Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]
Τέλος ιστορίας για έναν άνθρωπο και τον κόσμο στον οποίο έζησε. «Η βασίλισσα Ελισάβετ Β’ ήταν τόσο σημαντική που ενσάρκωνε την εικόνα της βασιλείας», δηλώνει ο ένοικος των Ηλυσίων σε μήνυμά του προς τους Βρετανούς: «Για σας, ήταν η βασίλισσά σας, για μας, ήταν Η βασίλισσα».
Τι περίεργη κίνηση να μιλά ένας Γάλλος για βασίλεια και βασιλεία στην τρίτη δεκαετία της τρίτης μεταχριστιανικής χιλιετίας. Δεν υποκλίνεται, όμως, ένας Γάλλος, μόνο από αβρότητα και σεβασμό στο αμετάκλητο δύσβατο σε μία μονάρχη, η ζωή της οποίας ήταν συνυφασμένη με τη μεταπολεμική ιστορία της Βρετανίας, ήταν η θεσμική μνήμη της χώρας.
Μιλά για κάτι άλλο, για την πιο αναγνωρίσιμη μορφή στον πλανήτη, που έγινε η ίδια θεσμός. Σχεδόν τρεις γενιές αυτήν ταύτιζαν με τον θεσμό διεθνώς. Ο κόσμος άλλαζε. Η βασίλισσα έμενε ίδια. Εκεί, σαν τη γέφυρα του Λονδίνου. Διαβάζω κι ακούω πληθωρικούς λόγους, εξωραϊστικές υπερβολές, ωραιοποιήσεις και αγιογραφίες, που απεκδύουν τον άνθρωπο από το πραγματικό βάρος του, τις διαστάσεις και τις γραμμές του.
Διαβάζω κι ακούω διάφορα, κάποια άκυρα -«ενσάρκωνε το καλύτερο της κοινής μας ευρωπαϊκής κληρονομιάς»-, πολλά αδιάφορα, τα περισσότερα, όμως, εστιάζουν στην ακούραστη αίσθηση καθήκοντος και την αφοσίωση. Η αφοσίωση δεν χρειάζεται απαραίτητα πολλά προσόντα. Το ουσιώδες είναι ένα: η ανθεκτικότητα μέσα στη θεατρική τελετουργικότητα.
Το τελετουργικό στοιχείο υπερτονίζεται, για να δείξει και στο σύγχρονο κοινό κάτι διαχρονικό από του Σαίξπηρ τον καιρό. Το μεγαλείο των συμβόλων. Ο θεσμός λειτουργεί, εάν ο κόσμος συνεχίζει να πιστεύει στον συμβολισμό του θεσμού. Η εξουσία, κληρονομική ή μη, κερδίζει τους υπηκόους, αν πετυχαίνει να νομιμοποιηθεί στη συνείδησή τους και συμβολικά, δηλαδή συναισθηματικά. Η άσκηση εξουσίας, κληρονομικής ή μη, προϋποθέτει πίστη-εμπιστοσύνη. Βγάλε το στέμμα με τα 2.868 διαμάντια, βγάλε την υπερπαραγωγή και την καλοκουρδισμένη μηχανή, τι μένει; Η κορόνα της εμπιστοσύνης.
