Η σκηνοθέτιδα, παραγωγός, συγγραφέας και πρωτεργάτης του stand-up comedy στην Ελλάδα, Λουκία Ρικάκη, έφυγε το μεσημέρι της Τετάρτης 28 Δεκεμβρίου από τη ζωή, σε ηλικία μόλις 50 ετών, έπειτα από άνιση μάχη με την επάρατη νόσο.
H Λουκία Ρικάκη γεννήθηκε το 1961 στον Πειραιά. Σπούδασε Ιστορία Τέχνης, Κινηματογράφο, Γραφικές Τέχνες και Φωτογραφία στο Dartington College of Arts στην Αγγλία, εργάστηκε στο Συμβούλιο της Ευρώπης στο Στρασβούργο και στο Υπουργείο Περιβάλλοντος της Δανίας ως υπεύθυνη εκπαιδευτικών προγραμμάτων.
Το 1982 επέστρεψε στην Ελλάδα και ίδρυσε την εταιρεία «Orama films», μια από τις καθιερωμένες εταιρείες παραγωγής θεατρικών παραστάσεων και ποιοτικών ταινιών για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση. Το 1990 το «Ταξίδι στην Αυστραλία» σηματοδοτεί το ντεμπούτο της στην κινηματογραφική σκηνοθεσία - και με αυτό απέσπασε κρατική διάκριση στα βραβεία ποιότητας το 1991. Τέσσερα χρόνια αργότερα, η ερωτική ταινία της «Κουαρτέτο σε τέσσερις κινήσεις» με τους Γιώργο Χωραφά και Θέμιδα Μπαζάκα έγινε η μεγαλύτερή της εμπορική επιτυχία. Το 1996 ίδρυσε και διεύθυνε τις 2 θεατρικές σκηνές του Θεάτρου «104 - Κέντρο Λόγου και Τέχνης» και το Ελληνικό comedy club στην Αιόλου 48-50.
Ακολούθησαν, μεταξύ άλλων, η ταινία μυθοπλασίας «Συμφωνία χαρακτήρων» (1998) και τα ντοκιμαντέρ «Νύχτες κωμωδίας» (2001), «Το Αιγαίο μέσα από τα λόγια των ποιητών» (2003) και ο «Άλλος» (2004) -ίσως η καλύτερη δουλειά της με θέμα ένα σχολείο στο χωριό Πατσίδερο της Κρήτης, στο οποίο φοιτά μόνο ένας Έλληνας μαθητής (οι συμμαθητές του είναι Αλβανοί).
Η Λουκία Ρικάκη δίδαξε ηθοποιούς στο «Εργαστήρι» του Βασίλη Διαμαντόπουλου και στα σεμινάρια του οίκου Κρίστις στην Ελλάδα. Ήταν υπεύθυνη εκπαιδευτικών προγραμμάτων της International Youth Federation - IYF. Διατέλεσε tutor στα εκπαιδευτικά προγράμματα στελεχών στο European Youth Center του Συμβουλίου της Ευρώπης και υπήρξε συντονίστρια του προγράμματος έρευνας για τα οπτικοακουστικά μέσα στην παιδεία, στο Συμβούλιο της Ευρώπης το 1990. Ήταν μέλος της επιτροπής εκπαίδευσης European Youth Forum και διατέλεσε υπεύθυνη κινηματογράφου σε σεμινάρια εκπαιδευτικών του προγράμματος Mελίνα 2000.
Σημαντικό κεφάλαιο στην ζωή της πρόωρα χαμένης σκηνοθέτιδας, που ήταν και ιδιαίτερα ευαίσθητος άνθρωπος, υπήρξε η διοργάνωση δυο πολύ επιτυχημένων κινηματογραφικών Φεστιβάλ στα οποία είχε αφοσιωθεί με πάθος: το ECO films στην Ρόδο -που συγκέντρωνε ταινίες οικολογικού χαρακτήρα από όλον τον κόσμο- και το Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ για θέματα Υγείας Ιπποκράτης, το οποίο διεξαγόταν στην Κω.
Τελευταία δουλειά της Ρικάκη -που παίχθηκε στις κινηματογραφικές αίθουσες- ήταν το βραβευμένο στο Φεστιβάλ Χαλκίδας ντοκιμαντέρ «Σχέδιο Σωτηρία» που αναφερόταν στο ομότιτλο νοσοκομείο. Με αφορμή αυτό, είχαμε πρόσφατα την χαρά και την τιμή να μιλήσουμε μαζί της. «Αναζητώ το θετικό. Αυτό με γαληνεύει στη δουλειά μου», μας είχε πει. Ενώ στην ερώτηση μας, «τι σας κάνει να χαμογελάτε;» άμεση ήταν η απάντησή της: «Η πρωινή προσευχή. Η ανατολή του ήλιου. Η αγάπη των δικών μου. Η αέναη κίνηση των κυμάτων. Οι αγκαλιές, τα χαμόγελα των παιδιών, οι φίλοι μου. Η ανιψιά μου. Ο άντρας μου…». Θα την θυμόμαστε μέσα από τις δημιουργίες της, μέσα από την δραστήρια πορεία της που βίαια διακόπηκε. Και θα την θυμόμαστε πάντα με αυτό το ξεχωριστό της χαμόγελο, που υπήρξε τόσο ξεχωριστό όσο και η ίδια.
Το τελευταίο αντίο θα δοθεί την Παρασκευή. Η Λουκία ζήτησε να μην υπάρξουν στεφάνια, αλλά δωρεές.
Συλλυπητήρια μηνύματα
Σε ανακοίνωσή του, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης εκφράζει τα συλλυπητήριά του για το θάνατό της: «Η Λουκία Ρικάκη, ήταν ένας άνθρωπος που δεν εφησύχαζε ποτέ. Πολυπράγμων, αεικίνητη, ήταν από τις πλέον ανήσυχες και δημιουργικές φωνές του σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου. Υπηρέτησε το σινεμά με αγάπη, τόσο ως σκηνοθέτις όσο και ως δημιουργός φεστιβάλ, χαράζοντας μια πορεία δραστήρια που διακόπηκε βίαια. Θα τη θυμόμαστε πάντα με την ενέργεια και το χαμόγελο που την έκαναν ξεχωριστή».
«Ο πρόωρος χαμός της Λουκίας Ρικάκη βάζει τέλος σε μια σημαντικότατη και πολυσχιδή καλλιτεχνική πορεία αλλά, κυρίως, σε μια ζωή που χαρακτηρίστηκε από πάθος, δημιουργικότητα, ενέργεια, γενναιοδωρία, αγάπη για το καινούργιο και το διαφορετικό. Και, προπαντός, αξιοπρέπεια. Και καρτερία στα δύσκολα. Τα θερμότερά μου συλλυπητήρια στους οικείους της», δήλωσε ο υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού, Παύλος Γερουλάνος, για το θάνατο της Λουκίας Ρικάκη.
