Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε σήμερα πρόταση κανονισμού που βελτιώνει τις συνθήκες σφαγής ή θανάτωσης των ζώων και εξασφαλίζει την ορθή μεταχείρισή τους.
Έχοντας ως στόχο την απλοποίηση της υφιστάμενης νομοθεσίας και την ευθυγράμμισή της με τους κανονισμούς που διέπουν την υγιεινή των τροφίμων, η πρόταση ενσωματώνει τη διάσταση της καλής μεταχείρισης των ζώων στο σχεδιασμό των σφαγείων και απαιτεί την τακτική παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας των τεχνικών αναισθητοποίησης.
Τα σφαγεία πρέπει να ορίζουν ένα συγκεκριμένο άτομο ως υπεύθυνο για την καλή μεταχείριση των ζώων και να εξασφαλίζουν ότι το προσωπικό τους έχει λάβει την κατάλληλη κατάρτιση και πιστοποίηση. Οι κατασκευαστές του εξοπλισμού αναισθητοποίησης πρέπει να παρέχουν οδηγίες, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η καλή μεταχείριση των ζώων, ενώ μια σειρά τεχνικών προτύπων επικαιροποιούνται υπό το πρίσμα της επιστημονικής προόδου.
Τα κράτη μέλη θα πρέπει να δημιουργήσουν κέντρα με βάση την έρευνα, τα οποία θα παρέχουν σταθερή και κατάλληλη υποστήριξη στους επίσημους επιθεωρητές. Οι αρμόδιες αρχές θα καταστούν επίσης σε μεγαλύτερο βαθμό υπόλογες στο ευρύ κοινό όταν πραγματοποιούν μαζικές σφαγές λόγω μεταδοτικών νόσων. Κάθε έτος, 360 περίπου εκατομμύρια χοίρων, προβάτων, αιγών και βοοειδών, καθώς και δισεκατομμύρια πουλερικών θανατώνονται σε σφαγεία της ΕΕ για το κρέας τους. Επιπλέον, 25 περίπου εκατομμύρια ζώα θανατώνονται για τη γούνα τους. Ενδέχεται επίσης να απαιτείται η σφαγή χιλιάδων έως εκατομμυρίων άλλων ζώων για την καταπολέμηση μεταδοτικών νόσων.
Η Επίτροπος Υγείας, κα Ανδρούλλα Βασιλείου, ανέφερε: «Ως κοινωνία έχουμε χρέος να φροντίζουμε τα ζώα, πράγμα που, μεταξύ άλλων, σημαίνει ελαχιστοποίηση της αγωνίας και αποφυγή του πόνου τους καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας σφαγής. Οι κανόνες που ισχύουν σήμερα στην ΕΕ είναι παρωχημένοι και είναι αναγκαίο να αναθεωρηθούν. Η πρόταση αυτή θα βελτιώσει ουσιαστικά τον τρόπο μεταχείρισης των ζώων κατά τη σφαγή, ενώ παράλληλα θα προαγάγει την καινοτομία και θα εξασφαλίσει ίσους όρους ανταγωνισμού για τις επιχειρήσεις.»
Ανάληψη ευθυνών για την καλή μεταχείριση των ζώων
Κάθε μονάδα θα πρέπει να αναπτύξει και να εφαρμόζει πρότυπες διαδικασίες λειτουργίας με σκοπό να εξασφαλίσει αξιόπιστα την τήρηση των προτύπων καλής μεταχείρισης των ζώων. Η μεθοδολογία αυτή δεν συνιστά κάτι νέο για τα σφαγεία, διότι ήδη απαιτείται και εφαρμόζεται για την ασφάλεια των τροφίμων (η λεγόμενη ανάλυση κινδύνου κρίσιμου σημείου ελέγχου ή σύστημα HACCP). Το καινοτόμο στοιχείο της νέας πρότασης είναι η απαίτηση για εφαρμογή πρότυπων διαδικασιών όσον αφορά την καλή μεταχείριση των ζώων.
Για το σκοπό αυτό, απαιτείται να αξιολογούν οι μονάδες την αποτελεσματικότητα των μεθόδων τους αναισθητοποίησης μέσω δεικτών με βάση τα ζώα. Μετά την αναισθητοποίησή τους, τα ζώα θα πρέπει να παρακολουθούνται τακτικά, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται ότι δεν έχουν ανακτήσει τις αισθήσεις τους πριν από τη σφαγή.
Επιπροσθέτως, κάθε σφαγείο θα πρέπει να ορίσει έναν υπάλληλο που θα είναι υπεύθυνος για την καλή μεταχείριση των ζώων και για την εφαρμογή των σχετικών μέτρων. Για τα μικρά σφαγεία έχει προβλεφθεί παρέκκλιση από την απαίτηση αυτή.
Η πρόταση απαιτεί επίσης να παρέχουν οι κατασκευαστές εξοπλισμού αναισθητοποίησης οδηγίες για τη χρήση του εξοπλισμού αυτού, καθώς και για τον έλεγχο της αποτελεσματικότητάς του και τη συντήρησή του.
Προσωπικό με περισσότερες ικανότητες
Σύμφωνα με την πρόταση, το προσωπικό που μεταχειρίζεται ζώα στα σφαγεία θα πρέπει να διαθέτει πιστοποιητικό ικανοτήτων όσον αφορά τα καθήκοντά του που έχουν σχέση με την καλή μεταχείριση των ζώων. Το πιστοποιητικό αυτό θα ισχύει για 5 έτη το ανώτερο και θα υποβάλλεται σε ανεξάρτητη εξέταση από διαπιστευμένους φορείς.
Η πρόταση στοχεύει επίσης στη δημιουργία εθνικών κέντρων αναφοράς για θέματα που άπτονται της καλής μεταχείρισης των ζώων, με σκοπό την παροχή τεχνικής υποστήριξης στους υπαλλήλους που εργάζονται στα σφαγεία. Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν ερευνητικά κέντρα σε πολλά κράτη μέλη, οι επίσημοι επιθεωρητές δεν έχουν επαρκή πρόσβαση στα αποτελέσματα του έργου τους και την τεχνική τους ικανότητα.
Σφαγή για την καταπολέμηση νόσων
Στόχος της πρότασης είναι οι αρμόδιες αρχές που πραγματοποιούν σφαγές για την καταπολέμηση νόσων (όπως η γρίπη των πτηνών ή ο αφθώδης πυρετός) να καταστούν σε μεγαλύτερο βαθμό υπόλογες στο ευρύ κοινό όσον αφορά την καλή μεταχείριση των ζώων που θανατώθηκαν. Πιο συγκεκριμένα, η πρόταση απαιτεί τη βελτίωση του σχεδιασμού, της επιθεώρησης και της υποβολής εκθέσεων.
Επικαιροποιημένα πρότυπα
Ο καθορισμός των καταλόγων των μεθόδων αναισθητοποίησης θα γίνεται με πιο αυστηρά κριτήρια και οι απαιτήσεις αναφορικά με κάθε μέθοδο θα επικαιροποιούνται, έτσι ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι πλέον πρόσφατες επιστημονικές γνώμες καθώς και οι ανησυχίες κοινωνικοοικονομικού χαρακτήρα. Προβλέπονται επίσης αρκετές τεχνικές αλλαγές όσον αφορά τη δόμηση, τη διάταξη και τον εξοπλισμό των σφαγείων.
