Οι Ιχνευτές του Σοφοκλή, το μόνο διασωθέν Σατυρικό Δράμα του ποιητή, παρουσιάζεται τη Δευτέρα 11 Ιουλίου 2011, στο φεστιβάλ Πέτρας.
Ανακαλύφθηκε στις αρχές του 20ού αιώνα από ομάδα επιστημόνων του πανεπιστημίου της Οξφόρδης με επικεφαλείς τους Μ. Γκρένφελ και Α. Χαντ κατά τις αρχαιολογικές ανασκαφές στην αιγυπτιακή πόλη της Οξύρρυγχου, στους επονομαζόμενους «Παπυρους της Οξύρρυγχου» όπου περιλαμβάνονται πολύτιμα ευρήματα της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας. Δημοσιεύθηκε το 1912. Από τους Ιχνευτές διασώζεται μόνο το πρώτο μέρος του έργου (393 στίχοι).
Το Σατυρικό Δράμα δεν είναι ούτε τραγωδία ούτε κωμωδία. Εμπεριέχει και το τραγικό και το κωμικό, δημιουργώντας μια ιδιότυπη ατμόσφαιρα που δεν την έχουν τα άλλα δύο είδη. Το γεγονός ότι στηριζόταν στο χορό των Σατύρων με το φαλλικό τελετουργικό στοιχείο ίσως είναι μία από τις αιτίες που εξαφανίστηκαν τα αντίγραφά του, κάτω από το φόβο και τα ήθη της νέας θρησκείας. Η τύχη βοήθησε να έχουμε ολόκληρο τον Κύκλωπα του Ευριπίδη και ένα μεγάλο τμήμα των Ιχνευτών.
Περίληψη έργου
Ο Απόλλωνας, θεός του φωτός, ψάχνει οργισμένος να βρει το κοπάδι με τα βόδια που του έκλεψαν. Απευθύνει κήρυγμα σε θεούς και ανθρώπους και υπόσχεται να δώσει ένα ολόχρυσο στεφάνι ως αμοιβή σ’ αυτόν που θα βρει τον κλέφτη.
Στο άκουσμά του καταφθάνουν ο γέρο Σειληνός με τους γιους του, τους Σάτυρους, πρόθυμους να αναλάβουν αυτή την αποστολή. Ο Απόλλων επαυξάνει το δέλεαρ τάζοντας τους μαζί με το στεφάνι και την ελευθερία τους.
Ο Σειληνός οδηγεί με ενθουσιασμό τους Σάτυρους σαν λαγωνικά στα ίχνη του κοπαδιού. Ξαφνικά ένας «δαιμονικός» ήχος ανακόπτει την πορεία των Ιχνευτών κατατρομάζοντάς τους. Ο γέρο Σειληνός που δεν έχει ακούσει ακόμα αυτό τον ήχο τους εμψυχώνει, ξαναρίχνοντας τους στη μάχη. Στο άκουσμα του ήχου όμως ο Σειληνός καταρρέει αλλά οι Σάτυροι με την κεκτημένη ταχύτητα, που απέκτησαν από την ενθάρρυνσή του, τον συμπαρασύρουν προς το σπήλαιο της νύμφης Κυλλήνης απ' όπου ακούστηκε αυτός ο αλλόκοτος ήχος.
Ο θόρυβος που κάνουν με το ποδοβολητό και τις φωνές τους αναστατώνουν την Κυλλήνη, που βγαίνει να τους επιπλήξει, για να ανακόψει την πορεία τους και ν' αποτρέψει την είσοδό τους στην σπηλιά, όπου κρύβει τον μόλις πριν από έξι μέρες γεννημένο θεό Ερμή, νόθο γιο του Δία.
Ο Ερμής μέσα σ' αυτές τις έξι ημέρες ανδρώθηκε, έκλεψε τα βόδια του Απόλλωνα και σκοτώνοντας μια χελώνα, έφτιαξε με το καύκαλό της την πρώτη λύρα. Οι Σάτυροι ζητούν επίμονα να τους πει ποιός είναι αυτός που κρύβει στη σπηλιά και έβγαλε αυτόν τον δαιμονικό ήχο. Η Κυλλήνη τους εξηγεί, με ποιο τρόπο εφηύρε ο Ερμής τη λύρα και πως του αρέσει να τραγουδά μ’ αυτήν, σκορπίζοντας θεία ηδονή. Ο Ερμής τραγουδά με τη λύρα. Οι Σάτυροι μαγεύονται. Αλλά αμέσως καταλαβαίνουν ότι αυτός πρέπει να ναι ο κλέφτης του κοπαδιού του Απόλλωνα, βλέποντας, ότι ένα εξάρτημα της λύρας είναι φτιαγμένο από τομάρι βοδιού. Η Κυλλήνη αγνοώντας αυτή την ενέργεια του Ερμή, τον υπερασπίζεται με πάθος. Οι Σάτυροι πεισμώνουν και απαιτούν θορυβωδώς να επιστρέψει τα βόδια στον αφέντη τους, τον Απόλλωνα, ο οποίος και καταφθάνει μπροστά τους. Αναγκάζει την Κυλλήνη να οδηγήσει τον νεαρό Ερμή μπροστά του.
Ο Ερμής υπερασπίζει τον εαυτό του κλαίγοντας, αποκρύπτοντας την πράξη του. Ο Απόλλωνας τον πιέζει να ομολογήσει. Ο Ερμής αναγκάζεται να παραδεχτεί πως έκλεψε τα βόδια. Για να μαλακώσει την οργή του Απόλλωνα του χαρίζει τη λύρα του, αφού πρώτα τραγουδήσει μ' αυτήν.
Ο Απόλλωνας σαγηνεύεται απ' αυτό το άκουσμα και η οργή του μετατρέπεται σε ύμνο προς τον Ερμή. Τον αποδέχεται ως αδερφό του και τον ανακηρύσσει θεό των ονείρων και αγγελιαφόρο των θεών και των ψυχών.
Συντελεστές παράστασης
Η μετάφραση και διασκευή είναι του Γιάγκου Ανδρεάδη, η σκηνοθεσία και η χορογραφία του Δήμου Αβδελιώδη. Παίζουν οι Ανδρέας Καρακότας(Απόλλων), Βασίλης Σπυρόπουλος Σιληνός, Τάνια Παλαιολόγου, Αρτεμις Ματαφιά (Ερμής), Ρένα Κυπριώτη, (Κυλλήνη) Γιάννης Αβδελιώδης (Χρόνος).
Χορός σατύρων Αλεξοπούλου Καλλιόπη,Τάνια Παλαιολόγου (διπλή διανομή), Δελλαπόρτα Σοφία, Κλούβα Χρύσα, Νικηφόρου Ευαγγελία, Νικόπουλος Γιώργος, Κατερίνα Παπαγεωργίου, Δανάη Ρούσσου, Γιώργος Φλωράτος, Κωνσταντίνα Χαϊδεμενοπούλου, Στέλλα Χριστοδουλοπούλου.
Παίζουν και ενορχηστρώνουν οι μουσικοί Αβδελιώδης Αλέξανδρος στο πιάνο, Αβδελιώδης Γιάννης σε κρουστά, μεταλλόφωνο, Νικηφόρου Ευαγγελία στη φλογέρα, Νικόπουλος Γιώργος στη φλογέρα.
Ο Δήμος Αβδελιώδης γεννήθηκε το 1952 στη Χίο. Σπούδασε στη Φιλοσοφική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και στη Δραματική Σχολή Θεοδοσιάδη. Καλλιτεχνικός διευθυντής στο ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Βορείου Αιγαίου από το 1997 ως το 2000 και από το 2004 ως το 2010.
To 2010 ίδρυσε με τη Μπουμπουλίνα Νικάκη την εταιρεία πολιτισμού anagnosis. Έχει τιμηθεί για τη συμβολή του στην παγκόσμια γλώσσα του θεάτρου. Η παράστασή του «Ο Μεγαλέξανδρος και ο καταραμένος δράκος» είχε επιλεγεί επανειλημμένως από σπουδαία διεθνή φεστιβάλ θεάτρου για την αυθεντική ελληνικότητά της, αποτελώντας πρόταση στο διεθνή πολιτισμό και σπάνιο δείγμα σύγχρονης δημιουργίας.
Πληροφορίες
Θέατρο Πετρούπολης, Πρόποδες Ποικίλου Ορους, Πετρούπολη
Δευτέρα 11 Ιουλίου 2011, 21:30