Η μεγάλη φωνή του λαϊκού μας τραγουδιού, ο αγαπημένος Δημήτρης Μητροπάνος έφυγε από τη ζωή στα 64 χρόνια του, αφήνοντας πίσω του ένα τεράστιο κενό και ένα μεγάλο έργο.

O δημοφιλής τραγουδιστής άφησε την τελευταία του πνοή το πρωί της Τρίτης -έπειτα από έμφραγμα που υπέστη- στο νοσοκομείο «Υγεία», ακριβώς ένα χρόνο μετά από τον θάνατο του Νίκου Παπάζογλου, στις 17 Απριλίου. Η σύζυγός του Βένια και οι δύο κόρες του είναι συγκλονισμένες από τον ξαφνικό θάνατο του δικού τους ανθρώπου, που τον τελευταίο καιρό παρουσίαζε πολλά προβλήματα υγείας και νοσηλευόταν συχνά.

Σύμφωνα με ιατρικό ανακοινωθέν του νοσοκομείου, ο Δημήτρης Μητροπάνος διεκομίσθη στο Υγεία λόγω οξέως διαρροϊκού συνδρόμου και εμέτων. Στη συνέχεια παρουσίασε αιφνιδίως δύσπνοια. Κατέληξε από οξύ πνευμονικό οίδημα στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας στις 11 το πρωί.

Tην Πέμπτη το τελευταίο «αντίο»

Το «τελευταίο αντίο» στον αγαπημένο τραγουδιστή θα δοθεί την Πέμπτη στις 2 το μεσημέρι στο Α' νεκροταφείο Αθηνών.

Βιογραφικό

Γεννήθηκε στην Αγία Mονή, μια συνοικία έξω από τα Τρίκαλα -από την οποία καταγόταν η μητέρα του- στις 2 Απριλίου του 1948. Μεγάλωσε χωρίς τον πατέρα του, τον οποίο γνώρισε στα 29 του χρόνια. Μέχρι τα 16 του νόμιζε πως είχε σκοτωθεί στον ανταρτοπόλεμο, όταν ήρθε ένα γράμμα το οποίο έλεγε πως ζει στη Ρουμανία. Ο πατέρας του καταγόταν από ένα χωριό της Καρδίτσας, το Καππά.

Από μικρός δούλευε τα καλοκαίρια για να βοηθήσει τα οικονομικά της οικογένειάς του. Πρώτα σαν σερβιτόρος στην ταβέρνα του θείου του, ύστερα στις κορδέλες κοπής ξύλων. Μετά την τρίτη γυμνασίου, το 1964, κατεβαίνει στην Αθήνα να ζήσει με τον θείο του, στην οδό Aχαρνών. Προτού τελειώσει το γυμνάσιο άρχισε να δουλεύει σαν τραγουδιστής.

Στην ίδια ηλικία, έπειτα από παρότρυνση του Γρηγόρη Μπιθικώτση, τον οποίο γνώρισε σε μία συγκέντρωση της εταιρίας του θείου του, στην οποία τραγούδησε, επισκέφτηκε την Κολούμπια. Εκεί, ο Τάκης Λαμπρόπουλος του γνώρισε τον Γιώργο Ζαμπέτα, δίπλα στον οποίο θα δουλέψει στα «Ξημερώματα». Τον Ζαμπέτα τον μνημόνευε ως μεγάλο του δάσκαλο και δεύτερο πατέρα.

Όπως είχε δηλώσει, «ο Ζαμπέτας είναι ο μόνος άνθρωπος στο τραγούδι ο οποίος με βοήθησε χωρίς να περιμένει κάτι. Με όλους τους υπόλοιπους συνεργάτες μου, κάτι πήρα και κάτι έδωσα».

Το 1966, ο Μητροπάνος συναντάται για πρώτη φορά με τον Μίκη Θεοδωράκη και ερμηνεύει μέρη από τη «Ρωμιοσύνη» και το «Αξιον Εστί» σε μια σειρά συναυλιών στην Ελλάδα και την Κύπρο.

Το 1967, ηχογραφεί τον πρώτο του 45άρη δίσκο, με το τραγούδι «Θεσσαλονίκη». Είχε προηγηθεί η ηχογράφηση του τραγουδιού «Χαμένη Πασχαλιά», το οποίο όμως λογοκρίθηκε από τη Χούντα και δεν κυκλοφόρησε ποτέ.

Στην πορεία που χάραξε στον δρόμο του λαϊκού έντεχνου, το 1972 είναι ένας σημαντικός σταθμός. Τη χρονιά εκείνη, ο συνθέτης Δήμος Μούτσης και ο ποιητής-στιχουργός Μάνος Ελευθερίου κυκλοφορούν τον «Άγιο Φεβρουάριο», με ερμηνευτές τον Μητροπάνο και την Πετρή Σαλπέα, σηματοδοτώντας έναν σταθμό στην ελληνική μουσική. Τον Ιούλιο του 1999, ο Μητροπάνος και ο Μούτσης θα ξαναβρεθούν επί σκηνής στο Ηρώδειο με την Δήμητρα Γαλάνη και την σοπράνο Τζούλια Σουγλάκου, για δυο μουσικές βραδιές στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών.

Οι συναυλίες αυτές ηχογραφούνται ζωντανά και κυκλοφορούν σε διπλό CD δύο μήνες αργότερα. Ακολουθούν «Ο Δρόμος για τα Κύθηρα» του Γιώργου Κατσαρού και «Τα συναξάρια» του Γιώργου Χατζηνάσιου, έργα υψηλής ποιότητας αλλά και μεγάλης απήχησης στην ελληνική κοινωνία.

Συνεργασίες

Στη μακρόχρονη πορεία του στο ελληνικό τραγούδι, ο Δημήτρης Μητροπάνος συνεργάστηκε με τους μεγαλύτερους δημιουργούς του λαϊκού αλλά και του έντεχνου τραγουδιού. Γιώργος Ζαμπέτας, Μίκης Θεοδωράκης, Δήμος Μούτσης, Απόστολος Καλδάρας, Τάκης Μουσαφίρης («Εμείς οι δυο» κ.ά.), Χρήστος Νικολόπουλος («Πάρε Αποφάσεις» σε στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου), Γιάννης Σπανός («Ο Μητροπάνος τραγουδάει Σπανό») ήταν οι συνθέτες με τους οποίους συνδέθηκε επαγγελματικά, χτίζοντας μια καριέρα συνυφασμένη με την ελληνική λαϊκή μουσική παράδοση, μέχρι και το τέλος της δεκαετίας του '80.

Η συμμετοχή του σε δίσκους των Λάκη Παπαδόπουλου (με το τραγούδι «Για να σ' εκδικηθώ») και Νίκου Πορτοκάλογλου («Κλείνω κι έρχομαι») αναδεικνύουν εκείνη την εποχή την ευρεία γκάμα της ερμηνείας του και προαναγγέλλουν μια στροφή στον τρόπο ερμηνείας του, που θα οδηγήσει σε μια σειρά από δίσκους που άλλαξαν σε μεγάλο βαθμό την έννοια του καλού σύγχρονου λαϊκού τραγουδιού. Οι συνεργασίες με το Μάριο Τόκα και το Φίλιππο Γράψα («Η εθνική μας μοναξιά» και «Παρέα με έναν ήλιο») συνδυάζουν τη λαϊκή υφή και το λαϊκό συναίσθημα με τη πιο βαθιά έννοια στίχων και τη χρησιμοποίηση λέξεων πιο επιτηδευμένων. Παράλληλα, η απήχηση των τραγουδιών στην κοινωνία και η εμπορική επιτυχία αναδεικνύουν αυτές τις δημιουργίες ως εργαλεία αλλά και συμπτώματα της εξέλιξης της ελληνικής κοινωνίας.

Η πολύ σημαντική συνεργασία με τον Θάνο Μικρούτσικο με τον δίσκο «Στου Αιώνα την Παράγκα», σε στίχους Αλκη Αλκαίου, Κώστα Λαχά, Λίνας Νικολακοπούλου και Γιώργου Κακουλίδη, αποτελεί στροφή του ερμηνευτή σε ακόμα πιο «έντεχνες» διαδρομές, διατηρώντας και πάλι την ταυτότητα του λαϊκού.

Ο Μητροπάνος συνεχίζει στα ίδια μονοπάτια, με τραγούδια των Μικρούτσικου, Κορακάκη, Μουκίδη, Παπαδημητρίου κ.ά. στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1990, και στις αρχές του 2000. Το τραγούδι «Η εκδρομή» του Γιάννη Μηλιώκα, γράφτηκε για την επιστροφή του ερμηνευτή στη δισκογραφία μετά από ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας.

Από τις πιο πρόσφατες δισκογραφικές δουλειές του, είναι η ζωντανή ηχογράφηση της συναυλίας του στο Ηρώδειο (Σεπτέμβριος 2009), αποτελούμενη από 2 CD με τον τίτλο «Τα τραγούδια της ζωής μου».

Δισκογραφία

Λαϊκή παρέλαση (1970)

Δημήτρης Μητροπάνος Νο1 (1971)

Αγιος Φεβρουάριος (1972)

Ο δρόμος για τα Κύθηρα (1973)

Νεκρικοί Διάλογοι, Κυρά ζωή (1974)

Σκόρπια φύλλα, Τσιμεντένια πρόσωπα (1975)

Λαϊκά '76 (1976)

Τα παιδιά της πιάτσας, Ερωτικά λαϊκά (1977)

Παράπονο (1978)

14 Ζεϊμπέκικα (1979)

Πορτραίτο, Λαϊκά του σήμερα (1980)

Τα συναξάρια (1981)

Τα λαϊκά της νύχτας (1982)

Τα 14 χασάπικα (1982)

Λαϊκές στιγμές (1983)

Τα πικροσάββατα, Τα λαϊκά της νύχτας Νο 2, Όταν μιλούν τα τέλια, Ακόμα μια μέρα (1984)

Τα νυχτέρια μας, Για τα παιδιά, 15 χρόνια Δημήτρης Μητροπάνος (1985)

Τα ζημιάρικα, Αγάπη μου αγέννητη, Τ' ανάρπαχτα (1986)

Ένας καινούριος άνθρωπος, 16 από τα ωραιότερα τραγούδια μου, Το δικό μας τραγούδι (1987)

Καινούρια χρώματα (1988)

Μια νύχτα στον παράδεισο, Εμείς οι δυο, Οι μεγαλύτερες επιτυχίες του, Πριν τελειώσει η νύχτα (1989)

20 μεγάλες επιτυχίες, Εσύ λέγε με έρωτα (1990)

Στα ξενυχτάδικα της αγκαλιάς σου, Μια νύχτα στο Λυκαβηττό, Πάρε αποφάσεις (1991)

Οι μεγάλες επιτυχίες (1992)

Ο Μητροπάνος τραγουδάει Σπανό (1993)

Η εθνική μας μοναξιά, 24 Ζεϊμπέκικα, Παρέα μ' έναν ήλιο (1994)

Τα 45άρια του Δημήτρη Μητροπάνου (1995)

30 χρόνια Δ. Μητροπάνος, τα λαϊκά μιας ζωής, ΖΟΟΜ '96, 16 χασάπικα, Τα ερωτικά, Τα πρώτα μου τραγούδια/1967-1975, Στου αιώνα την παράγκα (1996)

Ψάξε στ' όνειρό μας (1997)

Τα μεγάλα λαϊκά, Του έρωτα & της φυγής (1998)

Εντελβάις (1999)

Ζωντανή ηχογράφηση στη Σφεντόνα (2000)

Στης ψυχής το παρακάτω (2001)

Θα είμαι εδώ (2003)

Υπάρχει και το ζεϊμπέκικο (2004)

Πες μου τ' αληθινά σου (2005)

Για την καρδιά ενός αγγέλου (2007)

Στη Διαπασών (2008)

Τα τραγούδια της ζωής μου (2009)

Συγκίνηση και θλίψη

«Ο Δημήτρης Μητροπάνος υπήρξε ένας μεγάλος λαϊκός καλλιτέχνης που έζησε ακριβώς όπως τραγούδησε, αυθεντικά, δωρικά, με πρωτογενές πάθος και τεράστια γενναιοδωρία», αναφέρει ο υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού Π. Γερουλάνος. «Η φωνή του και οι ερμηνείες του έγιναν συνώνυμο του καλού ελληνικού τραγουδιού και αποτελούν πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της συλλογικής μνήμης του λαού μας. Τον ευχαριστούμε και τον αποχαιρετούμε. Θερμά συλλυπητήρια στην οικογένειά του και τους οικείους του», συμπληρώνει στο συλλυπητήριο μήνυμά του.

Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελος Βενιζέλος δήλωσε πως «μία δωρική φωνή που εξέφρασε με αυθεντικότητα την ελληνικότητα και την ψυχή του λαού μας έσβησε».

«Ο κόσμος», συνέχισε, «με το αλάνθαστο αισθητήριο του, τον επιβράβευσε, τον αγάπησε και τον σεβάστηκε. Και κείνος ανταπέδωσε την αγάπη, χαρίζοντάς μας διαχρονικά και αφτιασίδωτα τραγούδια, που πλουτίζουν την καθημερινότητά μας. Καλό του ταξίδι».

«Μία δυνατή εθνική λαϊκή ψυχή σήμερα, σίγησε», αναφέρει σε δήλωση για το χαμό του μεγάλου λαϊκού τραγουδιστή ο Αντ. Σαμαράς.

«Ο Δημήτρης Μητροπάνος έδωσε πολλά στην πατρίδα και τον λαό μας. Τραγούδησε για τη Μακεδονία, όταν κανένας δεν τολμούσε να μιλήσει γι αυτή. Τραγούδησε, για τον ήρωα της Κύπρου «Σολωμό Σολωμού» και για όλους τους Έλληνες των αλησμόνητων πατρίδων. Τραγούδησε για τι χαρές και τις πίκρες του κόσμου. Θα είναι δυνατή η μνήμη που αφήνει πίσω του. Είναι κομμάτι της ψυχής του κάθε Έλληνα», πρόσθεσε.

Τη βαθιά του λύπη και τα ειλικρινή του συλλυπητήρια στην οικογένεια του εκφράζει το ΚΚΕ, που σημειώνει ότι ο Δημήτρης Μητροπάνος «με τη δωρική του φωνή και την ξεχωριστή του ερμηνεία πλούτυνε το λαϊκό τραγούδι».

«Ο Δημήτρης Μητροπάνος υπήρξε γνήσιος και ξεχωριστός λαϊκός τραγουδιστής. Παιδί αγωνιστών της ΕΑΜικής Αντίστασης και του ΔΣΕ που διώχθηκαν σκληρά από το αστικό κράτος και τους μηχανισμούς του, ο Δημήτρης Μητροπάνος αναγκάστηκε να βγει πολύ νωρίς στη βιοπάλη αναζητώντας μεροκάματο. Έχοντας αυτά τα βιώματα τραγούδησε τις αγωνίες, τους αγώνες και τα βάσανα του λαού και κέρδισε ξεχωριστή θέση στην καρδιά του», συμπληρώνεται σε σχετική ανακοίνωση.

«Έφυγε από τη ζωή, πολύ νωρίς, σε ηλικία μόλις 64 ετών ένας γνήσιος Έλληνας καλλιτέχνης. Ο Μητροπάνος. Με τα τραγούδια του μεγαλώσαμε. Με τα τραγούδια του μάθαμε να αγαπάμε. Με τα τραγούδια του αγαπήσαμε περισσότερο την Ελλάδα. Ας είναι ελαφρύ το χώμα που θα τον σκεπάσει», ήταν η δήλωση του προέδρου του ΛΑΟΣ Γ. Καρατζαφέρη.

Στο άκουσμα του θανάτου του, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Δ. Παπαδημούλης έγραψε στον προσωπικό του λογαριασμό στο twitter: «Δημήτρης Μητροπάνος: Κορυφαία λαϊκή φωνή, αγωνιστής της ζωης, αριστερός πολίτης, Aνθρωπος με α κεφάλαιο! Υποκλινόμαστε στη μνήμη του!».

«Η Δημοκρατική Αριστερά αποχαιρετά σήμερα ένα σπουδαίο λαϊκό τραγουδιστή, ένα συνεπή δημοκράτη, έναν άνθρωπο της αριστεράς. Ο Δημήτρης Μητροπάνος τραγούδησε με γνησιότητα τους λαϊκούς καημούς και μένει στην ιστορία της ελληνικής μουσικής ως ένας από τους μεγάλους», αναφέρει σε σχετική ανακοίνωση το κόμμα του Φώτη Κουβέλη.

«Ο Δημήτρης Μητροπάνος έγραψε τη δική του διακριτή ιστορία στο ελληνικό λαϊκό τραγούδι. Ξεχώρισε με την ιδιοτυπία και τη βαθιά λαϊκή συγκίνηση της φωνής του, την απόδοση της μουσικής πλήθους διακεκριμένων μουσικοσυνθετών και με την απλότητα και το ήθος του ως ανθρώπου. Η Ελλάδα που τραγούδησε μαζί του τον αποχαιρετάει», δήλωσε η πρόεδρος της Δημοκρατικής Συμμαχίας Ντόρα Μπακογιάννη.