Μεγάλη απήχηση στο αναγνωστικό κοινό έχουν τα τελευταία χρόνια τα λεγόμενα «βιβλία αυτοβελτίωσης», τα οποία ενθαρρύνουν τα άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση να σκέφτονται θετικά και να πιστεύουν στον εαυτό τους. Για πολλούς, όμως, η θετική σκέψη μπορεί να γυρίσει μπούμερανγκ, υποστηρίζει πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου του Γουότερλου των Ηνωμένων Πολιτειών.
Είναι γνωστό στους κόλπους της ψυχολογίας ότι οι άνθρωποι είναι πιο δεκτικοί στις απόψεις που προσεγγίζουν τις προσωπικές τους πεποιθήσεις, ενώ αντιστέκονται και αμφισβητούν εκείνες που έρχονται σε αντίθεση. Προκειμένου να διαπιστώσει εάν συμβαίνει το ίδιο και με τη θετική άποψη που έχουμε για τον εαυτό μας, η δρ Τζοάν Γουντ και οι συνεργάτες της διεξήγαγαν μια έρευνα σε 68 άνδρες και γυναίκες με τη χρήση αξιόπιστων μεθόδων αξιολόγησης της αυτοεκτίμησης.
Στη συνέχεια, ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να απαντήσουν σε ερωτήσεις όπως: «Τι πιθανότητα υπάρχει να ερωτευθεί και να είναι ευτυχισμένος ένας 30χρονος;», προκειμένου να αξιολογηθεί η διάθεση του ατόμου σε μια κλίμακα από το 0 έως το 35.
Με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας που δημοσιεύτηκαν στο Psychological Science, διαπιστώνεται ότι όσοι είχαν υψηλή αυτοεκτίμηση και ταυτόχρονα συνήθιζαν να επαναλαμβάνουν θετικούς «αυτοχαρακτηρισμούς» όπως «είμαι αξιαγάπητος/η» σκόραραν 31 έναντι του 25 που ήταν το σκορ αυτών που δεν επαναλάμβαναν ανάλογους αυτοχαρακτηρισμούς.
Στα άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση, ωστόσο, καλύτερο σκορ (17) είχαν τα άτομα που δεν επαναλάμβαναν θετικούς αυτοχαρακτηρισμούς παρά εκείνα που συνήθιζαν να λένε επανειλημμένα στον εαυτό πόσοι επιτυχημένοι, όμορφοι ή αξιαγάπητοι είναι (10).
Η δρ Γουντ εκτιμά ότι οι θετικοί αυτοχαρακτηρισμοί μπορούν να χαλάσουν τη διάθεση ενός ατόμου με χαμηλή αυτοεκτίμηση, καθώς ο ίδιος δεν πείθεται και αισθάνεται ότι δεν είναι αρκετά πειστικός όταν επαναλαμβάνει αυτές τις εκφράσεις. Οι θετικοί χαρακτηρισμοί, με λίγα λόγια, έρχονται σε αντίθεση με την εικόνα που έχει για τον εαυτό του και αυτό του προκαλεί κακή διάθεση.
Συνεπώς, πολλοί από τους αναγνώστες των βιβλίων αυτοβελτίωσης που τους ενθαρρύνουν να χρησιμοποιούν θετικούς αυτοχαρακτηρισμούς ενδέχεται να έχουν το αντίθετο ακριβώς αποτέλεσμα –ιδίως εάν αναλογιστεί κανείς ότι συνήθως τα άτομα που επιλέγουν τα βιβλία αυτά έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση.
Πηγή: Economist