Η τουρκική εθνοσυνέλευση ενέκρινε τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα την αναθεώρηση του του περιβόητου άρθρου 301 του ποινικού κώδικα, που έχει επικριθεί έντονα από την Ε.Ε. ότι περιορίζει την ελευθερία της έκφρασης.
Το εν λόγω άρθρο του τουρκικού ποινικού κώδικα έχει χρησιμοποιηθεί για να διωχθούν εκατοντάδες συγγραφείς, όπως ο κάτοχος του βραβείου Νομπέλ Λογοτεχνίας Ορχάν Παμούκ, για «προσβολή του Τουρκισμού». Επίσης, ο αρμενικής καταγωγής Τούρκος συγγραφέας, δημοσιογράφος και εκδότης, Χραντ Ντινκ, ο οποίος δολοφονήθηκε από νεαρό υπερεθνικιστή το 2007, είχε καταδικασθεί σε ποινή φυλάκισης βάσει του άρθρου 301.
Ωστόσο παρά την τροποποίηση του άρθρου, συγγραφείς και υπέρμαχοι των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία καταδικάζουν την μεταρρύθμιση ως άτολμη, ενώ στην άλλη πλευρά, εθνικιστές της αντιπολίτευσης απέρριψαν την μεταρρύθμιση ως «προσβολή της τιμημένης ιστορίας του Τουρκικού έθνους και των αξιών του Τουρκισμού».
Η μεταρρύθμιση, όπως αναμενόταν, εγκρίθηκε άνετα χάρη στην πλειοψηφία που διαθέτει το κυβερνών κόμμα Δικαιοσύνης & Ανάπτυξης (ΑΚΡ) στην εθνοσυνέλευση. Σύμφωνα με αυτή, καθίσταται ποινικώς κολάσιμη πράξη η «προσβολή του Τουρκικού έθνους» -αντί του Τουρκισμού-, ενώ θα χρειάζεται η άδεια του υπουργού Δικαιοσύνης πριν ασκηθεί δίωξη. Η μέγιστη ποινή που επισύρει το αδίκημα, μειώνεται στα δύο χρόνια φυλάκισης από τρία.
Ωστόσο συγγραφείς, δημοσιογράφοι και εκδότες σημειώνουν ότι θα συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν συχνές δίκες, καθώς οι αλλαγές είναι ουσιαστικά αμελητέες, ενώ όπως επισημαίνουν, άλλοι νόμοι που περιορίζουν την ελευθερία της έκφρασης παραμένουν σε ισχύ.
Επιφυλακτική ήταν η υποδοχή της μεταρρύθμισης από τις Βρυξέλλες. Σε πρόσφατη επίσκεψή του στην Τουρκία, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, δήλωσε απλώς ότι η πρωτοβουλία αυτή της κυβέρνησης Ερντογάν αποτελεί ένα βήμα στη σωστή κατεύθυνση.
Η Ε.Ε. έχει αποκαλέσει την άρση των περιορισμών στην ελευθερία του λόγου ως δοκιμασία της δέσμευσης της κυβέρνησης της ¶γκυρας στις πολιτικές μεταρρυθμίσεις που εντάσσονται στο πλαίσιο των αργοκίνητων ενταξιακών διαπραγματεύσεων που άρχισαν το 2005.
Υπεραμυνόμενος του νομοσχεδίου έναντι της κριτικής της αντιπολίτευσης, ο Τούρκος υπουργός Δικαιοσύνης, Μεχμέτ Αλί Σαχίν, τόνισε ότι θα εξακολουθήσουν να ισχύουν περιορισμοί όσον αφορά την προσβολή της Τουρκίας. «Με αυτή την μεταρρύθμιση δεν τίθεται θέμα να αφήνουμε ορισμένους ανθρώπους να προσβάλλουν ελεύθερα τον Τουρκισμό», υπογράμμισε μιλώντας στη Βουλή.
Το ακροδεξιό Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (MHP) κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι προδίδει την «ταυτότητα» της χώρας και ότι «ενδίδει» στις αξιώσεις της Ε.Ε. να μεταβάλει το νομικό πλαίσιο που απαγορεύει στους Τούρκους να προσβάλλουν το έθνος τους. Ο ηγέτης του κόμματος Ντεβλέτ Μπαχτσελί χαρακτήρισε την μεταρρύθμιση «ιστορικό λάθος». Την αντίθεσή της στην μεταρρύθμιση εξέφρασε επίσης το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), ενώ το κουρδικό κόμμα της Δημοκρατικής Κοινωνίας (DTP), μέλη του οποίου συχνά δικάζονται διότι εκφέρουν απόψεις που αντιτίθενται στις κρατικές θέσεις, ζήτησαν την πλήρη κατάργηση του άρθρου.
