Του Τάσου Κ. Κοντογιαννίδη
[email protected]
Η Σόνια-Σοφία Στεφανίδου, ήταν μια Πόντια ηρωίδα, που γεννήθηκε στην Οδησσό το 1907. ΄Ηταν κόρη του γιατρού Φιλοποίμενα Στεφανίδη, που γεννήθηκε στην Τραπεζούντα το 1873. Η Σόνια υπήρξε η πρώτη γυναίκα αλεξιπτωτίστρια που πρόσφερε ανεκτίμητες υπηρεσίες στην πατρίδα κατά τον ελληνοϊταλικό πόλεμο και στην αντίσταση κατά της γερμανικής κατοχής. Το 1923 η οικογένεια της ήρθε στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης και όταν κηρύχθηκε ο πόλεμος το ’40, η Σόνια ήταν δημόσιος υπάλληλος.
Η Σόνια με τον πατέρα της Φιλοποίμενα μετά τον πόλεμο του 1940.
Σ’ εκείνο το πανηγύρι του πολέμου, δεν ήθελε να λείψει. Παρακάλεσε τον υπουργό του Μεταξά, Κοσμά Μπουρμπούλη, και δέχτηκαν την αίτηση της να καταταγεί εθελόντρια στον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό και να εκπαιδευτεί στο 4ο Στρατιωτικό Νοσοκομείο. Μετά τη σύντομη εκπαίδευσή της, πήγε στο Μέτωπο, όπου ο πατέρας της και τα δύο αδέλφια της Βλαδίμηρος και Κωνσταντίνος, υπηρετούσαν ως υγειονομικοί αξιωματικοί στην πρώτη γραμμή.
Η Σόνια με τους γονείς της και τα δύο αδέλφια της Βλαδίμηρο και Κωνσταντίνο που υπηρέτησαν ως εθελοντές υγειονομικοί αξιωματικοί στην πρώτη γραμμή.
Το Νοέμβριο του 1941, επί γερμανικής κατοχής, διέφυγε με καΐκι από την Τουρκία στη Μέση Ανατολή, και κατετάγη εθελόντρια νοσοκόμος στα νοσοκομεία Αλεξανδρείας και Χεντέρας στην Παλαιστίνη. Από την Παλαιστίνη φεύγει στο Κάϊρο, όπου βρίσκει τον πρωθυπουργό της εξόριστης ελληνικής κυβερνήσεως Εμμανουήλ Τσουδερό. Κάνει αίτηση και εντάσσεται στις Βρετανικές Υπηρεσίες, τη γνωστή Ιντέλλιντζες Σέρβις και εκπαιδεύεται στο όρος Καρμάλ στη Χάιφα, στη σχολή αλεξιπτωστών της ΡΑΦ. Μέσα σ’ ένα δίμηνο εκτελεί νυχτερινές και ημερήσιες πτώσεις από αεροσκάφος και αποκτά το πτυχίο και γίνεται έτσι η πρώτη Ελληνίδα Αλεξιπτωτίστρια, και μάλιστα κατά την διάρκεια του πολέμου.
Απο το Κάϊρο οι Μυστικές Υπηρεσίες της ανέθεσαν αποστολή στην κατεχόμενη Ελλάδα με μυστική ρίψη αλεξιπτώτου στην Δυτική Μακεδονία. Είχε μαζί της ασύρματο για συλλογή και μετάδοση πληροφοριών των εχθρικών δυνάμεων κατοχής. ΄Ηταν 1η Ιουλίου 1943, όταν ξεκίνησε την αποστολή της με μεταγωγικό αεροπλάνο. Προσγειώθηκε στην κατεχόμενη Φλώρινα στις 2 και 10΄το πρωί της επομένης. Επί δύο μήνες δρούσε στα βουνά Μακεδονίας μαζί με άλλους τέσσερις βρετανούς κομμάντος. Για κακή της τύχη συνελήφθη από γερμανική περίπολο, κατόρθωσε όμως να δραπετεύσει, αφού έχασε τον ασύρματο της που κράτησαν οι Γερμανοί.
Ως εθελόντρια νοσοκόμα ( αριστερά) σε νοσοκομείο στο Μέτωπο όπου περιθάλπει τραυματίες.
Η Στεφανίδου μετά από την εξέλιξη αυτή εγκατέλειψε τους Άγγλους κομμάντος, κινήθηκε προς τον Θεσσαλικό κάμπο, όπου με την βοήθεια των ανταρτών βρήκε τον Άγγλο ταγματάρχη Τσίπσον, ο οποίος την βοήθησε και επέτρεψε στο Αρχηγείο της Μέσης Ανατολής. Στις αρχές του 1944 της ανατέθηκε αποστολή στην Κρήτη, όπου βρήκε τον οπλαρχηγό Μανόλη Μπαντουβά με τον οποίο συνεργάστηκε και έλαβε μέρος τέλη Απριλίου, στην απαγωγή του Γερμανού στρατηγού Κράϊπε. Εκείνο το διάστημα το υπουργείο Στρατιωτικών την ονόμασε Στρατιωτικό υπάλληλο α΄, δηλαδή ανθυπολοχαγό! Μετά την απελευθέρωση η Σόνια υπηρέτησε στο τμήμα εθιμοτυπίας του υπουργείου εξωτερικών, επειδή μιλούσε απταίστως Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά. Στις 31-12-1967, η Σόνια Στεφανίδου συνταξιοδοτείται και στις 22-8-1990, ξεχασμένη, εγκαταλείπει το μάταιο τούτο κόσμο, σ’ ένα κρεβάτι της κλινικής «Παναγίας της Τήνου» στην Αθήνα. Στη διαθήκη της που συνέταξε στις 9-6- 1975 έγραφε : « …επιθυμία μου είναι να ταφώ με την στρατιωτική στολή μου και τα διάσημα των παρασήμων… Η ταφή μου να είναι απλή…» Επίσης με δημόσια διαθήκη το 1986, άφησε το μοναδικό περιουσιακό της στοιχείο, ένα διαμερισματάκι στο Ίδρυμα « Στέγη Υγειονομικών». Πολλά παράσημα της απονεμήθηκαν, σύμφωνα με την εμπεριστατωμένη έρευνα για τη δράση της, του στρατηγού Χρ. Φωτόπουλου στην «Στρατιωτική Επιθεώρηση», από την οποία δανειστήκαμε στοιχεία.
Πλήθος παρασήμων!
1) Χρυσούν αριστείον Ανδρείας, 2) Μετάλλιον εξαίρετων πράξεων, 3) Αναμνηστικό μετάλλιο Πολέμου 1940-41, 4) Αναμνηστικό μετάλλιο Πολέμου 1941-1945, 5) Μετάλλιο Εθνικής Αντιστάσεως 1941-45, 6) Μετάλλια των Πατριαρχείων Αλεξανδρείας και Ιεροσολύμων, 8) Βρετανικό παράσημο 9) τρία μετάλλια Υπηρεσιών Στρατού και Ε.Ε.Σ. 12) Μετάλλιο της Φανέλας του Στρατιώτου, παράσημα εξαιρέτων πράξεων από Καταδρομείς, Αλεξιπτωτιστές, και ο Χαλκούς σταυρός από την Βασίλισσα Φρειδερίκη.
Το χρυσούν Αριστείον Ανδρείας που της απένειμε το 1945 ο υπουργός Στρατιωτικών Αλέξ. Μερεντίτης.
Σημείωση: Την περασμένη Κυριακή στο θέμα των νεκρών Ικάρων αναφέραμε ότι σκοτώθηκε ο υποσμηναγός Μπραβάκης, κατά την διάρκεια ακροβατικών στα Χανιά. Πετούσε μόνος του και εκ παραδρομής εγράφη ότι μετείχε ο επισμηναγός Αθανάσιος Σπηλιώτης.
