Nέες συγκρούσεις σημειώνονται στην πρωτεύουσα της Λιβύης Τρίπολη ανάμεσα σε αντικαθεστωτικούς διαδηλωτές και τις δυνάμεις ασφαλείας. Το τηλεοπτικό δίκτυο Αλ Αραμπίγια μετέδωσε πως μόνο στις συγκρούσεις που σημειώθηκαν τη Δευτέρα 160 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, ενώ σύμφωνα με το Αλ Τζαζίρα 61 άνθρωποι σκοτώθηκαν στα επεισόδια της Κυριακής στην πρωτεύουσα.
Ολες οι πληροφορίες από την Τρίπολη συγκλίνουν στο ότι η βία στην πρωτεύουσα έχει κλιμακωθεί. Το απόγευμα της Δευτέρας το Αλ Τζαζίρα και το Reuters, επικαλούμενοι μαρτυρίες κατοίκων, μετέδωσαν πως πολεμικά αεροσκάφη άνοιξαν πυρ κατά των διαδηλωτών σε πολλές περιοχές.
«Αυτό που ζούμε σήμερα είναι αδιανότητο. Πολεμικά αεροπλάνα και ελικόπτερα βομβαρδίζουν αδιακρίτως τη μία περιοχή μετά την άλλη. Υπάρχουν πολλοί, πολλοί νεκροί» ανέφερε μιλώντας στο Reuters ο κάτοικος της περιοχής Αντελ Μοχάμεντ Σάλεχ. Ωστόσο, άλλος κάτοικος της πρωτεύουσας, ο οποίος επίσης μίλησε στο Reuters, δήλωσε απλώς πως ακούει πυροβολισμούς.
Πάντως, κυβερνητικές πηγές της Μάλτας ανέφεραν ότι δύο Λίβυοι πιλότοι λιποτάκτησαν νωρίτερα και πέταξαν στη Μάλτα, υποστηρίζοντας ότι είχαν λάβει διαταγή να βομβαρδίσουν τους διαδηλωτές.
Επίσης, μέλος της ηγεσίας των ενόπλων δυνάμεων της Λιβύης που βοήθησε οι εξεγερμένοι να καταλάβουν τον έλεγχο της Βεγγάζης, ο αντισυνταγματάρχης Μοχάμεντ Σάμπερ, με αποκλειστικές δηλώσεις του στο Γερμανικό Πρακτορείο ζήτησε της βοήθεια της διεθνούς κοινότητας: «Από τον ΟΗΕ και τη διεθνή κοινότητα ένα πράγμα ζητούμε, παρέμβετε και σώστε μας, πριν βομβαρδιστούμε αεροπορικώς. Να παρέμβετε να σώσετε τα πετρελαϊκά συμφέροντά σας» στην περιοχή αυτήν. «Μετά τη Βεγγάζη, όλη η Λιβύη θα απελευθερωθεί».
Πρόσθεσε πως ο Καντάφι έχει στείλει στη Βεγγάζη μισθοφόρους να αντιμετωπίσουν τους εξεγερμένους, με εντολή να καταστρέψουν πετρελαιαγωγούς, να δηλητηριάσουν το πόσιμο νερό και να καταστρέψουν κτήρια. Σημείωσε μάλιστα πως συνάδελφοί του έχουν στασιάσει και μάχονται πλέον κατά των μισθοφόρων.
Στη Βεγγάζη, αναφέρονται οι περισσότεροι θάνατοι απ' οπουδήποτε αλλού στη Λιβύη, τουλάχιστον 200, έως τώρα, όμως σύμφωνα με τον αντισυνταγματάρχη, οι νεκροί ανέρχονται σε περίπου 400 και οι τραυματίες σε 1.200 τραυματίες, ενώ υπάρχει έλλειψη αίματος στα τοπικά νοσοκομεία.
Η κρατική τηλεόραση μετέδωσε πως ότι οι δυνάμεις ασφαλείας διεξάγουν μία επιχείρηση εναντίον «των κρησφύγετων των δολιοφθορέων και όσων σπέρνουν τον τρόμο ωθημένοι από το μίσος τους για τη Λιβύη», ενώ κάλεσε τους Λίβυους να συνεργαστούν με τις αρχές για να «αποκατασταθεί η ασφάλεια».
Στη συνέχεια, ανέφερε πως κατά τη διάρκεια της επιχείρησης αυτής πολλοί άνθρωποι σκοτώθηκαν, χωρίς να διευκρινίσει σε ποιο μέρος της χώρας.
Την ίδια ώρα, διαψεύστηκαν οι δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών της Βρετανίας περί πληροφοριών ότι ο Λίβυος ηγέτης Μουαμάρ Καντάφι, ο οποίος δεν έχει εμφανιστεί δημοσίως από τις 15 του μηνός, έχει αναχωρήσει για τη Βενεζουέλα.
Νωρίτερα, πληροφορίες ανέφεραν ότι τυλίχθηκε στις φλόγες το κτήριο όπου στεγάζεται το κοινοβούλιο, ενώ κρατικά κτήρια πυρπολήθηκαν και λεηλατήθηκαν σε διάφορες πόλεις της επαρχίας. Οι αντικαθεστωτικοί επισημαίνουν ότι έχουν αναλάβει τον έλεγχο στη Βεγγάζη και την αλ Μπάιντα.
Υποστηρικτές του Μουαμάρ Καντάφι συγκεντρώθηκαν στην Πράσινη Πλατεία της Τρίπολης, κρατώντας σημαίες και το πορτρέτο του.
Παράλληλα, η παραγωγή στην πετρελαιοπηγή Ναφούρα φέρεται να έχει σταματήσει λόγω απεργίας, σύμφωνα με το Al Jazeera, ενώ η BP έχει διακόψει την εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου στη Λιβύη, τέταρτη μεγαλύτερη πετρελαιοπαραγωγός χώρα στην Αφρική.
Αντικυβερνητικές διαδηλώσεις πργαγματοποιήθηκαν επίσης στην πόλη Ρας Λάνουφ, τοποθεσία ενός συμπλέγματος διϋλιστηρίων και πετροχημικών εργοστασίων, σύμφωνα με την εφημερίδα Quryna, που προσθέτει πως ειδικές επιτροπές αγώνα των εργαζομένων και κάτοικοι της περιοχής έχουν οργανώσει ασπίδα προστασίας γύρω από τις εγκαταστάσεις για να αποτραπούν καταστροφές.
Παρεμβαίνοντας ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν ζήτησε από τον Καντάφι να τερματιστεί άμεσα η βία.
Διαφωνίες εντός της κυβερνώσας ελίτ;
Την ίδια στιγμή, σε μια ένδειξη ότι υπάρχουν διαφωνίες εντός της κυβερνώσας ελίτ, ο Λίβυος υπουργός Δικαιοσύνης Μουστάφα Μοχάμεντ Αμπούντ Αλ Τζελέιλ παραιτήθηκε σε ένδειξη διαμαρτυρίας «για την υπέρμετρη χρήση βίας εναντίον των αντικυβερνητικών διαδηλωτών», γράφει στην ιστοσελίδα της η εφημερίδα Quryna.
Επίσης, ο Μοχάμεντ Μπαγιού, ο οποίος μέχρι πριν από ένα μήνα ήταν εκπρόσωπος της κυβέρνησης, δήλωσε ότι η ηγεσία της Λιβύης πρέπει να αρχίσει διάλογο με τους αντιπάλους της για την κατάρτιση συντάγματος.
Σε ανακοίνωσή του, δήλωσε ότι η ηγεσία κάνει λάθος να απειλεί με βία τους αντιπάλους της.
Ο Μπαγιού κάλεσε τον Σάιφ αλ-Ισλάμ Καντάφι να αρχίσει συνομιλίες με την αντιπολίτευση ώστε να γίνουν αλλαγές στο λιβυκό πολιτικό σύστημα.
Παράλληλα, ο απεσταλμένος της Λιβύης στον Αραβικό Σύνδεσμο Μονεΐμ αλ-Χόνι, ανακοίνωσε ότι «θα συμμετάσχει στην επανάσταση», ενώ ο πρεσβευτής της στην Ινδία Αλί ελ Ασάουι δήλωσε στο BBC ότι παραιτείται σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων.
Και η αποστολή της Λιβύης στα Ηνωμένα Εθνη δήλωσε πως «εκπροσωπεί μόνο το λιβυκό λαό και κανέναν άλλο».
Την ίδια στιγμή, συνασπισμός ισλαμιστών ηγετών ανακοίνωσε ότι είναι καθήκων όλων των μουσουλμάνων να εξεγερθούν ενάντια στη λιβυκή ηγεσία λόγω των «αιματηρών εγκλημάτων της κατά της ανθρωπότητας».
«Ποταμοί αίματος θα κυλήσουν»
Ο γιος του Μουαμάρ Καντάφι, Σαΐφ αλ-Ισλάμ, σε τηλεοπτικό του διάγγελμα προειδοποίησε για τον κίνδυνο εμφυλίου πολέμου, τονίζοντας ότι ο στρατός είναι αποφασισμένος να διαφυλάξει την τάξη με οποιοδήποτε κόστος.
«Η Λιβύη βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι. Είτε συμφωνούμε σήμερα σε μεταρρυθμίσεις, είτε δεν θα θρηνήσουμε 84 νεκρούς, αλλά χιλιάδες και ποταμοί αίματος θα κυλήσουν σε ολόκληρη τη Λιβύη», είπε στο διάγγελμά του ο Σαΐφ αλ-Ισλάμ.
Υποσχέθηκε παράλληλα σημαντικές πολιτικές μεταρρυθμίσεις, ισχυριζόμενος ότι το Γενικό Λαϊκό Κογκρέσο θα συνέλθει σύντομα για να ψηφίσει νέο ποινικό κώδικα και νέους νόμους που θα δίνουν «προοπτικές ελευθερίας» στον Τύπο και την κοινωνία των πολιτών, ενώ έκανε λόγο για την έναρξη διαλόγου για τη θεσμοθέτηση νέου συντάγματος.
«Το ηθικό μας είναι υψηλό και ο ηγέτης Μουάμαρ Καντάφι, εδώ στην Τρίπολη, ηγείται της μάχης και τον υποστηρίζουμε, όπως και οι ένοπλες δυνάμεις... δεν θα εγκαταλείψουμε την Τρίπολη και θα πολεμήσουμε μέχρι τελευταίου ανδρός, μέχρι τελευταίας γυναίκας και μέχρι τελευταίας σφαίρας», τόνισε.
Σύμφωνα με την οργάνωση Human Rights Watch, τουλάχιστον 233 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί στη Λιβύη από την έναρξη του κινήματος διαμαρτυρίας την περασμένη εβδομάδα.
Από την πλευρά τους, οι υπουργοί Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανακοίνωσαν ότι καταδικάζουν την καταστολή των διαδηλώσεων, σύμφωνα με σχέδιο κοινής διακήρυξης που δόθηκε στη δημοσιότητα.
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει τη συνεχιζόμενη καταστολή των ειρηνικών διαδηλώσεων στη Λιβύη και εκφράζει τη λύπη του για τη βία και τους θανάτους... Η ελευθερία της έκφρασης και το δικαίωμα του συναθροίζεσθαι ειρηνικά αποτελούν θεμελιώδη δικαιώματα κάθε ανθρώπινου όντος, τα οποία πρέπει να γίνονται σεβαστά και να προστατεύονται», αναφέρεται στο κείμενο.
Διαδηλώσεις συμπαράστασεις σε Τυνησία, Μάλτα, Δανία
Εκατοντάδες Τυνήσιοι διαδήλωσαν έξω από την πρεσβεία της Λιβύης στην Τύνιδα, εκφράζοντας την υποστήριξή τους στο λιβυκό λαό και ζητώντας την παραίτηση του Λίβυου ηγέτη Μουάμαρ Καντάφι.
«Ζήτω ο ηρωικός λαός», «Βεγγάζη, πόλη των μαρτύρων», «Καντάφι, βρομερέ δικτάτορα» και «Καντάφι τρομοκράτη», ήταν μερικά από τα συνθήματα που φώναζαν οι διαδηλωτές. Άλλοι κρατούσαν πανό με τη φράση «Καντάφι-γιε-σταμάτα τους σκοτωμούς».
Οι διαδηλωτές ζήτησαν επίσης από την τυνησιακή κυβέρνηση να λάβει όλα τα δυνατά μέτρα για να διευκολύνει την ασφαλή επιστροφή των Τυνήσιων από τη Λιβύη. Σύμφωνα με το πρακτορείο TAP περισσότεροι από 2.300 Τυνήσιοι έχουν επιστρέψει από την Κυριακή στη χώρα τους για λόγους ασφαλείας από πόλεις όπως η Ζαουίγια, η Σεμπράτα και η Τρίπολη. Ωστόσο, αρκετοί Τυνήσιοι που ζουν στη Βεγγάζη και σε άλλες περιοχές αντιμετωπίζουν δυσκολίες να φτάσουν μέχρι τα σύνορα των δύο χωρών.
Μεγάλη διαδήλωση με αίτημα την παραίτηση του Καντάφι οργανώθηκε επίσης στη Μάλτα, γεωγραφικά την κοντινότερη χώρα της ΕΕ, η οποία διατηρεί εδώ και πολλά χρόνια οικονομικούς και πολιτικούς δεσμούς με την Τρίπολη.
Τουλάχιστον τρεις υπάλληλοι της λιβυκής πρεσβείας βγήκαν από το περικυκλωμένο κτήριο και ενώθηκαν με τους διαδηλωτές, στην πόλη Άταρντ. Ένας εκπρόσωπος της πρεσβείας είπε ότι οι τρεις δεν ήταν «διπλωμάτες ή αξιωματούχοι» αλλά «χαμηλόβαθμοι υπάλληλοι».
Οι διαδηλωτές ζήτησαν από τον πρεσβευτή να παραιτηθεί και να αντικαταστήσει τη λιβυκή σημαία (που την εισήγαγε ο Καντάφι το 1969) με την παλαιότερη σημαία της μοναρχίας.
Περίπου 60 Λίβυοι συγκεντρώθηκαν επίσης και έξω από την πρεσβεία της Λιβύης στην Κοπεγχάγη. Κρατώντας λιβυκές σημαίες και πανό στα οποία έγραφαν «Καντάφι, 42 χρόνια κόλασης», οι διαδηλωτές φώναζαν συνθήματα κατά του «δικτάτορα» της Τρίπολης, τον οποίο χαρακτήριζαν «Χίτλερ νούμερο δύο».
Το υπουργείο Εξωτερικών της Δανίας κάλεσε τους περίπου δέκα Δανούς που διαμένουν μόνιμα στη Λιβύη να φύγουν όσο το δυνατόν γρηγορότερα από τη χώρα.
Σε ετοιμότητα για τον επαναπατρισμό Ελλήνων
Οι εξελίξεις στη βόρεια Αφρική και στη Μέση Ανατολή βρέθηκαν στο επίκεντρο των συζητήσεων του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ που πραγματοποιήθηκε τη Δυετέρα στις Βρυξέλλες. Σε δηλώσεις του αμέσως μετά ο υπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Δρούτσας έκανε γνωστό πως οι υπουργοί εξέτασαν, μεταξύ άλλων, το ενδεχόμενο επαναπατρισμού Ευρωπαίων πολιτών από τη χώρα, καθώς και τους τρόπους συντονισμού των κρατών-μελών.
Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Δρούτσας ανέφερε ότι οι Έλληνες στη Λιβύη δεν ξεπερνούν τα 250 άτομα και σημείωσε ότι για το σκοπό του επαναπατρισμού τους, το υπουργείο Εθνικής Άμυνας έχει θέσει σε ετοιμότητα δύο αεροσκάφη C-130. Πρόσθεσε ότι μαζί με τους Έλληνες πολίτες σχεδιάζεται και ο επαναπατρισμός Κυπρίων πολιτών, σε συντονισμό με τον υπουργό εξωτερικών της Κύπρου Μάρκο Κυπριανού.
Νέες διαδηλώσεις στην Υεμένη
Την ίδια ώρα, δεκάδες χιλιάδες σιίτες συμμετείχαν διαδήλωσαν στη Σαάντα στη βόρεια Υεμένη, ζητώντας την πτώση του καθεστώτος του προέδρου Άλι Αμπντάλα Σάλεχ.
