Το σχέδιο του Μπαράκ Ομπάμα για την απασχόληση, ύψους 447 δισ. δολ., αιφνιδίασε τους πολιτικούς αναλυτές. Ισως να αποδειχθεί ισχυρότερο και από το πακέτο ανάκαμψης που υπεγράφη τον Φεβρουάριο του 2009. Η εφαρμογή του όμως είναι αμφίβολη, λόγω της αντίστασης των Ρεπουμπλικανών.

Από τα 447 δισεκατομμύρια που προβλέπονται για τη δημιουργία θέσεων εργασίας, 250 δισεκατομμύρια αντιστοιχούν στη μείωση της παρακράτησης των μισθών. Τα υπόλοιπα αποτελούν πρόσθετες δαπάνες για την πληρωμή καθηγητών ή πυροσβεστών, τη χρηματοδότηση προγραμμάτων υποδομής, την πραγματοποίηση έργων στα σχολεία, την αναχρηματοδότηση στεγαστικών δανείων ή την επέκταση της αποζημίωσης των ανέργων.

Το κεντρικό μέτρο, που από μόνο του αντιστοιχεί σε 175 δισεκατομμύρια δολάρια, προβλέπει μείωση στο μισό της μισθολογικής συνεισφοράς στην κοινωνική ασφάλιση (Social Security). Σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, με το μέτρο αυτό, κάθε αμερικανική οικογένεια θα βάλει το 2012 στην τσέπη επιπλέον 1.500 δολάρια.

«Το πακέτο αυτό μπορεί να αποδειχθεί πολύ αποτελεσματικό για τη δημιουργία θέσεων εργασίας, καθώς συνθέτει στοιχεία που έχουν λειτουργήσει στο παρελθόν», επισημαίνει ο Μάικλ Ετλινγκερ, ειδικός από το Κέντρο για την Αμερικανική Πρόοδο. Ενας άλλος ειδικός, ο Τζον Αϊρονς από το Ινστιτούτο Οικονομικής Πολιτικής της Ουάσινγκτον, υπολογίζει ότι με το πρόγραμμα αυτό μπορεί να εξοικονομηθούν ή να δημιουργηθούν 4,3 εκατομμύρια θέσεις εργασίας. Οι αναλυτές της Macroeconomic Advisers εκτιμούν, τέλος, ότι μέχρι το τέλος του 2012 η Αμερική θα γνωρίσει επιπλέον ανάπτυξη 1,3 μονάδας.

Ο πρόεδρος Ομπάμα υποσχέθηκε ότι ο νόμος αυτός θα χρηματοδοτηθεί εξ ολοκλήρου, αλλά δεν διευκρίνισε με ποιον τρόπο. Την περασμένη Πέμπτη πέταξε απλώς μερικές ιδέες, όπως η αύξηση των φόρων για τους πιο πλούσιους και τις πιο μεγάλες επιχειρήσεις και η αναπροσαρμογή των προγραμμάτων υγείας. Το πρόβλημα είναι ότι οι Ρεπουμπλικανοί αρνούνται να δεχθούν την παραμικρή αύξηση των φόρων. Και η αλλαγή των προγραμμάτων υγείας, ιδιαίτερα του Medicare και Medicaid που αφορούν τους συνταξιούχους και τους φτωχούς, θα αποτελέσει πρόβλημα για το Δημοκρατικό Κόμμα, αν δεν αντισταθμιστεί με μια αύξηση των φόρων. Αλλωστε, οι Ρεπουμπλικανοί μπορούν πάντα να ισχυριστούν ότι η μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας που επιβλήθηκε τον Μάρτιο του 2010 από τον πρόεδρο δεν χρησίμευσε σε τίποτα, αφού πρέπει να γίνουν κιόλας αλλαγές.

Η ιδέα του Λευκού Οίκου είναι να αντισταθμιστούν αυτές οι άμεσες δαπάνες με μεσοπρόθεσμες προσπάθειες που θα διαρκέσουν τα επόμενα δέκα χρόνια. Όπως επισημαίνει όμως στη «Λιμπερασιόν» ο καθηγητής Πανεπιστημίου Λέοναρντ Μπέρμαν, οι Ρεπουμπλικανοί μπορεί να απαιτήσουν άμεσες περικοπές των δαπανών, γεγονός που θα μειώσει την αποτελεσματικότητα του προγράμματος.

Ο Λευκός Οίκος βεβαιώνει ότι το σύστημα Social Security, που εξασφαλίζει την πληρωμή των συντάξεων, δεν θα επηρεαστεί από αυτά τα μέτρα. «Υπάρχει όμως ο κίνδυνος να εξασθενήσει η σχέση ανάμεσα στις κρατήσεις που γίνονται στους μισθωτούς και τις συντάξεις», τονίζει ο Μπέρμαν. «Κι αυτό μπορεί να θέσει κάποια στιγμή υπό αμφισβήτηση το ίδιο το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης. Βρισκόμαστε βέβαια σε μια τόσο απελπιστική κατάσταση, ώστε χρειάζεται να κάνουμε πράγματα που κανονικά δεν θα κάναμε».

Ο Ομπάμα γνωρίζει εκ των προτέρων ότι το Κογκρέσο θα «μπλοκάρει» ένα σημαντικό μέρος των προτάσεών του. Οι Ρεπουμπλικανοί, που ελέγχουν τη Βουλή και έχουν ισχυρή μειοψηφία στη Γερουσία, δεν έχουν καμιά όρεξη 14 μήνες πριν από τις ερχόμενες εκλογές να βοηθήσουν τον πρόεδρο να οδηγήσει την οικονομία στην ανάκαμψη. Δεν μπορούν όμως ούτε να απορρίψουν ολόκληρο το σχέδιο. Θα επιλέξουν λοιπόν κάποιες ιδέες. Θα δεχθούν τη μείωση της παρακράτησης των μισθών. Θα συνεχίσουν όμως να υποστηρίζουν ότι αυτό το «κεϋνσιανό» σχέδιο δεν κάνει τίποτα άλλο από το να διογκώνει τα ελλείμματα.

Δεδομένων των συνθηκών, δεν πρόκειται για ένα κακό πρόγραμμα, λέει ο καθηγητής Μπέρμαν. «Η μείωση της παρακράτησης των μισθών δεν είναι βέβαια ο πιο αποτελεσματικός τρόπος δημιουργίας θέσεων εργασίας, αφού τα χρήματα αυτά δεν θα βοηθήσουν στο σύνολό τους στην ανάκαμψη της οικονομίας: ένα μέρος των μισθωτών θα τα χρησιμοποιήσει για να πληρώσει τα χρέη του».

Πηγή: Liberation, ΑΠΕ-ΜΠΕ