Αλλαγές στο νομοσχέδιο για την ανώτατη εκπαίδευση κατέθεσε σήμερα -ημέρα συζήτησής του στην Ολομέλεια της Βουλής- η υπουργός Παιδείας, επιδιώκοντας να αποσπάσει τη συναίνεση αντιπολίτευσης και πανεπιστημιακών.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Παιδείας, οι προσθήκες και νομοτεχνικές βελτιώσεις που κατατέθηκαν είναι οι ακόλουθες:
- Επεκτείνεται ο ορισμός των ακαδημαϊκών συγγραμμάτων, ώστε να συμπεριλαμβάνονται εκτός των έντυπων βιβλίων, τα ηλεκτρονικά βιβλία και οι ακαδημαϊκές σημειώσεις σε ηλεκτρονική και έντυπη μορφή. Συνεχίζεται κανονικά η δωρεάν διανομή των συγγραμμάτων χωρίς κάποιο χρονικό όριο.
- Δίνεται δυνατότητα συνεργασίας και των ΤΕΙ με ερευνητικά κέντρα.
- Αυξάνεται κατά ένα ο αριθμός των εσωτερικών μελών (8 μέλη) στα συμβούλια διοίκησης των ΑΕΙ και μείωνεται κατά ένα ο αριθμός των εξωπανεπιστημιακών μελών (6 μέλη).
- Οι νυν πρυτανικές αρχές συνεχίζουν να ασκούν κανονικά τα καθήκοντά τους έως ότου ολοκληρωθεί η διαδικασία εκλογής των νέων οργάνων, και πάντως μέχρι τις 31 Αυγούστου 2012.
- Τέσσερα χρόνια μετά την ψήφιση του νόμου θα γίνει αξιολόγηση της εφαρμογής του από Διεθνή Επιτροπή που θα οριστεί.
- Μέσω του Οργανισμού του κάθε Ιδρύματος θα οριστούν όλες οι απαραίτητες λεπτομέρειες για τη διασφάλιση του αδιάβλητου όλων των εξεταστικών διαδικασιών των φοιτητών.
- Στις 7μελείς επιτροπές κρίσης των διδασκόντων για την εκλογή τους και εξέλιξή τους θα πρέπει να συμμετέχει τουλάχιστον ένας καθηγητής από Πανεπιστήμιο του εξωτερικού. Για τη συμμετοχή του στη διαδικασία θα μπορεί να γίνει χρήση όλων των ηλεκτρονικών μέσων επικοινωνίας.
- Έγινε αναδιάρθρωση των αρμοδιοτήτων μεταξύ Συγκλήτου, Πρύτανη και Συμβουλίου, η Σύγκλητος πλέον ασκεί όλες τις ακαδημαϊκές αρμοδιότητες (δηλαδή αρμοδιότητες που αφορούν την εκπαίδευση και την έρευνα)
- Η Σχολή εξακολουθεί να αποτελεί τη βασική διοικητική και ακαδημαϊκή μονάδα. Το Τμήμα αποτελεί τη βασική εκπαιδευτική μονάδα που παράγει την επιστήμη, την τεχνολογία, τις τέχνες σε συγκεκριμένο επιστημονικό πεδίο.
«Αγκάθι» η εκλογή πρυτάνεων και κοσμητόρων
Πάντως «αγκάθι» για την επιζητούμενη συναίνεση αποτελεί ο τρόπος εκλογής πρυτάνεων και κοσμητόρων, ζήτημα για το οποίο η ΝΔ αντιδρά έντονα.
Γ. Παπανδρέου: Ιστορικό βήμα
Κατά την παρέμβασή του στην Ολομέλεια της Βουλής ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου σημείωσε πως σήμερα «κάναμε ένα μεγάλο βήμα, ένα ιστορικό βήμα για το εκπαιδευτικό μας σύστημα».
«Με αυτό το νομοσχέδιο, απελευθερώνουμε τα ΑΕΙ και ΤΕΙ από τον κρατισμό και τα παραδίδουμε στην κοινωνία ως δημόσια εκπαιδευτικά ιδρύματα που λειτουργούν για το δημόσιο συμφέρον και όχι τις στενές συντεχνίες» σημείωσε.
Ο κ. Παπανδρέου υποστήριξε πως ο χώρος της ανώτατης εκπαίδευσης, αποτελεί παράδειγμα των πελατειακών αντιλήψεων που επεκράτησαν στην ελληνική κοινωνία, με αποτέλεσμα να έχει εγκαθιδρυθεί ένα σοβιετικό μοντέλο κεντρικού, ανορθολογικού σχεδιασμού, με τους φοιτητοπατέρες εμπλεκόμενους σε σχέσεις συναλλαγής με καθηγητές που φιλοδοξούν να αναλάβουν θέσεις διοίκησης.
Κάνοντας αναφορά γενικότερα στην οικονομική κατάσταση της χώρας μας, υπογράμμισε πως πρέπε να συνεχίζουμε το έργο που έχουμε ξεκινήσει να βάλουμε τάξη στα του οίκου μας.
Ο κ. Παπανδρέου επιτέθηκε για άλλη μία φορά στη ΝΔ, χωρίς να την κατονομάσει, σημειώνοντας: Υπάρχουν πολιτικές δυνάμεις που σε αυτή τη μάχη που προτάσσουν το μικροκομματικό συμφέρον έναντι του εθνικού ... Εφευρίσκουν άλλοθι για να δικαιολογήσουν τη στάση τους.
Σε σημερινές της δηλώσεις πριν από τη έναρξη της συζήτησης στη Βουλή η κ. Διαμαντοπούλου παρατήρησε ότι οι επιμέρους διαφωνίες σε ορισμένα μόνο σημεία του νομοσχεδίου από την πλευρά της ΝΔ, δεν μπορούν να ακυρώσουν τη συναίνεση επί των προωθούμενων αλλαγών.
«Το νομοσχέδιο έχει 80 άρθρα και αφορά το σύνολο των ζητημάτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Η συζήτηση που πήρε χαρακτηριστικά απειλών και κραυγών, αφορά δύο άρθρα για το μοντέλο διοίκησης - το μοντέλο συνδιοίκησης που χάνεται, μοναδικό στα παγκόσμια δεδομένα, με εξαιρετικά αρνητικά αποτελέσματα», υπογράμμισε αργότερα από το βήμα της Βουλής.
«Ένα μοντέλο συνδιοίκησης», πρόσθεσε, «που απομάκρυνε απ' τη ζωή του πανεπιστημίου τις υγιείς δυνάμεις, που κατέστησε ακραίες μειοψηφίες κυρίαρχες, που οδήγησε σε φαινόμενα αναξιοκρατίας και σε ένα καθολικό φαινόμενο ανομίας».
«Η συζήτηση ξεκινά από ακραίες απειλές, από επίσημους φορείς των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. "Ο νόμος δεν θα εφαρμοστεί, τα ιδρύματα θα κλείσουν"», συνέχισε στρέφοντας την κριτική της και στους πανεπιστημιακούς.
«Το σχέδιο για την αλλαγή στην Ανώτατη Εκπαίδευση έχει 80 άρθρα. Επί αυτών η Νέα Δημοκρατία, διά του εκπροσώπου της, κατέθεσε προτάσεις σε εννέα σημεία. Σε όλα έχουν γίνει παρεμβάσεις και συνθέσεις, εκτός από δύο θέματα που είναι η εκλογή του Πρύτανη και του Κοσμήτορα», σημείωσε η κ. Διαμαντοπούλου και πρόσθεσε: «Δεν θεωρώ ότι αυτά τα ζητήματα μπορούν να ακυρώσουν τη συναίνεση».
Κατά την εισήγησή του ο τομεάρχης Παιδείας της Νέας Δημοκρατίας Αρης Σπηλιωτόπουλος ζήτησε «εθνική συνεννόηση έστω και την ύστατη στιγμή», προκειμένου να θωρακιστεί το νομοσχέδιο απέναντι σε αμφισβητήσεις συνταγματικής φύσεως και σε «εύλογες αντιδράσεις», αντιπροτείνοντας τον περιορισμό των Συμβουλίων σε καθήκοντα ελέγχου και εποπτείας, αλλά όχι ουσιαστικής διοίκησης.
Ενταση προκλήθηκε όταν ο βουλευτής του ΚΚΕ Γ. Ζιώγας υποστήριξε ότι το νομοσχέδιο δεν διορθώνεται και συμπλήρωσε πως το κόμμα του θα στηρίξει κάθε προσπάθεια μη εφαρμογής του. «Θα στηρίξουμε κάθε προσπάθεια, ώστε το νομοσχέδιο να μην περάσει και αν περάσει να μην εφαρμοστεί», είπε χαρακτηριστικά.
Εντονη ήταν η αντίδραση της κ. Διαμαντοπούλου, η οποία κάλεσε τον βουλευτή να ανακαλέσει. «Δεν υπάρχει καμία αποδοχή ότι δεν θα εφαρμσοστούν οι νόμοι, οι νόμοι στη δημοκρατία εφαρμόζονται», υπογράμμισε σε έντονο τόνο.
Υπέρ του νομοσχεδίου τάχθηκε ο ΛΑΟΣ, αξιώνοντας ακόμη τολμηρότερη σύνδεση της χρηματοδότησης των ΑΕΙ-ΤΕΙ με την αξιολόγηση του έργου τους.
Εξάλλου, ένσταση αντισυνταγματικότητας επί του νομοσχεδίου κατέθεσε ο ΣΥΡΙΖΑ, η οποία απορρίφθηκε από τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ και του ΛΑΟΣ.
Αναπτύσσοντας την ένσταση του κόμματός του, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Θ. Δρίτσας αμφισβήτησε την συμβατότητα του νομοσχεδίου με τις αξιώσεις του Συντάγματος για «πλήρες αυτοδιοίκητο» των Πανεπιστημίων.
«Κάθε μεγάλη νομοθετική μεταρρύθμιση έχει αντιμετωπιστεί με ενστάσεις αντισυνταγματικότητας», απάντησε ο Νάσος Αλευράς για λογαριασμό του ΠΑΣΟΚ.
«Το Σύνταγμα δεν κατοχυρώνει ένα οργανωτικό μοντέλο λειτουργίας των πανεπιστημίων, αλλά την αυτοδιοίκησή τους, με τον πλέον πρόσφορο δυνατό τρόπο. Ο νόμος δεν παραβιάζει το αυτοδιοίκητο, αλλά επιτρέπει στα πανεπιστήμια να συνδεθούν με τις εξελίξεις, να αντλήσουν θετικά οφέλη και εμπειρίες και να προχωρήσουν προς τον σκοπό της εξυπηρέτησης του δημόσιου συμφέροντος», πρόσθεσε.
«Σε καμία άλλη χώρα δεν γίνεται τέτοια χρήση του Συντάγματος, με αποτέλεσμα όλες οι πλευρές να έχουν υποστηρίξει αντίθετα πράγματα ανάλογα με την συγκυρία» παρενέβη και ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ, Πέτρος Ευθυμίου.
Η συζήτηση του ν/σ στη Βουλή θα συνεχιστεί και το απόγευμα, οπότε θα τοποθετηθεί, με ιδία πρωτοβουλία, και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός. Αύριο αναμένεται να ψηφιστεί.
Αντιδρούν πανεπιστημιακοί και φοιτητές - Συλλαλητήριο την Τετάρτη στα Προπύλαια
Πάντως, παρά την πρόθεση της ηγεσίας του υπουργείου για αλλαγές και βελτιωτικές τροποποιήσεις επί του ν/σ (όπως για τη σύσταση του Συμβουλίου που θα διοικεί τα ιδρύματα και θα εκλέγει τον πρύτανη), οι πανεπιστημιακοί καθηγητές, διά του συνδικαλιστικού τους οργάνου (ΠΟΣΔΕΠ), εμμένουν στις αντιρρήσεις τους, απορρίπτοντας το νομοσχέδιο στην παρούσα μορφή και χαρακτηρίζοντας επουσιώδεις τις όποιες αλλαγές φέρεται να αποδέχεται το υπουργείο.
Οι πρυτάνεις κάλεσαν του βουλευτές να μην ψηφίσουν το νομοσχέδιο. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται σε κείμενο στο οποίο κατέληξαν κατά τη χθεσινή τους συνεδρίαση, «η Σύνοδος καλεί την ύστατη αυτή στιγμή τη Βουλή των Ελλήνων να μην ψηφιστεί το νομοσχέδιο για τα πανεπιστήμια όπως έχει και, επιπλέον, να προασπίσει το κατοχυρωμένο από το Σύνταγμα δημόσιο και αυτοδιοικούμενο πανεπιστήμιο».
Συλλαλητήριο στα Προπύλαια θα πραγματοποιήσουν αύριο στις 12 το μεσημέρι φοιτητές που αντιδρούν στο νομοσχέδιο. Σε αυτό αναμένεται να συμμετέχουν επίσης καθηγητές και δάσκαλοι, οι οποίοι διαμαρτύρονται για τις μειωμένες προσλήψεις στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Στηρίζει την ακαδημαϊκή κοινότητα η ΑΔΕΔΥ
Στο πλευρό της ακαδημαϊκής κοινότητας τάσσεται η ΑΔΕΔΥ, η οποία εκφράζει σοβαρές αντιρρήσεις επί του νομοσχεδίου. Μεταξύ άλλων, σε ανακοίνωσή της σημειώνει: «Με το νομοσχέδιο αυτό, που πολλές από τις διατάξεις του είναι αντισυνταγματικές, δεν αντιμετωπίζονται ουσιαστικά προβλήματα και δεν βελτιώνεται η ποιότητα στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Ανατρέπεται το αυτοδιοίκητο των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, συρρικνώνονται τα προγράμματα σπουδών, καταργείται η δωρεάν διανομή πανεπιστημιακών συγγραμμάτων και ανοίγει ο δρόμος για την επιβολή διδάκτρων. Περιορίζονται οι ακαδημαϊκές ελευθερίες και το Δημόσιο Πανεπιστήμιο και ΤΕΙ, εντάσσονται στην πραγματικότητα στους κανόνες και τη λειτουργία της αγοράς».
Παράλληλα, καλεί την κυβέρνηση να αναστείλει την ψήφιση του νομοσχέδιου και να προχωρήσει σε ουσιαστικό διάλογο με την ακαδημαϊκή κοινότητα, τη νεολαία και την κοινωνία για τη διαμόρφωση ενός νόμου που θα αναβαθμίζει τη Δημόσια Παιδεία και την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
