Σε συμφωνία για την εξαίρεση της Τσεχίας από την εφαρμογή του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, γεγονός που ανοίγει το δρόμο για την εφαρμογή της Συνθήκης της Λισαβόνας κατέληξαν μεταξύ άλλων οι ηγέτες των 27 κρατών - μελών κατά τη διάρκεια τη διήμερης Συνόδου Κορυφής.

Αναλυτικότερα, οι ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν ότι, λαμβάνοντας υπόψη τη θέση που διατύπωσε η Τσεχία, θα επισυνάψουν πρωτόκολλο στη Συνθήκη το οποίο, μεταξύ άλλων, προβλέπει πως «ο τίτλος, το προοίμιο και το διατακτικό του πρωτοκόλλου θα τροποποιηθούν κατά τρόπο ώστε να αναφέρονται στην Τσεχική Δημοκρατία υπό τους ίδιους όρους με τους οποίους αναφέρονται και στην Πολωνία και το Ηνωμένο Βασίλειο».

Εν τω μεταξύ, ενόψει της έναρξης ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο προσυπογράφει την έκθεση της Σουηδικής Προεδρίας σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ).

Επίσης, καλεί τον μελλοντικό Ύπατο Εκπρόσωπο να υποβάλει πρόταση για την ίδρυση της ΕΥΕΔ το ταχύτερο δυνατόν, μετά την έναρξη ισχύος της Συνθήκης, προκειμένου να εκδοθεί από το Συμβούλιο το αργότερο μέχρι τα τέλη Απριλίου του 2010.

Κλιματική αλλαγή

Η κλιματική αλλαγή ήταν ένα από τα μείζονα ζητήματα της ατζέντας της Συνόδου Κορυφής. Λίγες εβδομάδες πριν από τη Διάσκεψη της Κοπεγχάγης για το κλίμα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στα τελικά συμπεράσματά του δηλώνει ότι η ΕΕ είναι αποφασισμένη περισσότερο από ποτέ να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο και να συντελέσει στην επίτευξη παγκόσμιας, φιλόδοξης και συνολικής συμφωνίας.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί όλα τα μέρη να ενστερνιστούν το στόχο μείωσης της θερμοκρασίας κατά 2 βαθμούς Κελσίου και να συμφωνήσουν για τουλάχιστον κατά 50% παγκόσμιες μειώσεις των εκπομπών και τουλάχιστον κατά 80-95%, συνολικές μειώσεις των εκπομπών των αναπτυγμένων χωρών, έως το 2050 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990.

Οι ευρωπαίοι ηγέτες δεσμεύτηκαν λοιπόν σήμερα ότι η ΕΕ θα προχωρήσει έως το 2020 σε μείωση κατά 30% των ρύπων, έναντι των επιπέδων του 1990, ως υπό όρους προσφορά σε μια παγκόσμια συνολική συμφωνία για την περίοδο μετά το 2012, υπό τον όρο ότι και άλλες ανεπτυγμένες χώρες θα δεσμευθούν για ανάλογες μειώσεις εκπομπών και ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες θα συμβάλουν επαρκώς, ανάλογα με τις ευθύνες και τις δυνατότητες που τους αντιστοιχούν.

Σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση των αναπτυσσόμενων χωρών, προκειμένου να μειώσουν τους ρύπους, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τονίζει ότι χρειάζεται βαθμιαία πλην σημαντική αύξηση των πρόσθετων δημόσιων και ιδιωτικών χρηματοδοτικών ροών και πως η ΕΕ είναι πρόθυμη να αναλάβει το μερίδιο που της αναλογεί στην παγκόσμια προσπάθεια.

Ειδικότερα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υιοθετεί την εκτίμηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι το συνολικό πρόσθετο κόστος για τη μείωση των ρύπων στις αναπτυσσόμενες χώρες ενδέχεται να ανέλθει ετησίως μέχρι το 2020 σε περίπου 100 δισ. ευρώ. Το κόστος αυτό θα πρέπει να καλυφθεί μέσω των ίδιων προσπαθειών των αναπτυσσόμενων χωρών, της διεθνούς αγοράς διοξειδίου του άνθρακα και της διεθνούς δημόσιας χρηματοδότησης.

Επίσης, το Ευρωπαικό Συμβούλιο τονίζει ότι το συνολικό ύψος της απαιτούμενης διεθνούς δημόσιας στήριξης ενδέχεται να κυμανθεί από 22 ως 50 δισ. ευρώ ετησίως έως το 2020, χωρίς ωστόσο να διευκρινίζει ποιό είναι το ποσό χρηματοδότησης που αναλογεί στην ΕΕ.

Επιπλέον, οι 27 ηγέτες στα συμπεράσματά τους αναφέρουν ότι όλες οι χώρες, εκτός από τις λιγότερο αναπτυγμένες, θα πρέπει να συνεισφέρουν στη διεθνή δημόσια χρηματοδότηση, βάσει των επιπέδων εκπομπών και του ΑΕΠ της κάθε χώρας.

Τονίζουν, τέλος, ότι εφόσον συναφθεί φιλόδοξη συμφωνία στην Κοπεγχάγη, τα τρία πρώτα έτη (2010-2012) θα απαιτείται ετήσια παγκόσμια χρηματοδότηση ύψους 5-7 δις. Ευρώ.

Οικονομία και απασχόληση

Οι ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν ακόμη ότι πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στα μέτρα στήριξης της ευρωπαϊκής οικονομίας, παρά την εκτίναξη των δημοσιονομικών ελλειμμάτων σε 20 από τις 27 χώρες της ΕΕ.

Συγκεκριμένα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει ότι η ύφεση της ευρωπαϊκής οικονομίας φτάνει στο τέλος της, καθώς οι χρηματοπιστωτικές αγορές σταθεροποιούνται και το αίσθημα εμπιστοσύνης αποκαθίσταται.

Ωστόσο, επισημαίνουν ότι η αύξηση των επιπέδων της ανεργίας δεν αφήνει περιθώρια εφησυχασμού. «Οι πολιτικές στήριξης δεν θα πρέπει να αποσυρθούν έως ότου η ανάκαμψη διασφαλιστεί πλήρως», αναφέρουν.

Υπογραμμίζουν δε την ανάγκη μιας συντονισμένης στρατηγικής εξόδου από τις πολιτικές στήριξης της οικονομίας, όταν σταθεροποιηθεί η ανάκαμψη. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο Ecofin να υποβάλουν την έκθεση για τις στρατηγικές εξόδου στη σύνοδο του Δεκεμβρίου του 2009.

Σε ό,τι αφορά την απασχόληση, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σημειώνει ότι αναμένεται μάλλον να επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο και τονίζει ότι απαιτείται διαρκής πολιτική δέσμευση για ενεργές πολιτικές στην αγορά εργασίας.

«Απαιτούνται μέτρα για την αποτροπή της παγίωσης των μεγάλων ποσοστών ανεργίας, εξασφαλίζοντας υψηλά επίπεδα απασχόλησης και βιώσιμα δημόσια οικονομικά μακροπρόθεσμα», σημειώνουν οι «27» στα συμπεράσματά τους. Παράλληλα, τονίζουν ότι θα πρέπει να προωθηθούν πολιτικές κοινωνικής ένταξης και κοινωνικής προστασίας.

Παράλληλα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τονίζει ότι προέχει να συνεχιστούν ταχέως οι εργασίες για τη σύσταση των Ευρωπαϊκών Εποπτικών Αρχών για τη μικροπροληπτική εποπτεία και για τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Συστημικών Κινδύνων για τη μακροπροληπτική εποπτεία.

Επισημαίνουν τέλος ότι το Δεκέμβριο του 2009 το Ecofin θα πρέπει να συμφωνήσει, ύστερα από περαιτέρω πολιτικό προβληματισμό, για μια άρτια δέσμη για τη συγκρότηση νέου εποπτικού μηχανισμού της ΕΕ.

Λαθρομετανάστευση

Παράλληλα, οι ευρωπαίοι ηγέτες αποφάσισαν την ενίσχυση του επιχειρησιακού ρόλου της FRONTEX (Οργανισμός Διαχείρισης Εξωτερικών Συνόρων της ΕΕ) για την αντιμετώπιση της λαθρομετανάστευσης στη Μεσόγειο.

Στο τελικό κείμενο συμπερασμάτων που υιοθετήθηκε εκφράζεται ικανοποίηση για την έναρξη ενισχυμένου διαλόγου με την Τουρκία για θέματα μετανάστευσης. Ζητείται, ωστόσο, από την Τουρκία να λάβει ταχέως συγκεκριμένα μέτρα, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την επανεισδοχή λαθρομεταναστών και τον έλεγχο των συνόρων.

Όπως επισημαίνεται, οι «27» δηλώνουν ικανοποιημένοι με την πρόοδο της υλοποίησης των μέτρων που είχε προσδιορίσει η Σύνοδος τον Ιούνιο του 2009 για τη λαθρομετανάστευση στη Μεσόγειο, τονίζοντας πως εξακολουθεί να θεωρείται ουσιαστικής σημασίας μια αποφασιστική ευρωπαϊκή αντιμετώπιση, βασιζόμενη στη σταθερότητα, την αλληλεγγύη και τη συνυπευθυνότητα.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες ζητούν επίσης την ενίσχυση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων της FRONTEX και καλούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποβάλει σχετικές προτάσεις στις αρχές του επόμενου έτους. Η ενίσχυση αυτή μπορεί να βασίζεται στα ακόλουθα στοιχεία:

- Προπαρασκευή σαφών κοινών επιχειρησιακών διαδικασιών που θα περιέχουν σαφείς κανόνες συμμετοχής για τις κοινές επιχειρήσεις κατά θάλασσα, με τη δέουσα μέριμνα για προστασία όσων βρίσκονται σε ανάγκη και μετακινούνται ως μικτές ροές, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο,

- Αυξημένη επιχειρησιακή συνεργασία μεταξύ FRONTEX και των χωρών προέλευσης και διέλευσης,

- Διεύρυνση της δυνατότητας τακτικής ναύλωσης σκαφών, με χρηματοδότηση από την FRONTEX, για κοινές πτήσεις επιστροφής.

Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ