ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Επαναλαμβάνεται η συνεδρίαση που έχει διακοπεί. Συνεχίζουμε με ερωτήσεις του κ. Ζαϊρη.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Γνωρίζετε τον κ. Τσελέντη πριν τη σύλληψή σας;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Όχι. Τον είδα εδώ στις φυλακές.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Για πρώτη φορά τον γνωρίσατε εδώ στις φυλακές;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Ναι. Δηλαδή μπορεί να ήταν σε αυτές τις συζητήσεις, μια που το είπε και ο ίδιος, εγώ δεν τον θυμάμαι.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Γιατί η επόμενη ερώτησή μου είναι αν στις συναντήσεις αυτές που κάνατε, μέχρι το ’84 έστω ως φυσική παρουσία αν είχατε διαπιστώσει την παρουσία του κ. Τσελέντη;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Δεν τον αμφισβητώ σε αυτά που είπε, δεν τον θυμάμαι.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Σας θέτω ως δεδομένο το εξής: ο κ. Τσελέντης στην απολογία του στον κ. Ζερβομπεάκο στις 30 Ιουλίου στο φύλλο 41 καταθέτει τα εξής: «Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι ο Νικόλαος Παπαναστασίου είναι ο Τάκης, τον οποίο είχα συναντήσει τρεις έως πέντε φορές σε κάποιες συναντήσεις των μελών της 17Ν τις οποίες δεν θυμάμαι›. Ποια θέση παίρνετε σε αυτά τα οποία έχει πει ο κ. Τσελέντης για σας;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Ο Πάτροκλος Τσελέντης περιγράφει πράγματα που έχω ζήσει και προφανώς ήταν εκεί. Για το αν με αποκάλεσε ποτέ κανένας Τάκη, αυτό δεν έχει γίνει ποτέ.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Στην απολογία του ο κ. Τσελέντης στο δεύτερο μέρος της στις 5 Αυγούστου λέει τα εξής: «Το Νίκο Παπαναστασίου τον είχα δει στις αρχές σε κάποιες συζητήσεις που πήγαινα με τον Χριστόδουλο και τον Σκανδάλη. Τότε γίνονταν κάποιες συζητήσεις ότι η Οργάνωση έπρεπε να έχει εκτός από το παράνομο μηχανισμό?› και συνεχίζει: «Εκεί θυμάμαι είχα δει αυτό τον άνθρωπο?› –εννοείται σε εσάς, στον Τάκη- «? και θυμάμαι ότι τότε ο Χριστόδουλος ή ο Σκανδάλης μου είπε αυτόν τον λένε Τάκη, τον προσφωνούμε Τάκη›. Αυτός ο Τάκης ανταποκρίνεται ή ταυτοποιείται στο πρόσωπό σας.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Εγώ ήμουν εγώ. Αλλά Τάκης δεν άκουσα ποτέ να με αποκαλούν Τάκη.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Ο κ. Τσελέντης επίσης στην απολογία του εδώ είπε το εξής: «Τον Νίκο Παπαναστασίου δεν τον έχω συναντήσει σε καμία ενέργεια της Οργάνωσης και είναι μέσα στο μυαλό μου μια θολή κατάσταση, δηλαδή μπορεί να ήταν μέλος και μπορεί να μην ήταν›. Στο σημείο αυτό θα ήθελα τον κ. Τσελέντη να ξεκαθαρίσει το θολό τοπίο όπως το λέει.
Ξεκαθαρίστε σας παρακαλώ τη θέση σας ως προς τον κ. Παπαναστασίου.
Π. ΤΣΕΛΕΝΤΗΣ: Όπως έχω ξαναπεί δεν μπορώ να είμαι πλήρως ξεκάθαρος, ήταν στην αρχή τότε που έμπαινα εγώ, τον έβλεπα σε συζητήσεις που γίνονταν κυρίως για να έχει η Οργάνωση μια πολιτική ομάδα που θα είναι σαν νόμιμη. Εμείς αυτό το λέγαμε «το μπροστά› ενώ το πίσω θα ήταν το παράνομο, το κρυφό μέρος. Σε αυτές τις συζητήσεις τον θυμάμαι και θυμάμαι ότι μου είχαν πει ότι αυτόν τον προσφωνούμε σαν Τάκη.
Αργότερα όμως όταν έπαιρνα μέρος σε ενέργειες και ήμουν πλήρες μέλος δεν τον έχω συναντήσει.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Καλώς. Κύριε Παπαναστασίου δεν αμφισβητώ ότι στο παραμικρό την ειλικρίνεια γι’ αυτά τα οποία έχετε πει μέχρι τώρα. Θα σας παρακαλέσω με ιδιαίτερο αυξημένο αίσθημα ειλικρίνειας να απαντήσετε σε αυτά που θα σας ρωτήσω και αφορούν τον κ. Ανέστη Παπαναστασίου.
Ξέρατε ότι ο ξάδελφός σας υπηρετούσε ως έφεδρος αξιωματικός στο 566 Τάγμα Πεζικού;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Ήξερα ότι υπηρετούσε σαν έφεδρος αξιωματικός και μια φορά τον είχα επισκεφθεί στη Φλώρινα όταν ήταν εκεί.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Εσείς σε παραπλήσια προς την περιοχή των Σερρών μονάδα υπηρετήσατε;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Ξέρω τι λέτε. Ούτε καν ξέρω που είναι αυτό το στρατόπεδο. Δεν το ξέρω καν. Γιατί το χωριό μας είναι σε άλλη ακτίνα, δηλαδή από τη Θεσσαλονίκη είμαστε πάρα πολύ κοντά. Αυτό το μέρος είναι μακριά.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Είπατε προηγούμενα ότι τον επισκεφθήκατε στη Φλώρινα;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Ναι μια φορά.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Στο στρατόπεδο των Σερρών τον επισκεφθήκατε;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Όχι ποτέ.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Ξέρετε αν ο Ανέστης Παπαναστασίου τότε στις Σέρρες έμενε μόνος του ή με άλλους αξιωματικούς;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Δεν ξέρω.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Ούτε γνωρίσατε προφανώς κανέναν;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Κανέναν. Ούτε συγκάτοικό του. Δεν ξέρω για την τότε ζωή του.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Ούτε φιλοξενηθήκατε στο σπίτι των Σερρών.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Στο Χουμνικό; Στο χωριό μας;
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Όχι εκεί που υπηρετούσε.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Ποτέ – ποτέ.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Όσο υπηρετούσε στο Σιδηρόκαστρο ο κ. Ανέστης Παπαναστασίου ξέρατε αν διατηρούσε σπίτι στη Θεσσαλονίκη ή έμενε με τους γονείς του;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Ο Ανέστης, επειδή οι γονείς του ζούσαν στο χωριό, είχε με τον αδελφό του ένα μικρό διαμερισματάκι και ζούσαν εκεί μαζί, γιατί σπούδαζαν κι ήταν εκεί μαζί.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Είχατε επισκεφθεί είτε τότε που δεν είχε παντρευτεί ή μετά που είχε παντρευτεί το σπίτι του κ. Ανέστη Παπαναστασίου;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Στα σπίτια που έμεινε ο Ανέστης έχω περάσει τουλάχιστον μια φορά από όλα, εκτός από αυτό στο στρατόπεδο. Αλλά τότε που ήταν ο αδελφός του δεν μπορούσαν να με φιλοξενήσουν γιατί ήταν ένα σπίτι σε κατάσταση?
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Θυμάστε ποια χρονική περίοδο τον επισκεφθήκατε στη Θεσσαλονίκη;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Εκείνα τα χρόνια στη Θεσσαλονίκη δεν θυμάμαι καθόλου.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Περίπου δεκαετία; Πριν το ’85;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Εδώ είναι ίσως μπορεί να σας πει. Δεν θυμάμαι ακριβώς πότε έφυγε για το χωριό που πήρε τη σύνταξη ο πατέρας του, ή μάλλον όταν είχε δουλειά στα χωράφια, δεν θυμάμαι. Εδώ είναι, μπορείτε να τον ρωτήσετε.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Μείνατε ένα βράδυ; Δύο βράδια ή μια μέρα;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Στο σπίτι αυτό που ζούσε με τον αδελφό του, ποτέ. Δεν είχε χώρο να φιλοξενηθώ.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Ο πεθερός του όταν εξετάστηκε εδώ, είπε ότι φιλοξενηθήκατε – αυτό το ρήμα χρησιμοποίησε δυο φορές- μια το 1997 και μια στην κηδεία του πατέρα του.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Αυτό είναι τώρα στο σπίτι που έχει με τη σύζυγό του. Έχω πάει παραπάνω από μια φορά.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Ούτε δηλαδή να ερευνήσετε κάποια βιβλιοθήκη;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Όχι.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Έρχομαι τώρα στο σχεδιάγραμμα και σας θέτω ως δεδομένο αυτό το οποίο έχει πει ο κ. Ανέστης Παπαναστασίου 30 Μαϊου. Η μία εξήγηση που έδωσε, είναι να το έδωσε ο ίδιος, την οποία και αποκλείει. Η δεύτερη είναι να το έχασε, την οποία θεωρεί ως μηδαμινή περίπτωση. Η τρίτη είναι να του το έκλεψαν. Εσείς ποια θεωρείτε με τη γνώση που έχετε και τη σχέση με τον κ. Ανέστη Παπαναστασίου, αν βάλετε τον εαυτό σας στη θέση του ποια θα θεωρούσατε πιο πιθανή.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Με δεδομένη τη δική μου σύλληψη ο Ανέστης είπε τις πιθανότητές του. Η κλοπή είναι το πιο πιθανό, αλλά όχι από εμένα με κανένα τρόπο. Δεν θα έκλεβα ποτέ έναν άνθρωπο που τον αγαπώ, χωρίς να τον ενημερώσω.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Είχατε ποτέ οποιαδήποτε συζήτηση για στρατιωτικά θέματα;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Ποτέ.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Αποκλείετε παντελώς την περίπτωση να έχετε πει στον ξάδελφό σας «Ανέστη φτιάξε ένα σχεδιάγραμμα›;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Βεβαίως το αποκλείω.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Αποκλείετε επίσης την περίπτωση να βρήκατε τυχαία στο σχεδιάγραμμα στο σπίτι του Ανέστη;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Το αποκλείω.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Αποκλείετε την περίπτωση να σας το έδωσε ο ίδιος ο Ανέστης;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Δεν έγινε ούτε αυτό.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Αποκλείετε την περίπτωση ο κ. Ανέστης Παπαναστασίου να γνώριζε κάποιον από τους κυρίους συγκατηγορουμένους σας;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Το αποκλείω.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Θέλω κάποιο σχόλιό σας. Να πήγε ταχυδρομικά αυτό το σχεδιάγραμμα από κάποιον άγνωστο;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Εγώ έδωσα τη δική μου εξήγηση, την οποία την είπα στην απολογία μου.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Οι σχέσεις σας σήμερα στη φυλακή με τους συγκατηγορούμενούς σας; Υπάρχει με κάποιον μια ιδιαίτερη συμπάθεια, μια ιδιαίτερη αντιπάθεια;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Όχι. Βρέθηκα σ’ ένα χώρο όπου βρεθήκαμε όλοι αναγκαστικά και είσαι υποχρεωμένος να είσαι συμβατός με όλους τους υπολοίπους.
Ν. ΖΑΪΡΗΣ: Ευχαριστώ. Τίποτα άλλο.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Κύριε κατηγορούμενε, είπατε ότι πιστεύατε ότι το ΠΑΣΟΚ δεν θα καθόταν στην εξουσία.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Δεν είπα εγώ αυτό. Ότι συζητιόταν πάρα πολύ ότι το ΠΑΣΟΚ με τις θέσεις που είχε τότε για σοσιαλισμό, για τις βάσεις, για τους Αμερικανούς κι όλα αυτά, δεν θα κρατιόταν στην εξουσία.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Πως το εννοούσατε αυτό το πράγμα;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Ότι θα γινόταν κάτι όπως το ’67, μια δικτατορία ας πούμε, έτσι λεγόταν.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Αυτό τι σήμαινε για σας; Ότι έπρεπε να ετοιμαστείτε για να το αντιμετωπίσετε; Το ΠΑΣΟΚ είχε εκλεγεί με την ψήφο του λαού.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Βεβαίως. Αλλά αν το έριχνε ποτέ κάποιος, θα ήταν στρατιωτικά, με Χούντα.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Μου κάνει εντύπωση αυτό που λέτε, ότι τότε λέγατε ότι δεν θα καθόταν στην εξουσία.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Ότι υπήρχε κίνδυνος για τις θέσεις που είχε να το ρίξουν.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Ποιος το έλεγε αυτό;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Το συζητούσαν πάρα πολλοί. Σε όποια παρέα καθόσουν και ήταν Αριστεροί, έλεγαν ότι είναι αδύνατο το ΠΑΣΟΚ ή θα αλλάξει θέσεις και θα προσαρμοστεί κατά κάποιο τρόπο, ή θα το ρίξουν.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Η Ελλάδα τότε δεν ήταν μέλος της ΕΟΚ;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Είχε αρχίσει πλέον να είναι ο καιρός για να έχει άλλη πλεύση η χώρα μας. Γι’ αυτό και εγώ δεν πίστεψα αυτά που συζητούσαν και γι’ αυτό έφυγα.
Π. ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ: Ο ίδιος ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε πει να υπάρχει εγρήγορση, αφ’ ότου είχε εκλεγεί και έχει γραφτεί παντού.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Υπήρχε φόβος δηλαδή για πραξικόπημα.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Ένα θέμα που απασχολούσε τους Αριστερούς αφού έγινε το πραξικόπημα και μετά, ήταν τι κάναμε εμείς και το αφήσαμε κι έγινε. Αυτό, απασχολούσε για ένα διάστημα αρκετά μεγάλο τους Αριστερούς.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Εργαζόσασταν στη Γερμανία;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Μάλιστα. Βρέθηκα για δυο χρόνια στη Γερμανία.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Στη Στουτγάρδη;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Ναι.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Μαζί με τον Γιάννη Σερίφη;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Βεβαίως. Τους γνώρισα εκεί και τον Παύλο και τον Γιάννη.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Ήσασταν εκεί συνδικαλιστές;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Ο Γιάννης θυμάμαι ότι ήταν πάντοτε συνδικαλιστής και μπροστάρης στα πάντα.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Στη Ανατολική Γερμανία πηγαίνατε καθόλου;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Εγώ έχω πάει στην Ανατολική Γερμανία το ’89 σε ταξίδι αναψυχής.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Για το ’74 με ’76 σας ρωτώ αν πήγατε.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Όχι. Δεν μπορούσα γιατί το διαβατήριό μου δεν είχε ισχύ για την Ανατολική Γερμανία. Είχα βγάλει ένα διαβατήριο το ’74 που είχε ισχύ μέχρι τη Γερμανία και μπορούσες να πας στη Γερμανία, είτε μέσω Αυστρίας είτε μέσω Ιταλίας και ήταν μάλιστα το διαβατήριό μου για δύο μήνες, επειδή δεν είχα πάει στρατιώτης τότε, ήταν δίμηνη η διάρκεια του διαβατηρίού γι’ αυτό και ζήτησα πολιτικό άσυλο γιατί ήθελα να μείνω στη Γερμανία, δεν ήθελα δηλαδή να υπηρετήσω στη Χούντα εδώ.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Οι υπόλοιποι είχαν πάει στην Ανατολή Γερμανία;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Δεν έχω ιδέα. Ποτέ δεν άκουσα κάτι τέτοιο.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Με τον κ. Γιωτόπουλο είχατε καμιά επαφή στη Γερμανία;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Βεβαίως όχι.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Καλά.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ο κ. Γεωργαντόπουλος έχει τον λόγο.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Φοιτήσατε σε κάποια Σχολή;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Εισήχθην στην Παιδαγωγική Ακαδημία του Έσενγκεν, αλλά μέχρι που μπόρεσα λίγο να καταλαβαίνω τη γλώσσα έπρεπε να φύγω πια μετά, γιατί και εδώ είχαμε πλέον δημοκρατία και δεν είχα λόγο να κάθομαι στη Γερμανία και γιατί είχα και προβλήματα με το στρατιωτικό, δεν μπορούσα να έχω διαβατήριο. Δηλαδή απορρίφθηκε το άσυλο που είχα, η αίτηση που έκανα για πολιτικό άσυλο έπρεπε κάποια στιγμή να σηκωθώ να φύγω.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Και ήρθατε μετά εδώ στην Ελλάδα;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Ήδη ήμουν στην Ανωτάτη Βιομηχανική από το ’72 και σκέφτηκα να τελειώσω τις σπουδές μου.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Τελειώσατε;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Ναι τις τελείωσα.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Πήρατε το πτυχίο σας;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Ναι.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Πότε;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Δεν θυμάμαι. Το ’80;
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Επειδή έχετε πει το ’78 γι’ αυτό σας ρωτώ.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Δεν θυμάμαι.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Υπήρξατε άεργος ένα μεγάλο διάστημα;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Όχι. Αυτά ειπώθηκαν στον ανακριτή χωρίς λόγο, δεν υπήρξα άνεργος.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Τι ειπώθηκε στον ανακριτή;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Με ρωτούσε σε ποιες δουλειές βρέθηκα και είπα ότι ήμουν για κάποια στιγμή άνεργος, τελικά είδα τα ένσημά μου και είμαι παρά μόνο το ’85 άνεργος.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Εκεί είναι γραμμένο ότι από το καλοκαίρι του ’76 που γυρίσατε από τη Γερμανία μέχρι το καλοκαίρι του ’80 που πήγατε ότι ήσασταν άεργος και σας βοηθούσε η μητέρα σας. Έτσι;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Αυτό ναι.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Εκείνη η κατηγορία για την οποία ρωτηθήκατε ήδη για σύλληψη επ’ αυτοφώρω μιας κλοπής ποια εποχή θυμάστε;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Το καλοκαίρι του ’85.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Επίσης μείνατε κάποιο άλλο διάστημα, ήδη έχετε μισο-απαντήσει αλλά εγώ δεν το έχω καταλάβει μετά το στράτευμα, μετά τη θητεία σας, μείνατε πάλι άεργος ένα διάστημα;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Μόνο το ’85 κάποιους μήνες. Από τον Απρίλιο θα έλεγα μέχρι το φθινόπωρο του ’85 γιατί μετά ανοίξαμε μαγαζί στην αρχή το ανοίξαμε πουλώντας μόνο κεραμικά.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Το ’86.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Βιοτεχνία ιδρύσαμε το ’86.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Την εταιρεία φτιάξατε δηλαδή.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Τη βιοτεχνία κεραμικής. Ξεκίνησε μια μικρή βιοτεχνία κεραμικής στην οδό 3ης Σεπτεμβρίου.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Είπατε εδώ και θέλω να δω αν το έχω καταλάβει, συναντηθήκατε μετά την αποχώρηση από εκείνες τις συναντήσεις σας με τον κ. Παύλο Σερίφη στο σπίτι σας;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Ποτέ. Στη Γερμανία;
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Όχι.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Στην Ελλάδα ποτέ. Όλους που γνώρισα στη Γερμανία τους έχασα, δεν τους ξαναείδα. Έμεινα για δύο χρόνια όλα κι όλα στη Γερμανία.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Λέτε στην ανακριτική σας: « Ο Παύλος Σερίφης με ήξερε με το πραγματικό μου όνομα, δηλαδή Νικόλαος Παπαναστασίου και απορώ γιατί ο ανωτέρω μου αποδίδει τα παραπάνω› είχατε ερωτηθεί για κάτι άλλο. «Μάλιστα δε με αναγνώρισε και στην Αστυνομία και είπε ότι πράγματι εγώ είμαι ο Νικήτας›.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Έτσι έγινε ναι.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: «Σημειώνω ότι ο Παύλος Σερίφης έχει έρθει και στο σπίτι μου, είχαμε δηλαδή κάποιες σχέσεις›
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Στη Γερμανία.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Για τη Γερμανία μιλάτε;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Βεβαίως.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Γιατί εδώ μιλάτε για το Νικήτα κι είναι συνδεδεμένο παρακάτω, γι’ αυτό σας ρωτώ. Ενώ εδώ είπατε ότι δεν έχει έρθει ποτέ.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Για τη Γερμανία αναφέρθηκα.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Την εποχή των συναντήσεων το 1984 είχατε εργασία;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Βεβαίως.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Θυμάστε που; Έχετε φέρει κάποια αποδεικτικά που εγώ δεν θυμάμαι και έχουν αναγνωστεί. Για την εποχή του ’84 σας ρωτώ.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Έχω φέρει κι έχουν κατατεθεί.
Π. ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ: Αυτά βέβαια αφορούσαν τις ημερομηνίες εκείνες οι οποίες ήταν επίμαχες. Και τα υπόλοιπα θα σας τα φέρουμε.
(Διαλογικές συζητήσεις)
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Οι συναντήσεις αυτές γίνονταν απογευματινές ώρες;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Ναι.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Η δική σας εργασία ήταν πρωί – απόγευμα;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Όχι ήταν πρωινή. Πάντα δούλευα με συγκεκριμένο ωράριο.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Τι δουλειά κάνατε τότε; Δηλαδή ήταν σε σχέση με τις σπουδές σας που έχετε κάνει ή κάτι ξεχωριστό;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Ήμουν βοηθός λογιστού και στην AEG που δούλευα σε μια τριμελή γραμματεία αυτού που ήταν υποδιευθυντής Γερμανός.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Πολλές απορίες μου σχετικά με τον ξάδελφό σας τον Ανέστη Παπαναστασίου έχουν καλυφθεί, αλλά μου έχει μείνει μία. Είπατε ότι σ’ ένα μικρό σπίτι που έμενε ο ξάδελφός σας δεν έτυχε να φιλοξενηθείτε γιατί ήταν πολύ μικρό.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Σας είπα ότι έχω πάει σχεδόν σε όλα τα σπίτια, αλλά εκεί ήταν μικρό, δεν υπήρχε χώρος.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Το άλλο σπίτι της Θεσσαλονίκης είτε εκείνο πριν παντρευτεί, είτε της συζυγικής στέγης που έχει;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Εκεί πήγα.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Έχετε πάει;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Βεβαίως πήγα.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Έχει κάνει σπουδές.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Ο ξάδελφός μου ναι έχει κάνει.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Βιβλιοθήκη έχει;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Ναι.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Με διάφορα βιβλία;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Ναι.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Μπορείτε να μου πείτε τι είδους βιβλία έχει; Δηλαδή επιστημονικά, τραπεζικά, πολιτικά, διάφορα.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Τα τελευταία χρόνια ασχολείται πάρα πολύ με τα οικονομικά και μάλιστα τα περισσότερα βιβλία του είναι στα αγγλικά.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Λέω, αν τυχόν αυτά τα βιβλία εσείς?
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Δεν με ενδιέφεραν. Όταν πήγαινα εγώ στο σπίτι του στη Θεσσαλονίκη ήμουν βιοτέχνης. Σαν βιοτέχνης επιβίωσα.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Λέω, αν είχε οικονομικά βιβλία κι εσείς έχετε σπουδάσει οικονομικά μήπως είχατε ενδιαφέρον.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Αν ήθελα να έχω κάνει καριέρα στα οικονομικά, θα ξεκινούσα?
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Μήπως τα βιβλία που είχε ήταν και πολιτικού περιεχομένου ή λογοτεχνικού;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Όχι περισσότερο ήταν οικονομικά βιβλία τα οποία δεν με ενδιέφεραν.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Εκδόσεις αυτών των βιβλίων θυμάστε;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Όχι.
Χ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Δεν έχω άλλη ερώτηση ευχαριστώ.
Β. ΜΑΡΚΗΣ: Κύριε Παπαναστασίου θέλω να μου διευκρινίσετε κάτι σχετικά με την απολογία σας στον ανακριτή. Λέτε την εξής φράση: «Μάλιστα δε, με αναγνώρισε και στην Αστυνομία και είπε ότι πράγματι εγώ είμαι ο Νικήτας›.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Έγινε αυτό.
Β. ΜΑΡΚΗΣ: Για πέστε μου πως έγινε. Εσείς έχετε πάει από ότι ξέρω στην Αστυνομία 27 του μήνα.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Ναι.
Β. ΜΑΡΚΗΣ: Ο κ. Παύλος έχει απολογηθεί ήδη στην ανακρίτρια από την προηγούμενη το βράδυ.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Στις 25 εννοείτε.
Β. ΜΑΡΚΗΣ: Δυο μέρες πιο μπροστά. Στις 27 του μηνός σας οδηγούν κι εσάς στην Αστυνομία.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Στις 26 με συνέλαβαν.
Β. ΜΑΡΚΗΣ: 27 απολογείστε πράγματι. Πέστε μας λοιπόν πως έγινε αυτό το περιστατικό;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Το βράδυ στην Αστυνομία αφού είχα συλληφθεί γύρω στις 4 η ώρα το μεσημέρι μου έλεγαν «Πες τα όλα› γιατί υπέθεταν ότι κάτι ξέρω και δεν το λέω «Πες τα όλα γιατί θα σου φέρουμε εδώ κάποιους που σου προσάπτουν› αλλά με εντυπωσίασε κάτι: Έφεραν τον Παύλο και τον έβαλαν για ένα λεπτό μέσα και αμέσως με αναγνώρισε ενώ είχε να με δει πάρα πολλά χρόνια. Αυτό, μου έκανε πράγματι εντύπωση.
Β. ΜΑΡΚΗΣ: Δηλαδή εκεί μπροστά τον έφεραν και τους είπε «Ναι αυτός είναι ο Νικήτας›;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Έγινε αλλιώς το πράγμα.
Β. ΜΑΡΚΗΣ: Πως έγινε;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Θα σας πω και λεπτομέρειες. Τον ρώτησε νομίζω ο κ. Διώτης ή ο κ. Σύρος δεν θυμάμαι ποιος ήταν «Αναγνωρίζεις κανέναν εδώ μέσα;› και λέει «Αναγνωρίζω εσάς κ. στρατηγέ, εσάς κ. Διώτη› και σε δευτερόλεπτα «και τον Νικήτα› ούτε καν Νίκος Παπαναστασίου! Τον Νικήτα! Δηλαδή είναι πραγματικά πολύ περίεργο να με ξέρει με το όνομά μου και να λέει ο Νικήτας. Θα μπορούσε άμα ήταν να με κατηγορήσει να έλεγε «Ο Νίκος Παπαναστασίου που ήταν ο Νικήτας›.
Β. ΜΑΡΚΗΣ: Μας επιβεβαιώνετε ως πραγματικό περιστατικό ότι ο συγκατηγορούμενός σας ο κ. Παύλος Σερίφης δυο μέρες μετά την απολογία του στην ανακρίτρια βρέθηκε μαζί σας σ’ ένα γραφείο και σας υπέδειξε ως Νικήτα.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Βεβαίως.
Σ. ΦΥΤΡΑΚΗΣ: (Εκτός μικροφώνου)
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Αυτές οι διαδικασίες έγιναν δυο φορές και με το Χριστόδουλο και με τον Παύλο. Έγιναν με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. «Αναγνωρίζω εσάς› Δηλαδή καρμπόν.
Β. ΜΑΡΚΗΣ: Το ίδιο συνέβη και με τον Χριστόδουλο;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Το ίδιο έγινε και με τον Χριστόδουλο με την ίδια ακριβώς διαδικασία.
Β. ΜΑΡΚΗΣ: Τελειώνει αυτή η ιστορία και ερχόμαστε σε άλλα θα έλεγα πιο κρίσιμα θέματα. Από εκθέσεις που έχουν αναγνωστεί στο Δικαστήριο προκύπτουν κάποια δεδομένα. Ας ξεκινήσω την ερώτησή μου αν αποδέχεστε αυτά τα δεδομένα, ότι βρέθηκαν δικά σας αποτυπώματα κάπου –και θα πούμε που- στις γιάφκες, ότι βρέθηκαν αποτυπώματα του ξαδέλφου σας Ανέστη Παπαναστασίου κι ότι βρέθηκε το σχεδιάγραμμα αυτό που είχε και αποτυπώματα αλλά και γραφικό χαρακτήρα του Παπαναστασίου.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Για τα αποτυπώματα του Ανέστη αφού τα δέχτηκε, εγώ δεν έχω κανένα λόγο να μιλήσω γι αυτά.
Β. ΜΑΡΚΗΣ: Για τα δικά σας;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Για τα δικά μου, αν υπήρχε και η έκθεση πραγματογνωμοσύνης θα ήμουν βέβαιος, αλλά παρ’ όλα αυτά εγώ δεν έχω λόγο να αμφιβάλλω ότι μπορεί να είναι έτσι.
Β. ΜΑΡΚΗΣ: Θα έλεγα ότι με βάση αυτά τα δεδομένα, οι περιπτώσεις είναι τέσσερις: Ή να έχετε και οι δύο σχέση με τη 17Ν, ή να έχει ο ένας, αυτό που αποκλείεται είναι να μην έχει κανένας. Συμφωνείτε;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Στην απολογία μου μίλησα για μία τραγική σύμπτωση. Επιμένω ότι είναι έτσι.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ο Αριστοτέλης θα έβαζε και τέταρτη και πέμπτη εκδοχή. Να σας πω εγώ μία απ’ όλες; Να τα έβαλε όλα η αστυνομία.
Β. ΜΑΡΚΗΣ: Τώρα τί έγινε: Κάποιος βρήκε το σχεδιάγραμμα που έκανε ο ξάδερφός σας και είχε σχέση με την Οργάνωση και το πήγε. Κάπου ο ξάδερφός σας τυχαία, σε έναν άγνωστο χώρο τρίτου, έπιασε αυτά τα πράγματα τα οποία έχουν κρίσιμο περιεχόμενο, συνωμοτικούς κανόνες ουσιαστικά προσδιορίζουν και εν συνεχεία αυτά τα χαρτιά κάποιος που τυχαία είχε σχέση με τη 17Ν τα πήγε κι αυτά εκεί και κάποιος άλλος τρίτος, εντελώς συμπτωματικά πήγε εκεί ένα βιβλίο πάνω στο οποίο είναι τα αποτυπώματα και τα δικά σας και του κ. Γιωτόπουλου και του κ. Σάββα Ξηρού. Δεν βλέπετε ότι αυτή είναι εξαιρετικά απίθανη περίπτωση;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Αντιλαμβάνομαι τη λογική των ερωτήσεών σας, αλλά εγώ έχω να πω για μένα ότι δεν υπήρξα ποτέ μέλος της 17Ν. Δεν έχω τίποτε να συμπληρώσω. Δηλαδή δεν είχα σχέση με όλα αυτά που λέτε.
Β. ΜΑΡΚΗΣ: Δε θέλω να σας ρωτήσω τίποτε άλλο, επειδή πιστεύω όμως ότι η διαδικασία συνεχίζεται και θα συνεχίζεται για πάρα πολύν καιρό, έχετε πάντα τη δυνατότητα να πάρετε το λόγο και να τοποθετηθείτε όταν θα ακούσετε και τον ξάδερφό σας.
Π. ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ: Ο κ. Ανέστης είπε ορισμένα πράγματα, ότι «εγώ δε μπορώ να πιθανολογήσω›. Νομίζω ότι ήταν λίγο υπερβολικό αυτό το «όταν θα απολογηθεί›, επισείετε κάποιος κίνδυνος....
Β. ΜΑΡΚΗΣ: Προβληματισμός κύριε, προβληματισμός εντονότατος για την τύχη αυτών των δύο ανθρώπων.
Π. ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ: Μην ξεχνάτε ότι έχει ερωτηθεί γι αυτό ο κ. Ανέστης κι έχει απαντήσει και είναι δεδομένο ότι έχει απαντήσει, μην το ξεχνάμε αυτό.
Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ: Μπορείτε να μου πείτε με ποιον τρόπο καθορίζατε τα ραντεβού στο καφενείο που συναντιόσασταν την εποχή εκείνη;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Η πρώτη φορά ήταν αυθόρμητη, μετά από κάποια εκδήλωση. Σε μια διαδήλωση με τον Χριστόδουλο που τον ήξερα από καιρό, γιατί ο Χριστόδουλος πρωτοστατούσε στις διαδηλώσεις, ήταν πασίγνωστος, σε κάποια τέτοια διαδήλωσε βρέθηκαν 4-5 άνθρωποι οι οποίοι πρότειναν να κάνουμε κάποια συζήτηση. Με αυτόν τον τρόπο ήταν η πρώτη φορά.
Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ: Θυμάστε πού είχε γίνει η διαδήλωση εκείνη;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Είναι πολλά χρόνια, μπορεί να ήταν Πρωτομαγιά, ήταν πάρα πολλές οι εκδηλώσεις....
Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ: Εκεί πάντως στο Γουδί δεν γινόταν τίποτα για να ξεκινήσετε να πάτε εκεί. Πώς επιλέξατε εκεί το χώρο να πάτε;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Γιατί από το κέντρο πήγαμε στο Γουδί; Δεν ξέρω, κάποιος έριξε την ιδέα και βρεθήκαμε εκεί.
Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ: Τη δεύτερη, την τρίτη φορά, πόσες φορές συναντηθήκατε, πώς αποφασίζατε;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Αυτό δεν ήταν δύσκολο μετά, λέγαμε ότι θα συναντηθούμε.
Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ: Πώς δεν ήταν δύσκολο; Για πείτε μου.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Επιλέγαμε ότι θα συναντηθούμε την τάδε μέρα, μετά από 10-15 μέρες.
Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ: Κάθε φορά δηλαδή που συναντιόσαστε λέγατε για την επόμενη φορά.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Ναι.
Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ: Και δε χρησιμοποιήσατε ποτέ τα ονόματά σας.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Για εκείνο τον καιρό δεν ήταν περίεργο. Οι Αριστεροί άνθρωποι, οι εξωκοινοβουλευτικοί δεν έλεγαν τα ονόματά τους, δεν ήξεραν τί μπορεί να γίνει.
Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ: Αλλού είχατε συναντήσεις, σε άλλα μέρη των Αθηνών;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Τις περισσότερες φορές ήταν εκεί, στο Γουδί. Αλλά θυμάμαι ότι μια φορά ακόμα ήταν στο Παγκράτι νομίζω και αυτό που θυμάμαι καλά ήταν ότι ήταν σε ένα δασάκι, σε ένα αλσύλλιο που έχει στο Παγκράτι.
Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ: Από τα 6-7 αυτά άτομα που συμμετείχαν σε αυτές τις συγκεντρώσεις, λέτε ότι γνωρίζατε τον κ. Χριστόδουλο Ξηρό και απ’ αυτούς τους έξι λέτε σχεδόν με βεβαιότητα για τον κ. Γιωτόπουλο.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Η οποία βεβαιότητα ήταν στον ανακριτή. Όταν τον είδα από κοντά, δεν είμαι πλέον τόσο βέβαιος.
Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ: Νωρίτερα δεν τον είχατε δει;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Από πότε;
Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ: Πριν απολογηθείτε στον κ. ανακριτή.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Είχα δει ότι είχε συλληφθεί ένας άνθρωπος στην τηλεόραση.
Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ: Δε σας τον έδειξαν στην αστυνομία; Στα κρατητήρια της αστυνομίας δε συναντηθήκατε; Με ποιους συναντηθήκατε στα κρατητήρια της αστυνομίας;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Μόνο με τους δύο που σας ανέφερα, με αυτούς που με κατηγορούν κιόλας. Που με κατηγορούσαν στις απολογίες τους.
Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ: Ναι, αλλά για τα πρόσωπα αυτά λέτε στην ανάκριση ότι τα γνωρίζατε και τα βλέπατε για πρώτη φορά, ενώ ούτε τον Παύλο Σερίφη ούτε τον Χριστόδουλο βλέπατε για πρώτη φορά.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Ο Παύλος Σερίφης δεν έχει σχέση με αυτές τις συζητήσεις.
Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ: Για τα πρόσωπα που αναφέρετε στην αστυνομία, σας ρωτά ο ανακριτής αν συναντηθήκατε με συγκρατουμένους στα κρατητήρια και λέτε «είδα τα πρόσωπα μόνο μερικών εξ αυτών και τους έβλεπα όλους για πρώτη φορά, αυτούς που δεν τους γνώριζα›. ¶ρα η απάντηση που δίνετε τώρα δεν ταυτίζεται με αυτήν που δώσατε στην ανάκριση.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Με συγχωρείτε, δεν είδα όλους που είχαν συλληφθεί.
Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ: Πόσους είδατε;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Είχα δει μερικά άτομα να πάνε και να έρχονται. Δεν είχα δει όλους όσους είχαν συλληφθεί. Ήταν όλοι άγνωστοι σε εμένα και μόνο όταν ανέβηκα στον 12ο όροφο αναγνώρισα τον Παύλο Σερίφη ο οποίος ήταν σε κελί κοντινό.
Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ: Ο χρόνος που βλέπατε τον κ. Γιωτόπουλο κτλ. δεν σας είχε δημιουργήσει αμφιβολίες για να είστε πιο επιφυλακτικός στον ανακριτή και να επανέρχεστε σε δεύτερη ερώτηση και να λέτε ότι έχετε συναντήσει τον Γιωτόπουλο μόνο μία φορά; Γιατί δεν είχατε μία επιφύλαξη στον ανακριτή μεγαλύτερη; Γιατί να επιλέξετε από τους 6 αυτόν τη στιγμή που τον είχατε δει στην τηλεόραση; Τί ήταν αυτό που σας διαφοροποιεί τότε και τώρα;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Δεν διαφοροποιούμαι ουσιαστικά, απλώς τον είδα τον άνθρωπο στη φυλακή και δεν είμαι σίγουρος πια, δηλαδή τον είδα από κοντά, είχα τη φυσική του παρουσία.
Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ: Τί είναι αυτό που σας άλλαξε, να μην είστε σίγουρος πια; Είδατε έναν άνθρωπο, συζητούσατε πολιτικά ζητήματα... αν είχατε να συγκρίνετε μεταξύ του κ. Χριστόδουλου Ξηρού του και του κ. Γιωτόπουλου την προσωπικότητα κτλ. δεν μπορούσατε να έχετε αμφιβολίες για το ποιος είναι ο ένας και ο άλλος, είναι εμφανής η διαφορά και στον τρόπο που θα μιλήσουν, και στη σωματική τους διάπλαση. Αυτό να μου εξηγήσετε.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Τίποτε δεν υπήρξε για να με κάνει να αλλάξω πέρα του ότι τον είδα από κοντά. Τίποτε άλλο.
Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ: Είπατε απολογούμενος θέτοντας ερωτήματα «γιατί να ενοχοποιούμαι εγώ στις δύο συγκεκριμένες πράξεις που κατηγορούμαι, διότι με αναφέρει μόνο ο Χριστόδουλος και δε αναφέρει ο Σάββας Ξηρός›. Αυτό είπατε;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Δε με αθωώνει το γεγονός ότι δεν με αναφέρει ο Σάββας Ξηρός.
Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ: Εγώ το λέω γιατί είπατε εσείς «αλλά ο Σάββας Ξηρός δεν ήταν τότε μέλος›.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Απ’ ότι είδα εδώ, έχει μιλήσει για τα πάντα, δηλαδή αν αυτά τα είπε ο Σάββας Ξηρός, ακόμα και για τους προηγούμενους που υπήρξαν σε αυτή την Οργάνωση, βρέθηκαν σε ρεμπετάδικα....
Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ: Πάντως για συγκεκριμένες πράξεις που κατηγορείστε, δεν ήταν μέλος τότε.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Ναι, αλλά γνώριζε τους πάντες και τα πάντα.....
Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ: Είπατε ότι υπηρετήσατε στη Λάρισα. Πείτε μας πού, για να μην πηγαίνει το μυαλό μας στο Συκούριο. Ήσαστε στο Συκούριο;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Όχι. Ήμουν στην Αεροπορία και εκεί ήταν οι εφοδιαστές, εκεί κάναμε την εξάσκηση ας την πούμε έτσι, στο χώρο του εφοδιασμού. Μετά τη Λάρισα υπηρέτησα στο Βίτσι.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, μια απορία. Πείτε μας πάνω σε αυτό που είπατε «ότι πιστεύω ότι το ΠΑΣΟΚ δεν θα καθόταν στην εξουσία›....
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Πίστευε πολύς κόσμος όμως τα πράγματα είχαν αρχίσει να αλλάζουν.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Δηλαδή όταν λέτε ότι πιστεύατε για το ΠΑΣΟΚ, τί εννοείτε;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Ότι με τις θέσεις που είχε το ΠΑΣΟΚ ενάντια στις βάσεις, για πολλά πράγματα, για σοσιαλισμό κτλ., ήταν δύσκολο όλα αυτά να εφαρμοστούν.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Το «δε θα καθόταν› μ’ ενδιαφέρει εμένα.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Εννοώ ότι θα γινόταν πραξικόπημα.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Από ποιον θα γινόταν το πραξικόπημα;
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Κύριε Εισαγγελεύ το είπε ο άνθρωπος...
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Ξέρετε κ. Προέδρε τί θα μου πει ο κατηγορούμενος εμένα;
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Τώρα δεν το είπε;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Όταν υπήρχε πριν από το ’67 μια φωτεινή περίοδος για την Ελλάδα, είδαν ότι έγινε ένα πραξικόπημα, που ήταν τα πράγματα πολύ διαφορετικά απ’ ότι ήταν όταν ανέβηκε το ΠΑΣΟΚ. Δεν επαγγελόταν κανείς σοσιαλισμό το ’65.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Εδώ είμαστε στο’ 84. Δηλαδή όταν λέτε ότι θα γινόταν πραξικόπημα πώς το εννοείτε έτσι; Κάντε το λιανά. Τί θα κάνατε εσείς στο θέμα αυτό του πραξικοπήματος;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Το πρόβλημα όσων ήταν Αριστεροί εκείνο τον καιρό, ήταν γιατί δεν κάναμε κάτι, όταν ήρθε η δικτατορία και καθόμασταν και τα βλέπαμε. Δεν υπήρχε Αριστερός σε όλο το φάσμα να μην το σκέφτεται. Και κάτι τέτοιο ήταν συνηθισμένο να συζητιέται παντού.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Και τώρα δηλαδή τί θα γινόταν; Ποιος θα έκανε το πραξικόπημα; Ο στρατός;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Θα μπορούσε ο στρατός να κάνει πραξικόπημα, βεβαίως. Δεν το πίστευα εγώ.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Εσείς τότε τί κάνατε;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Δεν υπήρχε κανένα πλάνο τί θα κάνουμε. Μόλις τέθηκε κάποιο τέτοιο ζήτημα, τί έγινε τότε, το ’67 και τί θα έπρεπε να κάνουμε οι Αριστεροί, εγώ σηκώθηκα και έφυγα γιατί το θεωρούσα άκαιρο.
Η. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Ασχέτως του εάν εσείς αυτό το γνωρίζατε ότι δηλαδή συναντιόσασταν με ανθρώπους που ορισμένοι έχουν ομολογήσει, άλλοι εξακολουθούν να ομολογούν ότι ήταν μέλη της 17Ν, να δεχθώ προς στιγμήν ότι εσείς δεν το γνωρίζατε αυτό. Προσχωρώ δηλαδή στην άποψή σας για τις ανάγκες της ερωτήσεως.
Σας θέλω υπόψη σας ότι η Οργάνωση αυτή ήδη το 1983 έχει προβεί σε δολοφονία και έχει εκδώσει και προκήρυξη –αναφέρομαι στη δολοφονία Βελούτσου και Τσάντες- στην οποία προκήρυξη λέει ότι αυτά τα οποία προς στιγμήν ήλπισε ο λαός ότι το ΠΑΣΟΚ έστω κατά ένα μέρος θα επραγμάτωνε, δηλαδή εθνική ανεξαρτησία, απομάκρυνση των βάσεων κ.ο.κ., αποδείχθηκε ότι το ΠΑΣΟΚ ήταν απλώς ένα κόμμα που εξαπάτησε το λαό και γι αυτό η Οργάνωση χτυπά στόχους, διότι θεωρεί ότι το ΠΑΣΟΚ συμπράττει και συνεργάζεται με τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό, αλλιώς δε θα το έκανε.
Λέτε λοιπόν εσείς ότι συναντιέστε με τους ανθρώπους αυτούς που είναι η Οργάνωση, τουλάχιστον πιθανολογείται και ορισμένοι το αναγνωρίζουν. Ο κ. Τσελέντης δεν αρνείται ότι εκείνη την εποχή ήταν στην Οργάνωση. Ο κ. Χριστόδουλος τα έχει πει, τα αναιρεί τώρα, αλλά υπάρχει ως στοιχείο. Λέτε ότι με αυτούς τους ανθρώπους οι οποίοι είχαν εκδώσει προκηρύξεις με τις οποίες κατήγγελλαν το ΠΑΣΟΚ, ότι είναι μακρύ χέρι των Αμερικανών και έκαναν συζητήσεις μαζί σας ότι θα γινόταν πραξικόπημα για να πέσει το ΠΑΣΟΚ;
Και αυτά το ’84 που έγιναν ευρω-εκλογές, το ’85 έγιναν οι βουλευτικές εκλογές και ότι το ΠΑΣΟΚ θα τις κέρδιζε, το ήξεραν όλοι; Τί είδους συζητήσεις έκαναν εκείνοι που είχαν πάρει τις αποφάσεις τους; Η Οργάνωση δρούσε, χτυπούσε.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Ειπώθηκε από τον κ. Τσελέντη ότι η Οργάνωση είχε κάποια σχέδια να επεκταθεί στον συνδικαλιστικό χώρο, δεν μπορούσα να ξέρω τί μπορούσαν να σκέφτονται, να απλωθεί ας το πούμε. Εγώ τί σχέση έχω με αυτό; Εγώ τί να σας απαντήσω;
Η. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Θα σας πω. ¶ρα το ενδεχόμενο να έχουν λόγο να συζητά ο όποιος Χριστόδουλος ή άλλο μέλος της Οργάνωσης για το ενδεχόμενο πραξικοπήματος, βγαίνει από τη μέση, δεν υπήρχε αυτό το θέμα ως θέμα για την Οργάνωση.
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Εγώ άκουσα κουβέντες για αντίσταση, ας το πούμε έτσι, χωρίς να ξεκαθαριστεί τίποτα.
Η. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Αντίσταση σε τί; Είχαμε πραξικόπημα; Η ένοπλη πάλη για την οποία γινόταν λόγος, τί είδους ένοπλη πάλη θα ήταν; Για το μέλλον, αν τυχόν γίνει πραξικόπημα ή για τώρα; Δε μιλούσαν για τώρα, εάν υπάρχει ανάγκη, το λαϊκό Κίνημα να έχει και βραχίονα που να χρησιμοποιεί όπλα; Ναι ή όχι;
Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Για να μιλούσαν για τώρα, θα έπρεπε να είναι μια Οργάνωση σαν τη 17Ν και να το ομολογήσουν ή σαν τον ΕΛΑ και να πουν ότι «κάνουμε δραστηριότητες τέτοιες›.