Οι αρχές στη Γουατεμάλα αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες στις προσπάθειές τους να περιορίσουν το ξέσπασμα βίας από συμμορίες που διακινούν ναρκωτικά στο Μεξικό κι ελέγχουν όλο και περισσότερα τμήματα της περιοχής της μεθορίου, δήλωσε χθες Τρίτη ο πρόεδρος ¶λβαρο Κολόμ.

Τα πανίσχυρα μεξικανικά καρτέλ των ναρκωτικών - ο πόλεμος μεταξύ των οποίων για τον έλεγχο του λαθρεμπορίου, αλλά και με τις αρχές, στοίχισε κάπου 5.700 ζωές στο Μεξικό το 2008 -, επεκτείνουν την δράση τους στη Γουατεμάλα, εκμεταλλευόμενα τα πορώδη σύνορα για να μετακινούν κοκαΐνη προς βορρά.

«Ο αριθμός των λαθρεμπόρων ναρκωτικών αυξάνεται, ειδικά αυτών από το Μεξικό. Το καρτέλ της Σιναλόα και το καρτέλ του Κόλπου διατηρούν εντυπωσιακή παρουσία στη Γουατεμάλα», είπε ο Κολόμ σε συνέντευξή του σε εγχώριο ραδιοφωνικό σταθμό.

«Το πρόβλημα είναι ότι έχουμε κινητοποιήσει ένα τεράστιο ποσοστό του προσωπικού που διαθέτουμε, αλλά δεν έχουμε αρκετούς πόρους, κι έτσι το να συνεχίσουμε την επιχείρηση αυτή θα είναι δύσκολο», πρόσθεσε.

Ο Κολόμ διέταξε την ανάπτυξη εκατοντάδων στρατιωτών στις ζούγκλες της μεθορίου τους τελευταίους μήνες.

Πολλά στελέχη των συμμοριών που διακινούν ναρκωτικά συνελήφθησαν το 2008, όμως οι πόροι που μπορεί να διαθέσει η κυβέρνηση της Γουατεμάλας δύσκολα μπορούν να συγκριθούν με τον πακτωλό των μετρητών που τα καρτέλ χρησιμοποιούν για να δωροδοκούν τοπικούς πολιτικούς και αστυνομικούς.

Οι σχέσεις ανάμεσα στα μεξικανικά καρτέλ και τη Γουατεμάλα είναι πολυετείς. Η ομάδα εκτελεστών Zetas, που δουλεύει κυρίως για το καρτέλ του Κόλπου, είναι γνωστό ότι έχει στρατολογήσει μέλη των ειδικών δυνάμεων της Γουατεμάλας, πιο συγκεκριμένα μιας μονάδας που ονομάζεται «Καϊμπίλες» κι υπήρξε διαβόητη για τις αθρόες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του πληθυσμού των Μάγια την περίοδο του εμφυλίου πολέμου (1960-1996). Εξ άλλου οι ίδιοι οι Σέτας προήλθαν από τις ειδικές δυνάμεις του στρατού του Μεξικού.

Ο Χοακίν Γκουσμάν, ο πιο καταζητούμενος λαθρέμπορος ναρκωτικών στο Μεξικό, φέρεται να διαθέτει αρκετά κρησφύγετα στη Γουατεμάλα και να έχει περάσει ορισμένο διάστημα σε αυτά μετά την απόδρασή του από τη φυλακή το 2001.

Τον Δεκέμβριο, σε ανταλλαγή πυρών ανάμεσα σε μεθυσμένους λαθρέμπορους ναρκωτικών, εκ των οποίων μερικοί ήταν Μεξικανοί, όταν διαφώνησαν για το νικητή μιας ιπποδρομίας στη Γουατεμάλα, κοντά στην μεθόριο, στοίχισε τις ζωές τουλάχιστον 17 ανθρώπων.

Η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει υποσχεθεί βοήθεια ύψους εκατομμυρίων δολαρίων - κυρίως σε εξοπλισμό για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου ναρκωτικών - στο Μεξικό και άλλες χώρες της Κεντρικής Αμερικής. Πρόσφατα δώρισε στη Γουατεμάλα τρία ταχύπλοα κι εξοπλισμό νυκτερινής κατόπτευσης για τις ειδικές δυνάμεις που περιπολούν τον Ειρηνικό για να αναχαιτίζουν φορτία ναρκωτικών.