Τις προτεινόμενες αλλαγές του Κανονισμού της Βουλής των Ελλήνων κατέθεσε προς συζήτηση στη Βουλή ο πρόεδρος του Σώματος Φίλιππος Πετσάλνικος. Μεταξύ άλλων προβλέπεται υποχρεωτική δημόσια διαβούλευση πριν από την κατάθεση στη Βουλή κάθε νομοσχεδίου με ταυτόχρονη έγγραφη ενημέρωση της αρμόδιας Επιτροπής από τον αρμόδιο υπουργό ή υφυπουργό, ενώ απαγορεύεται στο εξής η κατάθεση τροπολογιών πέραν της 2 μ.μ. της Παρασκευής. Επίσης, ιδρύεται Διαρκής Επιτροπή Εξοπλιστικών Προγραμμάτων και Συμβάσεων, θεσπίζεται έλεγχος της εκτέλεσης του Προϋπολογισμού κάθε τρεις μήνες, ενισχύεται ο ρόλος της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας, και αναμορφώνεται ο θεσμός της βουλευτικής ασυλίας, η οποία θα αφαιρείται όταν η πράξη του βουλευτή δεν σχετίζεται με την πολιτική του δράση.
Τέλος, όλες οι προσλήψεις στη Βουλή θα γίνονται εφεξής με διαδικασίες ΑΣΕΠ, απαγορεύεται η μονιμοποίηση των μετακλητών υπαλλήλων, ενώ τροποποιούνται οι διατάξεις για το συνταξιοδοτικό καθεστώς των υπαλλήλων του κοινοβουλίου.
Οι αλλαγές θα συζητηθούν στην Ολομέλεια της Βουλής την Παρασκευή 16 Ιουλίου 2010 και αναλυτικά προβλέπουν:
Α. Αναβάθμιση της ποιότητας του νομοθετικού έργου
• Καθιερώνεται υποχρεωτικό στάδιο δημόσιας διαβούλευσης πριν από την κατάθεση στη Βουλή κάθε νομοσχεδίου με ταυτόχρονη έγγραφη ενημέρωση της αρμόδιας Επιτροπής από τον αρμόδιο Υπουργό ή Υφυπουργό.
• Κάθε νομοσχέδιο που θα κατατίθεται στη Βουλή θα πρέπει να συνοδεύεται υποχρεωτικά από έκθεση αξιολόγησης των οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών συνεπειών της προτεινόμενης ρύθμισης και από έκθεση επί της δημόσιας διαβούλευσης που έχει προηγηθεί της κατάθεσής του.
• Καθιερώνεται η διαδικασία της «διπλής ανάγνωσης», που ισχύει σε άλλα Κοινοβούλια Ευρωπαϊκών χωρών, κάθε νομοσχεδίου που κατατίθεται στη Βουλή, χωρίς να αυξάνεται ο συνολικός αριθμός των συνεδριάσεων της αρμόδιας Επιτροπής
• Η συζήτησή του ενώπιον της αρμόδιας Επιτροπής θα γίνεται σε δυο στάδια, τα οποία θα απέχουν μεταξύ τους ένα ελάχιστο χρονικό διάστημα κατά το οποίο τα μέλη της αρμόδιας Επιτροπής θα μπορούν να προτείνουν βελτιώσεις, αλλαγές και εν γένει να κάνουν παρατηρήσεις, επί των οποίων θα λαμβάνει θέση ο αρμόδιος Υπουργός κατά τη συνεδρίαση της δεύτερης ανάγνωσης. Με αυτόν τον τρόπο θα υπάρχει η δυνατότητα μεγαλύτερης εμβάθυνσης των μελών των επιτροπών στις προτεινόμενες ρυθμίσεις αλλά και ουσιαστικότερου προβληματισμού της εκτελεστικής εξουσίας που προτείνει τις ρυθμίσεις αυτές. Περαιτέρω, θα παρέχεται η δυνατότητα στα μέλη των επιτροπών να εισηγούνται προτάσεις και βελτιώσεις μεταξύ των δύο αναγνώσεων, επί των οποίων ο αρμόδιος Υπουργός θα οφείλει να λαμβάνει θέση κατά τη δεύτερη ανάγνωση.
• Απαγορεύεται στο εξής η κατάθεση τροπολογιών πέραν της 2 μ.μ. της Παρασκευής.
Β. Ενίσχυση του Ελεγκτικού ρόλου της Βουλής – Διαφάνεια Συμβάσεων Δημοσίου
• Ιδρύεται Διαρκής Επιτροπή Εξοπλιστικών Προγραμμάτων και Συμβάσεων, η οποία θα εξετάζει και θα αξιολογεί τα εξοπλιστικά προγράμματα και τις συμβάσεις αμυντικού υλικού ώστε η Βουλή να συμμετέχει και ελέγχει αυτές τις κρίσιμες αποφάσεις της εκτελεστικής εξουσίας.
• Καθιερώνεται η εξέταση από την αρμόδια διαρκή επιτροπή όλων των δημοσίων συμβάσεων, έργων, υπηρεσιών, προμηθειών και όσων αφορούν σε αγορά, εκποίηση ή εκμετάλλευση ακινήτων, που συνάπτουν τα Υπουργεία ή τα εποπτευόμενα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου και δημόσιες επιχειρήσεις, εφόσον τα ύψος αυτών υπερβαίνει το ποσό των 20 εκατ. €.
• Ο έλεγχος της εκτέλεσης του Προϋπολογισμού του Κράτους και η ενημέρωση από τον Υπουργό των Οικονομικών της αρμόδιας Επιτροπής για την πορεία του Προϋπολογισμού θα γίνεται κάθε τρείς μήνες.
• Παράλληλα, ιδρύεται ειδικό Γραφείο Προϋπολογισμού τους κράτους στη Βουλή το οποίο θα παρακολουθεί την εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού, προκειμένου να υποβοηθείται ο αποτελεσματικός έλεγχος από το κοινοβούλιο
• Ενισχύεται ο ρόλος της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας καθώς θα έχει την εξουσία να εξετάζει ενόρκως μάρτυρες όπως οι εξεταστικές επιτροπές, ενώ θα υποβάλει ετήσια έκθεση για θέματα διαφάνειας, η οποία θα συζητείται από την Ολομέλεια της Βουλής.
• Καταργείται ο γενικός κανόνας της μυστικότητας των συνεδριάσεων της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής ¶μυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων. Οι συνεδριάσεις θα είναι μυστικές σε ειδικές περιπτώσεις.
Γ. Μεταρρύθμιση του θεσμού της βουλευτικής ασυλίας
• Αναμορφώνεται ο θεσμός της βουλευτικής ασυλίας, προκειμένου να περιορισθεί μόνο στους λόγους για τους οποίους θεσμοθετήθηκε.
• Ο Βουλευτής πρέπει να προστατεύεται κατά την άσκηση των καθηκόντων και του λειτουργήματος του, ωστόσο δεν θα πρέπει να καλύπτεται από την Βουλευτική ασυλία οτιδήποτε δεν έχει να κάνει με την Βουλευτική του δραστηριότητα.
• Αυτό σημαίνει ότι η Βουλευτική Ασυλία θα αίρεται εφεξής σε κάθε περίσταση που η πράξη δεν σχετίζεται με την πολιτική δράση του Βουλευτή.
• Η έκθεση της αρμόδιας για την άρση της βουλευτικής ασυλίας Επιτροπής Κοινοβουλευτικής Δεοντολογίας θα πρέπει να είναι αιτιολογημένη.
Δ. Αμεσότητα Κοινοβουλευτικού Ελέγχου
• Βελτιώνεται η διαδικασία της «Ώρας του Πρωθυπουργού» και της συζήτησης των επίκαιρων ερωτήσεων, προκειμένου να ενισχυθεί η αμεσότητα και η ζωντάνια του διαλόγου στον κοινοβουλευτικό έλεγχο.
• Προς τον σκοπό αυτό η ανάπτυξη της ερώτησης θα γίνεται προφορικά από τον ίδιο τον ερωτώντα Βουλευτή ή αρχηγό Κοινοβουλευτικής Ομάδας, αντί της ανάγνωσης που γίνεται τώρα από τον Προεδρεύοντα στη συζήτηση.
Ε. Διαφάνεια στη στελέχωση της Βουλής
Προκειμένου να διασφαλισθεί η διαφάνεια και η αξιοκρατία στην υπηρεσιακή στελέχωση στης Βουλής:
• Απαγορεύεται η μονιμοποίηση στη Βουλή μετακλητών υπαλλήλων.
• Απαγορεύεται η μετάταξη στη Βουλή των αποσπασμένων σε αυτήν δημοσίων υπαλλήλων άλλων υπηρεσιών.
• Οι προσλήψεις στη Βουλή θα γίνονται με διαδικασίες ΑΣΕΠ.
• Θεσμοθετείται η δυνατότητα μετάταξης από υπηρεσίες της Βουλής σε άλλες υπηρεσίας του Δημοσίου τομέα, εφόσον υπάρχουν λειτουργικές ανάγκες των άλλων υπηρεσιών.
ΣΤ. Συνταξιοδοτικές διατάξεις
Τροποποιούνται οι διατάξεις του Κανονισμού της Βουλής για το συνταξιοδοτικό καθεστώς των υπαλλήλων του Κοινοβουλίου, ώστε αυτές να εναρμονιστούν με τις αλλαγές που επέρχονται στο συνταξιοδοτικό καθεστώς των Δημοσίων Υπαλλήλων.
