ορκιστείτε; «Ορκίζομαι να πω την αλήθεια›.
Α. ΜΑΡΚΑΤΟΥ: Ορκίζομαι.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Θέλω να μου πείτε τον κ. Γιωτόπουλο πώς τον γνωρίσατε, πότε τον γνωρίσατε, τι άνθρωπο τον είδατε και εάν μπορείτε να μας πείτε να βοηθήσετε το Δικαστήριο για να βγάλει μια άποψη, σχετικά μ’ αυτά που κατηγορείται την συμμετοχή. Ότι μπορείτε να μου πείτε.
Α. ΜΑΡΚΑΤΟΥ: Γνώριζα τον Μιχάλη και την Μαϊτέ τους γνώρισα μαζί το ’84 το καλοκαίρι, τον Αύγουστο στους Λειψούς και από τότε έχουμε μια σχέση φιλική μέχρι τώρα.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Πώς τον γνωρίσατε με ποιο όνομα;
Α. ΜΑΡΚΑΤΟΥ: Μιχάλη Οικονόμου.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Εσείς έχετε σπίτι εκεί;
Α. ΜΑΡΚΑΤΟΥ: Όχι δεν έχω σπίτι. Γνωριστήκαμε το ’84, από το ’84 πηγαίναμε συνέχεια τα καλοκαίρια στους Λειψούς, εγώ τελευταία χρόνια πήγα το ’94 μέχρι το ’87 πήγαινα συνέχεια, πηγαίναμε καλοκαίρια και Πάσχα. Ήταν μερικές φορές που πηγαίναμε και Πάσχα, το ’86 με το Τσερνομπίλ ήμασταν στους Λειψούς και κάποιο άλλο Πάσχα είχαμε πάει. Μετά σταμάτησα να πηγαίνω από το ’94 και μετά. Δεν έχω σπίτι. Στην αρχή όταν τους γνώρισα είχαν σκηνή και μετά νοικιάσαμε δωμάτια και αργότερα κάνανε το σπίτι τους.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Κάνατε παρέα;
Α. ΜΑΡΚΑΤΟΥ: Κάναμε παρέα, με την Μαϊτέ ήμαστε συνάδελφοι.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Είσαστε μαζί;
Α. ΜΑΡΚΑΤΟΥ: ΄Όχι δεν είμαστε μαζί, είμαι στο δημόσιο, δεν είχα δουλέψει στο γαλλικό στην Αγία Παρασκευή, αλλά είμαστε συνάδελφοι οπότε είχαμε πολλά κοινά θέματα, κοινά ενδιαφέροντα, κοινό επάγγελμα με την Μαϊτέ και μια σχέση που έχει διατηρηθεί μέχρι τώρα και την κρατάμε ακόμα.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Πείτε τώρα για τον κ. Γιωτόπουλο τι μπορείτε να μου πείτε τώρα;
Α. ΜΑΡΚΑΤΟΥ: Την εικόνα που έχω του Μιχάλη. Είναι ένας άνθρωπος, όπως τον γνώρισα, γι’ αυτό και διατηρήσαμε τόσα χρόνια την σχέση, πάρα πολύ ευγενής, σεμνός, διακριτικός, μορφωμένος, ευχάριστος και που μαζί με την σύντροφό του μπορέσαμε και κάναμε αυτή τη σχέση που ήταν ετών. Γιατί αλλιώς δεν θα την κρατούσα.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Μάλιστα, κάτι άλλο έχετε να μας πείτε; Δηλαδή συζητάγατε επί παραδείγματι για ορισμένα συμβάντα?
Α. ΜΑΡΚΑΤΟΥ: Κοιτάξτε όπως σας είπα είναι μια σχέση φιλική ετών, κάναμε μαζί διακοπές, οπότε οπωσδήποτε είναι μια σχέση, μιλάγαμε για την καθημερινότητα, για τα προβλήματά μας τα καθημερινά?
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Κάθε βράδυ βρισκόσαστε μαζί;
Α. ΜΑΡΚΑΤΟΥ: Όχι δεν βρισκόμαστε κάθε βράδυ, στις διακοπές πηγαίναμε μαζί, ήταν ένα διάστημα που κάναμε μαζί διακοπές.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ναι αλλά βρισκόσαστε μαζί στις διακοπές;
Α. ΜΑΡΚΑΤΟΥ: Ναι όταν ήμαστε διακοπές, ήμαστε κάθε μέρα μαζί.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Συζητάγατε τίποτα θέματα, ότι ξέρεις, εδώ υπάρχει μια οργάνωση, κάνει δολοφονίες, κάνει το ένα το άλλο?
Α. ΜΑΡΚΑΤΟΥ: Όχι ποτέ. Μιλάγαμε για τα καθημερινά μας προβλήματα, μιλάγαμε για τους Λειψούς. Όταν υπήρχε το πρόβλημα γιατί σταμάτησα να πηγαίνω εγώ από το ’94 στους Λειψούς τελευταία φορά που πήγα, είχα δει το σπίτι όταν χτίστηκε, δεν το είχα δει τελειωμένο, μετά ήταν ένα μόνιμο θέμα συζήτησης τα προβλήματα που είχαν με το σπίτι στους Λειψούς, με την διαμάχη την δικαστική που υπήρχε με το Δήμαρχο. Αργότερα όταν δυστυχώς παρουσιάστηκε το πρόβλημα υγείας της Μαϊτέ ήταν άλλο θέμα συζήτησης, τα προβλήματα υγείας. Ήταν μια σχέση πολύ απλή, πολύ ανθρώπινη και ουδέποτε φαντάστηκα ότι μπορεί ο Μιχάλης να έχει μια δεύτερη ζωή. Δηλαδή δεν υπήρξε τίποτα στη συνεχή μας σχέση?
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Κάποια στιγμή λοιπόν μαθαίνετε ότι ο Μιχάλης δεν είναι Μιχάλης, αλλά είναι Αλέξανδρος. Δεν σας έκανε καθόλου εντύπωση αυτό;
Α. ΜΑΡΚΑΤΟΥ: Φυσικά μου έκανε εντύπωση, αλλά μου είχε κάνει μεγαλύτερη εντύπωση το γεγονός ότι συνελήφθη, ήταν το σοκ τόσο μεγάλο, μου έκανε φυσικά εντύπωση.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Και σταμάτησε η έκπληξη μόνο στο όνομα; Ή σας έκαναν εντύπωση και άλλα πράγματα;
Α. ΜΑΡΚΑΤΟΥ: Κοιτάξτε εγώ βρίσκομαι αυτή τη στιγμή εδώ, γιατί πιστεύω ότι ο Μιχάλης δεν έχει σχέση με την 17Ν. Για το θέμα του ονόματος σας είπα ότι εξεπλάγην, όπως ήταν φυσικό, από εκεί και πέρα ο ίδιος έδωσε κάποιες εξηγήσεις, με κάλυψαν οι εξηγήσεις που έδωσε, τις έδωσε ο ίδιος για ποιους λόγους έχει το όνομα το διαφορετικό.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Εσείς πάντως δεν πιστεύετε τίποτα;
Α. ΜΑΡΚΑΤΟΥ: Ναι, γι’ αυτό μάλιστα και βρίσκομαι εδώ.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Η υπεράσπιση αν έχει την ευγενή καλοσύνη.
Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Κάνατε παρέα και εδώ στην Αθήνα;
Α. ΜΑΡΚΑΤΟΥ: Ναι, ναι , κάνουμε μέχρι την σύλληψη του Μιχάλη.
Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Όταν λέτε παρέα εδώ στην Αθήνα, βγαίνατε, πού πηγαίνατε;
Α. ΜΑΡΚΑΤΟΥ: Βγαίναμε συνήθως και τρώγαμε τις τελευταίες εβδομάδες, είχαμε μια συνεχή επαφή.
Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Πηγαίνατε σινεμά, σε άλλες δραστηριότητες τέτοιες, κυκλοφορούσατε δηλαδή μέσα στην πόλη;
Α. ΜΑΡΚΑΤΟΥ: Κυκλοφορούσαμε στην πόλη, ναι βέβαια. Σινεμά δεν θυμάμαι, αλλά βγαίναμε, είχαμε μια φυσιολογική φιλική σχέση και βγαίναμε έξω, δεν αισθάνθηκα ποτέ δηλαδή ότι είχαμε κάτι να κρύψουμε, απολύτως τίποτα.
Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Είχατε την αίσθηση ότι εργάζεται ο κ. Γιωτόπουλος, ή ότι καθότανε γενικά είχε πάρει την σύνταξή του και καθότανε στο σπίτι; Ποια ήταν η αίσθηση που είχατε για την ζωή του;
Α. ΜΑΡΚΑΤΟΥ: Ήξερα ότι έκανε μεταφράσεις, οικονομικού, τεχνικού περιεχομένου, όχι όμως λογοτεχνικού.
Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Είπατε ότι πηγαίνατε για μια δεκαετία περίπου στους Λειψούς κάθε καλοκαίρι.
Α. ΜΑΡΚΑΤΟΥ: Από το ’84 έως το ’94, υπήρχαν κάποια χρόνια από τη δεκαετία του ’90 που δεν πήγα, γιατί ήμουν Γαλλία, ήταν κάποιες χρονιές που δεν έχω πάει, το ’91 δεν έχω πάει.
Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Τι εποχή συνήθως πηγαίνατε;
Α. ΜΑΡΚΑΤΟΥ: Τον Αύγουστο. Γιατί εγώ τον Ιούλιο πήγαινα σε άλλο νησί και πήγαινα τον Αύγουστο, συνήθως πηγαίναμε στα πανηγύρια ή τον 15Αύγουστο και υπάρχουν και τα 9μερα της Παναγίας που είναι πολύ μεγάλη γιορτή στους Λειψούς και ήμασταν συνήθως στα πανηγύρια. Όταν εγώ πήγαινα ήμουν εκεί, ο Μιχάλης ήταν πάντα πριν ή μετά από μένα. Δηλαδή από τότε που γνωριστήκαμε, δεν πήγα ποτέ στους Λειψούς χωρίς να ήταν ο Μιχάλης και η Μαϊτέ. Η Μαϊτέ μπορεί να έλειπε κάποια διαστήματα, πήγαινε στη Γαλλία στη μητέρα της, ή για μαθήματα που έδινε, ο Μιχάλης ήταν πάντα εκεί.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Μου δίνει την άδεια ο κ. Ραχιώτης, αυτό το πανηγύρι πώς λεγόταν στους Λειψούς στα 9μερα της Παναγίας;
Α. ΜΑΡΚΑΤΟΥ: Δεν ξέρω πώς το λέγανε.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: «Η Παναγιά του χάρου› να το ξέρετε. Δεν γίνεται στις 14 Αυγούστου. Η Παναγιά του χάρου 22 προς 23, έτσι δεν λέγεται;
Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Για πείτε μου τώρα αυτά που λέτε ότι πηγαίνατε τον Αύγουστο κάθε χρόνο, ισχύουν και για τον Αύγουστο του ’88;
Α. ΜΑΡΚΑΤΟΥ: Ναι, ναι, είχαμε πάει. Φύγαμε με τον Μιχάλη μαζί, γιατί η Μαϊτέ είχε φύγει με φίλους και είχαν πάει να κάνουν με το ιστιοφόρο μου φαίνεται στην Τουρκία και σε κάποια νησιά στην Ελλάδα και είχα φύγει εγώ με τον Μιχάλη και μας βρήκανε στο νησί αργότερα.
Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Θυμόσαστε εάν στα μέσα Αυγούστου τον 15Αύγουστο ήσασταν στους Λειψούς με τον Μιχάλη;
Α. ΜΑΡΚΑΤΟΥ: Ναι ήμασταν κάτω. Ειδικά εκείνη την χρονιά εγώ έφυγα μετά Γαλλία και γύρισα πιο νωρίς. Δηλαδή δεν έκατσα μέχρι τέλος του μήνα στους Λειψούς, γιατί έπρεπε να φύγω για την Γαλλία και έπρεπε να ετοιμαστώ.
Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Δεν έχω άλλη ερώτηση.
Κ. ΧΡΥΣΙΚΟΠΟΥΛΟΣ: Μόνο συμπληρωματικά να μου πείτε κυρία μάρτυς, μια τελευταία ερώτηση. Πείτε μου πώς ήταν η οικονομική κατάσταση του ζευγαριού που γνωρίσατε όλα τα χρόνια εσείς.
Α. ΜΑΡΚΑΤΟΥ: Η οικονομική κατάσταση ήταν μια φυσιολογική και πολύ μετρημένη ζωή. Δηλαδή ποτέ μου δεν αισθάνθηκα ότι είχα να κάνω με άτομα, που είχαν να επιδείξουν πλούτο, ή επιδιώκανε να έχουν μια ζωή, ή να φανούν, ή να δείξουν.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Σας ευχαριστούμε να πάτε στο καλό. Η κυρία Marie – Therese Peynaud. Θα εξεταστείτε με διερμηνέα η κα Ατσαλάκη Αμαλία του Αντωνίου. Γεννηθείσα το 1972 στην Αθήνα. Και κατοικεί εδώ στην Αθήνα. Τι επάγγελμα κάνετε;
Α. ΑΤΣΑΛΑΚΗ: Είμαι ψυχολόγος και έχω δουλέψει ως μεταφράστρια.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ορκίζεστε ότι θα διερμηνεύσετε πιστά από την ελληνική στη γαλλική και αντιστρόφως, όσα θα λεχθούν εδώ από την μάρτυρα και τις ερωτήσεις που θα γίνουν.
Α. ΑΤΣΑΛΑΚΗ: Ορκίζομαι.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Η κυρία Marie – Therese Peynaud του Georges. Γεννήθηκε στη Γαλλία, κατοικεί στο Βύρωνα και είναι καθηγήτρια. Θέλετε να ορκιστείτε;
Μ. Τ. PEYNAUD: Βεβαιώνω στην συνείδησή μου.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ξέρετε γιατί ήρθατε να καταθέσετε και παρακαλώ να τα πείτε όπως εσείς τα αισθάνεστε.
Μ. Τ. PEYNAUD: Θα μιλήσω αργά, ζω εδώ και πολλά χρόνια με τον Μιχάλη. Τον γνώρισα στο Παρίσι το 1972. Σε μια μεγάλη διαδήλωση εναντίον του πραξικοπήματος του Πινοσέτ στην Χιλή. Συμπαθηθήκαμε, ειδωθήκαμε κάποιες φορές και έκτοτε τον έχασα. Τον ξαναείδα στο Παρίσι το 1974, ίσως δυο φορές και το καλοκαίρι του ’74 με προσκάλεσε να περάσω διακοπές στην Ελλάδα.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Τον γνωρίσατε ως Μιχάλη ή ως Αλέξανδρος;
Μ. Τ. PEYNAUD: Πάντοτε και εξαρχής τον γνώριζα ως Μιχάλη. Έτσι λοιπόν το καλοκαίρι του ’74 ήρθα να περάσω κάποιες μέρες στην Ελλάδα διακοπές μαζί του.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Ποιο μήνα;
Μ. Τ. PEYNAUD: Ήταν τον Αύγουστο του 1974. Επέστρεψα μόνη μου στο Παρίσι επειδή δούλευα και ειδωθήκαμε κατά καιρούς στις διακοπές, είτε στο Παρίσι, είτε στην Ελλάδα. Το 1978 αποφασίσαμε να μείνουμε μαζί, να είμαστε περισσότερο μαζί και αποφάσισα να εγκατασταθώ στην Ελλάδα. Έδινα ιδιαίτερα μαθήματα, εκείνος έκανε μεταφράσεις και ζούσαμε μια απλή ζωή.
Το 1985 άρχισα να εργάζομαι στην Ελληνογαλλική Σχολή. Στο μεταξύ συνέβησαν κάποια πράγματα στην ζωή μου, ο πατέρας μου πέθανε το 1981 το Μάιο και η μητέρα μου αποφάσισε, δεν ξέρω θα πρέπει να ήταν περίπου ένα με δυο χρόνια μετά το θάνατο του πατέρα μου να πουλήσει τα υπάρχοντά της. Πράγμα που σημαίνει ότι αυτό μου απέφερε ένα μικρό κεφάλαιο.
Έτσι λοιπόν το 1985 άρχισα να εργάζομαι στην Ελληνογαλλική Σχολή καταρχάς ως μερική απασχόληση και αυτή τη μερική απασχόληση την συμπλήρωνα δίνοντας ιδιαίτερα μαθήματα. Συνέχισα να εργάζομαι στην Ελληνογαλλική Σχολή, ώσπου το 1999 που σταμάτησα να εργάζομαι για προσωπικούς λόγους. Για λόγους υγείας. Από το 2000 έχω βγει στη σύνταξη του ΙΚΑ.
Όλο τον προηγούμενο Ιούλιο η ζωή συνεχίστηκε όπως ήταν δυνατό με τα προβλήματά μας, δεν είναι κάτι σημαντικό ως τη στιγμή της σύλληψης του Μιχάλη. Αυτό το έμαθα ένα βράδυ αργά από την τηλεόραση, καθώς βρισκόμουν σε μια φίλη στην Ύδρα και μετά ήταν οι διακοπές που πρόκειται να ξεκινήσουμε.
Ομολογώ ότι πέρα από το σοκ ήμουν αρκετά θυμωμένη. Το να βρίσκομαι μπροστά σε μια τηλεόραση και να μαθαίνω ότι ο Μιχάλης έχει συλληφθεί και ότι εγώ κρυβόμουν, ήταν αρκετός λόγος για να αντιδράσω. Έτσι ξεκίνησε ο εφιάλτης.
Την επομένη το πρωί επέστρεψε βέβαια στην Αθήνα για να παρουσιαστώ σε έναν Εισαγγελέα για να πω ότι ήμουν εκεί και δεν κρυβόμουν και ότι όλες οι πληροφορίες και όλες οι διαρροές που υπήρξαν στην τηλεόραση, ήταν ψέματα. Για παράδειγμα ότι κρυβόμουν στην Τουρκία, ή ότι πρόκειται να κλειστώ δεν ξέρω κι εγώ που.
Πρέπει να κάνουμε μια επιστροφή πίσω για εκείνο το καλοκαίρι. Έπρεπε να μείνω λίγο παραπάνω στην Αθήνα γιατί είχα κάποια ραντεβού με γιατρούς, με κάποια ιατρική Επιτροπή του ΙΚΑ και μετά από ένα ραντεβού με το γιατρό μου είχα περίπου μια εβδομάδα ελεύθερη ως την ιατρική Επιτροπή.
Έκανε πολύ ζέστη, ο Μιχάλης ήθελε να πάει να κάνει ένα μπάνιο, να πάει στο νησί γιατί μόλις είχε τελειώσει και παράδιδε μια εργασία που έκανε, ήταν μια μετάφραση για ένα κοινό φίλο για έναν αρχιτέκτονα τον κ. Βεζύρογλου που λάμβανε μέρος σε ένα διαγωνισμό αρχιτεκτονικής για το Μουσείο του Καϊρου.
Εγώ δεν ήθελα να φύγω για τόσο λίγο διάστημα στους Λειψούς, το ταξίδι είναι μακρύ και κουραστικό και έτσι αποφασίσαμε ότι εκείνος θα έφευγε και εγώ θα έμενα στην Αθήνα για να κάνω τις δουλειές μου, για να κάνω αυτά που είχα να κάνω και για την Επιτροπή.
Την ημέρα της αναχώρησής του πήγαμε να κάνουμε ψώνια -δεν είναι κάτι ιδιαίτερα ενδιαφέρον αυτό- αλλά είχα ένα τρακάρισμα με το αυτοκίνητό μου. Πήγαμε με το αυτοκίνητο σε ένα μικρό συνεργείο που βρισκόταν εκεί κοντά στο σπίτι στο Βύρωνα και με δεδομένο ότι το αυτοκίνητο θα έμενε μπλοκαρισμένο για κάποιες μέρες και ότι ο Μιχάλης θα επέστρεφε για να είναι μαζί μου την ημέρα που θα περνούσα από την ιατρική Επιτροπή, θα έφευγε από τους Λειψούς για να έρθει κι εκείνος στο ραντεβού. Γιατί όταν έφευγε το ιπτάμενο δελφίνι, επειδή δεν υπάρχει απ’ ευθείας σύνδεση με καράβι από τους Λειψούς για τον Πειραιά.
Στο μεταξύ εγώ είχα φύγει για μια δυο μέρες στην Ύδρα είχα πάει στο σπίτι μιας φίλης που ήταν και η αδελφή εκεί, θα επιστρέφαμε στην Αθήνα και οι τρεις. Οι δικηγόροι τηλεφωνούν εκ μέρους μου στο γραφείο του κ. Διώτη, «Η κα Peynaud πρέπει να σας μιλήσουμε›. Τηλεφώνησα σε πολλούς Εισαγγελείς, κανένας δεν είχε χρόνο, κανείς δεν ενδιαφερόταν για την παρουσία μου.
Πήγα στο Δικαστήριο 4 άνθρωποι εγώ κι άλλοι τρεις μαζί μου, ήταν η ώρα του γεύματος και έπρεπε να επιστρέψουμε στις 6 η ώρα διότι δεν υπήρχε εφημερία. Έτσι κατά τις 6 παρά ξαναφύγαμε πάλι και οι 4 μαζί για να πάμε και εκεί υπήρχαν κάποιοι νέοι άνδρες μπροστά στο Κολωνάκι, οι οποίοι μου ζήτησαν τα χαρτιά μου. Εδειξα την ταυτότητά μου και με έβαλαν σε ένα αυτοκίνητο της αστυνομίας και βρέθηκα στο 12ο όροφο της Ασφάλειας στην Αλεξάνδρας χωρίς να μου πουν οτιδήποτε και με άφησαν μόνη μου 4 ώρες.
Τέσσερα ώρες μετά ήταν 10 η ώρα το βράδυ, 4 άτομα μπήκαν στο γραφείο, μου συστήθηκαν Διώτης Εισαγγελέα, Σύρος στρατηγός ή αρχηγός της Αντιτρομοκρατικής και δυο αξιωματικοί ο ένας λέγεται Φραγκίσκος, του άλλου το όνομα το έχω εξ ολοκλήρου ξεχάσει.
Εκεί μόνο ο κ. Διώτης άρχισε να μου θέτει ερωτήσεις. «Ο Αλέξανδρος Γιωτόπουλος, η 17Ν› καθώς δεν γνώριζα Αλέξανδρο Γιωτόπουλο μου μίλησε για τον Μιχάλη. Διάφορες ερωτήσεις προσωπικού χαρακτήρα, αδιάκριτες, πολύ – πολύ χυδαίες. Δεν καταλάβαινα πολύ καλά που το πήγαινε και τότε μου έθεσε την ερώτηση: «Γνωρίζετε τον αντιτρομοκρατικό νόμο;›. Απάντησα «ναι το γενικό του πλαίσιο, σε γενικές γραμμές ναι›.
Είπε ότι «Είναι ένας πάρα – πάρα πολύ καλός νόμος και εγώ ο ίδιος συμμετείχα στη σύνταξή του› «Καταλαβαίνετε; Θέλετε τον Μιχάλη;› λέω «Ασφαλώς και θέλω να τον βοηθήσω, θα ήθελα να ξέρω πως› και μετά αγρίεψε κάπως και είπε «Πρέπει να βοηθήσετε και τον εαυτό σας›, «Πως;› «Με το να συνεργαστείτε›.
Δεν καταλάβαινα πολύ καλά πως θα μπορούσα να συνεργαστώ με αυτό τον κύριο σε μια ιστορία που μου ήταν παντελώς άγνωστη. Έπαθα ακόμη μια κρίση, λέγοντάς μου «Έχω στοιχεία εναντίον σας από το παρελθόν›. Μου λέει «Έχετε ακούσει να μιλούν για τη 17Ν «, λέω «Ασφαλώς, όπως όλοι στην Ελλάδα. Ζω στην Ελλάδα εδώ και πολύ καιρό›.
«Έχετε ακούσει να μιλούν για τον Γουέλς τον αρχηγό της CIA που τον σκότωσε η 17Ν;› λέω «Ναι›. «Εσείς ήσασταν η γυναίκα της 17Ν και εξάλλου έχω στοιχεία εναντίον σας γιατί ως πολύ γενναία γυναίκα που είχε σκοτώσει κάποιον, στη συνέχεια φοβήθηκα όταν είδα το αίμα και έκανα εμετό και αυτά ήταν τα στοιχεία›. Αυτά είναι τα λόγια του Διώτη.
Σε αυτό το σημείο ξεπέρασα οτιδήποτε μπορούσα να ανεχτώ και να ελέγξω. Μετά με πήγαν σε ένα άλλο γραφείο για πράγματα που δεν υπάρχει λόγος να μακρηγορήσουμε για να δω τον Μιχάλη που ήταν σε άθλια κατάσταση. Τον ρώτησα τι του είχαν κάνει, δεν τον άφησαν να κοιμηθεί. Μου είπε αμέσως «Για το όνομα είναι αλήθεια. Όλα τα άλλα είναι ψέματα τα οποία μου φορτώνουν δεν έχουν καμία σχέση με εμένα›.
Σε ό,τι αφορά το όνομα εκείνη τη στιγμή, μια τέτοια στιγμή, δεν είχαμε το χρόνο να μου δώσει περισσότερες εξηγήσεις και τότε μου είπαν ότι πρέπει να επιστρέψω στο σπίτι μου για να πάρω καθαρά ρούχα για εκείνον την επομένη. Αυτό που και έκανα την επομένη. Δεν κατάφερα όμως να ανοίξω την πόρτα του σπιτιού μου γιατί η κλειδαριά ήταν γεμάτη από μικρά κομματάκια. Έτσι επέστρεψα στην Αλεξάνδρας για να τους ρωτήσω γιατί δεν μπορούσα να ανοίξω την πόρτα μου, αλλά επειδή είχαν κλειδώσει καλά, είπαν ότι δεν ήθελαν να αφήσουν την πόρτα ανοιχτή προκειμένου να μην μπουν ληστές, οπότε έκλεισαν καλά και γι αυτό αναγκάστηκα.
Έφερα αργότερα άνθρωπο να ανοίξει την πόρτα και το διαμέρισμά μου στο σπίτι μου τα πλακάκια είναι λευκά και ήταν βρώμικα, ήταν αυτή η σκόνη που ρίχνουν για τα αποτυπώματα. Υπήρχε μόνο στα πλακάκια του σαλονιού. Το διαμέρισμα ήταν άψογο όπως ακριβώς το είχα αφήσει, το πάτωμα, τα κρεβάτια, ο καναπές, τα μαξιλάρια όλα. Δεν κατάλαβα αμέσως και η αδελφή μου που ήρθε και μου είπε «Μα δεν έψαξαν καθόλου εδώ›.
Ακόμη μια φορά θα κάνω μια αναδρομή γιατί μετά από τα συμβάντα διαβάζω τον Τύπο, βλέπω τηλεόραση και γνωρίζω περισσότερα πράγματα. Εγώ η ίδια κατηγορήθηκα για κάθε είδους έγκλημα, κλοπή με ενοχοποιητικά στοιχεία εναντίον μου, εναντίον του θα επιστρέψω στο πως θα ξαναζήσω στο Βύρωνα το ’91 – ’92 το διαμέρισμα όπου μέναμε με νοίκι η ιδιοκτήτρια ήθελε το διαμέρισμα.
Ήταν λίγο κουραστικό το να μετακομίζει κανείς αδιάκοπα και πήρα την απόφαση να μετακομίσω οριστικά δηλαδή να αγοράσω το σπίτι στο Βύρωνα. Κατ’ αρχήν έψαξα κοντά στη δουλειά μου δηλαδή στην περιοχή της Αγίας Παρασκευής και έτσι θα με βόλευε να τρώω λιγότερο χρόνο στη συγκοινωνία. Ήταν υπερβολικά ακριβό για εμένα και με τα ίδια χρήματα που θα έδινα για να έχω ένα διαμέρισμα στην Αγία Παρασκευή θα μπορούσα να αγοράσω το σπίτι στο Βύρωνα και κάτι στους Λειψούς για να μένουμε κι εκεί.
Το ’84 για πρώτη φορά πήγαμε για διακοπές στους Λειψούς για διάφορους λόγούς αυτό το νησί μας είχε αρέσει και από το ’84 όλα τα καλοκαίρια τα περάσαμε στους Λειψούς. Εξάλλου όχι μόνο αποκλειστικά τα καλοκαίρια.
Από άποψη άνεσης δεν ήταν πάντα το καλύτερο για μεγάλα διαστήματα να μένει κανένας σε ενοικιαζόμενα δωμάτια, φαίνεται ότι το καλοκαίρι του 1993 φίλοι από το νησί έψαχναν να βρουν ένα σπίτι, ένα οικόπεδο για να μπορούμε να εγκατασταθούμε οριστικά. Αυτοί οι φίλοι μας μίλησαν για ένα οικόπεδο προς πώληση, καλά πήγε, λειτούργησε, το αγόρασα.
Επιστρέφοντας στην Αθήνα αμέσως ήρθαμε σε επικοινωνία με τον αρχιτέκτονα προκειμένου να ξεκινήσει να κάνει τα σχέδια και ξεκίνησαν και εργασίες. Αυτό που θα ήθελα να πω τώρα, είναι ότι μίλησα ήδη , ότι η στάση θα αποκαλέσω της Αστυνομίας, αλλά δεν είναι ακριβώς η Αστυνομία διότι ο κ. Διώτης είναι Εισαγγελέας, η στάση τους απέναντί μου, όχι μόνο την χυδαιότητα για την οποία ήδη μίλησα, αλλά και τις αποδείξεις τα πειστήρια που είχαν εναντίον μου, ήμουν ήδη πεπεισμένη ότι ακριβώς το ίδιο πράγμα, ισχύει και για τον Μιχάλη.
Δηλαδή ήταν μια φρικτή σκευωρία που γυρνούσε γύρω από μια ιστορία στο όνομά του. Το όνομά του Μιχάλης, ενώ το πραγματικό όνομά του, Μιχάλης Οικονόμου είναι το πραγματικό του όνομα επίσης, αλλά καθώς είχε αλλάξει όνομα, αυτό σήμαινε ότι είχε κρύψει κάτι και τι είχε κρύψει; Ότι είναι ο αρχηγός της 17Ν.
Αυτό αλήθεια για μένα που τον γνωρίζω τόσα χρόνια, καταρχήν για μένα δεν αποτελούσε πρόβλημα, δεν έχει μεγάλη σημασία είναι προσωπικό το ζήτημα. Έχω ζήσει με ένα πρόσωπο, με έναν άνθρωπο και αυτό το πρόσωπο είναι πάντοτε το ίδιο και αυτός ο άνθρωπος είναι πάντοτε ο ίδιος. Πολύ περισσότερο τη στιγμή που μου έδωσε εξηγήσεις. Και εξηγήσεις τις οποίες κατάλαβα πολύ καλά και ακόμα περισσότερο τις καταλαβαίνω σήμερα.
Είχε μια στρατευμένη δυναμική δράση ενάντια στη δικτατορία, κρίμα που το ήξερα νωρίτερα, γιατί θα μπορούσα να τον βοηθήσω, είχε δικαστεί ερήμην του από στρατιωτικό δικαστήριο και οι γαλλικές αρχές που είχαν βρει υλικό που ανήκε στην οργάνωση της οποίας αποτελούσε μέλος, μέσα σ’ αυτό το υλικό , υπήρχαν χαρτιά, φωτογραφία του, άρα τον αναζητούσαν και οι γαλλικές αρχές.
Και επομένως είναι λογικό ότι το ’70, ’71 δεν τον γνώριζα αλλά είχε αλλάξει το όνομά του. Αν ήθελε να συνεχίσει την αντιφασιστική του δράση είχε κάθε συμφέρον να αλλάξει όνομα. Στη συνέχεια αυτό το όνομα το κράτησε μέχρι, εγώ δεν θα πω την επιστροφή της δημοκρατίας, αλλά την πτώση της δικτατορίας, δεν θα πω επιστροφή της δημοκρατίας γιατί δεν πιστεύω ότι υπήρξε επιστροφή της δημοκρατίας.
Η Ελλάδα ήταν μια χώρα βασανισμένη από τη δικτατορία, και όλος ο κόσμος για καμιά 10αριά χρόνια αναρωτιόταν προς τα πού θα το πήγαινε αυτή δημοκρατία και αν δεν θα υπήρχε και νέο πραξικόπημα. Για να επιστρέψουμε όμως, κάποιος ο οποίος αλλάζει όνομα, αν το κρατάει για λόγους πολύ σοβαρούς, νομίζω ότι είναι πολύ δύσκολο να κάνει κάποιος μια αναδρομή όταν η γυναίκα με την οποία ζει για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα και όλοι του οι φίλοι, όλοι μας οι κοινοί φίλοι τον γνωρίζουν έτσι.
Τώρα ακούω να λέγεται ότι κρυβόταν, θα έλεγα ότι είναι γελοίο αν η κατάσταση δεν ήταν τόσο σοβαρή. Πώς θα μπορούσε; Εντάξει, έκρυβε το όνομά του. Ήταν το αληθινό του όνομα Μιχάλης Οικονόμου. Όταν έχει κάποιος μια κοινωνική ζωή, όταν ζει με τους ίδιους ανθρώπους, όταν μένει κανείς στο ίδιο σπίτι με κάποιον για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα, όταν πάει διακοπές στους Λειψούς, οι Λειψοί είναι ένα μικροσκοπικό νησάκι, δεν είναι πράγματι το ιδεώδες μέρος για να κρυφτεί κάποιος.
Όταν έχει κάποιος τα προβλήματα που είχα εγώ με τον Δήμαρχο στους Λειψούς, από τη στιγμή που αποπερατώθηκε το σπίτι μου, το οποίο σπίτι μου είναι νόμιμο μέχρι τελευταίου τετραγωνικού μέτρου και που ο Δήμαρχος με οδήγησε σε δίκη – ασφαλιστικά μέτρα, επειδή δεν του αρέσει το χρώμα του σπιτιού μου, και για χρόνια έτρεχα από Δικαστήριο σε Δικαστήριο μ’ αυτό το Δήμαρχο, ήταν πράγματι η ιδεώδης κατάσταση για να κρυφτεί κάποιος. Γιατί το σπίτι μεν είναι δικό μου αλλά είμαστε ζευγάρι.
Ναι, ήρθε στο Δικαστήριο μαζί μου. Με βοήθησε γιατί έχω πρόβλημα με την γλώσσα. Έφθασε να μιλήσει σε κάποιον τοπικό σταθμό στο ράδιο. Για να απαντήσει εξ ονόματός μου στις προσβολές του Δημάρχου που μίλησε σε τοπικό ραδιοφωνικό σταθμό. Επομένως πράγματι κρυβόταν. Είναι βέβαιο ότι κρυβόταν!
Όσο για την μεταξύ μας συμφωνία, την ύπαρξη, είναι βέβαιο, είναι σαφές ότι έχουμε πάρα πολλά πράγματα κοινά. Διαφορετικά ούτε εγώ θα ήμουν μαζί του, ούτε εκείνος θα ήταν μαζί μου. Και τουλάχιστον για μένα προσωπικά και για εκείνον βέβαια, αλλά τουλάχιστον για μένα, οι πολιτικές ιδέες είναι κάτι πολύ σημαντικό.
Ποτέ δεν θα ζούσα με κάποιον πλούσιο, με κάποιον έμπορο, δεν είναι αυτό που με ενδιαφέρει. Αντιθέτως πάντοτε πίστευα και το ίδιο και εκείνος, ότι είναι καθήκον να αγωνίζεται κανείς εναντίον της αδικίας, ενάντια στην φτώχια, την ανεργία, τον ρατσισμό, είναι πολύ απλό να σας πω, αν τον γνώρισα – εκεί όπου τον γνώρισα – είναι ότι εκτιμώ αν μπορούσα να τοποθετηθώ κάπου, θα τοποθετούμουν στην άκρα αριστερά ασφαλώς. Χωρίς να ανήκω σε κάποιο κόμμα, ή σε κάποια ομάδα επίσημα.
Ωστόσο ούσα τρόπον τινά σε εγρήγορση σε ότι αφορά αυτά που συμβαίνουν στην κοινωνία μας. Όποτε μου είχε δοθεί η ευκαιρία συνδικαλιζόμουν. Στο βαθμό που αυτό θα μπορούσε να προσφέρει κάτι σε μένα και στους άλλους.
Τώρα καθώς μου έχουν ήδη θέσει το ερώτημα, είναι η ερώτηση που μου έχει θέσει ο κ. Διώτης, «γνωρίζετε την ύπαρξη της 17Ν;› Ασφαλώς ναι. Τι πιστεύατε; Αυτό που πίστευα ήταν ότι είναι μια επαναστατική οργάνωση της άκρας αριστεράς, που έκανε αναλύσεις πολιτικές και ιδεολογικές προς τις οποίες ένοιωθα να βρίσκομαι εγγύς, κοντά, ασφαλώς δεν θα χρησιμοποιούσαμε ποτέ τέτοια μέσα.
Αλλά οι αναλύσεις και ο λόγος ήταν πολύ σωστά. Δεν πρέπει να ξεχνάμε άλλωστε σε ποια κοινωνία ζούμε. Σε μια υγιή κοινωνία δεν υπάρχουν μόνο αποκλεισμένοι στις δικές μας πλούσιες κοινωνίες, αλλά για να καταλάβουμε το επίπεδο ας έχουμε υπόψη μας ότι ήδη έχουμε αποκλείσει όλο τον Τρίτο Κόσμο.
Και μου κάνει πραγματικά εντύπωση όταν ζητούν στους ανθρώπους να κρίνουν, να καταδικάζουν αυτή τη βία. Και όταν ονομάζεται τρομοκρατία αυτό το πράγμα. Η τρομοκρατία υπάρχει. Υπάρχει η τρομοκρατία του ιμπεριαλισμού, η κοινωνική τρομοκρατία, η τρομοκρατία των Μ.Μ.Ε. , η τρομοκρατία της αμερικανικής υπερδύναμης, οι βόμβες και το να συντρίβονται χώρες όπως το Ιράκ, το Αφγανιστάν και η Γιουγκοσλαβία, και μολονότι είμαι κάποιος ο οποίος δεν χρησιμοποιεί βία, δεν μπορώ να δεχθώ στο να μου ζητούν να καταδικάσω την βία, της 17Ν ή της οποιασδήποτε οργάνωσης αυτού του τύπου, που έχουν κάποιο ιδεώδες, κάποιο ιδανικό, αν πριν δεν έχει κριθεί και κατακριθεί η βία που συνθλίβει όλο τον κόσμο.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Εγώ επειδή νομίζω ότι θα υπάρχουν ερωτήσεις, να έρθετε πάλι αύριο στις 9 το πρωί.
Διακόπτουμε για αύριο στις 09:00 το πρωί.