«Σκοτεινή ημέρα» για την Ευρώπη χαρακτηρίστηκε από κάποιους η χθεσινή, καθώς η άρνηση των Πολωνών να δεχθούν πιο φιλόδοξους στόχους περιορισμού των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, οδήγησε σε «ναυάγιο» τις διαπραγματεύσεις των «27», παραμονές της ανάληψης της Προεδρίας της Ε.Ε. από την Πολωνία.
«Είμαι βαθύτατα απογοητευμένος που η Πολωνία ήταν η μοναδική χώρα της Ε.Ε., η οποία δεν μπορούσε να αποδεχθεί ένα δίκαιο συμβιβασμό για τη μετάβαση της Ευρώπης σε μια οικονομία χαμηλού άνθρακα», δήλωσε ο Βρετανός υπουργός Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Κρις Χιουν. «Είναι μια σκοτεινή ημέρα για τον ηγετικό ρόλο της Ευρώπης στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής».
Στο προσχέδιο της συμφωνίας, που δημοσιεύθηκε το Μάρτιο, γίνεται λόγος για μείωση 40% στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα έως το 2030, 60% έως το 2040 και 80% έως το 2050 – όλα σε σχέση με τα επίπεδα του 1990. Επιπλέον, αναφέρεται ότι μια μείωση της τάξης του 25% έως το 2020 (αντί του 20%, που είναι ο τρέχων στόχος) θα ήταν ο πιο «οικονομικά αποδοτικός» τρόπος επίτευξης αυτών των μακροπρόθεσμων στόχων.
Οι λόγοι που ώθησαν την Πολωνία να μπλοκάρει τη συμφωνία είναι λίγο-πολύ γνωστοί. Ο Πολωνός υπουργός Περιβάλλοντος κάλεσε τους Ευρωπαίους συναδέλφους του να κατανοήσουν ότι σε κάθε ευρωπαϊκή χώρα επικρατούν διαφορετικές οικονομικές συνθήκες. Η βιομηχανία και οι σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας εξαρτώνται σε ποσοστό 90% από τον άνθρακα, οπότε η στροφή στις ΑΠΕ και στις καθαρότερες τεχνολογίες θα αποτελούσε πρόκληση για την Πολωνία. «Περιμένουμε μεγαλύτερη αλληλεγγύη από την υπόλοιπη Ευρώπη καθώς και κατανόηση της κατάστασης ορισμένων κρατών-μελών», είπε ο υπουργός Αντρέι Κρατσέφσκι.
«Παραμένει ασαφές πώς πρέπει να κινηθούμε από εδώ και στο εξής», δήλωσε ανώνυμα Ευρωπαίος αξιωματούχος, τονίζοντας ότι σε τέτοια θέματα, οι αποφάσεις λαμβάνονται ομόφωνα. «Το αποτέλεσμα ήταν μη αναμενόμενο». Την απογοήτευσή τους εξέφρασαν και περιβαλλοντικές οργανώσεις, όπως το WWF.
Τον περασμένο Μάρτιο μάλιστα, οι αρμόδιοι υπουργοί από Ελλάδα, Βρετανία, Δανία, Πορτογαλία, Ισπανία και Σουηδία πρότειναν περιορισμό των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 30% έως το 2020. Ο στόχος για μείωση 25%, που μπήκε τελικά στο κείμενο, θεωρήθηκε συμβιβασμός.