Το δανέζικο έργο «Μια πειρατεία» απέσπασε το βραβείο «Χρυσός Αλέξανδρος - Θόδωρος Αγγελόπουλος» αλλά και το βραβείο Fipresci, στο 53ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (ΦΚΘ), το οποίο έριξε την αυλαία του - με μια λιτή τελετή- το βράδυ του Σαββάτου, στην ιστορική έδρα του θεσμού, το Ολύμπιον.

Χωρίς χρηματικό έπαθλο

Ο άνθρωπος, ο διαταραγμένος ψυχισμός, η διάρρηξη των «παλαιών» και ο επαναπροσδιορισμός των ιστών της κοινωνίας (ιδεολογία, πολιτική, οικογένεια, θρησκεία) ήταν το στίγμα και των 149 ταινιών που μετείχαν στο 53ο ΦΚΘ. Γι' αυτούς του ανθρώπους του σήμερα «μιλούν» και οι βραβευμένες ηθικά - κι όχι χρηματικά, για πρώτη φορά, ως απόρροια της οικονομικής κρίσης που πλήττει και το σινεμά- ταινίες, με τα βραβεία που απονεμήθηκαν φέτος. Την τελετή απονομής παρουσίασε η ηθοποιός Στεφανία Γουλιώτη, ενώ η τραγουδοποιός και ερμηνεύτρια Ηρώ στο πιάνο, «έντυσε» μουσικά τη βραδιά.

Οι διακριθέντες

Το είδος του θρίλερ πλησιάζει η ταινία «Μια πειρατεία», του Τομπίας Λίντχολμ από τη Δανία, που απέσπασε το βραβείο «Χρυσός Αλέξανδρος». Το καλογυρισμένο δράμα αφηγείται την ιστορία της κατάληψης ενός φορτηγού πλοίου από Σομαλούς πειρατές, οι οποίοι κρατούν αιχμαλώτους στο αμπάρι τους ναυτικούς. Την ίδια στιγμή, στα γραφεία της εταιρείας του πλοίου στη Δανία, ο διευθυντής της αναλαμβάνει το βάρος της διαπραγμάτευσης, η οποία θα κρατήσει πάνω από τέσσερις μήνες, τσακίζοντας σωματικά και ψυχολογικά τους ναυτικούς.

Στην πολυσυζητημένη ταινία «Μούχλα» του νεαρού Τούρκου σκηνοθέτη Αλί Αϊντίν απονεμήθηκε ο «Αργυρός Αλέξανδρος». Η ταινία - που παρουσιάζει την μοναχική πορεία ενός Τούρκου που αναζητά τα ίχνη του αντιστασιακού γιού του στα βάθη της Ανατολίας- είχε λάβει πρόσφατα και το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη, στο Φεστιβάλ της Βενετίας.

Τα περισσότερα βραβεία

Ο Χάλκινος Αλέξανδρος - το τρίτο βραβείο του Φεστιβάλ- απονεμήθηκε στην ταινία «Επίλογος» του Ισραηλινού Αμίρ Μανόρ. Αποσπώντας το βραβείο σεναρίου, το βραβείο της Βουλής των Ελλήνων αλλά και το βραβείο Κοινού Fischer για το Διεθνές διαγωνιστικό τμήμα, η ταινία -που συγκέντρωσε τα περισσότερα τρόπαια στη διοργάνωση- ακολουθεί ένα ηλικιωμένο ζευγάρι Ισραηλινών, μιας άλλης εποχής, οι οποίοι αδυνατούν να προσαρμοστούν στο σήμερα. Οι ήρωες του έργου εκπροσωπούν μια γενιά διανοούμενων που οραματίστηκαν ένα καλύτερο αύριο. Γύρω τους, η κοινωνία φθίνει, όπως φθίνει και το ίδιο τους το σώμα. Αποξενωμένοι και εξαθλιωμένοι, νιώθουν αποκομμένοι από έναν κόσμο που διαρκώς μεταβάλλεται.

Μόνο ένας Έλληνας διακριθείς

Ο Γιάννης Παπαδόπουλος έλαβε το βραβείο ανδρικής ερμηνείας, για το ρόλο του στην ταινία του Έκτορα Λυγίζου «Το αγόρι τρώει το φαγητό του πουλιού» . Η ίδια ταινία απέσπασε και το βραβείο της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών (Fipresci) - για ελληνική ταινία.

Το βραβείο γυναικείας ερμηνείας έλαβε η Πολωνέζα Γιούλια Κίγιοβσκα – πρωταγωνίστρια στην ταινία «Αγάπη» του Σλάβομιρ Φαμπίτσκι ενώ το βραβείο Σκηνοθεσίας απονεμήθηκε στον Ισπανό Αντόνιο Μέντεθ Εσπάρθα για την ταινία του «Εδώ κι εκεί».

Το βραβείο καλλιτεχνικής επίτευξης δόθηκε στην ταινία «Ζωή» του Ρώσου Βασίλι Σιγκάρεφ ενώ οι ειδικές μνείες της κριτικής επιτροπής δόθηκαν στις ταινίες «Ταμπούρ» του Ιρανού Βαχίντ Βακιλιφάρ και «Το χρώμα του Χαμαιλέοντα» του Βούλγαρου Εμίλ Χρίστοφ.

Οι κριτές

Την κριτική επιτροπή του 53ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης αποτελούσαν ο Τόμας Έλζεσερ από τη Γερμανία (πρόεδρος), οι σκηνοθέτες Όλε Κρίστιαν Μάντσεν και Ζουάου Πέντρου Ροντρίγκες από τη Δανία και την Πορτογαλία αντίστοιχα, η διευθύντρια του Ισλανδικού κέντρου κινηματογράφου Λόβεϊ Γκούδγιονσντοτιρ και ο Έλληνας διευθυντής φωτογραφίας Θύμιος Μπακατάκης.

Όλα τα βραβεία αναλυτικά

Διεθνούς επιτροπής

Βραβείο καλύτερης ταινίας «Χρυσός Αλέξανδρος - Θόδωρος Αγγελόπουλος»: στην ταινία «Μια πειρατεία» του Τομπίας Λίντχολμ, Δανία, 2012.

Ειδικό βραβείο κριτικής επιτροπής - «Αργυρός Αλέξανδρος»: στην ταινία «Μούχλα» του Αλί Αϊντίν, Τουρκία-Γερμανία, 2012.

Ειδικό βραβείο κριτικής επιτροπής για πρωτοτυπία και καινοτομία – «Χάλκινος Αλέξανδρος»: στην ταινία «Επίλογος» του Αμίρ Μανόρ, Ισραήλ, 2012.

Βραβείο σκηνοθεσίας: στον Αντόνιο Μέντεθ Εσπάρθα για την ταινία «Εδώ κι εκεί», Ισπανία - Αμερική - Μεξικό, 2012.

Βραβείο σεναρίου: στον Αμίρ Μανόρ για την ταινία «Επίλογος», Ισραήλ, 2012.

Βραβείο γυναικείας ερμηνείας: στην Γιούλια Κίγιοβσκα για την ερμηνεία της στην ταινία «Αγάπη» του Σλάβομιρ Φαμπίτσκι, Πολωνία, 2012.

Βραβείο ανδρικής ερμηνείας: στον Γιάννη Παπαδόπουλο για την ερμηνεία του στην ταινία «Το αγόρι τρώει το φαγητό του πουλιού», του Έκτορα Λυγίζου, Ελλάδα, 2012.

Βραβείο Καλλιτεχνικής Επίτευξης: στην ταινία «Ζωή» του Βασίλι Σιγκάρεφ, Ρωσία, 2012

Ειδική μνεία 1η: στην ταινία «Ταμπούρ» του Βαχίντ Βακιλιφάρ, Ιράν, 2012.

Ειδική μνεία 2η: στην ταινία «Το χρώμα του Χαμαιλέοντα» του Εμίλ Χρίστοφ, Βουλγαρία, 2012.

Βραβεία Fipresci (The International Federation of Film Critics)

Για το επίσημο διαγωνιστικό τμήμα: στην ταινία «Μια πειρατεία» του Τομπίας Λίντχολμ, Δανία, 2012.

Για ελληνική παραγωγή: στην ταινία «Το αγόρι τρώει το φαγητό του πουλιού», του Έκτορα Λυγίζου, Ελλάδα, 2012.

Βραβείο της Βουλής των Ελλήνων - «Ανθρώπινες αξίες»

Ο τηλεοπτικός σταθμός της Βουλής των Ελλήνων (Βουλή - Τηλεόραση) απένειμε το καθιερωμένο βραβείο «Ανθρώπινες Αξίες» στην ταινία του διεθνούς διαγωνιστικού τμήματος «Επίλογος» του Αμίρ Μανόρ, Ισραήλ, 2012.

Βραβεία κοινού Fischer

Το βραβείο κοινού Fischer του διεθνούς διαγωνιστικού του 53ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, απέσπασε η ταινία «Επίλογος» του Αμίρ Μανόρ, Ισραήλ, 2012.

Το βραβείο κοινού Fischer του ελληνικού προγράμματος - Μιχάλης Κακογιάννης, απέσπασε η ταινία «Papadopoulos & Sons» του ελληνοκυπριακής καταγωγής Βρετανού σκηνοθέτη Μάρκου Μάρκου, Μεγάλη Βρετανία - Ελλάδα, 2012.

Το βραβείο κοινού Fischer του τμήματος «Ματιές στα Βαλκάνια», απενεμήθη στην ταινία «Πίσω από τους λόφους» του Κριστιάν Μουντζίου, Ρουμανία-Γαλλία-Βέλγιο, 2012.

Το βραβείο κοινού Fischer του τμήματος «Ανοιχτοί Ορίζοντες» απενεμήθη στην ταινία «No» του Πάμπλο Λαραΐν, Χιλή - Αμερική - Μεξικό, 2012.

Το νέο φεστιβαλικό ραντεβού

Οι κινηματογραφόφιλοι της συμπρωτεύουσας ανανέωσαν το ραντεβού τους στις σκοτεινές αίθουσες για τις 15 του ερχόμενου Μαρτίου, στο 15ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ (15-24 Μαρτίου).

Γ. ΚΟΥΛΟΥΒΑΡΗΣ