O Hu Jia (Κίνα), ο Alexandr Kozulin (Λευκορωσία) και ο Abbot Apollinaire Malu Malu (Δημοκρατία του Κονγκό) είναι οι τρεις φιναλίστ που επέλεξαν η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων και η Επιτροπή Ανάπτυξης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε κοινή συνεδρίασή τους χθες (22.09.2008) από ένα κατάλογο επτά συνολικά υποψηφίων για το Βραβείο Ζαχάρωφ.
Η Διάσκεψη των Προέδρων του ΕΚ θα επιλέξει τον νικητή περί τα μέσα Οκτωβρίου 2008 και η απονομή του Βραβείου Ζαχάρωφ για την Ελευθερία της Σκέψης θα λάβει χώρα στο Στρασβούργο, στο πλαίσιο πανηγυρικής συνεδρίασης της ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στις 17 Δεκεμβρίου 2008. Ο νικητής θα λάβει και χρηματικό έπαθλο 50.000 €.
Ο κ. Hu Jia είναι αγωνιστής για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την προστασία του περιβάλλοντος και την καταπολέμηση του aids στην Κίνα και μετά από μαρτυρία του, μέσω τηλεδιάσκεψης τον Νοέμβριο του 2007 στην υποεπιτροπή ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα, συνελήφθη με την κατηγορία της "παρακίνησης σε στάση κατά του κράτους" και καταδικάστηκε σε 3,5 χρόνια φυλάκισης.
Ο κ. Alexandr Kozulin υπήρξε υποψήφιος Πρόεδρος της Λευκορωσίας και διακρίθηκε για τη δράση του στον τομέα της ελευθερίας της σκέψης και της έκφρασης καθώς και της προστασίας των θεμελιωδών ανθρωπίνων και πολιτικών δικαιωμάτων. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας αντιμετωπίστηκε με σκληρότητα (ξυλοδαρμούς και αυθαίρετη κράτηση) και τελικά καταδικάστηκε σε 5,5 χρόνια φυλάκισης.
Ο κ. Abbot Apollinaire Malu Malu είναι Πρόεδρος της Ανεξάρτητης Εκλογικής Επιτροπής της Δημοκρατίας του Κονγκό και διακρίθηκε για τις προσπάθειές του υπέρ του διαλόγου και κατά της βίας κατά τη διάρκεια της Διάσκεψης της Γκόμα για την ειρήνευση στις επαρχίες του Βορείου και Νοτίου Κιβού στο Κονγκό.
Σημειώνεται ότι το 2008 το Βραβείο Ζαχάρωφ συμπληρώνει 20 χρόνια ύπαρξης καθόσον απονεμήθηκε για πρώτη φορά το 1988 στους Nelson Mandela και Anatoli Marchenko (μετά θάνατον) και έλαβε το όνομά του προς τιμήν του διάσημου Ρώσου φυσικού και πολιτικού αντιφρονούντα Andrei Sacharov. Για τον εορτασμό των 20ών γενεθλίων του Βραβείου θα κληθούν στο Στρασβούργο όλοι οι προηγούμενοι νικητές στο πλαίσιο μιας ειδικής τελετής που θα λάβει χώρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 16 Δεκεμβρίου 2008, παραμονή της απονομής του Βραβείου.
Οι προηγούμενοι νικητές του Βραβείου Ζαχάρωφ από το 1988 είναι:
1988 Nelson Mandela and Anatoli Marchenko (μετά θάνατον)
1989 Alexander Dubcek
1990 Aung San Suu Kyi
1991 Adem Dema?i
1992 Las Madres de la Plaza de Mayo
1993 Oslobodjenje
1994 Taslima Nasreen
1995 Leyla Zana
1996 Wei Jinsheng
1997 Salima Ghezali
1998 Ibrahim Rugova
1999 Xanana Gusm?o
2000 ?Basta Ya!
2001 Izzat Ghazzawi, Nurit Peled-Elhanan and Dom Zacarias Kamwenho
2002 Oswaldo Jos? Pay? Sardi?as
2003 Kofi Annan και όλο το προσωπικό του ΟΗΕ
2004 Η Ένωση Δημοσιογράφων της Λευκορωσίας
2005 Ladies in White, Hauwa Ibrahim, Δημοσιογράφοι χωρίς Σύνορα
2006 Alexander Milinkevich
2007 Salilh Mahmoud Osman
