Διευκρινίσεις για τις αλλαγές που επέρχονται αναφορικά με το δικαίωμα των ασφαλισμένων για αναγνώριση πλασματικών ετών ασφάλισης, μετά τη ψήφιση του νόμου 3996/2011, δίνει με εγκύκλιο που εξέδωσε ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Γιώργος Κουτρουμάνης.
Οι διευκρινίσεις, αφορούν σε κατηγορίες ασφαλισμένων οι οποίες εξαιρούνται από τις νέες ρυθμίσεις για την αναγνώριση πλασματικών ετών.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο οι νέες ρυθμίσεις για την αναγνώριση χρόνου ασφάλισης δεν μπορούν να εφαρμοστούν για όσους κατοχυρώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2010, εφόσον δεν ισχύουν γι' αυτούς τα νέα όρια ηλικίας και για όσους συνταξιοδοτούνται με ρυθμίσεις οι οποίες δεν τροποποιήθηκαν με τον Νόμο 3863/2000. Για παράδειγμα, στην κατηγορία αυτή ανήκουν όσοι αποχωρούν με 4.500 ημέρες σε ηλικία 65 ετών.
Ειδικότερα, οι μητέρες ανήλικων τέκνων, νέες ασφαλισμένες, (που ασφαλίστηκαν μετά την 1η Ιανουαρίου 1993 και μετά) μπορούν να κάνουν χρήση των ευνοϊκότερων διατάξεων του ν. 3996/2011, (αναγνώριση έως τεσσάρων πλασματικών ετών φέτος για σπουδές ανατροφή παιδιών κ.λ.π.), από το έτος 2013 και εφεξής, καθώς από το έτος αυτό και εφεξής τα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης αλλάζουν και διαμορφώνονται στο 60ο και 65ο έτος της ηλικίας, προκειμένου για τη θεμελίωση, αντίστοιχα, μειωμένης και πλήρους σύνταξης λόγω γήρατος.
Οι νέες ασφαλισμένες που επιθυμούν να συνταξιοδοτηθούν με τις διατάξεις για τις μητέρες ανηλίκων παιδιών, για τα έτη 2011 και 2012, δεν μπορούν να αναγνωρίσουν τους πλασματικούς χρόνους του νέου νόμου, εφόσον κατά τα έτη αυτά δεν αλλάζουν οι προϋποθέσεις για συνταξιοδότηση και παραμένουν τα υφιστάμενα όρια ηλικίας. Το ίδιο ισχύει και για τις παλαιές ασφαλισμένες που θεμελιώνουν δικαίωμα με βάση τις ρυθμίσεις που ισχύουν έως και τις 3112//2010.
Παράδειγμα: Ασφαλισμένη στο πρώην ΤΑΠ-ΟΤΕ το 1991, η οποία την 31/12/2010 είχε 19 έτη ασφάλισης και ανήλικο μπορεί: είτε να συνταξιοδοτηθεί με πλήρη σύνταξη (ως μητέρα ανηλίκου με τουλάχιστον 18,5 έτη ή 5.500 ημέρες ασφάλισης) στην ηλικία των 55 ετών (50 για μειωμένη) -με διατάξεις ΙΚΑ- χωρίς, στην περίπτωση αυτή, να έχει δικαίωμα αναγνώρισης πλασματικών χρόνων ασφάλισης, είτε να συνταξιοδοτηθεί με τη συμπλήρωση 25ετίας (με την προϋπόθεση ότι θα έχει ανήλικο παιδί κατά την ημερομηνία συμπλήρωσης του χρόνου αυτού) και σε ηλικία που προσδιορίζεται από τις διατάξεις του άρθρου 10 του ν. 3863/2010, π.χ. στο παράδειγμα αυτό, το 2016 και σε ηλικία 65 ετών (60 για μειωμένη). Αναγνωρίζοντας πλασματικό χρόνο 4 ετών το 2012, θα έχει 25 (πραγματικά και πλασματικά) έτη ασφάλισης και εφόσον έχει και ανήλικο παιδί κατά το έτος αυτό, μπορεί να δικαιωθεί πλήρους σύνταξης με τη συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας της (του 53ου για μειωμένη).
Για τις ασφαλισμένες που θεμελιώνουν δικαίωμα μέχρι τις 31/12/2010, η εγκύκλιος αναφέρει ότι μεταξύ των προϋποθέσεων για συνταξιοδότηση, εκτός από τις τουλάχιστον 4.500 ημέρες ασφάλισης και το 55ο έτος της ηλικίας, θα πρέπει να έχουν συμπληρώσει και τουλάχιστον 100 ημέρες ασφάλισης ανά έτος την τελευταία πενταετία πριν το έτος συμπλήρωσης του ορίου ηλικίας μειωμένης συνταξιοδότησης.
Για τους ασφαλισμένους των πρώην Ειδικών Ταμείων οι οποίοι θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης από την 1.1.2011 παρέχεται η δυνατότητα εξαγοράς πλασματικών χρόνων υπό προϋποθέσεις:
Οι ασφαλισμένοι αυτής της κατηγορίας μπορούν να αναγνωρίσουν πλασματικούς χρόνους μόνο για τη θεμελίωση δικαιώματος συνταξιοδότησης λόγω γήρατος και εφόσον θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης από 1/1/2011 και μετά με τις προϋποθέσεις που διαμορφώνονται και ισχύουν από αυτή την ημερομηνία και μετά.
Η αναγνώριση χρόνου ασφάλισης είναι δυνατή και σε περίπτωση λήψης δεύτερης σύνταξης με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται και ισχύουν από 1/1/2011 και μετά.
Επίσης, αποκλείονται όσοι έχουν θεμελιώσει ή κατοχυρώσει δικαίωμα μέχρι 31/12/2010 ή θεμελιώνουν από 1/1/2011 και μετά με διατάξεις που δεν τροποποιούνται (π.χ. γονείς ή σύζυγοι αναπήρων άνδρες που συνταξιοδοτούνται με 15 έτη ή 4.500 ημέρες ασφάλισης και ηλικία 65 ετών).
Στην εγκύκλιο διευκρινίζεται τέλος, ότι η έννοια της κατοχύρωσης των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης με την αναγνώριση πλασματικών χρόνων κατά το μεταβατικό στάδιο κατά το οποίο αυξάνονται σταδιακά τα όρια ηλικίας, είναι το "κλείδωμα" των προϋποθέσεων χρόνου ασφάλισης και ορίου ηλικίας, που απαιτούνται ανά έτος και τα οποία θα υπολογίζονται αθροιστικά, για τη θεμελίωση του συγκεκριμένου συνταξιοδοτικού δικαιώματος
Παράδειγμα : ασφαλισμένη του Ιδρύματος, η οποία συμπληρώνει 10.000 ημέρες ασφάλισης το έτος 2011 (είτε από πραγματική ασφάλιση είτε με αναγνώριση πλασματικών χρόνων), κατοχυρώνει ως προϋποθέσεις συνταξιοδότησης τις 10.400 ημέρες ασφάλισης και το 56ο ή 58ο έτος της ηλικίας, για τη λήψη, αντίστοιχα, μειωμένης ή πλήρους σύνταξης λόγω γήρατος. Η εν λόγω ασφαλισμένη θεμελιώνει δικαίωμα συνταξιοδότησης οποτεδήποτε, μελλοντικά, συμπληρώνει αθροιστικά τις εν λόγω τιθέμενες προϋποθέσεις.
